Mã số: 16-060

TIN MỪNG GIỜ THƯƠNG XÓT

Kết thúc giờ kinh chiều, tôi rời khỏi nhà nguyện. Vừa về đến phòng, chiếc điện thoại đã đổ chuông báo tin nhắn mới. Cứ nghĩ là thông báo ý cầu nguyện giờ kinh Lòng Thương Xót 3 giờ chiều của nhóm, tôi vội cầm điện thoại lên. Hóa ra không phải. Là tin nhắn của cháu gái ở quê xa:
“Dì ơi! Nhà ông Hưu đi đạo trở lại rồi, mà con Thúy thì không chịu đi. Hôm trước, ông ấy nói cháu sang gọi con Thúy đi học giáo lý. Cháu gọi mà nó không chịu. Từ đó nó không nói chuyện với cháu nữa, cháu nhắn tin nó cũng chẳng thèm trả lời. Giờ phải làm sao cho con Thúy trở lại hả dì?”.
***
Nhà ông Hưu ở đầu xóm dưới, nhà tôi ở cuối xóm trên, nên hai gia đình chỉ cách nhau có mấy trăm mét. Ông Hưu là bạn làm rẫy với bố tôi, bà Minh là bạn chợ với mẹ tôi, còn Đào, con thứ ba của ông bà là bạn thân cùng lớp với tôi suốt bốn năm học cấp hai. Ông Hưu vui tính lắm, lại hay văn thơ nữa. Hồi chị gái tôi sắp lấy chồng, mỗi lần ông đi làm đồng về, đang cỡi trên xe bò, ông cũng nói vọi vào nhà:
Ông Quang có tấm rèm thưa
Có cô con gái mà chưa lấy chồng
Ai ai đến hỏi cũng không
Chú Khai đến hỏi bằng lòng gả ngay.
Rồi ngày xưa, nhà tôi có hai cây dừa đầu hai góc vườn. Mỗi lần đi làm rẫy về, thấy tôi ông lại cười và đọc thơ:
Ông Quang có hai cây dừa
Đứng kề trước ngõ bốn mùa tốt tươi.
Mấy năm sau, nhà tôi bán đất lấy tiền nộp học cho anh trai, nên một cây dừa sai quả nhất đã thuộc về ngõ nhà người ta. Ông Hưu đi qua, thấy tôi lại cứ đọc:
Ông Quang có hai cây dừa ...
Chưa để ông nói hết câu, tôi đã cười và ngắt lời:
- Bữa nay nhà con có được một cây dừa thôi ông ạ!
Ông đáp lại:
Ông Quang có một cây dừa
Đứng kề trước ngõ nắng mưa xanh rờn.
Tôi phì cười, khen ông tài, ứng xử mau lẹ. Tôi hay xuống nhà ông để học, chơi với Đào. Hai đứa cùng nhau học bài, ôn thi tốt nghiệp cấp hai. Giờ giải lao thì ra chơi đá cầu. Chơi cầu được mấy bữa thì lông cầu rụng hết, chúng tôi lại hái mấy cái lá ven đường buộc túm lại, rồi đưa lên chân khấc từng cái, mà cũng điêu luyện chẳng kém cầu nhựa kia. Ngoài giờ học văn hóa, chúng tôi cùng là bạn học giáo lý. Hầu như năm nào thi giáo lý cả hai đứa cũng đạt điểm ưu. Và rồi, một biến cố đã xảy ra khiến cho gia đình nhà ông Hưu bất mãn. Năm học đó, sau kì thi giáo lý cuối năm, tôi và Đào ra về phấn khởi vì làm được bài. Nhưng khi thông báo kết quả thì Đào điểm thấp lắm, chẳng ưu như tôi nữa. Nó thắc mắc với tôi, tôi thắc mắc với bố tôi, vì bố tôi là trưởng Ban giáo lý xứ. Bố tôi vội vàng bảo các thầy xem lại bài. Chấm lại thì bài đó vẫn không có thay đổi về điểm số. Ngày phát phần thưởng thì không có tên của Đào. Gia đình họ bắt đầu xầm xì, xôn xao. Bố tôi đích thân kiểm tra lại, thì phát hiện ra có sơ suất trong việc dán phách. Bài làm của Đào được dán vào một cái tên khác, còn cái bài có tên của Đào thì có nét chữ khác. Bố tôi cùng với một số thầy nữa duyệt đi duyệt lại và tìm được đúng bài của Đào, và đúng là điểm ưu. Trong Thánh lễ Chúa nhật, bố tôi thay mặt Ban giáo lý xứ xin lỗi công khai gia đình nhà ông Hưu và cả Cộng đoàn, vì sơ suất đó. Cha xứ cũng xin lỗi, và đích thân ngài trao phần thưởng cho Đào trong Thánh lễ. Mọi chuyện bắt đầu chỉ có thế thôi. Tôi và Đào vẫn chơi với nhau. Ông Hưu và bố tôi vẫn qua lại với nhau. Bà Minh và mẹ tôi vẫn chuyện trò với nhau...
