Chính trị cần đến Kitô giáo, một xã hội không có Thiên Chúa có nguy cơ chống lại con người

”Chính trị cần đến Kitô giáo, là một tôn giáo đã biết kết hợp lý trí lòng tin và cuộc sống”. Đức Hồng Y Tarcisio Bertone, Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh đã khẳng định như trên trong buổi thảo luận, do Học Viện Aspen tổ chức ngày 30 tháng 9 vừa qua tại Roma, về đề tài ”Tôn giáo và chính trị trong thời đại toàn cầu”.

Phát biểu trong dịp này, Đức Hồng Y Bertone nêu bật rằng trong một thế giới ngày càng rộng mở hơn, thật là điều tích cực khi đối chiếu lý trí với lòng tin, và đối thoại là một điều cần thiết. Tiếp đến Đức Hồng Y đề cập tới các giá trị mà chính trị cần được nuôi dưỡng. Các gía trị này không thể được tôn trọng, khi con người không biết đến Thiên Chúa. Đức Hồng Y Bertone nói: ”Trong việc phân biệt các vai trò, chính trị cần đến tôn giáo. Trái lại khi người ta không biết đến Thiên Chúa, thì khả năng tôn trọng quyền thừa nhận ích chung cũng bắt đầu biến mất. Để có thể điều hành được sự toàn cầu hóa, chính trị không chỉ cần tới một nền luân lý đạo đức được gợi hứng từ tôn giáo, mà cũng cần tôn giáo đó phải có lý. Chính vì vậy chính trị cần đến Kitô giáo, là tôn giáo biết phối hợp lý trí, lòng tin và cuộc sống”.


Tôn giáo không giống như khói thuốc, có thể khoan nhượng khi sống riêng, nhưng bị hạn chế giữa nơi công cộng. Trong thông điệp ”Thiên Chúa là tình yêu” ĐTC Biển Đức XVI nhấn mạnh rằng Giáo Hội không có nhiệm vụ thay thế nhà nước, nhưng qua việc đào tạo luân lý đạo đức của mình, Giáo Hội có bổn phận cống hiến phần đóng góp đặc thù của mình”. Đây cũng là xác tín mà nguyên ngoại trưởng Italia, ông Massimo D'Alema, cũng rất tâm đắc, khi thừa nhận rằng Kitô giáo là tôn giáo có khả năng rộng mở, mà các tôn giáo khác đã không có được, tuy ông vẫn nêu bật sự cần thiết của một nhà nước đời.

Đức Hồng Y Bertone nói tiếp trong bài phát biểu: ”Tôi nghĩ rằng sự hiện diện này của Giáo Hội trong cuộc sống công cộng, trong việc thảo luận các vấn đề luân lý đạo đức và các đề tài lớn như hòa bình, chiến tranh, liên đới là một nhân tố của sự phong phú. Vấn đề đó là tìm ra kích thước đúng đắn giữa tính cách đời của Nhà Nước - là một giá trị bảo đảm cho sự đa nguyên và là nền tảng của sự chung sống - và sự hiện diện đầy ý nghĩa và quan trọng của tôn giáo trong lãnh vực công cộng”. Kitô giáo đã luôn luôn biết tới tính cách đời lành mạnh, và không thăng tiến các giá trị thiên tư, chỉ có thể được các kitô hữu chấp nhận. Vì Kitô giáo thăng tiến các giá trị không thế gán cho chúng các nhãn hiệu công giáo. Qủa thế, vì sự thật của các gía trị đó là ở chỗ chúng phù hợp với bản chất của con người. Và tôi không tin rằng có thể thỏa hiệp liên quan tới các giá trị không thể thương lượng được đó”.

Trong phần phát biểu của mình Bộ trưởng Tài Chánh Italia, ông Tremonti cũng nêu bật rằng chiều kích tôn giáo là một trong những nền tảng của nhà nước dân chủ, và vì thế nó có thể bầy tỏ lập trường của nó đối với các vấn đề chính trị xã hội.


Cũng trong các ngày qua, nhân chuyến viếng thăm Chile để phổ biến giáo huấn xã hội công giáo và buổi nói chuyện tại đại học công giáo Valparaiso (29-9 tới 2-10), Đức Hồng Y Renato Martino, Chủ tịch Hội Đồng Tòa Thánh Công Lý và Hòa Bình, đã tái khẳng định sự dấn thân cần thiết của giáo dân trong lãnh vực chính trị. Nói như Đức Phaolô VI, đối với kitô hữu chính trị là một hình thức đòi hỏi của tình bác ái. Dưới ánh sáng giáo huấn xã hội công giáo, bản vị con người, việc tôn trọng các quyền căn bản của nó, đặc biệt là quyền sống, phải luôn luôn là trọng tâm mọi sinh hoạt xã hội. Chính trị được hiểu như là việc phục vụ công ích và phải lấy hứng từ một nền nhân bản toàn vẹn và liên đới, biết đánh giá cao các cơ cấu trung gian, đặc biệt là gia đình được xây dựng trên hôn nhân giữa một người nam và một người nữ.


Đức Hồng Y Martino minh định rằng các giá trị chìa khóa của chính trị là sự thật, công lý, tự do và bác ái. Nó cũng phải thành công trong việc điều hòa các tương quan kinh tế, nhất là thị trường, với việc ưu tiên lựa chọn bênh vực người nghèo, và phải có khả năng trao ban cho kỹ thuật một định hướng nhân bản. Đứng trước các giá trị không tùy thuộc chính trị hay không thể thiếu cho nó, chính trị phải biết dừng lại, không đầy ải sự siêu việt, bởi vì một xã hội không có Thiên Chúa có nguy cơ trở thành một xã hội chống lại con người. Sau cùng chính trị cũng phải là một chính trị của hòa bình và cho hòa bình nữa. Rồi Đức Hồng Y Martino nhắc tới ”Tám Mối Phúc Thật của nhà chính trị” do vị tiền nhiệm của ngài là Đức Cố HY Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận đề ra. Trong đó có các mối phúc thật này: Phúc cho nhà chính trị hoạt động cho công ích chứ không cho riêng mình; biết lắng nghe người dân trước, trong và sau các cuộc bầu cử; biết thực hiện sự hiệp nhất và bảo vệ sự hiệp nhất; biết không sợ hãi các phương tiện truyền thông, vì trong lúc phán xét họ sẽ chỉ phải trả lời cho Thiên Chúa mà thôi.


Lậy Chúa, chúng con xin cho các giới lãnh đạo chính trị khắp nơi trên thế giới, đặc biệt là trên quê hương Việt Nam thân yêu của chúng con, hiện thực được các mối phúc thật vừa kể trên đây, để cho mọi người dân, không phận biệt mầu da, chủng tộc, chính kiến và tôn giáo, được sống trong yên vui an bình và thịnh vượng.

Linh Tiến Khải