Tường trình

[align=justify:f1fea86e4a]“Họp Mặt Các Tác Giả Đồng Xanh Thơ” - một ước ao từ bao lâu, nay đã được thực hiện. Khi ngỏ ý nầy, Đức Ông nhà thơ Xuân Ly Băng, Cha Phêrô Nguyễn Thiên Cung, Giám Đốc Chủng Viện Nicolas đều ủng hộ. Dự kiến tổ chức tại Chủng Viện Nicolas, nhưng rồi Đức Ông báo cho biết Đức Cha Phaolô Nguyễn Thanh Hoan, Giám Mục Giáo phận Phan Thiết cho phép tổ chức tại Tòa Giám mục Phan Thiết. Và công việc bắt đầu từ cuộc họp trù bị tại phòng của Đức Ông, có Cha Giám Đốc Chủng Viện, Cha An-rê Lương Vĩnh Phú, Quản lý Tòa Giám Mục, và người phụ trách Đồng Xanh Thơ tham dự.

Chiều 19-01-2008, Lm Võ Tá Khánh, Nhà thơ Trăng Thập Tự và các tác giả Đồng Xanh Thơ ở Sài gòn, Nha Trang … đã về đến nhà khách TGM. Có thể nói, chưa ai biết ai, nhưng thân thương vì đã từng hội ngộ trên Đồng Xanh Thơ suốt năm qua.

07g30 sáng 20-01-2008, sân Tòa Giám Mục bỗng rộn lên niềm vui hội ngộ. 30 tác giả Đồng Xanh Thơ, và hơn 70 tham dự viên gồm các Linh mục, Nữ tu, Chủng sinh, Nhạc sĩ, Họa sĩ, Nhà văn, Nhà thơ, sinh viên, học sinh…đang gặp gỡ, giới thiệu, trao đổi, làm quen…
Đúng 8 giờ hơn 100 tham dự viên đã tập trung vào Hội Trường Tòa Giám Mục. Người phụ trách Đồng Xanh Thơ, thay lời cho Mạng Lưới Dũng Lạc và trang Đồng Xanh Thơ, mở lời cảm ơn Đức Cha Phaolô, chào kính và giới thiệu Đức Ông Tổng Đại Diện GB. Lê Xuân Hoa-Nhà Thơ Xuân Ly Băng, Linh Mục Phêrô Nguyễn Thiên Cung Giám Đốc Chủng Viện-Nhà Thơ Thiên Cung, Linh Mục Giuse Hồ Sĩ Hữu-Bí Thư Tòa Giám Mục, Linh Mục An-rê Lương Vĩnh Phú-Quản lý Tòa Giám Mục, Linh Mục Phêrô Võ Tá Khánh-Nhà Thơ Trăng Thập Tự, Linh mục Phaolô Hoàng Kim Tốt- Nhạc sĩ, nhà thơ Hữu Tâm-thành viên Đồng Xanh Thơ, Linh mục Giuse Nguyễn Hữu An và Giuse Nguyễn Kim Anh-các linh mục nhà văn công giáo (đến sau giờ khai mạc), Nữ Tu Maria Trịnh Thị Hương-nhà thơ Trinh Hương-tổng thư ký Hội dòng Mến Thánh Giá Nha Trang và các nữ tu thuộc dòng, Nữ Tu Maria Hoàng Thị Ngọc và các Nữ Tu thuộc dòng Mến Thánh Giá Phan Thiết, các Nhà thơ Công Giáo đàn anh: Lê Đình Bảng và Trần Vạn Giả, các nhạc sĩ thuộc Ban Thánh Nhạc Phan Thiết, Hội Văn Nghệ Bình Thuận, Nhạc sĩ-Nghệ sĩ ngâm thơ Kim Lệ-thành viên Đồng Xanh Thơ-chủ nhiệm vườn thơ Thánh Nhạc Ngày Nay, 30 tác giả Đồng Xanh Thơ – trong đó, đặc biệt có Nhà Thơ Khiếm Thị Vũ Thủy và nhà thơ học sinh trẻ tuổi nhất Lê Miên Ca, có cả các Tu Sĩ Nhà thơ Phạm Thái Sơn, Lưu Minh Gian…và hơn 50 tham dự viên gồm chủng sinh, nữ tu, giáo lý viên và sinh viên công giáo. Tiếp đến, người phụ trách ĐXT đã mời Đức Ông Nhà thơ Xuân Ly Băng khởi kinh và tuyên bố khai mạc Ngày Họp Mặt.
