Phiếm bàn về âm nhạc giới trẻ

[teenvnlabido]

Phiên tòa sơ thẩm.

Một sự hạn chế của thơ, tức văn vần, đó là có những lúc người đọc không thể nắm bắt được chính xác toàn bộ ý nghĩa điều mà tác giả muốn nói! Tất nhiên là ngoài những trường hợp ngoại lệ vừa kể, thì những vần thơ thường rất cô đọng súc tích khi mà chỉ cần một vài câu thơ ngắn ngủn, đã nói lên được rõ ràng những điều gì cần phải nói và người nghe cũng thấm thía sâu lắng.

Có thể nói truyện Kiều , tức Đoạn trường Tân Thanh của cụ Nguyễn Du là một tác phẩm vĩ đại bằng văn vần, và theo ý của tôi, tác phẩm này có thể là một trong những đại diện lớn của di sản văn hóa phi vật thể. Bởi vì thế giới khi nhìn vào tài sản văn học của Việt nam, họ bịt tai bịt mắt chẳng thèm biết đến cuộc chiến tranh giữa thơ cũ và thơ mới cái nào thắng, và cũng bật cười rồi chẳng cần lưu ý đến cái gọi là âm nhạc của thế hệ tuổi teen ngày nay như thế nào, nhưng họ đều tìm đọc và nghiên cứu về tác phẩm vang bóng đã vài trăm năm qua!

Thế mà như trên tôi đã nêu: Đoạn Trường Tân Thanh hay trứ danh như thế đó! Hàm ý, súc tích, cô đọng, thâm thúy, hoa mỹ… như thế đấy! Nhưng vì là văn vần vẫn bị giới hạn về số lượng câu từ, cho nên cũng có những lúc người đời trước và đời sau không thể biết rõ ràng Vương Thúy Kiều về sau có nên vợ nên chồng với Kim Trọng hay không , hay chỉ là bạn bè? Chỉ có cụ Nguyễn Du là có thể biết rõ ràng điều này, nhưng rất tiếc là chúng ta không thể hỏi cho ra lẽ!

Và nếu tôi không lầm, thì báo KTNN hình như là người tiên phong đưa ra mốt truyện 100 chữ. Rõ ràng chủ trương này không phải là dở, bởi vì giữa một thời đại bội thực thông tin như thế này, ai có thời gian đâu mà đọc những trang sách dài lê thê, vì vậy việc những mẩu truyện cực ngắn nhưng hàm chứa vô số điều tác giả muốn nói đến, sẽ có rất nhiều ích lợi và tác dụng. Tương tự như một thẻ micro SD chỉ lớn bằng đầu móng tay con nít, mà có thể chứa 32GB, tức tương đương số lượng chữ của vài trăm ngàn cuốn sách!

Tuy vậy thực tế có thể chỉ có một số người nào đó mới có khả năng, hoặc đủ trình độ để viết loại truyện 100 chữ này cho ra hồn! Hoặc phải qua một cuộc thi tuyển gắt gao như thi hoa hậu chẳng hạn, người ta mới có thể tuyển lựa, sàng lọc được một số những bài viết 100 chữ tạm chấp nhận được. Ngoài ra đều là các kiểu ngộ nhận rằng: cứ băm nhỏ một bài viết nhiều dòng ra, hoặc nói mơ hồ, trừu tượng, cụt đu đu, để rồi tự hào đó là truyện súc tích cô đọng 100 chữ!

Một cái máy tính khi mới ra đời là một tập hợp gồm rất nhiều linh kiện điện tử nặng một vài chục tấn nhưng chức năng thua rất xa một cái smartphone nặng hơn 100gr thời bây giờ. Có được thành tựu đáng khâm phục như thế là do các nhà khoa học các kỹ sư tìm mọi cách để giảm thiểu tối đa khối lượng, trọng lượng của máy tính nhưng năng suất làm việc thì lại tăng lên theo tỉ lệ nghịch. Điều này có nghĩa là trọng lượng máy tính càng giảm bao nhiêu thì năng suất lại tăng vượt mức bấy nhiêu. Trong khi đó, chính ra muốn phất cao lá cờ truyện 100 chữ thì đúng ra chúng ta nên bắt chước gương các nhà khoa học kỹ sư máy tính kể trên, để rồi thực thi theo công thức tỉ lệ nghịch anh hùng ấy, sao cho hễ giảm số lượng câu văn bao nhiêu, thì sự thông hiểu ý tưởng tác giả tăng lên bấy nhiêu. Nếu được như thế thì mới có thể là một cuộc cách mạng trong văn học giống như cái điện thoại thông minh nặng 100 gờ ram tính toán nhanh gấp hàng ngàn lần cái máy tính nặng hàng vài chục tấn thuở xưa.

Nhưng ông bà mình có câu:”Thấy người ta ăn khoai vác mai(cuốc ,xẻng) đi đào” là thế! Gần như đa số các tác giả hay các người ưa thích sự đổi mới qua những câu truyện 100 chữ này lại không thèm áp dụng công thức tỉ lệ nghịch trứ danh kể trên, mà lại theo một công thức năm bờ oăn khác. Đó là thấy một chiếc xe ô tô đẹp ,sang, đắt tiền nhưng kích thước quá lớn không như một chiếc xe máy, thế là canh tân đổi mới bằng cách tháo dỡ vất bỏ hết tất cả những gì đồ sộ to lớn hay không cần thiết miễn là chiếc xe chạy được!

Chắc chắn sẽ có người lại chê bai rằng tôi nói dài dòng không đâu ra đâu! Thế thì tôi xin thưa lại rằng: tôi đang khởi động phần nhập đề đề tài bình luận âm nhạc đấy! Đó là trước tiên tôi muốn nói gần như đa số tất cả những ca khúc nhạc vàng trước đây, lời của bài hát chịu ảnh hưởng rất mạnh của thể loại văn vần (thơ), cho nên chúng được một ưu điểm là nhiều khi chỉ một câu hát ngắn gọn, những nói lên được rất nhiều ý tưởng. Và bên cạnh đó, thỉnh thoảng chúng cũng có một khó khăn là sẽ làm cho một số người hiểu không hoàn toàn đúng ý tưởng của tác giả.

Bài hát :”Giết người trong mộng” trên đây thật ra không có gì khó hiểu cả! Đối với một số người thuộc thế hệ cha anh khi nghe thấy cụm từ Giết người đi , cũng tạo ra một chú ý và sau một lúc suy nghĩ liền hiểu tóm lược rằng đó là một anh chàng hay cô nàng nào đó đang đòi giết một hình bóng người yêu phụ bạc cứ mãi ám ảnh tâm hồn mình. Rồi có thể sau đó họ cũng chẳng quan tâm vì chỉ coi bản hát này như một bài hát để nghe giải trí mà thôi. Còn một số người khác, nhất là những người thuộc thế hệ trẻ từ 9x trở đi, đã có sự khác biệt về cái sở thích thưởng thức nhạc. Lại bị ảnh hưởng rất nặng bởi cái tư tưởng :”Thời buổi này mà còn nghe mấy loại nhạc sến” ! Hãy thử tưởng tượng những dân sành điệu ,thời thượng này sở thích của họ là mấy loại nhạc với “lyric “ có thể làm mấy nhà giáo dục thời nay đặt câu hỏi, chẳng hạn trong bài :”Hát với dòng sông” do Mỹ Tâm thực hiện:

