Văn hóa... chat

[dominico_dung]

TIẾNG VIỆT ‘TRẺ” THỜI… CHAT!

Ngôn ngữ “chat” đang đe dọa sự trong sáng của tiếng Việt

“Chời, mày nghĩ sao dị? Tao mà đi thít thằng chả? Tao mà iu được hắn, tao chit lìn. Hôm đi uống hồng chà cùng chả, nói cái giề chả cũng gật đầu”bít rùi bít rùi, thực ra, chỉ được cái khoe khoang, có bít cái gì đâu. Nổ là chính? Đúng là nhục như con cá nục. Được cái quần áo lượt là dị thôi chứ đói như con chó sói í, đi ăn chung toàn để tao trả tiền””Thì tao đâu bít thằng chả như dị đâu. Thấy cũng đẹp chai, gòi cũng ga lăng tăn. Gòi cũng thấy mày thít đi với chả mừ?”

Tôi đã thực sự chóang khi vô tình nghe được mẫu đối thoại trên của đôi bạn gái tuổi teen tại một quán hồng trà trên đường Võ Văn Tần (TP HCM). Theo nhiều bạn trẻ, đó là thứ “ngôn ngữ”không lạ trong các phòng chat, nhưng chẳng lẽ giờ đã “đi vào cuộc sống”

Ngôn ngữ của “dân prồ”

Chưa có một công trình khoa học nào nghiên cứu “ngôn ngữ chat” ra đời từ lúc nào và do vị “tổ sư” nào sáng lập, chỉ biết đó là ngôn ngữ bị bóp méo, đang ngày càng phong phú và…quái dị! Đặc biệt, với đối tượng tuổi teen đã ngồi vào phòng chat mà vẫn sử dụng ngôn ngữ “ chính thống” là bị mọi người coi là tay mơ ngay.
Vào phòng chat, đầu tiên là khâu chào hỏi. Bạn không thể viết là “Xin chào” mà phải là “2” (Hi !- xin chào), nếu bạn là người được chào trước, có thể chào lại là “3!”. Tuy “3!” chẳng có nghĩa gì cả, nhưng được ngầm hiểu đó là một lời chào lại! Sau đó, bạn phải nắm một số “từ vựng cơ bản” như : “iu” (yêu), dìa (về), rùi (rồi), đâu gòi (đâu rồi), chìu (chiều), dị (vậy), ù (ừ), mừ (mà), bít (biết), bùn (buồn), hic hic (thể hiện trạng thái buồn), ha ha (thể hiện trạng thái vui)…

Ngoài ra, bạn còn phải nắm sơ sơ mấy câu “thành ngữ”: “nghèo như con cá kèo”, “đói như con chó sói”, bùn như con chùn chùn (buồn như con chuồn chuồn), “ chán như con gián”, dở hơi lại hỏng biết bơi”, “ăn mì gói cho đời oi khói”… để thêm “sang trọng” trong giao tiếp !

Thúy Hằng - học sinh lớp 9, tâm sự: “Có đi chat mới biết, vào phòng chat mà không sử dụng ngôn ngữ chat là không thấy…đã. Sau quá trình chat với nhau, học được “từ” nào mới là thích lắm, lâp tức đưa vào bộ nhớ ngay. Vốn “từ chat” càng nhiều, chat càng thích và cũng làm bạn chat của mình hứng thú theo. Những lần lên mạng, vô tình gặp một số người nói chuyện cứng quèo (không sử dụng “từ vựng chat”) là em “bưa bưa” ngay (bye bye). Riêng em cũng “sáng tạo” ra được hai từ và có khá đông người đang sử dụng theo , đó là “ún” (uống) và “seo” (sao).

Lây lan ra khỏi phòng chat!

Điều đáng báo động là “ngôn ngữ chat” đã lan ra đường phố, trường học, gia đình. Mới đây, một phụ huynh tên Thanh Minh ( Bình Thạnh, TP. HCM) gởi đến Phụ Nữ tâm sự hết sức đặc biệt:

“Tôi có con gái 14t, chẳng biết cháu học ở đâu mà gần đây cứ sử dụng những từ hết sức méo mó, kinh dị, và khó hiểu. Cháu gọi tôi là “ma ma”, thấy mẹ dọn cơm ra, thốt lên : “He he he, ngon góa, măm măm. Có đồ en ngon gòi”. Có hôm cháu sà vào lòng, thỏ thẻ : “Ma ma ui, con bùn góa!”. Mỗi lần như vậy, tôi phải nhờ cháu “dịch” từng chữ mới hiểu nổi. Khuyên con sửa lại cách ăn nói, nhưng tôi biết cháu không thể một lúc mà bỏ được. Tụi trẻ bây giờ thật khó hiểu. Từ ngữ ông bà để lại đẹp đẽ như vậy không dùng, lại làm cho nó méo mó đi…”

Thanh Hằng (học sinh lớp 8 ở Q Gò Vấp) tâm sự: “ Em thích dùng mấy cái từ như vậy vì nó vui vui, ngồ ngộ. Ở nhà là ba cấm tiệt. Trước mặt ba, em phải uốn lưỡi rất mệt để nói chuyện bằng từ ngữ bình thường. Riêng với mẹ, nói thoải mái vì mẹ có mắng cũng cười trừ. Trên trường, cứ đến giờ ra chơi là cả nhóm con gái túm lại, nói chuyện kiểu như chat, vui lắm. Có mấy bạn nam cũng thích kiểu trò chuyện này và hào hứng tham gia. Có lúc phát biểu trong giờ học, em lỡ nói “Dạ, em bít rùi ạ!”, thầy cũng hiểu, không mắng, chỉ cười”.

Nhà ngôn ngữ học Trần Chút – nguyên Chủ tịch Hội Ngôn ngữ TP. HCM trăn trở: “Nhiệm vụ giữ gìn trong sáng của tiếng Việt đang gặp phải ba khó khăn lớn : Xen tiếng nước ngoài vào bài viết, lời nói; quá lạm dụng từ viết tắt; dùng quá nhiều tiếng lóng. Đặc biệt, thời gian gần đây, hiện tượng từ lóng của “ngôn ngữ chat” lan nhanh vào đời sống một cách đáng báo động. Chính lớp trẻ - đối tượng giữ vai trò quan trọng nhất trong việc bảo vệ sự trong sáng của tiếng Việt - lại đang từng ngày bị đe dọa bởi thứ ngôn ngữ méo mó, quái dị đó. Đây là vấn đề bức thiết, cần có sự vào cuộc của gia đình, nhà trường và xã hội để cùng nhau phối hợp giáo dục, “kéo” con em chúng ta trở lại với cách sử dụng tiếng Việt đẹp đẽ vốn có”

Trần Văn đăng trên báo Phụ Nữ