|
|
Bài thơ "Tháng mười về" của nhà thơ Hồng Bính là một bức tranh trữ tình, lãng mạn, thấm đượm nỗi nhớ và tình yêu, được thể hiện qua những hình ảnh quen thuộc của thiên nhiên, đặc biệt là vào tháng mười.
1. Cảm hứng và chủ đề:Chủ đề xuyên suốt bài thơ là nỗi nhớ và tình yêu dành cho "em" trong bối cảnh mùa thu, đặc trưng là tháng mười với những cơn mưa triền miên.
2. Phân tích từng khổ thơ:- Khổ 1: Khai mở không gian và cảm xúc
- "Tháng mười về mưa tuôn hoài không dứt / Tựa như trời cất vạt nắng vào mây": Hai câu thơ mở đầu tạo ngay không khí đặc trưng của tháng mười: mưa và sự thiếu vắng ánh nắng, gợi lên cảm giác buồn man mác, ẩm ướt.
- "Để hương say ngây ngất ủ vào đây / Tình yêu em như men làm dậy bột": Hình ảnh ẩn dụ mạnh mẽ. Tình yêu không buồn bã theo cơn mưa mà lại nồng nàn, "say ngây ngất", mãnh liệt và tràn đầy sức sống như "men làm dậy bột". Đây là một sự đối lập thú vị: ngoại cảnh u buồn nhưng nội tâm lại rạo rực.
- Khổ 2: Hồi ức về hình bóng "em"
- "Nhớ em nhiều hai vai gầy bé nhỏ / Có một lần trời bất chợt đổ mưa": Ký ức cụ thể được gọi về, tập trung vào hình ảnh người thương: "vai gầy bé nhỏ" - một nét đẹp mong manh, dịu dàng.
- "Tóc ướt mềm nên chẳng thể đung đưa / Cứ để mặc hồn lang thang đây đó": Tác giả nhớ đến khoảnh khắc "em" dầm mưa, tóc ướt và sự bối rối, hồn nhiên, dường như "hồn" của cô gái cũng phiêu lãng theo làn mưa. Đây là nỗi nhớ nhẹ nhàng, thương mến.
- Khổ 3: Kỷ niệm tươi sáng của mùa thu
- "Anh nhớ lắm một chiều thu có gió / Có mưa bay có dấu gót em về": Khổ thơ này chuyển sang một kỷ niệm đẹp, có đủ gió, mưa bay (nhẹ nhàng hơn mưa tuôn ở khổ đầu), và đặc biệt là sự xuất hiện của "em".
- "Có nụ cười lời thánh thót tỉ tê / Em ríu rít làm cong mềm nắng nhẹ": Đây là đỉnh cao của sự lãng mạn và hạnh phúc. Âm thanh (tiếng cười, lời tỉ tê) và hình ảnh (nắng nhẹ) hòa quyện. Đặc biệt, câu thơ "Em ríu rít làm cong mềm nắng nhẹ" là một hình ảnh nhân hóa đầy sáng tạo, cho thấy sự hiện diện của cô gái có sức mạnh biến đổi không gian, khiến cả ánh nắng cũng trở nên mềm mại, duyên dáng theo sự "ríu rít" của em.
- Khổ 4: Sự lan tỏa của yêu thương
- "Và anh nhớ lời mùa thu thật khẽ / Như giọt hồng rơi xuống giữa lòng sân": Tác giả tiếp tục lãng mạn hóa mùa thu. "Lời mùa thu" được hình dung như "giọt hồng" – tinh túy, quý giá, rơi vào lòng (sân) – một hình ảnh ẩn dụ cho tâm hồn.
- "Trải yêu thương trong vạt nắng trong ngần / Làm lấp lánh nụ hoa xinh vừa hé": Tình yêu được cảm nhận không chỉ là tình cảm cá nhân mà còn là sự lan tỏa, kết tinh thành vẻ đẹp của thiên nhiên ("nụ hoa xinh vừa hé"), khiến mọi vật trở nên thuần khiết ("nắng trong ngần"), lấp lánh và tràn đầy hy vọng.
- Khổ 5: Kết nối hiện tại và khát vọng
- "Tháng mười về nhìn lá rũ lê thê / Mà nhớ em men nồng ươm khát vọng": Trở lại với khung cảnh hiện tại ("lá rũ lê thê") gợi cảm giác buồn, nhưng nỗi nhớ lại không ủy mị mà là "men nồng", "ươm khát vọng". Nỗi nhớ là động lực chứ không phải sự tuyệt vọng.
- "Mặc mây buồn rưng giọt lệ mùa đông / Lòng ôm gió, ngày bình yên em đến": Tác giả chủ động vượt qua ngoại cảnh u ám ("mây buồn rưng giọt lệ mùa đông"). Hình ảnh "Lòng ôm gió" thể hiện một tâm hồn khoáng đạt, tự do, sẵn sàng chờ đợi một ngày mai tươi sáng ("ngày bình yên em đến"). Đây là lời hẹn ước, là niềm tin vững chắc vào hạnh phúc.
3. Nghệ thuật và giọng điệu:- Ngôn ngữ và hình ảnh: Bài thơ sử dụng nhiều hình ảnh quen thuộc (mưa, nắng, mây, gió, lá) nhưng được nhân hóa và ẩn dụ tinh tế ("trời cất vạt nắng", "tình yêu như men làm dậy bột", "em ríu rít làm cong mềm nắng nhẹ").
- Nhịp điệu: Nhịp thơ êm đềm, tha thiết, giàu tính nhạc.
- Giọng điệu: Giọng thơ trữ tình, nhẹ nhàng, vừa lãng mạn, vừa nồng nàn, thể hiện sự trân trọng tuyệt đối với người mình yêu.
Tóm lại:"Tháng mười về" là một bài thơ tình thành công khi sử dụng chất liệu mùa thu buồn để làm nền cho nỗi nhớ và tình yêu nồng cháy. Bài thơ không chỉ là sự hoài niệm mà còn là khát vọng mạnh mẽ hướng về tương lai, khẳng định sức sống mãnh liệt của tình yêu, đủ sức vượt qua mọi u ám của ngoại cảnh. |
|
Tháng mười về
Trả lời với trích dẫn