Hết năm học ấy, tôi và Đào lên cấp ba. Hai đứa đã học hai lớp khác nhau, nó học khối A, tôi học khối D. Mỗi đứa đều có những người bạn mới, những lịch học mới không giống nhau. Bố tôi thì có tuổi, chẳng còn làm rẫy trên nương cao. Bố tôi chuyển tới làm việc tại phòng khám Đông Y với các thầy Dòng, theo lời mời của cha Sở Hạt mới về, nơi nhà xứ cách xứ tôi ba mươi cây số. Bởi thế mà hai gia đình ít qua lại hơn xưa, và tôi cũng không biết chuyện gì đang xảy ra trong nhà của họ.
Năm ấy giáo xứ tôi bắt đầu có cha xứ mới. Cha vẫn thực hiện chương trình “Hũ gạo tiết kiệm” do cha tiền nhiệm khởi xướng. Cha kêu gọi giáo dân mỗi lần nấu cơm bớt ra một nắm gạo bỏ vào hũ tiết kiệm. Vào Chúa nhật, học trò các lớp giáo lý đến từng nhà, từng nhóm để thu số gạo tiết kiệm ấy đưa về kho nhà xứ, để đi phát cho người nghèo, hoặc mang về Đại Chủng Viện ủng hộ các thầy. Nhưng khi đám học trò đến nhà ông Hưu thì bị gạt đi. Mấy tuần đầu là ông Hưu lên tiếng: “Người ta đi làm cực nhọc, đổ mồ hôi sôi nước mắt mới được hạt gạo, cho gì mà cho”. Mấy tuần sau, nhóm học trò khác lại đến đi xin, bà Minh nói thẳng thừng: “Nhà này không có gạo cho đâu mà xin, đi đi”. Từ đó, đám học trò truyền miệng nhau, không ai dám đến nhà ông Hưu nữa. Và gia đình ông cũng tự nguyện rút lui khỏi danh sách các hộ gia đình trong nhóm 9 của giáo họ trị sở. Các con của ông không còn được đi học giáo lý. Hai đứa con gái lớn của nhà ông Hưu, đứa học hết đại học, đứa học hết cấp ba đã đi làm xa. Cả hai đều yêu phải người lương. Gia đình lo tổ chức cưới xin cho nó, nhưng không theo phép đạo. Cha xứ tuyên bố giữa nhà thờ rằng ai đi dự đám cưới của những trường hợp như vậy thì cũng bị mắc vạ, mất linh hồn. Vì thế mà anh em họ hàng, bà con lối xóm cũng không đến tham dự. Nó cưới xin xong rồi đưa nhau đi lập nghiệp ở đâu đâu dân làng cũng chẳng rõ. Gia đình ông ngày càng tự cô lập mình với dân làng, và mọi người bắt đầu xa lánh...
