DẪN VÀO THÁNH NHẠC - Lm. Đỗ Xuân Quế (biên khảo)

***dominico_dung*** · 19-03-2010, 12:27 AM

Bài 3
Thánh Nhạc và phụng vụ

Đức Thánh Cha Pio X gọi Thánh nhạc là “Nữ tỳ của Phụng vụ”, nghĩa là Thánh nhạc hoàn toàn lệ thuộc vào Phụng vụ, nhằm “phục vụ” Phụng vụ mà thôi. Và cũng có thể hiểu là không có Thánh nhạc, Phụng vụ vẫn đầy đủ và đứng vững, chẳng mất mát gì.

Đức Thánh Cha Pio XII trong Thông điệp “Mediator Dei” đã coi Thánh nhạc như là “thành phần cần thiết của Phụng vụ”. Cái nhìn về vai trò của Thánh nhạc trong Phụng vụ đã thay đổi. Từ nay Thánh nhạc đã có chỗ đứng thực sự trong Phụng vụ, và là chỗ đứng cần thiết.

Ngày nay, với Hiến chế về Phụng vụ của Công đồng Vaticano (số 112), Giáo Hội đã coi Thánh nhạc là “thành phần hoàn chỉnh” (pars integrans) của Phụng vụ. Như vậy, có nghĩa là : Phụng vụ mà không có Thánh nhạc, Phụng vụ còn thiếu xót. Và chúng ta có thể kết luận là : một nghi lễ Phụng vụ chỉ được coi là đầy đủ và hoàn hảo, khi được cử hành với Thánh nhạc :“Lễ nghi Phụng vụ sẽ mang hình thức cao quý hơn, khi được cử hành kèm theo ca hát, khi mỗi thừa tác viên chu toàn đúng nhiệm vụ của mình, và khi có dân chúng tham dự” (Huấn thị “De musica in sacra liturgia” số 5, PV số 113).

I. THÁNH NHẠC TRONG TƯƠNG QUAN VỚI PHỤNG VỤ :

Dựa trên các văn kiện của Giáo Hội liên quan đến Phụng vụ và Thánh nhạc, chúng ta thấy có những mối tương quan sau đây :

(i) Thánh nhạc phải tùy thuộc và theo sát nghi thức Phụng vụ chứ không thể đứng độc lập, và càng không thể bắt Phụng vụ phải nhường bước. Như thế, Thánh nhạc mới chu toàn nhiệm vụ của mình trong Phụng vụ :“Thánh nhạc càng liên kết chặt chẽ với hoạt động Phụng vụ bao nhiêu, thì càng thánh hơn bấy nhiêu” (PV 112).

Do đó không thể chấp nhận việc một số ca đoàn hát những bản nhạc đâu đâu không ăn nhập gì với Phụng vụ, hoặc hát những bản nhạc dài dòng lê thê làm gián đoạn nghi thức Phụng vụ, bắt chủ tế và cộng đoàn phải chờ đợi, như thể trong các rạp hát ...

(ii) Thánh nhạc góp phần và làm cho lễ nghi Phụng vụ mang một hình thức cao quý và long trọng hơn :“Hoạt động Phụng vụ mang một hình thức cao quý hơn khi các việc phụng tự được cử hành một cách long trọng với tiếng hát do các thừa tác viên có chức thánh chủ sự và giáo dân tích cực tham dự” (PV số 112, 113; x. “De musica in sacra liturgia” số 5).

(iii) Thánh nhạc làm cho cộng đoàn tín hữu tham dự một cách linh động và tích cực vào Phụng vụ Thánh, đồng thời Thánh nhạc cũng giúp cho tín hữu cầu nguyện và biểu lộ sự hiệp nhất và tính cộng đồng trong Phụng vụ :“Quả vậy, dưới hình thức này (hình thức cử hành Phụng vụ có ca hát) lời kinh được diễn tả cách thâm thúy hơn; mầu nhiệm của Phụng vụ, với đặc tính đẳng cấp và cộng đồng, được biểu lộ rõ ràng hơn; sự hiệp nhất tâm hồn nhờ sự kết hợp tiếng nói, mà đạt được cách sâu xa hơn; những tâm tư được nâng lên từ vẻ đẹp của sự vật thánh, tới thực tại vô hình cách dễ dàng hơn”. (MS. số 5; x. PV số 112 và 114; x. Huấn thị “De musica in sacra liturgia” số 5).