Đức Ông đã nói lên niềm vui của Đức Cha Phaolô Nguyễn Thanh Hoan, Giám mục Giáo Phận Phan Thiết, niềm vui của Đức Ông và của những người đi trước làm công tác văn học công giáo khi thấy có một lớp kế thừa biết trân quí Văn học Việt Nam và Văn Học Công Giáo. Ngày họp mặt các Tác giả Đồng Xanh Thơ cho thấy một nỗ lực phục hồi và phát huy nền Văn học Công giáo thực sự cần thiết cho một thế hệ trẻ trong xã hội Việt nam hiện tại. Đức Ông chúc mừng Ngày Họp Mặt Các Tác Giả Đồng Xanh Thơ, chuyển lời chúc mừng đến Mạng Lưới Dũng lạc, và tuyên bố khai mạc.
Để cảm ơn Đức Ông, Nghệ sĩ Kim Lệ ngâm liền hai bài thơ “Mẹ Tà Pao” và “Đêm Thơ Nhạc” (kỷ niệm Đêm Thơ Xuân Ly Băng tại Sài Gòn) với giọng ngâm lúc trầm lắng lúc bỗng bay nhưng lúc nào cũng du dương ngọt ngào như một khúc ru thánh thiện.
Tiếng vỗ tay dành cho Ns Kim Lệ chưa đành dứt, lại tiếp tục vỗ to hơn dành cho Lm. Nhà thơ Trăng Thập Tự khi bước lên bàn thuyết trình với đề tài thứ nhất: “Nguồn Thi Hứng Công Giáo”. Lm. TTT đã chọn thuyết trình phần thứ nhất trong đề tài lớn ấy với nội dung: “Lối hẹp tiến sâu vào thơ đạo”. “Bài thuyết trình có sức hút kỳ lạ đến nỗi em có cái cảm giác như chính em đang tiến vào hành trình tâm linh của mình, bước từ lối hẹp sám hối và thanh tẩy, gặp được luồng sáng của Lời Chúa, và cuối cùng là hạnh phúc kết hiệp với Thiên Chúa-Nguồn thơ của em” (Nhà Thơ CDV). Những minh họa về ba chiều của đời sống tâm linh và ba chiều tâm linh nơi thơ đạo-và từ ba chiều tâm linh ấy hình thành ba nội dung thơ đạo: Giáo huấn, giảng giải tin mừng và trử tình hay cầu nguyện, đã làm cho tất cả cử tọa chìm trong một bầu khí thật thánh thiêng khi được nghe trích đoạn, chú giải một số bài thơ của Hàn Mạc Tử, Đức Ông Xuân Ly Băng, Cố Linh Mục Nhà Thơ Xuân Văn, Nhà thơ Lê Đình Bảng, nhà thơ Trần Vạn Giả; có cả trích đoạn bài thơ của một thiếu nhi 12 tuổi và đặc biệt là trích đoạn của 2 tác giả Đồng Xanh Thơ Tuyết Mai và Nguyễn Văn Sướng. Kết thúc bài thuyết trình của Lm. TTT là phần luyện tập tiến sâu vào bên trong bằng sự kết hiệp với Chúa qua phút thinh lặng theo kinh nghiệm “Tạ Ơn Theo Hơi Thở”. Chỉ ngắn trong một phút kết hiệp, mà lòng mỗi người nghe tràn niềm hân hoan, rồi vỗ tay cảm ơn Lm. thuyết trình, hướng dẫn viên đến “lối hẹp tiến sâu vào thơ đạo”.
Người dẫn chương trình cho biết : “vì thấy thuyết trình viên không trích câu thơ nào của nhà thơ Trăng Thập Tự, nên con xin giới thiệu Nhạc Sĩ Lưu Văn Trung-ngoài Công giáo, thuộc Hội Văn Nghệ Bình Thuận, đã cùng con phổ bài thơ “Quỳ Hoa” của Linh Mục Nhà Thơ Trăng Thập Tự, và chính Nhạc Sĩ Lưu Văn Trung trình bày sau đây”.
