Phê-rô: Tôi là nền tảng... Điều đó là một bằng chứng cho thấy rằng Ngài chính là Thiên Chúa: vì chỉ có Thiên Chúa mới đủ quyền năng làm cho Giáo Hội trường tồn dù Ngài có dùng tôi làm nền tảng đi nữa... Tôi, một tên hèn nhát và luôn luôn tìm cách lẩn trốn.
Ký giả: Dù sao thì anh cũng đã kiên trung bền vững.
Phê-rô: Tôi mà kiên trung bền vững à ? Thì anh cứ hỏi Gio-an mà xem.
Ký giả: Thì anh cũng đã chết vì Ngài và như Ngài trên Thập Giá ở Rô-ma.
Phê-rô: Ôi chao ! Phải chi anh biết... Sự thật là thế này: Lúc ấy ở Rô-ma các tín hữu bị bách hại, tôi đã sợ hãi lẩn trốn. Đấy, con người thực của tôi đấy. Ra đến ngoại thành tôi gặp Ngài vai mang Thập Giá đi vào. Ngài nhìn tôi thật lâu mà không nói gì. Tôi hỏi: “Thầy đi đâu đó ?” Ngài trả lời: “Thầy vào Rô-ma thay con để cho người ta đóng đinh một lần nữa” Tôi đã trở lại Rô-ma là vì thế. Làm sao tôi có thể đóng đinh Ngài một lần nữa, làm sao tôi có thể cưỡng lại ánh mắt Ngài.
Ký giả: Anh muốn nói đến ánh mắt nào ?
Phê-rô: Thì còn ánh mắt nào nữa. Ánh mắt mà Ngài đã nhìn tôi, đúng vào lúc gà gáy để nhắc lại lời nhắn nhủ đầu hôm..Ôi...
( Hát bài: Ánh mắt Thầy yêu dấu )
Ánh mắt nào một tối buồn ơi,
Mây cuốn che đời, đêm kín lòng tôi.
Ánh mắt một thời, nhắc nhở gọi mời
Cho tôi nghẹn lời một đời ăn năn.
Ánh mắt nào Ngài đã nhìn tôi
Như ánh nhân từ thương xót trầm tư.
Ánh mắt hiền hòa, ánh mắt mặn mà
Cho tôi lệ nhòa, lòng nở muôn hoa.
Con mến yêu thầy, ánh mắt ngày ngày,
Rưng rưng lệ đầy, lạy Thầy, Thầy đã thông hay.
Con muốn theo Thầy, với yếu hèn này,
Tội lỗi con đây xin nhận con theo với Thầy.
Rồi một hôm tôi quên đi ánh mắt,
Lẫn đàng xa tôi núp mình lánh mặt,
Ngài lại quay, quay lại nhìn tôi,
Như một lần, một lần xa xôi.
Ơ kìa sao mãi nhìn con, ơ kìa xin đừng nhìn con,
Ơ kìa sao mãi nhìn con, ơ kìa xin đừng nhìn con.
Nhìn chi cho tim rạn vỡ, nhìn chi cho con buồn nhớ.
Nhưng Thầy xin hãy nhìn con,
Cho lòng tan thành lệ tuôn.
Nhưng Thầy xin hãy nhìn con,
Cho lòng tan thành lệ tuôn.
Nhìn đi cho tim rạn vỡ, nhìn cho con thôi hững hờ.
Ký giả: Tôi thật sự cám ơn hai anh. Các anh cho tôi cách nhìn mới về vấn đề, nhưng vấn đề vẫn còn đó.
Một khán giả: Nhìn vấn đề một cách chủ quan như thế thì làm sao mà khỏi rơi vào vòng lẩn quẩn ?
Ký giả: Thưa anh, anh có ý kiến ?
Khán giả: Xin lỗi, không có gì. Chỉ là một nhận định cá nhân thôi, xin anh đừng thắc mắc.
Ký giả: Anh à, từ nãy đến giờ, tôi chưa giải quyết được vấn đề đã nêu ra nhưng tôi đã khám phá được điều này là, rốt cuộc, vấn đề nào cũng là vấn đề cá nhân cả. Vì thế mong anh cho biết suy nghĩ cá nhân anh. Xin mời anh lên đây.
Khán giả: Thôi, âu cũng là sự lập lại của lịch sử. Lại một lần nữa tôi phải can thiệp vào một việc không liên quan gì đến mình.
Ký giả: Đề nghị anh nhắc lại ý kiến đã nêu.
Khán giả: Tôi nói rằng, nhìn vấn đề một cách chủ quan như thế sẽ không đi đến đâu.
Ký giả: Vì sao anh nói thế ?
Khán giả: Vì tôi nghĩ rằng tôi là người biết rõ nhất về cái chết của Giê-su, và là người khách quan nhất. Tôi chưa cho anh biết: tôi là Phong-xi-ô Phi-la-tô.