(iv) Thánh nhạc diễn tả được tính phấn khởi và niềm vui trong cử hành Phụng vụ, vì mọi cuộc họp Phụng vụ đều là cuộc “họp mừng”, là “tham dự và nếm trước Phụng vụ trên trời”, “là nơi chúng ta hợp cùng toàn thể đạo binh trên trời đồng thanh ca ngợi tôn vinh Chúa” (x. PV số 8). Nhất là việc cử hành Lễ Tạ Ơn trong đó hiện tại hóa “sự vinh thắng và khải hoàn nhờ cái chết của Người” (x. PV số 6).

(v) Một bài thánh ca có tính dẫn nhập vào việc cử hành Phụng vụ, làm nổi bật ý nghĩa của thánh lễ ngày hôm đó, hoặc của mùa Phụng vụ đang cử hành. Thí dụ : bài Ca nhập lễ, Thánh vịnh đáp ca trong suốt mùa Phục sinh có thể được thay bằng ALLELUIA.

II. NHỮNG NHÂN VẬT PHỤNG VỤ :

“Muốn tổ chức một buổi cử hành Phụng vụ cho đích đáng thì trước tiên phải phân chia và thi hành các chức vụ cho đúng, khiến mỗi thừa tác viên hay mỗi tín hữu, khi thi hành các chức vụ, sẽ chỉ làm và làm hết những gì thuộc phận sự của mình thôi, chiếu theo bản tính của sự vật và những qui tắc Phụng vụ (PV số 28). Những công việc tổ chức cũng đòi ta phải giữ đúng ý nghĩa và bản chất của mỗi phần và mỗi bài hát. Muốn đạt mục đích ấy thì phải hát thật sự, đặc biệt những bản văn nào đương nhiên cần hát, và phải tôn trọng thể loại cũng như hình thức của những bản văn đó, do bản tính chúng đòi hỏi” (Huấn thị “De musica in sacra liturgia” số 6).

Như thế rõ ràng phải có sự phân chia chức vụ giữa những người tham gia cử hành Phụng vụ, và “trong các lễ nghi phụng vụ, các người sau đây chiếm một vị trí đặc biệt : linh mục và các thừa tác viên, vì chức thánh của họ, rồi đến người đọc sách thánh, dẫn lễ, và các người thuộc ca đoàn, vì thừa tác vụ của họ (PV số 29)” (id. số 13)

Để giới hạn vấn đề, chúng ta chỉ xét đến vai trò của các nhân vật Phụng vụ liên quan đến phạm vi Thánh nhạc trong Phụng vụ. Sau đây là qui tắc tổng quát :“Khi chọn những bài để hát, phải dành ưu vị cho những bài do bản tính có tầm quan trọng hơn : trước hết những phần linh mục chủ sự hay thừa tác viên hát và giáo dân thưa đáp; thứ đến những bài do linh mục và giáo dân cùng hát; sau đó mới thêm dần những bài chỉ dành riêng cho giáo dân, hoặc dành riêng cho ca đoàn” (id. số 7).