___” Tình yêu đến em không mong đợi gì...

___Tình yêu đi em không hề nuối tiếc… “

Hơn nữa, những loại nhạc”sến” lắm chữ lắm lời, nhiều ý tưởng khó hiểu sâu xa! Trong khi đó các loại nhạc sành điệu, thời thượng ,nhạc trẻ bây giờ lời của nhiều bài hát nhiều khi chỉ là một hai câu đơn giản được lặp đi lặp lại, là cũng thành một bài hát được tung hô, chẳng hạn trong bài nhạc trẻ 9, 10 x Da Nâu:

___ Em có một ước ao, em có một khát khao…!

Chưa hết, giai điệu của các nhạc “sến “ kể trên, thường theo kiểu trầm bổng lên cao xuống thấp như chạy lên chạy xuống cầu thang mệt đứt cả hơi! Trong khi đó ,các nhạc trẻ thời thượng hiện nay có lẽ cũng áp sát nên văn minh hiện đại chăng, cho nên cứ giống như đi thang máy bằng phẳng không phải tốn hơi tốn sức lên lên xuống xuống! Tất cả các nốt nhạc thường ra đều cùng cao độ như nhau, khiến cho người nghe tưởng rằng đó là một bài văn tế đọc liến thoắng , nếu không giựt mình vì vài cú lên xuống bất chợt ngoạn mục để kết thúc!

Tôi có nói hơi dài dòng như trên, để cho mọi người dễ hình dung rằng vì những sự khác biệt về nhận định và thị hiếu sở thích, cho nên cái gọi là thế hệ tuổi teen hiện nay không thể chịu nổi với những loại nhạc mà họ cho là “sến”, cho nên việc họ cười rú lên rồi chế nhạo khi nghe thấy đó là chuyện ắt phải xảy ra! Cũng như có một số người khác khi nghe thấy các từ :”Giết người đi…” họ không có khả năng để hiểu, cũng như không thèm hiểu rằng: đó là những lời than thở của một anh chàng hay cô nàng đang đau khổ ghê gớm vì cái bóng hình người yêu đành tâm phụ bạc cứ ám ảnh mãi trong tâm trí không thể nào dứt bỏ. Bởi vì có lẽ từ bé đến lớn họ có một trái tim nhân hậu vô cùng yêu mến tha nhân và chỉ biết thứ tha tha thứ, coi mạng sống con người là vô giá, cho nên chỉ cần nghe thấy từ:”Giết người đi…” là họ cần gì phải biết đó là người thật hay chỉ là hình bóng, cần gì phải biết đó là một kiểu nói để diễn tả tâm tư! Họ lập tức kết luận rằng rõ ràng là tác giả bài hát đã cổ động cho việc giết người, một tội ác thiên địa bất dung thì con người như họ làm sao có thể tha được! Một khi mà họ đã cho rằng lời bài hát bất nhân khi cổ động cho sự khủng bố, thì cho dù âm điệu, lời ca của bài hát Giết người trong mộng này có gây nhiều cảm xúc đến đâu đi nữa, cũng trở thành phát ói về cả ca từ và âm điệu, tạo nên một vết xước trong sự nghiệp của tác giả mà thôi!

Tôi xin khẳng định rõ: tôi không viết ra những bài viết trong đề tài này với mục đích là hoàn toàn cổ súy cho việc tung hô ca ngợi bài hát :Giết người trong mộng! Nhưng tôi nhận thấy rằng nhiều người đã hiểu sai những ý tưởng của bài hát đã có ý diễn tả! Bởi vì thế hệ trẻ, giới tự cho là sành điệu thì chê bai: nhạc “sến”, một giới hỗn hợp cả trẻ lẫn ương ương hoặc kể cả lớn tuổi thì chỉ cần nghe đến từ Giết là khinh ghét cả tông ti họ hàng!

Không biết là giới trẻ chúng ta ngày nay thường tự kiêu tự phụ là văn minh khoa học kỹ thuật hơn thế hệ cha anh ngày xưa được bao nhiêu phần trăm? Điều này thì chưa thể rõ bởi vì chưa thấy có một con số thống kê , một tài liệu chính xác gì để minh chứng cho việc này! Nhưng trên các báo chí, phương tiện truyền thông đại chúng đã có không ít báo động đỏ về tình trạng xuống dốc không phanh của đạo đức , nhân cách, trí tuệ và ngay cả trình độ nhận thức những sự kiện trong xã hội của thế hệ trẻ ngày nay!

Chẳng có gì khó hiểu khi mà nội dung của bài hát Giết người trong mộng đã mô tả rõ một chàng hay nàng nào đó rất đau đớn khổ sở và dằn vặt trong tâm hồn khi mà người yêu bội thề, quên tình nghĩa phu thê, như loài bướm đong đưa… gây nên bao nhiêu nỗi sầu khổ cho mình! Chàng hay nàng ấy đã cố tình để quên đi nhưng bóng hình người ấy vẫn đi về trong tâm trí. Thậm chí trong giấc mộng bóng hình người ấy cũng luôn hiện hữu . Sự dằn vặt nội tâm lên đến mức cao điểm đến nỗi chàng hay nàng phải bật ra lời kêu than đau đớn để xin mọi người chỉ cho cách quên , hay xóa cái bóng hình người yêu vì biết rõ người yêu ấy không xứng đáng!

Nhưng rồi rốt cuộc có lẽ mọi biện pháp để Giết bóng hình ấy đều vô hiệu quả, bởi vì bóng hình người ấy vẫn luôn luôn hiện diện ngay trong giấc mộng. Và người ta nói:” đời không như mộng mơ…” có nghĩa là ngoài đời nhiều khi là ăn mày nhưng trong mộng lại mơ thấy mình làm đế vương! Vậy mà anh chàng hay cô nàng tội nghiệp khốn khổ kể trên ngoài đời thực thì đã thất tình đau đớn, tưởng rằng trong mộng sẽ :”Cải ác vi thiện” nhưng ngay cả trong mộng vẫn nhận thức rõ mình trong mộng vẫn là một kẻ quá si tình , ngu si và mối tình trong mộng vẫn cay đắng ê chề!

Kết quả của cái sự nài xin tư vấn về Giết Giết ấy là gì? Là một sự quay ngoắt 180 độ khi đưa ra một đề nghị trái ngược với ban đầu, có nghĩa là hỏi thiên hạ xem có cách nào giữ được người yêu phụ bạc ấy ở mãi với mình dù chỉ là trong giấc mộng hay không? Để mà có một tình yêu, cho dù như thế quá bẽ bàng vẫn cam chịu! Cái tâm trạng của chàng hay nàng này rách nát đến nỗi không thể phân biệt nổi mình đang muốn giết, muốn xóa tan bóng hình người trong mộng hay lại muốn níu kéo người yêu ấy mãi trong mộng mơ!!!!