Nhạc sĩ LVT đã chia sẻ một chút cảm nhận về văn học công giáo: nỗi khao khát chân thiện mỹ của anh đã thúc đẩy anh đến với điểm hẹn Thi Ca Công Giáo, và anh đã trào dâng muôn niềm mến yêu để hình thành những ca khúc phổ thơ Công Giáo của Xuân Ly Băng, Lê Đình Bảng và Trăng Thập Tự với niềm vui sâu kín. Anh đã hát hết tâm tình “một nhành quỳ hoa thôi Chúa ơi, làm cho con nhớ mãi trong đời…. Hương quỳ! Hương quỳ! Hương quì chi để lòng xao xuyến. Ngài hẹn làm sao, hẹn làm sao, hẹn khắp nơi”. Tiếng hát trầm ấm thiết tha như tiếng lòng của người đang thân thưa với “người anh đang kiếm tìm- Người là Chân Thiện Mỹ”.
Trong mấy phút giải lao, “lối rẽ tiến sâu vào thơ đạo” và “Quỳ Hoa” như hương vị dịu dàng làm cho kẹo thêm thơm, bánh thêm ngọt, ly cà phê thêm đậm đà và những câu chuyện cho nhau thêm mặn nồng thân ái. Tu sĩ Nhà thơ LMG nói: “Lối rẽ tuyệt vời lắm, bác ơi!”. Lm. Bí Thư TGM cảm động với bài Quỳ Hoa : “Ai có ở Đà lạt mới hiểu nổi tâm tình Quỳ Hoa. Anh Trung diễn cảm tài tình lắm”.
Mấy phút trôi qua, bài thuyết trình thứ hai bắt đầu với giọng nói quen thuộc- giọng dẫn chương trình Hành Hương La Vang-của Nhà Thơ Lê Đình Bảng. Giọng nói quen thuộc, họ và tên “Lê Đình Bảng” quen thuộc, nhưng hôm nay, một số tham dự viên mới được chiêm ngắm một “ông già bảy mươi” đẹp lão, một hồn thơ thanh xuân thanh thoát, một kho lưu trữ thi ca công giáo việt nam và các công trình sưu khảo giá trị- trong đó có công trình “Thi Ca Công Giáo Từ Thượng Nguồn” Nhà thơ đang trình bày lưu loát.
Các tham dự viên được mời trở lại với thượng nguồn ngôn ngữ Việt Nam để sống lại khoảng thời người Việt Nam đón nhận Tin Mừng và sống đạo qua thi ca Hán –Nôm- rồi Quốc Ngữ. Cha ông chúng ta đã dùng chính quốc ngữ và thi ca quốc ngữ để học biết Tin Mừng và đem Tin Mừng ấy đến cho mọi người. Hòa với dòng thi ca quốc ngữ của dân tộc bẩm sinh “sinh ra để làm thơ, chỗ nào cũng có thơ, trên nương dưới ruộng, trong nhà ngoài ngõ…chỗ nào cũng có thơ”, đã có một dòng chảy thi ca công giáo trong ngôn ngữ đời sống, kinh nguyện, diễn ca thánh kinh, thánh ca, vè, vãn, ca, tuồng….Nhà thơ đã trích dẫn những tác giả, những tác phẩm thi ca công giáo Việt nam tiền bối… nhiều và đặc sắc đến nỗi các tham dự viên sững sờ trước công trình của Thiên Chúa ban cho Giáo Hội Việt Nam và thán phục tâm huyết của nhà thơ Lê Đình Bảng cả đời dành cho văn học Công Giáo.
