HƠI THỞ SỐNG ĐỘNG CỦA GIÁO HỘI Hồng Y L.J. Suenens

[Rocky]

Chương III

THÁNH THẦN
VÀ VIỆC CANH TÂN PHỤNG VỤ

Giáo Hội được xây dựng trên cả

bí tích Thánh Thể lẫn biến cố Hiện Xuống

Paul Evdokimov

Đức Kitô và Thánh Thần
Trong «Sắc Lệnh Chức Vụ và Đời Sống các Linh Mục», khi nói về Thánh Thể, Công Đồng Vatican II xác định bằng một công thức tuyệt vời: Thánh Thể là thân xác Đức Giêsu Kitô «được Thánh Thần làm cho sống và đồng thời ban sự sống». Chúng ta cần hiểu sâu sắc những lời này vì chúng nói lên một cách tuyệt diệu mối liên hệ giữa Thánh Thể và Thánh Thần, giữa biến cố Vượt Qua của Đức Giêsu và biến cố Hiện Xuống của Thánh Thần. Chúng dẫn ta đến trọng tâm của toàn bộ đời sống phụng vụ Kitô hữu.
Nếu lời phát biểu trên khiến ta ngạc nhiên, phải chăng là vì chúng ta thường đặt Đức Giêsu một bên và Thánh Thần một ngả, nên không thấy rõ sự liên kết bất khả phân ly giữa Đức Kitô vinh hiển, phục sinh và hằng sống với Thánh Thần, Đấng hoàn tất và hiện thực hóa công việc của Ngài? Chúng ta phải hiểu rằng ngày hôm nay Đức Kitô vẫn hành động trong Giáo Hội của Ngài nhờ Thánh Thần và trong Thánh Thần như Chúa Cha đã hứa. Hẳn nhiên người ta có thể lúc thì nhấn mạnh Đức Kitô, lúc thì nhấn mạnh Thánh Thần Ngài, nhưng dù khác nhau, hai Đấng ấy vẫn không bao giờ tách biệt nhau: trong đời sống cụ thể của Kitô hữu, hai Đấng luôn qui hợp để đối chiếu được toàn vẹn.

Thánh Thể và Thánh Thần
Khi chúng ta cử hành bữa ăn của Chúa, trước tiên chúng ta hãy hướng về Đấng mời chúng ta vào bàn, như xưa vào chiều tối thứ năm Tuần Thánh Ngài đã nói với các môn đệ: «Ta khát khao ăn Lễ Vượt Qua này với các con» (Lc 22,15). Ngày hôm nay vẫn thế: trước tiên chính Đức Giêsu ước ao kết hiệp với chúng ta. Ngài luôn luôn yêu chúng ta trước và mời gọi chúng ta đồng bàn với Ngài. Ngài ẩn mình chủ tọa bữa ăn, còn vị linh mục nhân danh Ngài chủ tọa một cách hữu hình. Thánh Thể chính là Đức Giêsu luôn đồng hành với các môn đệ trong niềm mong đợi ngày quang lâm của Ngài vào cuối thời gian. Thánh Thể vừa là một hành vi của Đức Giêsu vừa là của Giáo Hội một cách bất khả phân ly, hay đúng hơn, là một hành vi của Đức Kitô «trong» và «vì» Giáo Hội Ngài.
Tuy nhiên hành vi này của Đức Kitô không tách biệt với hành động của Thánh Thần. Chính nhờ Thánh Thần mà Đức Kitô hiện diện giữa chúng ta một cách mới mẻ, bí tích và hiện thực.
Thánh Thể mà chúng ta cử hành biểu lộ vị trí chủ tể và quyền năng của Đức Giêsu vinh hiển giữa chúng ta; nhưng vinh quang này đến từ Thánh Thần, như Đức Kitô đã loan báo: «Ngài sẽ tôn vinh Thầy» (Ga 16,14). Đức Giêsu là Chúa trong và bởi Thánh Thần. Chính Thánh Thần làm cho quá khứ của Đức Giêsu thành hiện tại, đặc biệt hơn nữa, làm cho cuộc Vượt Qua của Đức Giêsu từ sự chết sang sự sống luôn luôn hiện thực. Thánh Thần tác động không phải ở bên lề mà ở ngay trọng tâm những cử hành phụng vụ của chúng ta. Hành vi thánh hóa của Thánh Thần được thể hiện không phải chỉ lúc Truyền Phép hay lúc bánh rượu biến thành Mình Máu Thánh mà còn được thể hiện nơi các tín hữu đón nhận Thánh Thể nữa.