A) Linh mục và thừa tác viên :

Huấn thị “De musica in sacra liturgia” và Qui chế tổng quát Sách lễ Roma chú trọng rất nhiều đến những câu tung hô và đối đáp giữa chủ tế hay thừa tác viên với cộng đoàn và những bài dành cho chủ tế và giáo dân cùng hát, như đã nói ở trên. Vì thế vai trò của chủ tế và thừa tác viên trong vấn đề hát rất quan trọng. Bởi vậy chủ tế và thừa tác viên không được bỏ hát để đọc chỉ vì như thế đỡ mất công luyện tập cho mình (id. số 8). Và ngay cả khi hát được thì sẽ không hát chỉ vì phải hát, hoặc hát mà không luyện tập hay chuẩn bị gì. Tuy nhiên, nếu hát mà làm ngăn trở cho cộng đoàn vì ngang cung hay không đúng giọng hoặc lệch lạc cách nào đó, thì phải đọc thong thả, nghiêm trang rõ ràng những chổ cần phải hát. Đặc biệt những phần có giáo dân đối đáp thì chủ tế và thừa tác viên phải cố gắng để hát những câu xướng như “Đây là Mầu nhiệm Đức tin” chẳng hạn, để cho giáo dân tung hô và đáp lại.

Những phần dành cho chủ tế và cộng đoàn cùng hát thì chủ tế phải hát, chứ không nên đứng yên hay làm công việc khác, như mở sách tìm lời nguyện nhập lễ, kinh tiền tụng hay kinh nguyện thánh thể :“Linh mục chủ tế và các thừa tác viên thuộc mọi cấp nên hát với giáo dân và toàn thể cộng đồng tín hữu khi họ cùng hát” (id. số 26). Chủ tế là người đứng đầu cộng đoàn Phụng vụ nên có bổn phận phải chuẩn bị, tổ chức, khích lệ và linh động hóa cộng đoàn cả về phương diện âm nhạc nữa.

B) Cộng đoàn :

Hầu hết các văn kiện liên quan đến Phụng vụ và Thánh nhạc đều khuyến khích và đề cao vai trò của cộng đoàn trong việc tích cực tham gia vào những phần ca hát trong các lễ nghi Phụng vụ. Lý do là vì :

1- Chỉ khi “tham gia trọn vẹn, ý thức và tích cực như chính bản chất của Phụng vụ đòi hỏi” (id. số 15), các tín hữu mới chu toàn nhiệm vụ Phụng vụ của mình. Sự “tham gia trọn vẹn” này trước hết phải nội tại, nghĩa là “phải kết hợp lòng trí mình với điều họ đọc hay nghe, và cộng tác với ơn trên ban xuống” (id. số 15a). Nhưng sự tham gia này cũng phải có tính chất ngoại tại nữa, nghĩa là “được biểu lộ ra bằng những câu tung hô, những lời đối đáp và những bài ca” (id. số 15b).

2- Như đã nói ở trên, mỗi cuộc cử hành phụng vụ là một “cuộc họp mừng”. Thế nhưng, “không có gì tưng bừng và vui vẻ hơn trong một buổi cử hành phụng vụ mà toàn thể cộng đoàn biểu lộ đức tin và lòng đạo đức của mình ra bằng lời ca tiếng hát” (id. số 16).

Chính vì thế “phải nghiêm túc và kiên trì huấn luyện ca hát cho toàn thể giáo dân cùng một lúc với việc huấn luyện phụng vụ, tùy theo tuổi tác, hoàn cảnh, nếp sống, và trình độ kiến thức tôn giáo của họ”. (id số 18).

C) Ca đoàn :

Ca đoàn là một bộ phận cần thiết, có một vai trò rõ rệt được qui định trong các văn kiện về Thánh nhạc. Trên nguyên tắc, trong tất cả những phần nghi thức có ca hát, lý tưởng nhất là toàn thể cộng đoàn cùng chung lời ca tiếng hát. Tuy nhiên, trong thực tế “nếu giáo dân chưa được luyện tập đủ, và nếu dùng những bài hát nhiều bè, thì có thể giao một số bài hát của cộng đoàn cho nguyên ca đoàn thôi, miễn là không loại họ ra không cho hát những phần dành cho họ” (id. số 16c).