Cũng vì thuyết trình viên không nhắc đến mình, người dẫn chương trình giới thiệu một nhạc sĩ phối âm phối khí trẻ, 24 tuổi, Giuse Trần Anh Vũ, thể hiện ca khúc “Kinh cầu Mẹ Ban Mê”, do Ns.Cao Huy Hoàng và Lưu Văn Trung phổ thơ của nhà thơ Lê Đình Bảng. Sau phần thể hiện, “Ông” Nhà thơ Lê Đình Bảng đã lên ôm choàng “cháu” Trần anh Vũ. Anh thật sung sướng và cảm động. Một bậc tiền bối đang ôm choàng một thế hệ hậu sinh với niềm tin tưởng vào lớp kế thừa. Linh mục An-rê Lương Vĩnh Phú tiếp tục với bài hát “Ôi Thiên Chức Linh Mục”, phổ thơ của Đức Ông Xuân Ly Băng. Cha hát thật sốt sắng như để chuẩn bị tâm tình cho anh em vào Thánh Lễ, nơi ấy Linh Mục, một “Alter Christus” đang hiến tế để anh em vào đoạn thứ ba của lối rẽ: kết hiệp.
Dù bận công việc mục vụ ban bí tích thêm sức cho một Giáo xứ cách TGM 50 cây số, Đức Cha Phaolô cũng đã ưu ái về kịp giờ Chủ tế Thánh Lễ đồng tế cho “Ngày Họp Mặt Các Tác Giả Đồng Xanh Thơ”. Trong bài giảng Thánh Lễ Chúa Nhật 2 thường niên A, Đức Cha khai triển sâu sắc về “Chiên Thiên Chúa” và đặc biệt nhắc đến ơn gọi làm công tác văn học cho một nền “văn hóa Thiên Chúa” trong một xã hội, một thế giới đang lao mình vào một nền “văn hóa không Thiên Chúa”. Phần cuối bài giảng, càng tha thiết hơn nữa nỗi ưu tư của một trong những Chủ Chiên muốn gửi gắm và chúc lành cho anh em chu toàn sứ mệnh giới thiệu và làm chứng cho Chúa Kitô trong toàn cảnh Việt nam hiện tại.
Sau Thánh Lễ, Đức Cha và các Linh mục đồng tế chụp hình lưu niệm chung với các thành viên tham dự ngày họp mặt, rồi dùng cơm trưa. Một bữa cơm trưa có thể nói là thật thịnh soạn mà Cha Quản lý đã đặt hàng theo ý ưu ái của Đức Cha dành cho ngày họp mặt. Mọi người dùng bữa thật ngon lành và thân tình, khi nhìn thấy ở bàn ăn của Đức Cha và các cha những nụ cười vui vẻ thánh thiện. Cuối bữa cơm, người phụ trách ĐXT xin thay lời Mạng Lưới Dũng Lạc và các tác giả Đồng Xanh Thơ cùng các tham dự viên kính lời cảm ơn Đức Cha Phaolô đã cho phép và tạo điều kiện thuận lợi cho Ngày họp mặt. Đức Cha vui mừng, nhắc lại lần nữa sự ưu ái cho văn học công giáo, và sẽ sẵn sàng cho mọi công việc với mục đích rao giảng Tin Mừng.

Hơn ba mươi phút giao lưu gặp gỡ, chụp hình, trò chuyện…Hầu như không ai nghĩ trưa vì tiếc cho thời gian quá ngắn…

13g30, tất cả trở lại hội trường để đón nhận một đề tài thuyết trình thứ ba rất tuyệt-biết là rất tuyệt vì thuyết trình viên không ai khác hơn là Linh Mục Phêrô Nguyễn Thiên Cung, nhà thơ Thiên Cung, Giám Đốc Chủng Viện Nicolas- đề tài “Thần Học và Thi Ca”. Giọng nói dõng dạc, trình bày khúc chiết với cách sư phạm hợp thời, hợp đối tượng, Cha đã làm cho cả hội trường như sôi động lên vì cuốn hút theo những dòng suy tư rất thực: “Sự vắng bóng thi ca trong đời sống và các phương tiện truyền thông ngày nay”. Giải đáp và minh họa cũng rất cụ thể: vì sự xa cách thiên nhiên, tha nhân, xa cách chính mình và nhất là sự xa cách Thiên Chúa. Khi đặt vấn đề nối lại các tương quan, thì ngôn ngữ thi ca và ngôn ngữ thần học lại gặp nhau ở điểm chung là lời kinh nguyện. Lời kinh nguyện ấy, thi ca ấy, phải phát xuất từ một “cảm nghiệm với” nguồn thơ đích thực, nguồn Chân Thiện Mỹ đích thực là Thiên Chúa. Ngôn ngữ của sự “Cảm nghiệm với” sẽ loại trừ thứ ngôn ngữ sống sượng của sự quảng cáo vô tình làm cho thi ca trở nên loại vũ khí giết chết nguồn thơ. Những suy tư thần học chặt chẻ của Cha Giám Đốc dường như yêu cầu các tham dự viên đọc lại “những ca khúc tâm linh” của Thánh Gioan Thánh Giá mà Nhà thơ Trăng Thập tự đã trình bày buổi sáng, triệt 6 và 7:
“ Ôi! Ai có thể chữa lành em
Thôi, xin hãy ban cho em chính Người,
Thôi, hôm nay hãy bỏ đi, đừng gửi nữa
Đừng gửi thêm những sứ giả đến với em
Vì họ đâu nói được cho em những điều em tha thiết!