Đó là chứng nghiệm thâm tín của truyền thống. Một kinh nguyện Thánh Thể mà người ta cho là của Thánh Gioan Kim Khẩu nói rõ việc bánh rượu biến thành Mình Máu Thánh là do Thánh Thần:
«Chúng con khẩn khoản nài xin Cha ban Thánh Thần Cha trên chúng con và trên những lễ vật dâng hiến Cha đây. Xin làm cho tấm bánh này trở nên Mình Thánh Đức Kitô nhờ Thánh Thần của Cha (Amen) và làm cho chén rượu này thành Máu Thánh Đức Kitô nhờ Thánh Thần của Cha (Amen) để những ai tham dự thánh lễ này được Mình và Máu Thánh Ngài thanh tẩy tâm hồn, được tha tội, được hiệp thông với Thánh Thần của Cha, được sự viên mãn của nước Trời, được an tâm trước nhan Cha, không bị xét xử và kết tội» 7.
Như vậy, đây là lời kinh khẩn cầu Thánh Thần gồm hai lời nguyện: xin Thánh Thần xuống trên những lễ vật được hiến dâng và trên cộng đoàn Kitô hữu là những người sắp được dưỡng nuôi bằng những lễ vật ấy, đồng thời từ đó ban xuống nguồn bác ái huynh đệ ngày càng tăng triển. Sở dĩ thế là vì trước tiên sự thông truyền Thánh Thần làm cho các tín hữu được ơn tăng tiến trong Đức Ái, nối kết họ với nhau trong Thiên Chúa. Ngay sau khi truyền phép, chúng ta cầu xin Thiên Chúa như sau:
«Lạy Cha, xin hãy nhớ đến Hội Thánh Cha lan rộng khắp hoàn cầu, để kiện toàn Hội Thánh trong đức Mến...» (Kinh nguyện Thánh Thể II).
Đó chính là lý do tối hậu khiến Giáo Hội luôn cầu xin Thánh Thần Thiên Chúa ngự đến mỗi khi tụ tập để cử hành Thánh Thể.
Một bản văn cổ của Fulgence de Ruspe diễn tả điều ấy một cách cô đọng hiếm có. Tôi xin trích đôi dòng:
«Đức Kitô vì yêu nên đã chết cho chúng ta, vì thế, khi cử hành nghi thức tưởng niệm sự chết của Người, chúng ta cầu xin cho lòng Mến ấy cũng được ban cho chúng ta nhờ việc Thánh Thần ngự đến… Khi cộng đoàn xin Thiên Chúa sai Thánh Thần đến trong Hy lễ Mình Máu Đức Kitô, thì Giáo Hội nài xin ơn mến yêu để giúp Giáo Hội giữ được sự thống nhất tinh thần trong mối dây hòa bình».
Chúng ta nên lưu ý điểm này là hành động thánh hóa không chỉ liên quan đến những lễ vật Thánh Thể được dâng, mà còn tác động những tâm tình bên trong các tín hữu sắp lãnh nhận những lễ vật ấy. Việc dâng lên Thiên Chúa và sự đón nhận của con người liên kết với nhau trong cùng một mầu nhiệm Thánh Thần.
Sau khi phác hoạ vắn gọn các mối liên kết không thể tách rời giữa Đức Giêsu vinh hiển và Thánh Thần Ngài ở trong phép Thánh Thể, bây giờ tôi xin nêu ra một vài khía cạnh của việc canh tân phụng vụ được thực hiện trong chiều hướng ấy. Những khía cạnh này cũng nhấn mạnh đến sự gần gũi và hiện diện năng động của Thánh Thần.

Phụng Vụ Lời Chúa
Sự kiện đầu tiên mang dấu chứng việc canh tân phụng vụ là việc nhấn mạnh đến tầm quan trọng phần phụng vụ Lời Chúa đi trước phần cử hành Thánh Thể.