Còn tiếp bình luận phúc thẩm…

Các chủ đề cùng thể loại mới nhất:

• Vắc-xin ung thư phổi mRNA đầu tiên trên thế...
• Chào mừng con đến Thế giới này! (Video Clip)
• Happy Birthday đến TCVN ( Sinh Nhật Thứ 16 )...
• ❤Đã Yêu Rồi - Loan Pham
• Người trẻ muốn gì nơi Hội Thánh Công Giáo
• Truyền thông Công Giáo với Facebook
• Vị nhạc sĩ ngoại đạo sáng tác thánh ca
• Vì sao các cầu thủ bóng đá luôn bước ra sân...
• Sơn Tùng M-TP đốt ảnh Thánh trong MV mới nhất
• Chuyện THÁNG NĂM

[teenvnlabido]

Trong văn học, có một lối nói mà người ta gọi là thậm xưng, cường điệu hóa…,có nghĩa nói quá sự thực với dụng ý để nhấn mạnh. Trong bài hát Giết người trong mộng này, sự thực tác giả muốn hỏi mọi người:” Làm sao để xóa tan hình bóng của người yêu phụ bạc hiện diện trong đầu óc, trong cả giấc mộng”. Thế thì chúng ta hãy nhận xét xem,nếu tác giả viết, :’Làm sao xóa được, người trong mộng…” và: “Làm sao giết được, người trong mộng…” Trong hai câu đó, câu nào làm nổi bật ý tưởng của tác giả hơn?

Trên kia, tôi có ý nói rằng thời đại này con người ta tự hào là văn minh hơn xưa nhiều lắm! Cái văn minh ở đây chẳng ăn nhập gì đến lãnh vực khoa học kỹ thuật tiên tiến hiện đại, nhưng cái văn minh mà nhiều người tự hào, đó là nhân bản hơn xưa, dân chủ hơn xưa…!

Nhân bản hơn xưa, cho nên người ta quyết định rằng sự giáo dục có thể cảm hóa biến đổi tất cả mọi tội phạm đến đâu cũng có thể thành hiền lương! Nhân bản hơn xưa cho nên ngôn từ của người ta khi nói ra chỉ toàn là hòa bình ,hữu nghị yêu thương đoàn kết tha thứ thứ tha… Chính vì thế làm sao người ta có thể chấp nhận cho nổi lời một bài hát mà lại reo hò cổ vũ rằng Giết người đi ,Giết người đi…!

Người không có đạo còn không chấp nhận nổi như thế, huống chi một số những người đạo đức như ở các diễn đàn Công Giáo chẳng hạn, mà lại nung nấu ý tưởng vun đắp một thiên đường chan hòa tình người ở thế gian, thì ngoài việc vứt cái bài hát Giết người trong mộng vào sọt rác , không khéo họ còn tự hỏi rằng : “không biết tại sao có những kẻ lại ca ngợi Phạm Duy là một trong những nhạc sĩ nổi tiếng nhất Việt Nam?? Khi mà ông đặt lời một bài hát không ra hồn, làm hư thế hệ trẻ và cả già khi làm gương mù giương xấu bằng cách hô hào :”Giết Giết”!

Một từ mới hình như mới có trong thời a còng, đó là từ chia sẻ mà tiếng anh gọi là share , như chia sẻ file, chia sẻ thông tin….Nhưng cụm từ san vui sẻ buồn có lẽ đã có khá lâu rồi, và nó được áp dụng trong xã hội chúng ta rất nhiều. Chẳng hạn một người có một tâm sự gì đó, hoặc một khối tơ lòng rắc rối mà mang lên báo chí, lên diễn đàn thì luôn luôn được ủi an, nhắn nhủ, tư vấn, cảm thông…Thậm chí sự an ủi cảm thông này còn được nhân lên rất nhiều như trong vấn đề đồng tính chẳng hạn! Một người than thở về chứng đồng tính của mình, rồi than vãn mình rất khổ và mong rằng được gặp Đức Giáo Hoàng để ngài tháo cởi luật cấm chỉ cái gọi là hôn nhân và tình dục đồng tính đi, để cho những người chẳng may sinh nhằm giới tính thứ ba ấy lấy lại được quyền làm người và là chính mình!!!

Một ý kiến ngô nghê và sai lạc như thế lẽ ra những người rao giảng đạo đức thì phải nên cắt nghĩa, chỉ bảo cho người bị tâm lý đồng tính ấy hiểu được sự lệch lạc sai lầm của mình, trái lại chỉ biết nói những lời chẳng ăn nhập vào đâu! Đã vậy một số người còn có ý hướng nhất trí với người đồng tính ấy khi đưa ra vài lời phụ họa xa gần rằng Giáo hội nghiêm khắc quá…! Một số người khác thì không biết làm gì hơn là cứ click vào nút cảm ơn!! Có phải lý do để cảm ơn vì có người đã dám ý kiến về sự “khắc nghiệt” của Giáo Hội chăng?___ Có thể là không chỉ như thế, mà người ta click vào nút cảm ơn để coi như một lời động viên ,an ủi theo tình thần chia vui sẻ buồn chăng?

Trong khi đó, nội dung của bài hát Giết người trong mộng này thực chất là tâm trạng đau khổ đến cùng cực của một người thất tình.Người ấy cũng biết rõ rằng mình quá mềm yếu và nhu nhược, nhưng không thể nào đủ sức để vượt qua, nên có ý cầu cứu một sự tư vấn của thiên hạ.

Một người sắp chết đuối giơ hai tay lên cầu cứu mà chúng ta giả lơ đi không đoái hoài trong khi có điều kiện, thì ngay từ thời xưa đó đã là một sự đáng xấu hổ , huống chi thời nay, cái thời mà con người ta tự hào tự phụ văn minh ,nhân bản… thì chắc hết biết! Nhưng đã không cứu, mà còn vỗ tay reo mừng hay giơ chân đạp cho người sắp chết đuối vài cái để cho họ mau chìm hơn, thì những quý ngài hay rao giảng điều thiện, hay dạy đời như thế sẽ được gọi bằng gì?

Chắc chắn sẽ có người cho rằng tôi nói xọ điều này qua điều kia, thế thì tôi xin hỏi sự thất tình là một tội lỗi chăng? Hay một sự đáng thương? Và chúng ta, nhất là những con người động một tí là lên mặt dạy đời phải mến yêu yêu mến, có biết rằng tình trạng đau khổ vì thất tình rồi hóa điên hóa khùng, hoặc làm những việc dại dột, tội ác…. có hiếm gặp trong xã hội của chúng ta không? ___ Xin thưa rằng không những hiếm, mà còn rất thường gặp! Không cứ gì lớp trẻ là tầng lớp hay vướng phải, mà ngay cả người lớn cũng mắc phải, kể cả những người đã có gia đình, để rồi trẻ tuổi thì tâm thần không ổn định, sao lãng công việc bổn phận và người có gia đình thì đâm ra ngoại tình…

Nếu con người trong thời đại này của chúng ta tự hào tự phụ là văn minh hơn, nhân bản hơn, thì lẽ ra khi nghe bài hát Giết người trong mộng này việc chúng ta cảm thông , thương xót cho người đau khổ vì tình ấy được bao nhiêu phần trăm thì tùy mỗi chúng ta, nhưng việc quan trọng hơn là hãy kéo họ lên khỏi vũng lầy đó bằng cách nhắc lại Lời Chúa Giê su phán rằng :”Không có ai là lành, ngoại trừ một Đức Chúa Trời mà thôi…”.Vì không có một ai là lành, đáng là thần linh chúa tể, mà chúng ta lại đau đớn thân tàn ma dại vì những con người không lành như thế, thì uổng phí một đời trai anh hùng , một thân gái xinh tươi yêu kiều…!