Vì bao nhiêu kẻ đi qua
Kể cho em về Người hàng ngàn diễm lệ
Tất cả chỉ càng khiến em bị thương
Và càng chết em hơn
Bởi có một điều gì đó em không rõ mà họ cứ bập bẹ”
Các tham dự viên bỗng nhận ra chiếc chìa khóa linh diệu để có một bài thơ hay qua ba đề tài thuyết trình có tính cách xuyên suốt và nhất quán. Kết luận của Cha Giám Đốc Chủng Viện có thể nói được là kết luận cho cả ba đề tài thuyết trình công phu và chất lượng. Tiếng vỗ tay thay lời cảm ơn Cha Giám Đốc Chủng viện.
Người dẫn chương trình cảm ơn Cha Giám Đốc và giới thiệu Nhà Thơ Khiếm Thị Vũ Thủy. Em của nhà thơ Vũ Thủy dắt chị từng bước chậm đi lên, trước bao đôi mắt rưng rưng cảm phục “một người mù làm thơ”. Chị chào kính Đức Ông, quí Cha và quí tham dự viên và chia sẻ một chút cảm nghiệm đức tin mà chị đã sống và viết. BBT giới thiệu bài thơ “Cô gái mù với ly cà phê trắng” đã được Ns. Phạm Trung phổ nhạc, nay được tốp ca các tác giả Đồng Xanh Thơ thể hiện. Thật cảm động, “cô gái mù” cùng hát với anh em. Thật cảm động và thật đáng phục một tâm hồn tín thác và tràn niềm hy vọng trong bài thơ, trong tiếng hát.

Tiếp theo chương trình là phần hội thảo “Hướng đi tới của Đồng Xanh Thơ” với các dự phóng cho năm 2008. Cuộc hội thảo đã thống nhất những chương trình cụ thể:
- Các tác giả Đồng Xanh Thơ sẽ bình chọn những bài thơ hay trong 9 số Đồng Xanh Thơ năm 2007, để in thành sách với tựa “Tuyển Tập Đồng Xanh Thơ 2007”. Phiếu bình chọn sẽ gửi về Ban Biên Tập trước ngày 29-2-2007, và dự kiến sách sẽ được phát hành vào tháng 6-2008.
- Các tác giả thường xuyên viết, và phát động viết bài gửi về ban biên tập để có thể lên trang dunglac.org vào ngày 20 hàng tháng- đồng nghĩa với nỗ lực sẽ có 12 số Đồng Xanh Thơ trong năm 2008.
- Chủ đề các bài viết không giới hạn, nhưng cần gần với mùa phụng vụ trong tháng, và nhất là tránh những nội dung “không Thiên Chúa” và thuộc các lãnh vực tế nhị về xã hội.
- Để tăng cường nội lực tâm linh cho các tác giả và tác phẩm, các tác giả Đồng Xanh Thơ đã thống nhất sẽ tham dự một khóa linh thao ngắn ngày ( 5 ngày) vào tháng 6 năm 2008 tại Phan Thiết. Thời gian và địa điểm cụ thể sẽ được Ban Biên Tập thông báo vào tháng 3. Thành phần tham dự ưu tiên cho các tác giả Đồng Xanh Thơ trong và ngoài nước. Các tác giả Đồng Xanh Thơ trong nước rất mong các tác giả đang ở nước ngoài sắp xếp công việc và thời gian để về thăm quê hương và tham dự.