Việc đọc Thánh Kinh hay Lời Chúa được mặc khải qua Thánh Thần giúp chúng ta hiệp thông sâu xa với Thiên Chúa, Đấng tự tỏ mình ra cho Giáo Hội theo nhịp điệu năm phụng vụ. Qua đó, Đức Giêsu thực hiện lời hứa sẽ gửi Thánh Thần Người lần hồi dạy dỗ chúng ta :«Thầy còn nhiều điều phải nói với anh em. Nhưng bây giờ anh em không có sức chịu nổi. Khi nào Thánh Thần sự thật đến, Người sẽ dẫn anh em tới sự thật toàn vẹn» (Ga 16,12-13). Như thế Giáo Hội trải ra trước mắt chúng ta một lịch sử cứu độ đi từ Mùa Vọng tới lễ tôn vinh toàn thể các Thánh, vượt qua hai đỉnh cao là Phục Sinh và Hiện Xuống.
Giáo Hội nuôi dưỡng con cái mình trong mỗi giai đoạn của cuộc hành trình bằng Lời Chúa là những trang Kinh Thánh. Tất cả chúng ta đều hưởng được ơn ích, nếu chúng ta chấp nhận đi vào lối dưỡng dục đầy tình mẫu tử nhằm đúc nắn chúng ta càng ngày càng nên giống Chúa Giêsu Kitô để đến với Chúa Cha. Thánh Thần là căn nguồn của các trang sách mà Giáo Hội chọn lựa; Thánh Thần soi sáng để thâm hiểu ý nghĩa, Ngài cập nhật sứ điệp Kinh Thánh không những cho sinh hoạt cộng đoàn mà còn vì lợi ích riêng mỗi người chúng ta. Với tinh thần đức tin, mỗi khi mở những trang sách lễ ra là chúng ta đến nơi hẹn do Thánh Thần xếp đặt để gặp gỡ Thiên Chúa. Những bản văn được chọn lựa cho chúng ta là những bản văn ưu tiên giúp chúng ta thực sự «đồng cảm với Giáo Hội» và càng ngày càng đi sâu vào «chính những tâm tình của Đức Giêsu» (1Cr 2,16).
Ngày nay Thiên Chúa vẫn nói với chúng ta qua những bản văn Cựu và Tân Ước. Tôi cần đón nhận những trang sách thánh này như đón nhận lá thư của một người bạn muốn chia sẻ những âu lo, sợ hãi, hy vọng của tôi, muốn đồng hành với tôi để chỉ đường cho tôi. Thánh Thần nói với tôi qua những dòng chữ mà Giáo Hội suy niệm m ỗi ngày. Dù tôi không thể đến tham dự cử hành Thánh Thể, tôi vẫn nên cầm trong tay quyển sách lễ, hiệp thông cách thiêng liêng cùng Giáo Hội, để nhờ đó đối thoại với Đức Kitô và làm cho ngày sống của tôi thấm nhuần sứ điệp của Ngài. Chúng ta cần để Lời Chúa hằng ngày hành động trong chúng ta, nắn đúc chúng ta, giống như đất sét trong tay thợ gốm. Câu trả lời của đức Maria khi sứ thần truyền tin: «Xin vâng lời Thiên Sứ truyền» (Lc 1,38) phải là khuôn mẫu cho tất cả chúng ta trong từng chi tiết nhỏ nhặt của đời sống hàng ngày. Nếu trong tổ ấm gia đình Kitô hữu của mình, mỗi buổi tối chúng ta cùng nhau đọc vài hàng trong sách lễ, thì thật phúc đức và việc huấn luyện sống đời Kitô hữu sẽ liên tục và tốt đẹp dường nào!
Anh chị em Tin Lành coi việc đọc Thánh Kinh mỗi ngày là điều tốt đẹp nhất trong truyền thống tôn giáo của họ. Chúng ta cũng thế, cần phải biết lắng nghe lời Chúa. Câu «xin hãy nói, vì tôi tớ Ngài đang lắng tai nghe» (1Sm 3,10) chính là một thái độ tâm linh tuyệt hảo. Việc lắng nghe Lời Chúa được đề nghị trong khung phụng vu giúp chúng ta vừa mở lòng trước Thiên Chúa vừa hiệp thông với anh chị em mình.