Như tôi đã nói trên kia, tôi không cổ súy, tìm cách lăng xê cho bài hát Giết người trong mộng này! Nhưng nếu như chúng ta cho rằng mình rất yêu chuộng sự nhân bản, tình người… chúng ta phải thông cảm nâng đỡ ủi an những tâm hồn đau khổ ấy và dìu dắt họ vượt qua cơn mê. Nỗi đau khổ vì tình mà tác giả đã bóc trần hết một cách công phu, súc tích… qua những lời bài hát Giết người trong mộng, thì ngoài sự mến yêu yêu mến chia sẻ cảm thông ủi an… cần phải có khi gặp những cảnh ngộ tương tự như thế trong xã hội, chúng ta có thể làm hơn như thế! Đó là có thể giúp họ làm quen với một người yêu mới thủy chung hơn, đẹp hơn, và thực sự nhân lành…

Tới đây có lẽ nên kết thúc việc bình luận phúc thẩm vụ án Giết người trong mộng vì tôi cho rằng đã tạm đủ để chứng minh một bản nhạc vàng như thế, một đẳng cấp thuộc loại cuối trong bản xếp hạng nhạc theo ý của tôi, mà cũng đầy sức mạnh như anh chàng David có thể đánh gục bất kỳ tên Goliah khổng lồ nào của thời a còng hiện nay trên đất nước Việt Nam!

Và chính ra bài viết về bài hát Giết ngưởi trong mộng này cũng chưa có, giống như chuyện nếu tướng giặc khổng lồ Goliah không thách thức khiêu chiến dân Israel thì anh chàng David hiền lành cũng đời nào dám liều thân ra chiến đấu! Nếu không có câu:

___"Giá mà tao biết hắn là ai, tao sẽ nói hắn ta thử đưa ra những hay ho của cái nhạc xưa, để xem nó hơn nhạc trẻ bây giờ ở chỗ nào! Hắn mà không nói được tao cho hắn ăn vài cái tát…"

Thật sự ra tôi cũng chẳng sợ một cô tuổi teen nào đó tát mình khi mình không chứng minh được nhạc xưa hay hơn ,nhạc trẻ bây giờ dở hơn! Bởi vì tôi thường nghe mấy tay đàn anh dạy rằng:”Con gái nói có là không, nói không là có”! Cứ thế mà suy ra thì con gái họ bảo tát mình nhưng có nghĩa là không! Hơn nữa tôi cũng thường đọc tin tức thấy mấy anh chàng sàm sỡ hoặc chọc ghẹo mấy cô nàng, cũng có bị ăn chửi ăn tát nhưng không thấy có báo chí nào nói anh chàng ấy bị thương tật cho dù là hai ,ba phần trăm, cùng lắm chỉ in vài dấu ngón tay mà thôi!

Thế mà tôi thì không chọc ghẹo sàm sỡ, hơn nữa còn bị khiêu khích như Goliah khiêu khích dân Israel. Chính vì thế tôi tin rằng cho dù thời buổi bây giờ Trọng nữ khinh nam, đàn ông đứng chót sau bảng xếp hạng để rồi bị ức hiếp oan ức đi nữa, thì nếu phụ nữ cố tình không thèm nghe phải trái mà dùng cường quyền bạo lực để tát mình, thì không hiểu sao tôi cứ tin rằng những cái tát ấy chỉ làm hồng đôi má của mình cho thêm…vui!

Tôi nhớ mẹ tôi thường nói một câu mà chắc có lẽ bà học được từ ông bà,đó là “quân tử phải phòng thân” . Ở đây tôi không có gì phải phòng thân cả, tuy thế trong túi tôi lúc nào lại chẳng có cái smartphone Note II, cho nên nếu bị ăn những cái tát oan sai, tôi sẽ nhanh tay chụp theo kiểu panorama ( toàn cảnh liên tiếp 8 tấm). Và nếu như một bức ảnh nào đó có thể làm sụp đổ cả một chế độ, nhất là hồi xưa chưa có facebook mà đã gây biến động toàn cầu, huống chi bây giờ nào facebook, nào Twitter … hơn nữa nếu có trong tay 8 tấm hoặc gấp hai ba lần số đó, chắc chắn thời thế sẽ đổi thay….

[teenvnlabido]

Trước đây tôi vẫn nghe người ta ví von, hoặc như trong một chương của truyện Những đứa con thuyền trưởng Grant có một tựa đề:”Giữa hai lằn đạn”. Tôi nghe mà chẳng để tâm, và cũng không hiểu cho lắm!
Đến bây giờ, tôi mới hình dung ra cảnh một kẻ trốn chạy và té sấp té ngửa để thoát những viên đạn bắn tới từ phía trước và phía sau.

Không hiểu tự nhiên tại sao tôi lại cho rằng mình giống như nhân vật vừa nói trên thế, tuy là nghiêng về mặt tinh thần nhiều hơn !

Tôi nhớ rằng trước khi nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 kích hoạt một quả bom hạt nhân cỡ nặng nhắm vào cái gọi là âm nhạc của cái gọi là sao Việt, cái gọi là nhạc trẻ bây giờ cũng như các ca sĩ mang danh diva, sao siếc…, tôi đã viết đề tài “Phiếm bàn về âm nhạc giới trẻ” này!

Khi nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 lên tiếng sau đó, tôi vô cùng cảm ơn ông vì ông là một người can đảm dám nói lên một sự thật, và có ý đưa ra một phương thuốc để trị căn bệnh cho cái gọi là âm nhạc bây giờ! Khi mình nói lên một trăn trở, một bức xúc mà có một vài người thông hiểu, đồng cảm thì đó là một khích lệ tinh thần không phải nhỏ cho dù người ấy không thông thạo về lãnh vực mà mình đề cập. Thế mà có một đại cao thủ, một tôn sư về âm nhạc lên tiếng, mà những phê phán của mình lại trùng với những phê phán của vị tôn sư ấy, tất nhiên đó là một sự khích lệ, thông cảm vô cùng to lớn với những bức xúc trăn trở trước đây của mình.

Tuy thế, Nguyễn Ánh 9 không là một thành viên trong diễn đàn này, và chắc ông cũng rất ít khi ghé thăm nếu ông không phải là người Công Giáo, do đó tôi nhận thấy rõ ràng trên chiến trường hiện nay tôi không hề có một viện binh nào cả mà chỉ đơn thân độc mã giữa hai làn đạn mà thôi!

Làn đạn thứ nhất là các thế hệ 9, 10 x và cả một số người hâm mộ các sao, diva, ông hoàng…hiện nay.

Làn đạn thứ hai là những người thuộc trường phái “thiên đường trần gian”, có nghĩa là đối với họ diễn đàn TCVN, hoặc các diễn đàn Công Giáo phải là, hay chỉ là những nơi mà người ta chỉ nên nói những lời yêu thương, chúc tụng lẫn nhau, hoặc là viết những bài viết được cho là ngắn gọn, đơn giản nhưng phải thâm trầm súc tích ngụ ý thâm thúy hàm ý cô đọng…! Tuyệt đối không nên có những sự tranh luận vì sẽ làm tan vỡ một sự đoàn kết hòa bình yêu mến mến yêu… mà trước đây đã từng có…

Những bài viết trước đây, tôi đã đưa ra một số lá chắn để vô hiệu hóa những lằn đạn khi dám cả gan phê phán cái gọi là nhạc trẻ, cái gọi là nhạc sao Việt, diva Việt…bây giờ, để rồi mong muốn đối phương hãy nhìn lại sự thật và cứ việc phản hồi !