Các huấn thị về Thánh nhạc cũng như Hiến chế về Phụng vụ đều lưu tâm cổ võ việc thành lập các ca đoàn hay ít là các ban hát, nhóm ca viên trong các dòng tu, các chủng viện, các nhà thờ chính tòa cũng như các nhà thờ, nhà nguyện lớn nhỏ.

1- Phải cố gắng thành lập các “Ca đoàn”, hay ít là “Những ban hát nhà nguyện” hoặc “Các nhóm ca viên” để họ có thể hát những bài mà cộng đoàn không thể hát nổi, hay chưa được chuẩn bị để hát (id. số 19a). Tuy nhiên “không được chấp nhận thói quen giao hết cho một mình ca đoàn hát Phần Riêng lễ và Phần Thường lễ, mà loại hẳn không cho cộng đoàn hát” (id. số 16c).

2- Nếu không có điều kiện để thành lập một ca đoàn, dù chỉ là một “ca đoàn khiêm tốn” thì phải liệu cho có “ít nhất một hoặc hai ca viên được huấn luyện vừa đủ. Ca viên đó phải có thể xướng lên một vài bài đơn giản cho dân chúng tham gia, đồng thời cũng phải biết điều khiển và yểm trợ chính các tín hữu đó nữa” (id. số 21).

Vì vậy phải huấn luyện cho ca đoàn không những về âm nhạc mà cả về Phụng vụ và đạo đức (id. số 24), ngõ hầu ca đoàn hiểu rõ ý nghĩa và mục đích của Phụng vụ để phục vụ cho hữu hiệu. Đáng tiếc là phần đông các ca đoàn của chúng ta chỉ chú trọng đến hát mà ít để tâm hay chẳng để tâm gì đến phụng vụ, tuy rất nhiệt thành và có nhiều năng khiếu. Nếu không hiểu biết gì về Phụng vụ và không ý thức về mục đích của việc ca hát trong Phụng vụ, thì thật “tội nghiệp” cho họ, vì trình diễn mà không được thù lao, hát thánh ca mà không đạt mục đích.

(còn tiếp)

Chủ đề: DẪN VÀO THÁNH NHẠC - Lm. Đỗ Xuân Quế (biên khảo)

Ðiều Chỉnh

Tìm kiếm chủ đề

Cho điểm chủ đề này

Display

Threaded View

Được cám ơn bởi:

Tags cho chủ đề này

Quyền hạn của bạn


	*Bài 3* Thánh Nhạc và phụng vụ Đức Thánh Cha Pio X gọi Thánh nhạc là “Nữ tỳ của Phụng vụ”, nghĩa là Thánh nhạc hoàn toàn lệ thuộc vào Phụng vụ, nhằm “phục vụ” Phụng vụ mà thôi. Và cũng có thể hiểu là không có Thánh nhạc, Phụng vụ vẫn đầy đủ và đứng vững, chẳng mất mát gì. Đức Thánh Cha Pio XII trong Thông điệp “Mediator Dei” đã coi Thánh nhạc như là “thành phần cần thiết của Phụng vụ”. Cái nhìn về vai trò của Thánh nhạc trong Phụng vụ đã thay đổi. Từ nay Thánh nhạc đã có chỗ đứng thực sự trong Phụng vụ, và là chỗ đứng cần thiết. Ngày nay, với Hiến chế về Phụng vụ của Công đồng Vaticano (số 112), Giáo Hội đã coi Thánh nhạc là “thành phần hoàn chỉnh” (pars integrans) của Phụng vụ. Như vậy, có nghĩa là : Phụng vụ mà không có Thánh nhạc, Phụng vụ còn thiếu xót. Và chúng ta có thể kết luận là : một nghi lễ Phụng vụ chỉ được coi là đầy đủ và hoàn hảo, khi được cử hành với Thánh nhạc :“Lễ nghi Phụng vụ sẽ mang hình thức cao quý hơn, khi được cử hành kèm theo ca hát, khi mỗi thừa tác viên chu toàn đúng nhiệm vụ của mình, và khi có dân chúng tham dự” (Huấn thị “De musica in sacra liturgia” số 5, PV số 113). I. THÁNH NHẠC TRONG TƯƠNG QUAN VỚI PHỤNG VỤ : Dựa trên các văn kiện của Giáo Hội liên quan đến Phụng vụ và Thánh nhạc, chúng ta thấy có những mối tương quan sau đây : (i) Thánh nhạc phải tùy thuộc và theo sát nghi thức Phụng vụ chứ không thể đứng độc lập, và càng không thể bắt Phụng vụ phải nhường bước. Như thế, Thánh nhạc mới chu toàn nhiệm vụ của mình trong Phụng vụ :“Thánh nhạc càng liên kết chặt chẽ với hoạt động Phụng vụ bao nhiêu, thì càng thánh hơn bấy nhiêu” (PV 112). Do đó không thể chấp nhận việc một số ca đoàn hát những bản nhạc đâu đâu không ăn nhập gì với Phụng vụ, hoặc hát những bản nhạc dài dòng lê thê làm gián đoạn nghi thức Phụng vụ, bắt chủ tế và cộng đoàn phải chờ đợi, như thể trong các rạp hát ... (ii) Thánh nhạc góp phần và làm cho lễ nghi Phụng vụ mang một hình thức cao quý và long trọng hơn :“Hoạt động Phụng vụ mang một hình thức cao quý hơn khi các việc phụng tự được cử hành một cách long trọng với tiếng hát do các thừa tác viên có chức thánh chủ sự và giáo dân tích cực tham dự” (PV số 112, 113; x. “De musica in sacra liturgia” số 5). (iii) Thánh nhạc làm cho cộng đoàn tín hữu tham dự một cách linh động và tích cực vào Phụng vụ Thánh, đồng thời Thánh nhạc cũng giúp cho tín hữu cầu nguyện và biểu lộ sự hiệp nhất và tính cộng đồng trong Phụng vụ :“Quả vậy, dưới hình thức này (hình thức cử hành Phụng vụ có ca hát) lời kinh được diễn tả cách thâm thúy hơn; mầu nhiệm của Phụng vụ, với đặc tính đẳng cấp và cộng đồng, được biểu lộ rõ ràng hơn; sự hiệp nhất tâm hồn nhờ sự kết hợp tiếng nói, mà đạt được cách sâu xa hơn; những tâm tư được nâng lên từ vẻ đẹp của sự vật thánh, tới thực tại vô hình cách dễ dàng hơn”. (MS. số 5; x. PV số 112 và 114; x. Huấn thị “De musica in sacra liturgia” số 5). (iv) Thánh nhạc diễn tả được tính phấn khởi và niềm vui trong cử hành Phụng vụ, vì mọi cuộc họp Phụng vụ đều là cuộc “họp mừng”, là “tham dự và nếm trước Phụng vụ trên trời”, “là nơi chúng ta hợp cùng toàn thể đạo binh trên trời đồng thanh ca ngợi tôn vinh Chúa” (x. PV số 8). Nhất là việc cử