Cuối tháng mười
Mùa thu chết
chấm hết
cuộc tình ta
như chiếc lá
cuối thu
lả tả
rơi xuống đất
trơ cành
nụ xanh
bé tí teo
run nhè nhẹ theo gió heo
thương cuộc tình đã chết
theo mùa thu lá rụng
gió rung
tiếc nuối cuộc tình
tôi một mình
tổ chức đám tang
tình tôi qua đời
như lá đổ muôn nơi
vĩnh biệt người
cô gái một thời
tôi yêu.......
Mưa tháng mười
giọt nước mắt của người
xót xa
chia tay em
cuộc tình hấp hối
ngày nông nổi
yêu em để môi khô
nấm mồ
chôn tình mình em nhé
như mùa thu đang chết
để em vui
không vướng bận
em sống đời của em
như giấc mộng êm đềm
anh sống đời của anh
an lành
một mình với thơ nhạc
cố một chút
tặng cho đời niềm vui
Vĩnh biệt em!
như chiếc lá đã rời
như mùa thu đã chết
tình ta hết
như thu tàn, đông đến
chít khăn tang một rẻo
vĩnh biệt em!
để từng đêm
không còn hy vọng, ngóng chờ
tiếng thở dài kết thơ
dáng em là ảo ảnh
tựa mùa thu phai
Vĩnh biệt em!
như chiếc lá đã rời
khiến cây lệ vắn dài
Vĩnh biệt em!
từ hôm nay
anh chấp nhận cúi đầu
kiếp đơn côi vui vẻ
mở một lối về
cho em
vui con đường em đã chọn. Hồng Bính
Vĩnh biệt em - mùa thu chết" là một bài thơ tự sự, giàu cảm xúc, thể hiện nỗi đau chia ly sâu sắc của một trái tim tan vỡ. Thi sĩ Hồng Bính đã chọn hình ảnh mùa thu - một hình ảnh quen thuộc trong thơ ca lãng mạn - nhưng lại gắn nó với sự "chết," tạo nên một không gian nghệ thuật u buồn, bi thương và đầy ám ảnh.
1. Hình ảnh và Cảm xúc:
Bài thơ mở đầu bằng những câu thơ ngắn, dồn nén như một tiếng thở dài, một sự xác nhận nghiệt ngã:
Cuối tháng mười/ Mùa thu chết /chấm hết/ cuộc tình ta
Sự "chấm hết" được đồng hóa với cái chết của mùa thu, gợi lên sự tàn lụi, không thể cứu vãn. Hình ảnh "chiếc lá cuối thu/ lả tả/ rơi xuống đất" là một ẩn dụ kinh điển nhưng vẫn đầy hiệu quả, tượng trưng cho sự kết thúc mong manh, vô vọng của tình yêu.
Nỗi đau được cụ thể hóa bằng những hình ảnh mang tính nhân hóa:
trơ cành/ nụ xanh/ bé tí teo/ run nhè nhẹ theo gió heo
Cành cây trơ trụi đối lập với "nụ xanh bé tí teo" đầy yếu ớt, mong manh, như một niềm hy vọng nhỏ nhoi, vô vọng trước cái lạnh của "gió heo" (gió bấc, gió lạnh cuối thu). Nó thể hiện sự tiếc nuối, xót xa của nhân vật trữ tình trước cuộc tình đã chết.
2. Giọng điệu và Nghệ thuật:
Giọng điệu của bài thơ là sự kết hợp giữa sự đau đớn, xót xa tột cùng với một thái độ chấp nhận, thậm chí là tự nguyện hy sinh. Việc "tôi một mình/ tổ chức đám tang/ tình tôi qua đời" là một cách nói mạnh mẽ, kịch tính hóa nỗi đau, biến sự chia ly thành một tang lễ, thể hiện sự trân trọng và xem trọng cuộc tình dù nó đã kết thúc.
Nhà thơ sử dụng những câu thơ ngắn, ngắt nhịp liên tục, tạo cảm giác đứt gãy, nghẹn ngào, như những tiếng nấc:
Mưa tháng mười/giọt nước mắt của người/xót xa/chia tay em
"Mưa tháng mười" không chỉ là mưa trời mà còn là nước mắt của người ở lại, nhuốm màu buồn bã, day dứt.
3. Sự Hy sinh và Chấp nhận:
Điểm đặc biệt và nhân văn của bài thơ nằm ở thái độ của nhân vật trữ tình: chấp nhận nỗi đau để người mình yêu được hạnh phúc.
nấm mồ/chôn tình mình em nhé/như mùa thu đang chết/để em vui/không vướng bận/em sống đời của em/như giấc mộng êm đềm
Đây không chỉ là sự buông bỏ mà là sự hy sinh cao cả, tình yêu đích thực. Anh chấp nhận "chết" cùng mùa thu để em được "sống" trong "giấc mộng êm đềm." Người ở lại chọn cuộc sống "một mình với thơ nhạc," tìm đến nghệ thuật như một lối thoát, một sự an ủi.
4. Kết thúc:
Bài thơ khép lại bằng lời "Vĩnh biệt em" được lặp lại nhiều lần, như một lời thề, một sự dứt khoát cuối cùng.
Vĩnh biệt em!/như chiếc lá đã rời/như mùa thu đã chết/tình ta hết
Lời vĩnh biệt mang theo sự tiếc nuối vô bờ ("khiến cây lệ vắn dài") nhưng cũng là sự tự trấn an, chấp nhận: "anh chấp nhận cúi đầu/ kiếp đơn côi vui vẻ." "Mở một lối về/ cho em/ vui con đường em đã chọn" là câu thơ đẹp nhất, thể hiện sự thanh thản trong nỗi đau, tôn trọng tuyệt đối quyết định của người mình yêu.
Tóm lại,"Vĩnh biệt em - mùa thu chết" là một bài thơ xúc động, chân thành về sự chia ly. Bằng cách sử dụng hình ảnh mùa thu tàn úa và giọng điệu tự sự day dứt, Hồng Bính đã phác họa thành công tâm trạng của người đang đứng trước ngưỡng cửa của sự mất mát, thể hiện một tình yêu không chỉ nồng nhiệt khi có nhau mà còn cao thượng, nhân ái khi phải buông tay. Bài thơ là một tiếng thở dài buồn bã nhưng đầy nhân hậu của một trái tim yêu.
Vĩnh biệt em-mùa thu chết
Trả lời với trích dẫn