Tuy thế, như đã từng tiên liệu trước: các thế hệ tuổi teen hiện nay cũng như các fan hâm mộ cái gọi là nhạc trẻ bây giờ đại đa số thường bị lỗ đen facebook cuốn đi, thì làm gì họ quan tâm đến một diễn đàn Công Giáo! Hoặc may ra mới có một vài người đọc đề tài :”Phiếm bàn về âm nhạc giới trẻ “ này nhưng chắc chắn là vì đã được dạy dỗ rằng yêu mến mến yêu là tất cả, tranh luận là điều xấu… cho nên họ không phản hồi! Và cũng có thể là chỉ quen copy và paste cho nên khó có thể viết một bài dài hơn 100 chữ!

Tôi là kẻ chắc chắn cho nên dù rằng những bài viết trước tôi đã từng nêu ra: Như thế nào mới là âm nhạc, tôi vẫn chưa tin rằng các đối phương đã đình chiến, mà vẫn tiếp tục tăng cường thêm hỏa lực, cho nên hôm nay tôi xin tiếp tục giới thiệu một bản nhạc trẻ trước đây, để mọi người thử xem bản nhạc ấy có thể chôn vùi tất cả những cái nhảm nhí vô nghĩa được lăng xê , được ca ngợi do một số người nào đó hay không?

Đó là bản nhạc Dona Dona, gồm các lời Pháp, Anh, bản dịch tiếng việt của Tuấn Dũng trước năm 1975 và bản dịch của ns Trần Tiến.

___ Bản dịch của Tuấn Dũng

____ Bản dịch của Trần Tiến

___ Bản tiếng Anh

____ Bản tiếng Pháp

Lời tiếng Anh:
On a wagon bound for market
There's a calf with a mournful eye.
High above him, there's a swallow
Winging swiftly through the sky.

How the winds are laughing.
They laugh with all their might.
Laugh and laugh the whole day through.
And half the summer's night.

Dona, dona, dona
Dona, dona, dona, do
Dona, dona, dona
Dona, dona, dona, do

"Stop complaing," said the farmer.
"Who told you what a calf to be.
"Why don't you have wings to fly with
Like the swallow so proud and free."

How the winds are laughing.
They laugh with all their might.
Laugh and laugh the whole day through.
And half the summer's night.

Dona, dona, dona
Dona, dona, dona, do
Dona, dona, dona
Dona, dona, dona, do

Calves are easily bound and slaughtered
Never knowing the reason why.
But whoever treasures freedom
Like the swallow has learned to fly.

How the winds are laughing.
They laugh with all their might.
Laugh and laugh the whole day through.
And half the summer's night.

Dona, dona, dona
Dona, dona, dona, do
Dona, dona, dona
Dona, dona, dona, do

Dona, dona, dona, do.

[dangngocan]

Tôi xin phép Ban Điều Hành Diễn Đàn Website Thánh Ca Việt Nam được gửi vào đây vài cảm nghĩ về đề mục “Phiếm Đàm Âm Nhạc”. Nếu có điều chi sai trái với tôn chỉ quý Web, xin thông cảm bỏ qua cho cũng chỉ vì yêu mến Diễn Đàn và Âm nhạc mà thôi.
ĐNA

Kính chào tất cả, cách riêng Bạn teenvnlabido
Đọc qua những bài viết của Bạn về “Phiếm bàn về âm nhạc giới trẻ,” tôi không thấy “phiếm” chút nào, nhưng là nhất trí với Bạn thực trạng âm nhạc xã hội hiện tại.

Tôi nghiêng mình cảm phục sự can đảm vạch trần cái kém hiểu âm nhạc của một số người trẻ tuổi nhưng lại tự đắc rằng chỉ có mình mới đúng thời đại. Nhưng tôi ngậm ngùi búc xúc nhận thấy không riêng phần nhạc đời mà luôn mảng nhạc đạo xuống cấp trầm trọng. Ước mong sẽ có nhiều teenvnlabido nhất là quý bậc tiền bối lên tiếng bình giải về hiện tượng âm nhạc tuột dốc này.

Nếu nhiều bạn trẻ thường tưởng rằng mình được học hỏi được nhiều hơn nơi môi trường xẵ hội, mình được tự do hơn để sống lựa chọn của mình với bạn bè… để rồi những lúc bầm dập mới hiểu ra không đâu là đích thực thì cũng chưa muộn để điều chỉnh nhận định của mình. Tất nhiên những gì “Chân, Thiện, Mỉ” sẽ dần cải thiện những hiểu biết lệch lạc.

Chúng ta cùng đọc trích đoạn vui giáo dục ngày hôm nay:

Chuyện vui đầu năm

CÔ GIẢNG VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÁI BÌNH

Ngày 9.1.2007, trong mục “Ai là triệu phú” trên đài Truyền hình VTV3, do MC kỳ cựu Lại Văn Sâm điều khiển, người được mời lên chiếc “ghế nóng” (Hot Seat) tham dự chương trình là cô Nguyễn Thị Tâm, 27 tuổi, giảng viên trường Đại học Sư phạm thành phố Thái Bình.

MC đặt câu hỏi nguyên văn như sau:
“Trong tứ trụ của Tự Lực Văn Đoàn: Nhất Linh, Hoàng Đạo, Thạch Lam, Khái Hưng; ai là người không phải anh em ruột với ba người kia?”.

Cô nữ giảng viên Đại học Sư Phạm suy nghĩ một lát rồi nói:

- Tự Lực Văn Đoàn… Hừ, Tự Lực Văn Đoàn, tôi chưa nghe nói đến bao giờ cả. Hình như đó là một gánh cải lương. Còn Nhất Linh chắc chắn là một nghệ sĩ cải lương. Riêng Hoàng Đạo, Thạch Lam, Khái Hưng… tôi không biết ba ông này có phải nghệ sĩ cải lương như Nhất Linh không?…

- Vậy chị kết luận ai không phải anh em ruột với ba người kia?

- Tôi đề nghị cho tôi được hưởng quyền trợ giúp, gọi điện thoại cho người thân.

- Chị muốn gọi cho ai ?

- Cho anh Nam, một bạn đồng nghiệp cũng dạy trong trường. Anh Nam là người đọc rất nhiều sách, kiến thức rất rộng, chắc chắn anh ấy biết.

MC cho phòng máy liên lạc với người tên Nam đang chờ sẵn ở nhà để trợ giúp, “cứu bồ” cho cô Tâm.

- A lô, anh Nam phải không ạ ? Tôi là Lại Văn Sâm đang ngồi với chị Nguyễn Thị Tâm trong chương trình “Ai là triệu phú”. Anh có sẵn lòng trợ giúp chị Tâm một câu hỏi không ạ?

- Vâng, xin chào anh Lại Văn Sâm. Tôi rất sẵn lòng.