Khi tấn phong một tân giám mục, vị chủ phong trao cho vị tân giám mục sách bài đọc Tin Mừng và nói: «Hãy nhận lấy Tin Mừng, hãy rao giảng Lời Chúa…» Khi nhận lãnh bí tích rửa tội, tất cả chúng ta cũng đều lãnh nhận một lệnh truyền tương tự. Nếu giám mục có sứ mệnh làm người chính thức cắt nghĩa Kinh Thánh nhân danh Giáo Hội, thì tất cả chúng ta đều là những người phục vụ Lời Chúa và mang sứ điệp của Ngài. Để thuộc về gia đình Đức Giêsu và đi vào trong Thánh Thần Ngài, chúng ta phải làm quen với Thánh Kinh. Chúng ta vui mừng khi thấy càng ngày càng đông các Kitô hữu cùng nhau chia sẻ tấm bánh sự sống là Lời Chúa: đó cũng là dấu hiệu của hy vọng.

Phụng Vụ Thánh Thể
Sau khi phần phụng vụ Lời Chúa được canh tân, Giáo Hội thời hậu công đồng đã cống hiến cho chúng ta những bản văn mới, phong phú và đa dạng hơn trước. Hiện chúng ta có bốn Kinh Nguyện Thánh Thể chính thức để cử hành phụng vụ hàng ngày. Chúng ta thấy rõ quyền năng Thánh Thần được nhấn mạnh trong các Kinh Nguyện Thánh Thể ấy.
Chẳng hạn, trong Kinh Nguyện Thánh Thể IV, chúng ta hãy đọc lời nguyện xin Chúa Cha gởi Thánh Thần xuống thánh hóa lễ vật như sau:
«Lạy Cha, chúng con nài xin Chúa Thánh Thần đoái thương thánh hóa những của lễ này, để trở nên Mình và Máu Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng con, hầu cử hành mầu nhiệm cao cả mà chính Người đã trối lại cho chúng con làm giao ước muôn đời».
Tiếp theo, sau Truyền Phép là lời nguyện xin Chúa Cha sai Thánh Thần xuống để thông hiệp:
«Lạy Cha, xin đoái nhìn của lễ chính Cha đã dọn sẵn cho Hội Thánh Cha, xin Cha nhân từ ban cho những người thông phần cùng một bánh và chén này , nhờ Chúa Thánh Thần đoàn tụ tất cả thành một thân thể, trở nên của lễ sống động trong Đức Kitô, để ca tụng vinh quang Chúa».
Trong Thánh Thể, Thánh Thần ở ngay trọng tâm phần truyền phép cũng như phần hiệp lễ.

Phụng Vụ Bí Tích
Ta cũng có thể trở lại phần phụng vụ riêng cho từng bí tích để thấy Giáo Hội nhìn nhận sự hiện diện của Thánh Thần. Tôi chỉ xin đưa ra một vài kinh nguyện bí tích liên quan đến phép Rửa Tội, Thêm Sức và Xức dầu bệnh nhân.
Phép Rửa Tội
Để hiểu rõ vai trò của Thánh Thần trong bí tích Rửa Tội, chỉ cần đọc lại nghi thức làm phép trọng thể nước rửa tội trong Canh Thức Phục Sinh. Thánh Thần được tuyên xưng là tác nhân thánh hóa nước rửa tội. Sau khi kêu cầu Thánh Thần, Đấng bay lượn trên mặt nước vào thời khởi nguyên vũ trụ, cũng như trong lần Đức Giêsu chịu phép rửa và được Thánh Thần xức dầu ở sông Gioc-đan, nghi thức làm phép nước kết thúc bằng lời nguyện sau:
«Lạy Cha nhờ ân sủng Con Ngài ban, chúng con cầu xin Cha cho quyền năng Thánh Thần xuống trên nước này để bất cứ ai lãnh nhận phép rửa, được mai táng trong sự chết cùng với Đức Kitô, thì cũng được sống lại với Người».
Phép Thêm Sức
Đối với phép Thêm Sức, cũng có những canh tân quan trọng. Trước tiên, việc cử hành bí tích Thêm Sức được chuẩn bị bằng phụng vụ Lời Chúa gồm những bài đọc tập trung vào mầu nhiệm Hiện Xuống. Ngoài ra, sách bài đọc mới chứa đựng ba mươi bảy bài đọc về Thánh Thần. Tiếp đến, vì phép Thêm Sức liên quan tới Thánh Thể, nên theo nghi thức mới, Giáo Hội mong muốn bí tích Thêm Sức được cử hành trong tiến trình cử hành Thánh Lễ, để những người mới lãnh nhận Thêm Sức được rước lễ.