hành Lễ Tạ Ơn trong đó hiện tại hóa “sự vinh thắng và khải hoàn nhờ cái chết của Người” (x. PV số 6). (v) Một bài thánh ca có tính dẫn nhập vào việc cử hành Phụng vụ, làm nổi bật ý nghĩa của thánh lễ ngày hôm đó, hoặc của mùa Phụng vụ đang cử hành. Thí dụ : bài Ca nhập lễ, Thánh vịnh đáp ca trong suốt mùa Phục sinh có thể được thay bằng ALLELUIA. II. NHỮNG NHÂN VẬT PHỤNG VỤ : “Muốn tổ chức một buổi cử hành Phụng vụ cho đích đáng thì trước tiên phải phân chia và thi hành các chức vụ cho đúng, khiến mỗi thừa tác viên hay mỗi tín hữu, khi thi hành các chức vụ, sẽ chỉ làm và làm hết những gì thuộc phận sự của mình thôi, chiếu theo bản tính của sự vật và những qui tắc Phụng vụ (PV số 28). Những công việc tổ chức cũng đòi ta phải giữ đúng ý nghĩa và bản chất của mỗi phần và mỗi bài hát. Muốn đạt mục đích ấy thì phải hát thật sự, đặc biệt những bản văn nào đương nhiên cần hát, và phải tôn trọng thể loại cũng như hình thức của những bản văn đó, do bản tính chúng đòi hỏi” (Huấn thị “De musica in sacra liturgia” số 6). Như thế rõ ràng phải có sự phân chia chức vụ giữa những người tham gia cử hành Phụng vụ, và “trong các lễ nghi phụng vụ, các người sau đây chiếm một vị trí đặc biệt : linh mục và các thừa tác viên, vì chức thánh của họ, rồi đến người đọc sách thánh, dẫn lễ, và các người thuộc ca đoàn, vì thừa tác vụ của họ (PV số 29)” (id. số 13) Để giới hạn vấn đề, chúng ta chỉ xét đến vai trò của các nhân vật Phụng vụ liên quan đến phạm vi Thánh nhạc trong Phụng vụ. Sau đây là qui tắc tổng quát :“Khi chọn những bài để hát, phải dành ưu vị cho những bài do bản tính có tầm quan trọng hơn : trước hết những phần linh mục chủ sự hay thừa tác viên hát và giáo dân thưa đáp; thứ đến những bài do linh mục và giáo dân cùng hát; sau đó mới thêm dần những bài chỉ dành riêng cho giáo dân, hoặc dành riêng cho ca đoàn” (id. số 7). A) Linh mục và thừa tác viên : Huấn thị “De musica in sacra liturgia” và Qui chế tổng quát Sách lễ Roma chú trọng rất nhiều đến những câu tung hô và đối đáp giữa chủ tế hay thừa tác viên với cộng đoàn và những bài dành cho chủ tế và giáo dân cùng hát, như đã nói ở trên. Vì thế vai trò của chủ tế và thừa tác viên trong vấn đề hát rất quan trọng. Bởi vậy chủ tế và thừa tác viên không được bỏ hát để đọc chỉ vì như thế đỡ mất công luyện tập cho mình (id. số 8). Và ngay cả khi hát được thì sẽ không hát chỉ vì phải hát, hoặc hát mà không luyện tập hay chuẩn bị gì. Tuy nhiên, nếu hát mà làm ngăn trở cho cộng đoàn vì ngang cung hay không đúng giọng hoặc lệch lạc cách nào đó, thì phải đọc thong thả, nghiêm trang rõ ràng những chổ cần phải hát. Đặc biệt những phần có giáo dân đối đáp thì chủ tế và thừa tác viên phải cố gắng để hát những câu xướng như “Đây là Mầu nhiệm Đức tin” chẳng hạn, để cho giáo dân tung hô và đáp lại. Những phần dành cho chủ tế và cộng đoàn cùng hát thì chủ tế phải hát, chứ không nên đứng yên hay làm công việc khác, như mở sách tìm lời nguyện nhập lễ, kinh tiền tụng hay kinh nguyện thánh thể :“Linh mục chủ tế và các thừa tác viên thuộc mọi cấp nên hát với giáo dân và toàn thể cộng đồng tín hữu khi họ cùng hát” (id. số 26). Chủ tế là người đứng đầu cộng đoàn Phụng vụ nên có bổn phận phải chuẩn bị, tổ chức, khích lệ và