- Nếu vậy anh và chị Tâm có ba muơi giây để vừa hỏi vừa trả lời. Ba mươi giây của anh và chị bắt đầu…

Các Nhà Văn Tự Lực Văn Đoàn (Hình chục thập niên 1940)

Cô Tâm lập lại câu hỏi như chương trình đã hỏi:
“Trong tứ trụ của Tự Lực Văn Đoàn…”, “Anh cho em biết Nhất Linh, Hoàng Đạo, Thạch Lam, Khái Hưng, ai không phải là anh em ruột với ba người kia…”

Đầu dây có tiếng trả lời rất lớn và dứt khoát, nghe rõ mồn một:

- Hoàng Đạo ! Hoàng Đạo không phải là anh em ruột với Nhất Linh, Thạch Lam và Khái Hưng.

- Chắc chắn không anh?

- Chắc trăm phần trăm.

- Ba mươi giây của chị đã hết. Xin chị cho biết câu trả lời.

- Tôi tin vào kiến thức của người bạn đồng nghiệp của tôi. Tôi trả lời, Hoàng Đạo không phải anh em ruột với ba người kia.

- Chị quyết định như thế?

- Vâng, câu trả lời của tôi là phương án B, Hoàng Đạo.

- Sai. Đáp án của chúng tôi là phương án D, Khái Hưng. Khái Hưng không phải là anh em ruột với Nhất Linh, Hoàng Đạo và Thạch Lam. Hoàng Đạo tên thật là Nguyễn Tường Long, sinh năm 1906, em ruột nhà văn Nhất linh, anh ruột nhà văn Thạch Lam. Như vậy phần thưởng của chị từ năm triệu đồng còn lại một triệu đồng. Nhưng không sao, chúng ta lấy vui làm chính. Xin cám ơn chị đã tham gia chương trình.