Trước tiên Đức Giám Mục đặt tay lên tập thể những người lãnh nhận bí tích Thêm Sức, đồng thời cầu xin Thiên Chúa gởi Thánh Thần Ngài xuống trên họ, rồi vạch dấu thánh giá để xức dầu thánh lên trán từng người, miệng nói “(Gọi tên...), con hãy nhận lấy dấu ấn Thánh Thần được ban cho con”.
Phép Xức Dầu Bệnh Nhân
Cuối cùng, ta nhận rõ có một thần học hướng về Thánh Thần nơi việc canh tân phụng vụ trong nghi thức xức dầu bệnh nhân.
Trong thánh lễ làm phép dầu ngày Thứ năm tuần thánh, giám mục làm phép dầu để dùng cho bí tích xức dầu bệnh nhân với những lời nguyện rất cô đọng nhưng ít người để ý:
«Lạy Cha là Thiên Chúa chúng con, Cha là nguồn mọi an ủi. Cha muốn chữa lành mọi yếu đuối, bệnh tật của chúng con qua người Con của Cha. Xin lắng nghe lời nguyện cầu đầy tin tưởng của chúng con. Xin từ trời gởi Đấng An Ủi là Thánh Thần Cha trên dầu này, là thứ dầu Cha đã tạo thành để đem sinh lực cho thân thể chúng con. Xin Cha làm phép để dầu này nâng đỡ thân xác, linh hồn và tinh thần những bệnh nhân được xức dầu, ước gì dầu này làm tan đi mọi đau đớn, bệnh tật, buồn khổ cả thể xác lẫn tinh thần. Xin Cha cũng dùng dầu này như một công cụ để ban ân sủng của Cha cho chúng con, nhân danh Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng con».
Ngay trong việc xức dầu bệnh nhân, chức năng của Thánh Thần, là tác nhân thánh hóa dầu thánh, nổi bật lên: «Nhờ Thánh Thần Cha, Cha đã thánh hóa dầu này, để hôm nay, nhờ đức tin, dầu này giúp chúng con nhận ra sức mạnh tình yêu của Cha»
Kể từ đây, mọi linh mục đều có thể làm phép dầu, và khi cử hành nghi thức ấy, vị linh mục nói rõ ý nghĩa việc xức dầu như sau:
«Chúc tụng Chúa Cha …
Cha đã sai Con Cha là Đức Giêsu
Đến chữa lành những vết thương của chúng con
«Chúc tụng Chúa Con độc nhất
Người đến để thi ân giáng phúc
Và chữa lành cho tất cả chúng con
«Chúc tụng Thánh Thần tạo dựng
Sức mạnh của Ngài luôn củng cố
Sự yếu đuối của con người chúng con».
Cuối cùng, cần lưu ý rằng bí tích này đã được canh tân để thực sự là bí tích trợ lực trong trường hợp bệnh nặng, và là «bí tích xức dầu», chứ không còn là «bí tích xức dầu lần cuối» dành cho những người đang hấp hối. Người ta đã tìm lại được truyền thống cao đẹp của Giáo Hội là tập trung ưu tiên vào việc chữa lành bản tính con người chúng ta.
Paul Evdokimov đã viết rất đúng:
«Đức Giêsu Cứu Thế là “thần chữa bệnh”, là “Đấng đem lại sức khoẻ”, chính Người từng nói: “Không phải những kẻ khoẻ mạnh cần đến thầy thuốc mà là những kẻ bệnh hoạn”. Câu “Đức tin của con đã cứu con” hay “Đức tin của con đã chữa con lành” chính là hành động linh thiêng chữa lành linh hồn lẫn thể xác trong mỗi con người chúng ta. Cũng trong khái niệm điều trị ấy, bí tích hòa giải được ví như một “bệnh viện” và phép Thánh Thể như “phương dược trường sinh”»8.
Trong nhãn quan này, điều quan trọng hơn cả trong phép hòa giải hay việc tha tội chính là nhằm phục hồi sự sống lành mạnh trọn vẹn cho người bệnh nhờ hành động của Thánh Thần.