Một số tiếng nói: Đây rồi, đây rồi ! Thủ phạm chính đây. Ông ấy còn muốn tuyên án Chúa một lần nữa à ! Ông còn muốn nói gì đó ?
Phi-la-tô: Tôi không muốn nói gì cả, chính anh này nằng nặc đòi tôi lên...
Ký giả: Vâng, vâng, xin ông thoải mái. Tôi rất cần những người chứng như ông. Xin ông cho biết về cái chết của Giê-su dưới mắt ông.
Phi-la-tô: Tôi muốn minh xác trước điều này là tôi đã rửa tay, nghĩa là tôi không muốn can thiệp vào một chuyện tranh chấp giữa những người Do-thái. Tôi là một tổng trấn Rô-ma.
Ký giả: Tôi biết điều đó. Nhưng vì sao ông cho rằng Phê-rô chủ quan ?
Phi-la-tô: Thì chẳng chủ quan là gì ? Anh ta cứ nằng nặc tự cáo rằng mình là người giết Giê-su. Thực ra chính các Pha-ri-sêu đã xử án Giê-su theo lề luật của họ, chỉ họ là những người chịu trách nhiệm trong vụ này.
Ký giả: Nếu tôi không lầm thì bản án do chính ông ban hành cơ mà !
Phi-la-tô: Đúng ! Đúng là anh lầm rồi. Tôi trao quyền lại cho họ xử theo ý họ. Tôi đã nói rằng tôi rửa tay rồi !
Một Thanh nữ: Ông có vẻ tự mãn về hành động rửa tay của mình ! Thực ra, đó chỉ là một thái độ hèn nhát.
Nhiều tiếng nói: Ngồi xuống đi, người ta sắp xếp rồi, để người ta làm.
Thanh nữ: Không sắp xếp gì cả. Từ lâu rồi, mỗi lần đọc Phúc-Âm đến đoạn Phi-la-tô là tôi thấy bất bình. Ai làm chứng thì tôi đồng ý, nhưng ông này thì không. Tôi không ưa loại người miệng nói một đàng tay làm một nẻo.
Ký giả: Thưa chị, chị muốn sống vai nhân vật nào ?
Thanh nữ: Tôi không là một nhân vật nào cả. Tôi chỉ là một thanh niên đến tham dự, nhưng tôi muốn đối chất với Phi-la-tô. Lúc nãy anh nói rằng: “Trong quá trình trao đổi, ai muốn nhập cuộc thì tùy ý”. Bây giờ tôi muốn nhập cuộc.
Phi-la-tô: ( Thoát vai – hỏi ký giả ) Làm sao bây giờ, hở bạn ?
Ký giả: Đề nghị bạn tùy cơ ứng biến ( Tránh ra một bên. )
Phi-la-tô: Ơ kìa... ( Tập trung – nhập vai lại ) Tôi sẵn sàng nghe chị.
Thanh nữ: ( Lên diễn đàn ) Theo tôi, chính hành động trốn trách nhiệm của ông đã giết chết Chúa chúng tôi.
Phi-la-tô: Tôi không hề thấy mình trốn trách nhiệm. Sở dĩ tôi rửa tay là vì không muốn liên can đến những vấn đề mà tôi cho là chuyện nội bộ Do-thái giáo.
Thanh nữ: Ông biết rõ ràng là Đức Giê-su vô tội. Chính ông đã tuyên bố với mọi người là ông không thấy người ấy có tội. Thế mà ông vẫn tuyên án tử hình.
Phi-la-tô: Tôi đã làm đủ mọi cách để trả tự do cho Giê-su. Tôi cho đánh đập thê thảm để kêu gọi lòng từ tâm của dân chúng. Nhưng họ không buông tha. Tôi lợi dụng thông lệ Vượt Qua để họ chọn lựa trả tự do hoặc cho Giê-su hoặc cho Ba-ra-ba, tên tử tội ghê gớm nhất tôi đang cầm giữ và họ đã chọn Ba-ra-ba. Chị còn đòi hỏi tôi làm gì nữa ?
Thanh nữ: Tất cả những việc đó chỉ là mánh khóe. Điều tôi mong là ông áp dụng luật pháp cho đúng đắn, nghĩa là trả tự do cho một người vô tội mà không cần một điều kiện gì.
Phi-la-tô: Tôi không có quyền đó.
Thanh nữ: Thế ông không phải là người đại diện Rô-ma để duy trì luật pháp sao ?
Phi-la-tô: Chính vì tôi là người đại diện Rô-ma mà tôi không có quyền tha bổng Giê-su.
Thanh nữ: Tôi không hiểu ông muốn nói gì.