linh động hóa cộng đoàn cả về phương diện âm nhạc nữa. B) Cộng đoàn : Hầu hết các văn kiện liên quan đến Phụng vụ và Thánh nhạc đều khuyến khích và đề cao vai trò của cộng đoàn trong việc tích cực tham gia vào những phần ca hát trong các lễ nghi Phụng vụ. Lý do là vì : 1- Chỉ khi “tham gia trọn vẹn, ý thức và tích cực như chính bản chất của Phụng vụ đòi hỏi” (id. số 15), các tín hữu mới chu toàn nhiệm vụ Phụng vụ của mình. Sự “tham gia trọn vẹn” này trước hết phải nội tại, nghĩa là “phải kết hợp lòng trí mình với điều họ đọc hay nghe, và cộng tác với ơn trên ban xuống” (id. số 15a). Nhưng sự tham gia này cũng phải có tính chất ngoại tại nữa, nghĩa là “được biểu lộ ra bằng những câu tung hô, những lời đối đáp và những bài ca” (id. số 15b). 2- Như đã nói ở trên, mỗi cuộc cử hành phụng vụ là một “cuộc họp mừng”. Thế nhưng, “không có gì tưng bừng và vui vẻ hơn trong một buổi cử hành phụng vụ mà toàn thể cộng đoàn biểu lộ đức tin và lòng đạo đức của mình ra bằng lời ca tiếng hát” (id. số 16). Chính vì thế “phải nghiêm túc và kiên trì huấn luyện ca hát cho toàn thể giáo dân cùng một lúc với việc huấn luyện phụng vụ, tùy theo tuổi tác, hoàn cảnh, nếp sống, và trình độ kiến thức tôn giáo của họ”. (id số 18). C) Ca đoàn : Ca đoàn là một bộ phận cần thiết, có một vai trò rõ rệt được qui định trong các văn kiện về Thánh nhạc. Trên nguyên tắc, trong tất cả những phần nghi thức có ca hát, lý tưởng nhất là toàn thể cộng đoàn cùng chung lời ca tiếng hát. Tuy nhiên, trong thực tế “nếu giáo dân chưa được luyện tập đủ, và nếu dùng những bài hát nhiều bè, thì có thể giao một số bài hát của cộng đoàn cho nguyên ca đoàn thôi, miễn là không loại họ ra không cho hát những phần dành cho họ” (id. số 16c). Các huấn thị về Thánh nhạc cũng như Hiến chế về Phụng vụ đều lưu tâm cổ võ việc thành lập các ca đoàn hay ít là các ban hát, nhóm ca viên trong các dòng tu, các chủng viện, các nhà thờ chính tòa cũng như các nhà thờ, nhà nguyện lớn nhỏ. 1- Phải cố gắng thành lập các “Ca đoàn”, hay ít là “Những ban hát nhà nguyện” hoặc “Các nhóm ca viên” để họ có thể hát những bài mà cộng đoàn không thể hát nổi, hay chưa được chuẩn bị để hát (id. số 19a). Tuy nhiên “không được chấp nhận thói quen giao hết cho một mình ca đoàn hát Phần Riêng lễ và Phần Thường lễ, mà loại hẳn không cho cộng đoàn hát” (id. số 16c). 2- Nếu không có điều kiện để thành lập một ca đoàn, dù chỉ là một “ca đoàn khiêm tốn” thì phải liệu cho có “ít nhất một hoặc hai ca viên được huấn luyện vừa đủ. Ca viên đó phải có thể xướng lên một vài bài đơn giản cho dân chúng tham gia, đồng thời cũng phải biết điều khiển và yểm trợ chính các tín hữu đó nữa” (id. số 21). Vì vậy phải huấn luyện cho ca đoàn không những về âm nhạc mà cả về Phụng vụ và đạo đức (id. số 24), ngõ hầu ca đoàn hiểu rõ ý nghĩa và mục đích của Phụng vụ để phục vụ cho hữu hiệu. Đáng tiếc là phần đông các ca đoàn của chúng ta chỉ chú trọng đến hát mà ít để tâm hay chẳng để tâm gì đến phụng vụ, tuy rất nhiệt thành và có nhiều năng khiếu. Nếu không hiểu biết gì về Phụng vụ và không ý thức về mục đích của việc ca hát trong Phụng vụ, thì thật “tội nghiệp” cho họ, vì trình diễn mà không được thù lao, hát thánh ca mà không đạt mục đích. (còn tiếp)