- Trước tình hình văn xuôi công giáo đang thiếu thốn, các tác giả đề nghị Mạng Lưới Dũng Lạc mở thêm “trang truyện ngắn Công Giáo”, và các tác giả Đồng Xanh Thơ sẽ tình nguyện tiên phong tham gia.
- Để chuẩn bị kỷ niệm 50 năm Đức Mẹ Tà Pao (1959-2009), và để cổ xúy cho việc sử dụng ngôn ngữ Việt Nam vào công cuộc rao giảng Tin Mừng, các tham dự viên ước ao có một “Giải Văn Học Mẹ Tà Pao” được tổ chức tại Phan Thiết. Ước nguyện nầy đã được Đức Ông Xuân Ly Băng, Lm Trăng thập Tự và người phụ trách Đồng Xanh Thơ ghi nhận và kính trình Đức Cha Phaolô, Giám mục Giáo Phận Phan Thiết. Thật vui mừng, Ngài đã đồng ý cho mở ngay cuộc họp bàn về việc “Tổ chức Giải Văn Học Mẹ Tà Pao” vào ngày 30 – 01 sắp tới.

Sau phần thảo luận, Đức Ông Xuân Ly Băng đúc kết “Ngày Họp Mặt Các Tác Giả Đồng Xanh Thơ”. Đức Ông đã đánh giá cao những bài thuyết trình mang tính mở đường cho một bước phát triển quan trọng trong Thi Ca Công Giáo. Ngài còn hướng dẫn thêm về tâm tình và việc sử dụng ngôn ngữ trong thi ca theo kinh nghiệm “một đời thơ” của Ngài. Ngài cũng nhiệt liệt biểu dương tinh thần của các Tác giả Đồng Xanh Thơ và các tham dự viên đã tích cực đáp lại lời mời của Ban Biên Tập và đã có một hướng đi tới cho nền Văn Học Công Giáo Việt Nam.

Người phụ trách ĐXT một lần nữa thay lời cho các tác giả Đồng Xanh Thơ cảm ơn Đức Cha đã cho phép và hổ trợ, Mạng Lưới Dũng Lạc đã quan tâm và hổ trợ, cảm ơn Đức Ông, quí Cha, quí tu sĩ nam nữ, quí nhà văn, nhà thơ, quí tác giả Đồng Xanh thơ, tất cả tham dự viên đã tham dự; cảm ơn các thuyết trình viên; cảm ơn Lm. Giuse Nguyễn Kim Anh đã tặng sách “Anh em của mọi người”, Cảm ơn anh Đoàn Văn Tùng website thanhnhacvietnam.net, Nhà Thơ Lê Hồng Bảo giúp quay phim chụp hình, và tất cả những người đóng góp tinh thần vật chất cho Đồng Xanh Thơ có một ngày họp mặt đầy ý nghĩa đáng nhớ.
16g00, Đức Ông xướng kinh bế mạc Ngày Họp Mặt và ban phép lành cho các tham dự viên trước khi chia tay.

Các Tác Giả Đồng Xanh Thơ còn đứng vòng tròn bên nhau một hồi lâu trong tình huynh đệ. Rồi cùng tập trung tại phòng khách Đức Cha Phaolô để cảm ơn Đức Cha và mừng lễ Bổn mạng Đức Cha, Thánh Phaolô trở lại 25-01 sắp tới. Đức Cha sung sướng chúc anh em hăng hái nhiệt tình trong ơn gọi đặc biệt và Ngài ban phép lành cho anh em.
“Ngày Họp Mặt Các Tác Giả Đồng Xanh Thơ lần thứ I” đã khép lại. Anh em ra về trong niềm vui TẠ ƠN CHÚA, TẠ ƠN GIÁO HỘI, và nỗi luyến lưu khôn tả.

Pm. Cao Huy Hoàng[/align:f1fea86e4a]