Ứng viên Nguyễn Thị Tâm bị loại khỏi cuộc chơi, nhường chỗ cho người khác.
~~~~~~~~~~~~~

Thưa quý bạn,
Một giảng viên Đại học Sư phạm mà không biết Tự Lực Văn Đoàn hoặc Khái Hưng, Nhất Linh, Hoàng Đạo, Thạch Lam là ai là một điều quá đỗi bất thường, điều đó không chỉ làm chúng ta ngạc nhiên mà vô cùng thất vọng!
Trong bốn tiếng “Tự Lực Văn Đoàn” đã có hai tiếng “Văn Đoàn” thì đó không thể là một gánh cải lương và Nhất Linh không thể là một kép hát cải lương được.
Nếu không biết chính xác thì ít ra cô giáo ấy phải biết suy luận chứ. Đem cái kiến thức như vậy, cô giáo giảng dạy cho sinh viên rồi sau này sinh viên (ĐHSP) ra trường, lại đi giảng dạy cho học sinh thì nguy hiểm quá!
Một chương trình phát sóng ra toàn thế giới, có nhiều người Việt đã ra khỏi nước mấy mươi năm mà xem chương trình này, đều hỡi ơi về kiến thức của một Giảng Viên Đại Học.

Một nền giáo dục với những giảng viên có kiến thức như vậy, tôi e rằng không phải là một nền giáo dục tốt.

Tương tự như vậy, trong trò chơi “Rung Chuông Vàng”, được hỏi Hùng Vương, Lạc Long Quân, Âu Cơ là ai? Một số thí sinh (là sinh viên) cũng… không biết. Có quá ngạc nhiên không?

Dù sao tôi cũng rất cảm ơn VTV3 đã mạnh dạn phát những chương trình như thế, bởi đó không chỉ “vui là chính” mà còn là cách để dân VN ta biết được “mặt bằng kiến thức” của người tham gia các chương trình – khi biết mình yếu, sẽ phải tìm cách để… vươn lên.
-------------------------------

Lời bàn : Tôi nhớ câu đầu ca khúc “Học Sinh Hành Khúc” tác giả Hùng Lân như sau : “Học sinh là người tổ quốc mong cho mai sau”, với tình hình giáo dục hiện tại bời các thầy, cô Giáo viên, Giảng viên kém chất lượng thì Tổ quốc ta sẽ ra sao? Hơn thế, mảng âm nhạc cố tình lăng xê ca khúc này, ca sĩ nọ của khâu tổ chức vô tội vạ, làm sao xã hội biết thực hư dể bị đầu độc cái đúng, sai?

Tôi đưa vào đây bài viết của một nhạc sĩ tiền bối tựa đề : Việt Nam hiện nay không có nền tân nhạc. Chúng ta cùng nghiên cứu. (Những đoạn nhạy cảm… tôi tự xóa, xin quý Độc giả miển chấp) ĐNA

Việt Nam hiện nay không có nền tân nhạc mà chỉ có “nhạc nói và nhạc chạy đua” nghỉa là ” nhạc Việt Nam bây giờ toàn là những lời nói khi thì chậm, khi thì thật nhanh như chạy đua” chẳng có cung điệu trầm bổng du dương gì cả, và nhạc sĩ chỉ việc theo lời nói lên xuống hay mau chậm này mà viết nốt nhạc vào đấy là thành một bản nhạc, cho nên chẳng có một bản nhạc nào ra hồn cả, do dó không có ai thèm nhớ dù chỉ một câu.

Từ 38 năm nay Việt Nam không có một tình khúc nào làm cho người Việt hải ngoại cãm thông, nòi huỵch toẹt ra là ngữi được cả. Sau khi Nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 phê bình “Gào sĩ” Đàm Vĩnh Hưng không biết diễn tả bài hát mà chỉ biết gào hét để câu khách, nay thì Nhạc sĩ Lê Dình lên tiếng về hiện tình tân nhạc Việt Nam mời các bạn xem dưới đây. Đừng có nói rằng vì người Việt hải ngoại ghét … mà cho rằng cái gì cũng xấu, mà thực tế là chế độ nào sinh ra con người đó, nhạc Việt dưới chế độ …/… thì làm gì có tình cãm như Việt Nam Cộng Hòa trước đây.


Nhạc sĩ LÊ DINH


Nhạc sĩ Lê Dinh viết về 2 dòng nhạc VN dưới thời VNCH và nhạc XHCN

Về âm nhạc, từ 38 năm nay, thành thật và công bình mà nói, chúng ta có thấy sự tiến triển nào trong bộ môn này không, hay là một sự tụt lùi tệ hại từ năm 1975 đến nay, hay nói một cách khác, …VN đã giết chết âm nhạc Việt Nam.

Nhìn lại ngày khởi đầu của nền âm nhạc Việt Nam, từ những ca khúc đầu tiên mà những bậc tiên liệt của nền âm nhạc để lại – được gọi là nhạc cải cách – như Một kiếp hoa (Nguyễn văn Tuyên & Nguyễn văn Cổn), Khúc yêu đương (Thẩm Oánh) Bình minh (Nguyễn Xuân Khoát), Bản đàn xuân (Lê Thương), Tâm hồn anh tìm em (Dương Thiệu Tước), Bóng ai qua thềm (Văn Chung), Cùng nhau đi Hồng Binh (Đinh Nhu), Thu trên đảo Kinh Châu (Lê Thương)…, chúng ta thấy, dù đã ra đời hơn 80 năm nay, còn phôi thai, nhưng âm nhạc VN thuở đó nghe rất có hồn nhạc, lời lẽ tuy không trau chuốt văn chương, nhưng không khó nghe và lai căng như bây giờ. Chẳng hạn như bài “Thu trên đảo Kinh Châu” của Lê Thương, một bài âm hưởng nhạc Nhật thời đó, tuy được sọan sau, nhưng cũng được coi như là một trong những ca khúc đầu tiên của gia tài âm nhạc Việt Nam.

Nhắc lại để chúng ta thấy rằng tuy là những ca khúc đầu tiên, khởi thủy của nền âm nhạc Việt Nam, nhưng dù đã 83 năm qua, vẫn còn nghe được, hơn nhạc bây giờ ở trong một nước có tên là …Việt Nam. Chứng minh điều đó là gần một thế kỷ qua mà người ta còn nhớ ca khúc “Thu trên đảo Kinh Châu” của Lê Thương.
Tiếp theo thời kỳ âm nhạc phôi thai, hay âm nhạc cải cách, đó là giai đọan nhạc được gọi là nhạc tiền chiến mà tôi nghĩ rằng vài trăm năm sau đi nữa, vẫn còn được nhắc nhở tới. Những tác giả như Văn Cao, Đặng Thế Phong, Hoàng Giác, Dzoãn Mẫn, Hoàng Quý, Nguyễn văn Thương, Phan Huỳnh Điểu, Nguyễn văn Tý, Dương Thiệu Tước, Thẩm Oánh, Lê Thương… đã để lại cho chúng ta một gia sản âm nhạc đồ sộ, chỉ trong vòng có 20 năm ngắn ngủi. Nhắc lại những bài như:
“Tiếng ai hát chiều nay vang lừng trên sóng
Nhớ Lưu Nguyễn ngày xưa lạc lối đào nguyên…”

Hoặc:
Suối mơ, bên rừng thu vắng
Giòng sông trôi lững lờ ngoài nắng…”

Hay:
Ngoài hiên giọt mưa thu thánh thoát rơi
Trời lắng u buồn, mây hắt hiu ngừng trôi…”

Hoặc như:
“Biệt ly, nhớ nhung từ đây
Chiếc lá rơi theo heo may…”

Chúng ta nghe âm điệu sao mà du dương, uyển chuyển, tha thiết, thấm vào lòng người. Còn lời ca sao mà lãng mạn, yêu đương, tình tứ ngọt ngào đến như thế.
Rồi bước qua giai đọan nhạc kháng chiến (nhạc cách mạng), một lọai nhạc hừng hực lửa của thời toàn dân đứng lên đánh đuổi thực dân. Những tác giả tiêu biểu cho lại nhạc hùng tráng như đánh thẳng vào lòng người này có Phạm Duy, Văn Cao, Lưu Hữu Phước, Hoàng Quý, Lê Yên, Phạm Duy Nhượng, Phạm Đình Chương, Văn Giảng… Nhưng phải công nhận rằng Phạm Duy là người có tác phẩm âm nhạc cổ súy tinh thần tranh đấu bài thực nhiều nhất, hay nhất. Làm sao mà chúng ta quên được, dù 1000 năm sau, những âm điệu và lời ca như:

Ngày bao hùng binh tiến lên
Bờ cõi vang lừng câu quyết chiến…”

Hoặc man mác căm hờn, như:
“Chiều qua, tôi đi qua vùng chiếm đóng
Không bóng trâu cày bên đồng
Vắng tiếng heo gà trên sân
Chiều qua, gánh nước cho Vệ Quốc Quân
Nghe tiếng o nghèo kể rằng:
Quân thù về đây đốt làng…”

Rồi 1954 ập đến, chia hai nền âm nhạc, một nửa phát triển mạnh mẻ ở xứ tự do, phóng khoáng và một nửa chôn vùi …. Một số đông nhạc sĩ sáng tác ở miền Bắc ngày trước đã tìm tự do nơi miền Nam – đất lành chim đậu – cùng chung với những nhạc sĩ sáng tác đã sống trước đây dưới chính thể Đệ nhất Cộng Hòa, kết hợp thành một lực lượng sáng tác mạnh nhất, vững chải nhất, nhân bản nhất và lãng mạn nhất. Thôi thì trăm hoa đua nở.

Nhạc sĩ Văn Phụng