Nhà ông Hưu nằm ngay trên đường từ nhà tôi đến nhà thờ. Trước đây, nhà của ông xây sâu ở bên trong, nối với con đường bằng một cái cổng đất thật dài. Chỗ đó cũng rậm rạp, có mấy bụi tre tối thui, mà người già trẻ nhỏ đi qua đều sợ vì những câu chuyện ma hiện ra nơi bụi tre, được truyền từ đời này sang đời khác. Bữa nay, sau ngày tôi đi học đại học về, thấy vùng đất đó mọc lên nhiều ngôi nhà mới ngói đỏ, của các gia đình trẻ mới cưới, được bố mẹ ra riêng cho một phần đất. Mấy bụi tre truyền kỳ cũng bị chặt hết, rảnh quắc. Nhà ông Hưu cũng xây lại nhà mới, ở sát đường. Nhưng thật kỳ cục, nhà ông xây không ngoảnh mặt ra đường, mà quay về hướng xuôi. Vào dịp tết hay lễ trọng, các gia đình ở quê tôi có truyền thống treo cờ vàng trắng. Các con đường nối đến nhà thờ rực rỡ hơn, sáng tươi hơn nhờ những hàng cờ vàng trắng tung bay phấp phới. Nhưng đến ngay đỉnh dốc, cách nhà thờ vài trăm mét, tức là nhà ông Hưu, thì lại sừng sững một cái cờ đỏ sao vàng. Hễ người ta treo cờ Giáo Hội là ông Hưu lại đi treo cờ Tổ Quốc. Ai đi qua cũng phải nhìn ngôi nhà ấy một cách rất chướng mắt. Một cái cổng sắt cao cũng được dựng lên bọc kín ngôi nhà. Hầu như chẳng mấy khi thấy cổng mở, và không một bóng người trong làng lai vãng tới. Dịp nghỉ tết về, tôi đi nhà thờ qua, thấy đám bạn con trai dân chơi to lớn, lạ hoắc , hình như là đám bạn Đào mới quen ở thành phố. Tôi và Đào đã chẳng còn chơi với nhau nữa, dù cùng học đại học ở Thủ Đô. Đào sống ở ngoại ô, còn tôi sống ở trung tâm thành phố. Đã nhiều lần tôi gọi điện rủ Đào đi lễ Chúa nhật và sinh hoạt nhóm sinh viên Công giáo, nhưng Đào không đi. Cách sống của nó cũng khác tôi, gu thời trang, ăn mặc cũng khác nhiều. Nó sành điệu hơn, chải chuốt hơn chứ không quê mùa như tôi.
Thời gian dần trôi. Kể từ ngày gia đình ông Hưu bỏ đạo, giáo xứ tôi cũng chuyển đổi cha xứ đến năm lần. Các cha cũng thao thức nhiều vì gia đình này. Hồi mới đến, cha nào cũng hỏi thăm tình hình trong xứ, xem có những con chiên lạc nào cần đi tìm. Có một cha trong nhiệm kỳ ba năm, đã rửa tội cho rất nhiều người, và đưa nhiều con chiên lạc bỏ đạo lâu năm về với Chúa. Cha cũng đã cố gắng đến động viên, hỏi thăm, tiếp cận gia đình ông Hưu nhưng không được. Ngày cha đi nhiệm sở mới, cha vẫn còn nhắc đến gia đình ông với niềm thao thức, khắc khoải và hứa cầu nguyện. Sau cha đó, một vị Linh mục khác về quản xứ trong bốn năm. Cha này thì khác, ít ra ngoài đến với giáo dân. Nhưng con đường cha đi đến làm lễ ở một giáo họ nhỏ cũng phải đi qua nhà ông Hưu, và chắc là cha cũng phải để ý đến nhà ông ấy. Rồi một Linh mục trẻ mới chịu chức cũng được sai về đây làm cha phó. Ngày cha được thụ phong, cha đã cầu nguyện với lời của cha thánh Gioan Bosco: “Xin cho con các linh hồn, còn mọi sự khác, xin cứ lấy đi”. Cha cũng thao thức nhiều trong việc truyền giáo cho những người đã bỏ đạo. Trong vòng một năm, cha cũng bắt được nhiều “con cá lớn”, đưa họ trở về với Bí tích Hòa giải và Bí tích Thánh Thể. Vẫn là con đường thân quen ấy, con đường từ nhà thờ đến nhà tôi, qua nhà ông Hưu, cha xứ mới đi thăm các gia đình trong vùng. Nhà nào cha cũng đến và biết rất rõ tên, tuổi, nghề nghiệp, con cái của người ta. Riêng nhà ông Hưu, cha cũng vào nhưng họ lẩn tránh. Ngày cha phó chuyển đi, lên làm cha sở ở vùng truyền giáo mới miền dân tộc thiểu số, cha vẫn khắc khoải về trường hợp nhà ông Hưu, và phó thác cho Chúa.
