|
Ấn tượng đẹp nhất trong cuộc tự đạo các thánh Giuse Hiển là hình anh cụ gia 71 tuồi sau bao cực hính tra tấn ban ngày, mối tối nằm dài trong nhà lao nắm nót vẽ trên vải từng mẫu ảnh Thánh Gía mỹ thuật, với những nét hoa văn tinh tế. Khi giáo hữu đến thăm, cha phát cho mỗi người một mẫu, khuyên họ cung kính suy gậm và xin ơn bên độ. Có người được ơn lạ vì mang trên mình ảnh Thánh Gía đó. Thế là dù ở trong tù, cha đã phát đông được phong trào tôn sung Thánh Gía ở Nam định. Về sau, một số người đến xin ảnh nhiều quá, cha phải nhớ anh bạn tù khắc mẫu Thánh Gía đó vào ghỗ, rồi dùng mực in ra nhiều bản, mới cung ứng đủ với nhu cầu.
Giuse Hiển sinh năm 1769 tại làng Quân Anh Hạ, Tỉnh Nam Định. Từ thủa bé, gia đình đã gửi gấm cậu đến sống với Đức cha Đen-ga-đô Y dòng Đa Minh. Sau khi học xong thần học, thầy Hiển được thụ phong linh mục và được gửi đi du học ở Ma-ni-la. Ngày 12/10/1812, cha được lãnh áo dòng Đa Minh và năm sau thì khấn dòng. Trở về việt Nam, cha giúp nhiều giáo xứ, lâu nhất là xứ Cao Mộc. Mọi người công nhân cha sống thánh thiện, miệt mài với kinh nguyện và tài hoán cải lòng người. Ai nghe cha khuyên nhủ đều thấy lòng mình sốt sáng, muốm canh tân sửa đổi cho xứng danh Ki-tô hữu.
Khi vua Minh Mang ra lệnh cấm đạo, cha Hiển là bạn đồng hành với Đức giám mục Hơ-na-ret Minh trên đường liu lạc. Năm 1838. Khi Đức cha đến Xương Điền, ngài xin về quê cũ là Quần Anh , sau lại di chuyển qua Hưng Nghĩa rồi ở họ Trung Thành chín thánh. Tuy khó khăn và luôn luôn phải ẩn trốn, cha vẫn cố tìm cách phục vụ cộng đoàn dân Chúa một cách đắc lục, cha thăm viếng tùng nhà, an ủi khích lệ từng người và trao ban bí tích.
Tối 20/12/1839, cha Hiển đi xức dầu và giải tội cho ông đội Nhật đang hấp hối, ông đã bỏ xưng tội lâu năm và muốm được dọn mình chết lành. Một người ngoài giáo phật giác và tố cáo cha với Tổng Đốc TRịnh quang Khanh. Quan liền đem quân đến vây kín làng Trung Thành. Thấy khó trốn thoát, cha cử hành thánh lễ sốt sáng để chuẩn bị lãnh nhận phúc tử đạo. Đến khi trời vừa tảng sáng, quân lính tìm bắt cha và lôi ra đình làng
Vì từ chối không chịu đạp Thánh Gía, quan đánh cha 40 roi, tiết đông giá rét góp phần làm những vết roi thêm tê buốt. Sau đó, quan truyền lấy nước lạnh dội từ trên đầu xuống, các vết thương đang rưới máu này gặp nước thì tím bầm lai. Rất đau đớn và xót xa! Dầu vậy, cha Hiển vẫn không hề than thở rên la một lời, cha chi kêu ten cực trọng Chúa Giêsu và suy niệm cuộc thương khó của Chúa.
Hai ngày sau, vị linh mục được giải về Nam Định giữ hơn ba tháng. Là một tu sĩ dòng thuyết giáo, cha không quên sứ mạng truyền bá tin mừng. Ngay ở trong tù, cha vẫn dạy đạo và rửa tội được một vài tấm lòng, khuyên khích các tĩn hữu kiên trung xùng đạo ngay những cực hình tra tấn. Đặc biệt cha giúp thầy Tô ma Toán đã một lần đạp lên Thánh Gía, tìm lại được can đảm tuyên xưng niềm tin cho đến nay lãnh triều thiên tử đạo. Những mẫu Thánh Gía cha phổ biến, đã gậy được một phong trào tôn sùng Thánh Gía, giúp người nhút nhát thêm nghi lực, giúp tội nhân hoản cải, và nhiều người sắp chết tìm lại được an bình.
Rất nhiều lần cho bị đưa ra đối chât trước tòa. Các quan khi thì tra tẫm dã nam, khi thi dùng lới dũ dộ ngọt ngào. Nhưng trước sao như một, cha dứt khoát không chịu xuất giáo, cha nói: Tôi già trẳng sống được bao lâu nữa, tôi sẵn sàng chết vì Đấng đã chết cho tôi .
Đầu tháng 5/1840, sau khi đã nhận được án tử triều dình, quan Tổng đốc Trịnh quang Khanh truyền đem cha Hiển cùng thây Toán ra trình diện. Quan bắt hai vị đứng trước Thánh Gía, rồi cho quản tượng dẫn ra hai thớt voi to lớn đứng ngay sau lung. Theo lệnh của quan tưởng, hai chú voi từ từ tiến tới đẩy hai vị đạp lên Thạnh Gía. Nưng hai vị đã khéo léo và bình tĩnh tránh ra một bên. Cha Hiển nói thẳng với quan. Xin quan cứ tênh lệnh vua, đừng ép buộc vô ích, chúng tôi sẵn sàng chết tỏ lòng yêu nếm chúa . Trịnh quang Khanh nghe nói thế tức giận lắm truyền giam thấy Toán vào ngục, bỏ đói cho chết rũ tù. Còn cha Hiển, ông cho đem xủ trảm ngay.
Trên đường ra pháp trưởng, cha Giuse Hiển phải mang gông rất nặng đi giữa một toán lính, cha vừa đi vừa cầu nguyện, và cảm tạ Chúa. Khi tới nơi xử , cha quỳ gối thinh lặng, mắt hướng về trời cao. Trong lúc chìm đắm trong lời nguyện, cha lãnh nhận nhát gươm đem lại ngành triến thắng tử đạo mà cha hằng mong ước. Hôm ấy là ngày 9/5/1840. Thi thể cha Hiển được chan tại pháp trường. Tám tahng1 sau. Anh Phêrô Dậu, người trước cũng giam trung với cha vì đức tin, cải táng và đem về trôn tại chủng viện Lục Thủy.
|
|