Ngay từ ngày đầu di cư, chúng ta có những Văn Phụng, Nguyễn Hiền, Y Vân, Nhật Bằng, Hoàng Trọng, Đoàn Chuẩn, Huyền Linh, Phạm Đình Chương, Ngọc Bích, Đan Thọ, Xuân Tiên, Xuân Lôi, Trọng Khương, Tuấn Khanh, Hoài Linh, Phó Quốc Thăng, Phó Quốc Lân, Canh Thân, Vũ Thành, Vũ Huyến, Hoài An, Thanh Bình, Lê Hoàng Long, Nhật Bằng…, cùng với những nhạc sĩ miền Nam nổi bật lúc đó, như Phạm Duy (đã có mặt ở Saigon từ 1951), Lam Phương, Trúc Phương, Châu Kỳ, Nhật Ngân, Trần Trịnh, Anh Việt Thu, Châu Kỳ, Mạnh Phát, Hoàng Thi Thơ, Nguyễn văn Đông, Hoàng Nguyên, Anh Việt, Phạm Mạnh Cương, Lê Mộng Bảo, Huỳnh Anh, Trần Thiện Thanh, Duy Khánh, Khánh Băng, Minh Kỳ, Anh Bằng, Lê Dinh…


và một số nhạc sĩ trẻ của thời đó như Từ Công Phụng, Ngô Thụy Miên, Trầm Tử Thiêng, Trường Sa, Trường Hải, Đỗ Lễ, Nguyễn Ánh 9, Thanh Sơn, Bảo Tố, Song Ngọc, Dzũng Chinh, Hàn Châu, Mặc Thế Nhân, Hoàng Trang, Đinh Trầm Ca, Giao Tiên, Thăng Long, Đài Phương Trang… hợp thành một đội ngũ sáng tác dưới chính thể tự do của hai nền Cộng Hòa ờ miền Nam từ năm 1954 cho đến năm 1975. ( Hình trên: Nhạc sĩ Văn Phụng )

Dù dưới hình thức nào, với bất cứ đề tài nào, nhạc sĩ của miền Nam tự do cũng viết nên những tác phẩm giá trị, nhất là những tình khúc và những bài ca ngợi người chiến sĩ VNCH, còn tồn tại, vang dội cho đến ngày nay.

Nhạc sĩ Nguyễn Hiền

Trong khi đó, miền Bắc với chính sách …(Tôi xóa 18 hàng chữ)

Từ 1975 là một sự tuột dốc thê thảm, nhìn thấy và nghe thấy, không cần phải đắn đo suy nghĩ khi nói về nền âm nhạc ở nước CHXHCN Việt Nam bây giờ. Không phải nhìn từ bên ngoài rồi chúng ta nói thánh nói tướng, muốn nói gì thì nói, hay nói để… chống …nhưng phải nói rằng sự thật là như vậy. Thử hỏi có ai nghe được hết một câu lời ca trong một bài nhạc nào đó không? Có ai hiểu ca sĩ hát gì, nói gì trong bài hát đó không? Còn nhạc thì nghe qua rồi – dù cho nghe 5 lần 7 lượt đi nữa – hỏi có ai nhớ âm điệu ra sao không, do-ré-mi-fa-sol-la-si thế nào không? Chúng tôi không nói quá lời đâu. Mở YouTube ra, bấm đại một bài nào đó ở VN ngày nay, quý vị sẽ thấy ngay lời nói của chúng tôi không mảy may quá đáng. Bấm đại bài của Cẩm Ly hát đi, thí dụ bài “Chồng xa”, chúng ta sẽ nghe lời lẻ, văn chương quá buồn cười, trong một bài hát, nghe sao giống như lời đối thọai trong một vở tuồng cải lương hạng bét:

“Dậy đi mua đồ nấu canh chua
Về cho ba mầy bữa cơm trưa…”

Về âm điệu, chúng tôi đố người Việt tự do ở hải ngoại nhớ một câu nhạc nào đó, trong một bài hát A, B, C nào đó ở VN bây giờ. Tại sao không nhớ được? Xin thưa vì đó không phải là âm điệu mà là những nốt nhạc khác nhau, bỏ chung vào một cái túi và rút ra 5, 6, 7 hoặc 8 nốt, rồi ráp lại cho thành một câu nhạc thôi. Trong khi đó, thử tình cờ lấy một bài nào đó của miền Nam, trước 1975, như:

”Xuyên lá cành trăng lên lều vải
Lòng đất ấm thương tình đôi mươi…”

Hay như:
“Đường vào tình yêu có trăm lần vui, có vạn lần buồn…”

Hoặc:
“Thượng đế hỡi có thấu cho VN này,
Nhiều sóng gió trôi dạt lâu dài…”

Chúng ta nghe sao mà tha thiết quá, du dương quá và dễ nhớ, dễ thuộc, dễ thương quá, dù cho cả đời mình hay một trăm năm sau cũng khó quên được.

Và xin quý vị thử bấm vào tựa một bài hát nào đó của CHXHCNVN ngày nay xem. Thí dụ như bài: “Xin anh đừng” (đừng cái gì mới được chứ?) Và vô số bài nữa, như Giấc mơ không phải của anh – Anh sẽ không níu kéo – Anh ba Khía – Ông xã bà xã – Khi cô đơn em nhớ ai – Anh sai rồi – Quen một ngày cho vui – Em có thể làm bạn gái anh không – Đừng buông tay anh…, nếu kể thêm, chắc chắn quý độc giả sẽ bị nhức đầu. Tựa đề của một tác phẩm âm nhạc là như vậy đó sao? Chúng tôi nghĩ tác giả là những trẻ con, chưa biết nói tiếng Việt hoặc là người đã trưởng thành nhưng chưa biết viết tiếng Việt. Tựa đề của một bài hát cũng phải nghe cho được chứ? “Xin anh đừng” rồi thôi, hết.

Về lời ca, mời quý vị nghe ca khúc “Giá như chưa từng quen”. Mới nghe qua tên ca khúc, chúng ta liên tưởng ngay đến một bài hát khác của miền Nam trước 1975, bài “Nếu ta đừng quen nhau”. Cùng một ý, một nội dung, nhưng người nhạc sĩ miền Nam viết tựa là: “Nếu ta đừng quen nhau”. Bây giờ, chúng ta hãy xem qua lời ca:
Bài “Giá như chưa từng quen”:
“Giá như chưa từng quen, chưa quan tâm nhiều về nhau
Người yêu ơi, anh không thể nhớ mỗi lần cách xa…”
Còn bài “Nếu ta đừng quen nhau” có lời ca:
“Nếu ta đừng quen nhau, thì đời chưa vướng u sầu
Ngày xanh chưa nhuốm thương đau, màu hoa chưa úa phai màu…”
Chúng tôi để quý vị kết luận. Chúng tôi chỉ thấy “tội nghiệp” cho tác giả bài “Giá như chưa từng quen” mà thôi.
Nếu quý vị muốn nghe thêm nữa, thì đây:
“Vì ngày hôm qua anh đã thấy em ôm hôn một người…
Như muốn cào xé nát tan trái tim anh…”
Đây là lời ca của bài “Đừng làm anh đau” và xin nói thêm , chỉ có việc “anh đau” này thôi mà có tới ba bài nhạc khác nhau, của 3 tác giả khác nhau: “Đừng làm anh đau”, “Em khóc làm anh đau” và “Mưa làm anh đau”. Đó, âm nhạc XHCNVN là như thế đó.
Về phần ca sĩ trình bày, mà người bên đó gọi là “thể hiện”, phải nói một cách công bằng, vì là nơi đông dân số, gần 90 triệu người, thì làm sao không có ca sĩ hát hay. Nhưng tiếc thay, có một số đông chỉ biết la, biết hét, hét toáng lên, khiến người nghe không biết họ hát cái gì. Và còn nữa, họ hay uốn éo ở chữ cuối câu (fioritures), có người còn ẹo ở giữa câu, nghe rất khó chịu. Việc điểm fioritures này – tức là láy – người viết nhạc chỉ dùng khi nào thật cần thiết thôi.

Nếu tác giả không có để thêm nốt fioritures thì ca sĩ đừng có tự động láy, tự động uốn éo, tự động ỏng ẹo cho nó lả lướt, như vậy là lả lướt không đúng chỗ, nghe không thể nào chịu được. Người mình có tài hay bắt chước và bắt chước giỏi. Cái uốn éo này xuất xứ từ nhạc Âu Mỹ, nhưng mà với lời ca tiếng ngọai quốc, và cũng tùy thuộc chữ nào, ý nghĩa ra sao, thì nghe được, chứ cứ uốn éo tự do, uốn éo lung tung, bất kể quân thần thì không hợp với lời Việt chút nào.

Một phần việc ca sĩ VN trong nước bây giờ hát khó nghe, lý do cũng tại cách viết lời ca của đa số những nhạc sĩ “lớp ba trường làng”, “trẻ tuổi tài cao” của thời XHCN này: chỗ nốt cao thỉ để chữ dấu huyền hay dấu hỏi, còn chỗ nốt thấp thì để chữ dấu sắc, hay dấu ngã. Viết lời ca như thế thì chỉ có giết ca sĩ mà thôi, bởi ca sĩ không thể nào truyền đạt cho thính giả hiểu được mình hát cái gì. Hát mà người nghe không hiểu gì thì hát làm chi?

38 năm, một thời gian đủ để những “đỉnh cao trí tuệ” giết chết tất cả, từ chữ nghĩa văn chương cho đến âm nhạc. Riêng về âm nhạc, họ đã vùi dập bao nhiêu công lao của những người đi trước, trải qua bao thế hệ, từ thời kỳ âm nhạc cải cách, đến nhạc mới hay tân nhạc, rồi nhạc vàng (chữ của họ gọi để ám chỉ nhạc miền Nam từ 1954 đến 1975 mà họ đã cố tiêu diệt nhưng không được) và nay là nhạc của thời …“Dậy đi mua đồ nấu canh chua Về cho ba mầy bữa cơm trưa”.

LÊ DINH

Mời các Bạn trẻ xem vài đoạn video ca nhạc, mạnh dạn phê phán loại âm nhạc này ra sao.








Bài viết hơi dài, xin khất lại lần sau đề cập Thánh Nhạc xuống dốc.