Nên lưu ý rằng các bí tích bổ sung cho nhau và đặc biệt phép Thánh Thể được ban cho chúng ta là «để chữa lành linh hồn lẫn thể xác», đồng thời cũng là bảo chứng cho sự phục sinh tương lai của thân xác chúng ta. Còn bí tích hòa giải cũng bao hàm chiều kích chữa lành tâm linh mà trước đây chưa được nhấn mạnh đủ trong các tài liệu đào tạo Kitô giáo và trong công việc mục vụ của chúng ta.
Người ta có thể thêm vào đây cả bí tích Truyền Chức nữa. Ngày xưa, trong các Giáo Hội Đông Phương, khi tấn phong một giám mục, vị này được khuyên phải trở nên một «người chữa lành trong Hội thánh Chúa». Ngày nay, nghi thức Byzantin vẫn còn nhắc đến quyền năng chữa lành vào dịp truyền chức linh mục hoặc tấn phong giám mục. Truyền thống Giáo Hội đã luôn ghi nhận mối liên kết sâu xa giữa việc truyền chức và tác vụ chữa lành. Trong phụng vụ Rô-ma, sự chữa lành này được mô tả là tác động của Thánh Thần, và theo một lời nguyện hiệp lễ trong lễ Hiện Xuống, chính Thánh Thần «thứ tha các tội lỗi».

Cầu nguyện và chữa lành
Việc canh tân bí tích xức dầu bệnh nhân mời gọi chúng ta tự vấn về thái độ tâm linh của chúng ta đối với các bệnh nhân, đồng thời mời gọi chúng ta canh tân lại niềm tin của mình trong việc cầu nguyện cho họ được lành bệnh.
Trong cuộc đời Đức Giêsu, việc chữa bệnh đóng một vai trò lớn lao đến nỗi Ngài không thể không tiếp tục công việc nhân hậu này là tái tạo sức khoẻ thể xác lẫn tinh thần cho con người qua các môn đệ Ngài. Để có thể làm được việc ấy, (như ngày xưa Ngài vẫn thường đòi hỏi) Đức Giêsu yêu cầu chúng ta phải có một đức tin mong đợi và tín thác, tương tự như đức tin của người phụ nữ chạm vào áo Ngài và bà được chữa lành nhờ một quyền lực từ Ngài phát ra.
Đàng khác, trong Giáo Hội sơ khai, người ta thấy các Tông Đồ nhân danh Đức Giêsu chữa lành biết bao bệnh nhân, làm những đám đông phải sửng sốt. Không phải chỉ có các Tông Đồ mới có đoàn sủng chữa bệnh này mà cả các đồ đệ của các ngài nữa, chẳng hạn thầy sáu Philipphê. Người ta bảo rằng khi nghe vị này nói, thấy vị này làm các phép lạ, đám đông đã tuôn đến để nghe giảng… và cả thành phố đều rất hân hoan vui mừng ( xem Cv 8,6-8).
Chúng ta phải canh tân niềm tin của chúng ta vào quyền năng của Chúa, Ngài vẫn hoạt động cứu giúp các bệnh nhân nhờ lời cầu nguyện của chúng ta. Chúng ta cũng nên lắng nghe lương tâm chất vấn về vấn đề này trước những gương đức tin sống động của những anh chị em Tin Lành. Vả lại, chúng ta cũng thấy ngay trong Giáo Hội Công Giáo, việc cầu nguyện tập thể cho bệnh nhân đang được phục hồi tại những nơi mà Phong Trào Canh Tân Đoàn Sủng gây nhiều ảnh hưởng. Tôi đã từng nhìn thấy nhiều Kitô hữu tụ họp nhau trong căn phòng của một người bệnh và cùng nhau cầu nguyện cho người ấy một cách tự phát, tay giơ ra hướng về người bệnh giống như Đức Giêsu đã làm trong Tin Mừng. Điều đó nói lên sự hiệp thông Kitô hữu với người đang đau khổ. Trước cảnh tượng đó, tôi cảm thấy cần phải xét lại cách hành xử của mình đối với các bệnh nhân mà tôi đến thăm viếng.
Chúng ta đang sống trong Đức Kitô, Ngài cũng đang sống và hành động trong chúng ta, nhưng chúng ta lại không dám tin Ngài. Chúng ta không dám tin vào hiệu lực của cầu nguyện, cũng không dám tin rằng cầu nguyện có thể làm nên những phép lạ.