Tôi cũng cầu nguyện cho gia đình ông Hưu nhiều. Tôi không muốn mỗi lần về quê nhìn thấy cảnh tượng một gia đình Công giáo treo cờ đỏ để tỏ ý đối kháng với những người treo cờ vàng trắng. Tôi không muốn nhìn thấy cảnh gia đình đã từng rất thân với tôi, sống gần gũi với xóm làng giờ đây lại tự tách mình cô lập. Tôi không muốn nhìn những con người thân yêu đó của tôi bỏ lễ, bỏ học giáo lý, coi việc giữ đạo là một gánh nặng. Nhưng tôi chẳng biết làm thế nào, ngoài những lời cầu nguyện âm thầm. Không biết có phải vì tôi khắc khoải lắm chăng, mà hôm trước nằm ngủ, tôi mơ một giấc mơ đẹp. Trong giấc mơ, tôi đặt mục tiêu truyền giáo, nghĩa là tôi phải coi việc truyền giáo là một điều rất cần thiết phải làm, và mỗi người đều phải truyền giáo cho được ít nhất là một người. Và mục tiêu của tôi, không ai khác, chính là Đào, người bạn đã từng là bạn thân của tôi, giờ đang làm việc nơi xa xôi: đất nước mặt trời mọc. Tỉnh dậy, tôi dâng một lời cầu nguyện cho Đào, và cho gia đình ông Hưu.
***
Nhận được tin nhắn của cháu gái mà tôi vui mừng khôn tả. Tôi gọi điện cho chị gái, mới xây nhà đối diện với nhà ông Hưu, để hỏi cho cụ thể. Chị bảo rằng cha xứ mới về đã đến thăm và tìm hiểu hoàn cảnh gia đình ông, rồi không biết thế nào vợ chồng ông xin trở lại. Hôm trước bà Minh sang nhờ chị may bộ áo dài đi lễ và may một tấm cờ vàng trắng thật to. Ông Hưu thì sang chơi, nói chuyện và nhờ cháu tôi rủ con Thúy, út nhà ông đi học giáo lý. Tôi nhắn lại cho cháu :
“Cứ cầu nguyện trước hết, và phó thác cho Lòng Thương Xót của Chúa cháu ạ. Chỉ Chúa mới biến đổi được quả tim con người, và cũng vào thời gian mà Chúa muốn. Cháu cứ an tâm đi nhé, năng qua nhà Thúy chơi, động viên nó. Có thể nó chưa muốn đi học giáo lý vì mặc cảm về gia đình bỏ đạo lâu năm. Cháu hãy xóa đi khoảng cách, và nó sẽ thấy gần gũi rồi sẽ đi học trở lại thôi”.
Vừa bấm tin nhắn gửi cho cháu gái xong, thì lại nhận được tin nhắn. Lần này là tin nhắn thông báo thật:
“Giờ của Lòng thương xót. Hôm nay xin anh chị em cầu nguyện cho những người đã bỏ đạo lâu năm được ơn hoán cải và giao hòa”.
Bỏ điện thoại xuống, tôi bắt đầu đọc kinh: Lạy Đấng Chí Thánh, là Thiên Chúa Toàn Năng, Hằng Hữu, xin thương xót chúng con và toàn thế giới ....

Nguồn: Lm. Võ Tá Khánh (Trăng Thập Tự)