Phi-la-tô: Chị hiểu rõ câu nói của tôi. Điều chị không hiểu là nhiệm vụ của tôi. Tôi là một nhà chính trị chứ không phải là một nhà luân lý. Bổn phận của tôi là duy trì an ninh trật tự một nước thuộc địa của Mẫu quốc Rô-ma. Chúng tôi để cho người Do-thái thờ Gia-vê và tiếp tục lễ nghi của họ trong khi chúng tôi thờ thần Giuy-pi-te ( Jupiter ). Chị tưởng chúng tôi làm thế là vì tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng của người Do-thái à ? Nghĩ như thế là lầm. Chúng tôi làm như thế vì lợi ích của chúng tôi, những người Rô-ma. Nếu cấm đoán, họ có thể nổi dậy làm loạn...
Thanh nữ: Ông nói những điều đó để đi đến đâu ?
Phi-la-tô: Để chị hiểu vì sao tôi không có quyền tha Giê-su.
Thanh nữ: Nhưng ông biết rằng Đức Giê-su không hề xúi dân làm loạn. Và trong giờ phút đau đớn đó Ngài không có lấy một người lính, thậm chí một người bạn cũng không cơ mà.
Phi-la-tô: Chính vì thế mà tôi không có quyền chọn lựa. Nếu dân chúng ủng hộ Giê-su, và cái chết của Giê-su có thể đem đến một sự nổi loạn, thì tôi phải suy nghĩ. Đàng này mọi người đã bỏ rơi Giê-su. Trong khi đó nhóm biệt phái xúi dục dân chúng lên án Giê-su vì những chuyện riêng tư của tôn giáo họ. Nếu tôi buông tha Giê-su, họ sẽ bất bình và có thể làm loạn.
Thanh nữ: Vì thế mà ông đã tuyên án Chúa chúng tôi à ?
Phi-la-tô: Tôi đã nói rằng tôi không tuyên án kết án ai cả. Tôi trao Giê-su lại cho người Do-thái để họ làm gì mặc họ.
Thanh nữ: Ông là một người vô liêm sỉ.
Phi-la-tô: Đấy chỉ là vấn đề quan điểm.
Thanh nữ: Quan điểm gì nữa. Ông đã không dùng quyền hạn mình để bảo vệ một người mà ông biết là vô tội. Không quan điểm nào cho phép một bất công như thế.
Phi-la-tô: Với tư cách cá nhân, tôi thấy rằng người ấy vô tội, nhưng với tư cách là Tổng Trấn Rô-ma, tôi không có quyền để những tình cảm cá nhân len vào. Tôi chỉ có quyền làm những gì có lợi nhất cho Mẫu quốc mà thôi.
Thanh nữ: Tôi không cần biết ông nhân danh gì mà hành động. Tôi chỉ biết rằng nếu Chúa Giê-su vô tội thì ông là kẻ có tội.
Phi-la-tô: Sao chị lại buộc tội tôi ? Tôi chỉ là một người bên ngoài Giáo Hội Do-thái, làm việc theo lập trường của mình. Những người có tội là những người nhân danh Thiên Chúa của họ để giết Giê-su. Chính những hạng người như chị đã đặt tôi vào tình trạng không thể buông tha Giê-su.
Thanh nữ: Ông là một người thủ đoạn. Ông muốn bịt miệng tôi bằng cách buộc tội tôi, dù ông biết rằng ông không có cơ sở.
Phi-la-tô: Có chứ ! Ngày Giê-su vào Giê-ru-sa-lem thì một số người hăng hái tiếp đón Giê-su, hô to khẩu hiệu. Và một tuần sau thì cũng chính những người đó hét to hơn ai hết: “Hãy thả Ba-ra-ba ! Hãy đóng đinh Giê-su vào Thập Giá.” Tôi thấy lợm giọng, chị à. Hôm nay cũng vậy, giữa những thân hữu của chị, chị cũng ra vẻ bênh vực Giê-su và mạt sát tôi... Tôi thấy sợ. Tôi thấy mình trở lại cái ngày hôm ấy.
Ngày tôi xử án Giê-su, khi tôi lên tiếng hỏi, không có một nhân chứng nào bênh vực cho Giê-su; ngày hôm đó, tôi chỉ thấy những kẻ chứng gian, những người phẫn nộ, những bọn tò mò, còn những người có cảm tình với Giê-su thì trốn biệt tăm tích.
Ngày hôm đó, chỉ có một mình tôi, chị nhớ cho, tôi, Phong-xi-ô Phi-la-tô, người mà chị vừa gọi là vô liêm sỉ đấy, chỉ có một mình tôi là người duy nhất nói rằng Giê-su vô tội.
Nếu hôm đó chị có mặt, chị sẽ là ai ? Chị sẽ là một người trốn biệt hay một người la hét ? Chị đừng nói rằng chị sẽ bênh vực, vì không có ai bênh vực Giê-su ngoài tôi. Nếu chị gọi tôi là vô liêm sỉ thì chị sẽ là gì ? Chị tự xét lấy, đừng trả lời tôi, hãy trả lời cho chính chị.
( Thanh nữ im lặng gục mặt. )