Những người có trách nhiệm dạy giáo lý thuộc mọi cấp độ cần phải trình bày lại cho mọi người một cách sâu xa hơn ý nghĩa thực sự của lời cầu nguyện; theo tư tưởng của Thiên Chúa thì lời cầu nguyện luôn luôn có hiệu quả. Cần trình bày lại bản chất tình phụ tử của Thiên Chúa, Đấng là Thiên Chúa của kẻ sống chứ không phải kẻ chết. Ngài không phải là nguồn sự dữ, trái lại lúc nào Ngài cũng chỉ mong cho con cái mình hạnh phúc trọn vẹn. Nếu ta chấp nhận đau khổ, thì đau khổ sẽ thanh tẩy và biến đổi ta. Thiên Chúa sẽ biến đau khổ ấy thành ích lợi cho những kẻ yêu mến Ngài. Lời cầu nguyện của chúng ta cần phải gắn liền với một thực tế hết sức phức tạp: bệnh tật đủ loại, bệnh thấy được hoặc không thấy được, bệnh thể lý hoặc tâm lý, kể cả những khổ đau dằn vặt do chấn thương tiềm ẩn lâu ngày. Lời cầu nguyện của chúng ta phải liên quan đến tất cả những gì cần được chữa lành trong chúng ta; nó cần dẫn đưa hiện tại cũng như quá khứ người đau khổ vào ánh sáng ân sủng của Thiên Chúa. Nên nhớ rằng Đức Giêsu hôm qua cũng là Đức Giêsu hôm nay; Ngài là Chủ của quá khứ lẫn hiện tại. Nếu phép lạ chữa lành bệnh tức khắc và ngoạn mục đã trở nên hiếm hoi, thì cũng chớ quên rằng việc chữa lành bệnh một cách tiệm tiến và từ từ cũng là do tác động của Thiên Chúa. Cầu nguyện không chống lại thuốc men mà nằm ngay trong thuốc men.
Theo giáo huấn đã được cập nhật của Kitô giáo về việc cầu nguyện và chữa lành, chúng ta nên ghi nhớ lời dặn dò của thánh Gia-cô-bê dẫu không nằm trong chủ đề bí tích hoặc tác vụ tư tế. «Ai trong anh em đau yếu ư? Người ấy hãy mời các kỳ mục của Hội Thánh đến; họ hãy cầu nguyện cho người ấy, sau khi xức dầu nhân danh Chúa. Lời cầu nguyện do lòng tin sẽ cứu người bệnh; người đó được Chúa nâng dậy… Anh em hãy cầu nguyện cho nhau để được chữa lành» (Gc 5,14- 16).
Chúng ta đừng quên rằng Thánh Thần cũng chính là sự xức dầu sống động của Thiên Chúa, qua đó Đức Giêsu vẫn tiếp tục hoạt động.

Lễ Hiện Xuống trong phụng vụ và đời sống
Chúng ta sẽ còn bàn về nghi thức của những bí tích khác để thấy vai trò nổi bật của Thánh Thần trong đó. Nhưng ở đây chúng ta nêu lên một số nội dung nổi bật nhằm giúp chúng ta nắm bắt được sự hiện diện sâu xa của Thánh Thần và hiểu được rằng Giáo Hội thiết yếu được xây dựng trên phép Thánh Thể và trên Lễ Hiện Xuống. Quả thật, lễ Phục Sinh và lễ Hiện Xuống chỉ là một thực tại duy nhất. Dựa vào sự thâm nhập lẫn nhau này, chúng ta phải đón nhận lễ Hiện Xuống như là đỉnh cao của chu kỳ mùa Phục Sinh và phải mở lòng ra đón nhận tác động của Thánh Thần mà phụng vụ thật long trọng của lễ Hiện Xuống khai mở.
Lời nguyện mở đầu khai mạc thánh lễ Hiện Xuống có tầm bao quát hiếm thấy:
«Lạy Cha, hôm nay nhờ mầu nhiệm Hiện Xuống Cha thánh hóa Hội Thánh Cha nơi mọi dân mọi nước, xin thương rải muôn ơn Thánh Thần xuống trên khắp hoàn cầu, và xin tiếp tục nơi tâm hồn các tín hữu công việc tình yêu mà Cha đã thực hiện vào lúc bắt đầu việc rao giảng Tin Mừng».

Và lời nguyện kết lễ như sau:
«Ước gì hơi thở của lễ Hiện Xuống luôn hoạt động ngày càng mạnh mẽ. Ước gì bữa ăn được Thánh Thần thánh hóa làm cho thế giới tiến gần ơn cứu độ».
Cũng nên suy niệm câu đáp ca tuyệt vời này: «Lạy Chúa Thánh Thần xin hãy đến», mỗi chữ đều nói lên thần học về cầu nguyện với Thánh Thần, diễn đạt sâu sắc chứng nghiệm của các nhà thần bí và của các vị thánh.
Cuối cùng, ngoài phụng vụ và ơn ích của phụng vụ trong đời sống, chúng ta cần tái khám phá ngọn lửa của lễ Hiện Xuống, ánh sáng và hơi ấm của Thánh Thần để dấy lên đà yêu thương huynh đệ trên thế giới.
Liên kết phép Thánh Thể với Thánh Thần đồng nghĩa với công bố Kitô giáo là tôn giáo của tình yêu. Người Kitô hữu không chỉ được mời gọi yêu thương anh em hết sức mình, mà còn phải yêu thương họ bằng trái tim của chính Thiên Chúa nữa. Yêu kẻ khác “vì” yêu Chúa chưa đủ: phải yêu kẻ khác “bằng” chính tình yêu của Chúa. Dẫu tình yêu thuần túy phát sinh từ cảm xúc nhân loại9 cũng rất đáng kính phục, nhưng tình yêu Kitô giáo chân thực (hay bác ái) lại bắt nguồn từ Thiên Chúa. Để trắc nghiệm sự trung thực về bản chất Kitô hữu của mình, Thiên Chúa mong ước chúng ta yêu thương con người và thế giới trong chính sức mạnh của tình yêu Ngài, đó là Thánh Thần. Và về phía thế giới bên ngoài, người ta tìm một dấu chỉ khả tín về tình yêu nơi các Kitô hữu chúng ta; dấu chỉ ấy là lối yêu thương vươt lên trên cách đánh giá thông thường của người trần. Khi nói về những người vô thần và những lỗi lầm của chúng ta đối với họ – lỗi lầm mà Công Đồng đã nhìn nhận trong Hiến Chế «Vui Mừng Và Hy Vọng» – người ta có quyền đặt câu hỏi: «Nếu những người vô thần tự suy ra những ý niệm sai lệch về một vị Thiên Chúa mà người Kitô hữu chúng ta lẽ ra phải trình bày như là tình yêu, thì như thế không phải do lỗi chúng ta hay sao?». Trái lại, khi người Kitô hữu trung thành với những đòi hỏi của đức tin, thì từ nơi người ấy sẽ toát ra một sức lôi cuốn lạ lùng.
Ngày nọ, một người mới gia nhập Kitô giáo đã nói lên lý do khiến ông gắn bó với Giáo Hội; những lời nói thâm sâu lạ thường: «Tôi tin rằng ở đâu có tình yêu cao cả nhất thì ở đó có chân lý lớn lao nhất». Giáo Hội sống bằng mầu nhiệm Thánh Thể và mầu nhiệm Hiện Xuống. Công cuộc canh tân của Giáo Hội tùy thuộc vào nỗ lực Kitô hữu sống mầu nhiệm tình yêu hai chiều kích nhưng vốn chỉ là một ấy. Tất cả chúng ta phải chứng tỏ điều ấy bằng đời sống thực tế của mình.
Để lôi kéo chúng ta chú ý đến sự kiện Thánh Thần vẫn đang hoạt động trong Giáo Hội, việc canh tân phụng vụ giúp chúng ta ý thức sống động hơn vai trò và chỗ đứng của chứng nghiệm tôn giáo. Điều mới mẻ về Thánh Thần chẳng có gì khác hơn sự hiện diện trung thành và luôn tác động của Thiên Chúa giữa chúng ta. Thánh Thần giúp chúng ta sống kinh nghiệm gặp gỡ Thiên Chúa trực tiếp nơi con người và lịch sử. Kinh nghiệm này là cốt tủy của Kitô giáo. Điều này đưa chúng ta vào chương kế tiếp.