|
|
tiếp...
III/ Loan Báo Tin Mừng Trong Nền Văn Hóa Việt Nam
Việt Nam đang chuyển mình từ xã hội nông nghiệp sang xã hội công nghiệp. Tự nhiên chúng ta nghe tiếng gãy đổ của truyền thống và nhìn rõ những ngắt đoạn của các giá trị đạo lý Đông Phương nơi gia đình và xã hội như đức hạnh hiếu trung với nhân, lễ, nghĩa, trí, tín và lòng nhân hòa, từ bi... “Than ôi văn minh Đông Á trời thu sạch, này lúc cương thường đảo ngược ru!”[50]. Nhưng lịch sử vẫn xuôi dòng tiến hóa. Hôm nay ở khúc quanh lịch sử này, bao giờ chẳng vậy, đáo giang tùy khúc, nhập gia tùy tục, Giáo Hội Việt Nam vẫn nỗ lực loan báo Tin Mừng giữa thời điểm này, đất nước này, một đất nước còn ngổn ngang trăm mối. Nhưng tình thế càng tơ vò, càng cần thiết một cuộc hội nhập văn hóa để thăng hoa văn hóa. “Đối với Giáo Hội, loan báo Tin Mừng là đem Tin Mừng vào mọi tầng lớp nhân loại, và nhờ ảnh hưởng của Tin Mừng biến đổi nhân loại từ bên trong và làm mới lại nhân loại ấy... Đây không chỉ là rao giảng Tin Mừng cho những vùng địa lý ngày một rộng thêm hoặc cho số người ngày một đông hơn, mà còn tác động, và nhờ sức mạnh của Tin Mừng, thay đổi triệt để các tiêu chuẩn xét đoán của con người, các giá trị mang tính quyết định, các mối bận tâm, các cách suy nghĩ, các nguồn cảm hứng cùng những lối sống trái nghịch với Lời Chúa và kế hoạch cứu độ”[46]. Chúng ta ý thức, hội nhập văn hóa không là “gìn giữ thái độ hoài cổ, sao chép quá khứ trần tục như khoa khảo cổ, nhưng được mời gọi đem sức mạnh Tin Mừng vào giữa lòng văn hóa và các nền văn hóa”[47]. Nhưng rút từ kinh nghiệm của các nhà truyền giáo ban đầu, Giáo Hội rất tán thành lòng đạo đức bình dân “như cách để con người diễn tả đức tin và tương quan của họ với Thiên Chúa”[48].
Đàng khác, theo hướng của Ủy Ban Truyền Giáo thuộc Liên Hội Đồng Giám Mục Á Châu, chúng ta suy nghĩ nhiều, tìm cách thích hợp nhất kể truyện Chúa Giêsu cho người dân Việt. Thần học kể truyện nhắm làm mới mẻ những tư tưởng truyền thống nhờ hòa nhập những dạng thức truyện kể. Thần học kể truyện rất trân trọng các ẩn dụ, biểu tượng, dụ ngôn, thuật tu từ, loại hình tiểu sử và sử thi. Khoa thần học này không dẫn người suy tư trên cảm nhận thực nghiệm như các ngành khoa học nhưng đưa người suy tư trên trình thuật và trên thần học về trình thuật. Ưu điểm của thần học kể truyện là khả năng đưa người vượt quá giới hạn luận chứng của lý luận để huyền đồng với cảm nghiệm, khởi từ trình thuật ban đầu[49]. Từ những điểm tựa trên, chúng ta đi tìm một hướng loan Tin Mừng cho nền văn hóa Việt Nam hôm nay.
1/ Huyền đồng Thiên Chúa với Ông Trời
Việt Nam có nhiều tôn giáo và tín ngưỡng nhưng dù là tín đồ Phật Giáo, Khổng Giáo hay Lão Giáo, hầu hết dân mình vẫn tin vào Ông Trời. Ông Trời là Đấng Tối Cao, là chủ của trời đất và giữ vận mạng mọi người. Ông Trời từ bi, nhân ái, thấu suốt lòng dạ con người và luôn mong muốn mỗi người ăn ngay ở lành. Lạy Trời mưa xuống, Lấy nước tôi uống, Lấy ruộng tôi cày, Lấy đầy chén cơm, Lấy rơm đun bếp. Hoặc Lưới trời lồng lộng! Con người có thể né tránh nhau nhưng chẳng ai thoát được quyền năng Ông Trời! Ông Trời là gốc tổ, Trời sinh, Trời dưỡng:
Con chim nó hót trên cành
Nếu Trời không có, có mình làm sao?
Con chim nó hót trên cao
Nếu Trời không có, làm sao có mình?
Ông Trời trong niềm tin dân gian là Đấng hộ phù, độ phước cho con người. Trời ban phước cho ai làm lành lánh dữ: Ở hiền thì lại gặp lành. Những người nhân đức Trời dành phước cho / Ở xởi lởi Trời cởi ra cho. Ở so đo Trời co ro lại. / Trời cho, hơn lo làm. / Nhưng Ông Trời không cho phép con người ỷ vào ơn Trời và đòi con người cộng tác vun đắp cho đời no đủ hạnh phúc: Phí của Trời, mười đời chẳng có. / Những ai đói rách rạc rời. Bởi phụ của Trời, làm chẳng có ăn. / Trời nào phụ kẻ có nhân. / Trời nào có phụ ai đâu. Hay làm thì giầu, có chí thì nên. / Của Trời, Trời lại lấy đi. Giương hai mắt ếch, làm chi được Trời. Trời gìn giữ mọi vận hành của trời đất: Núi kia ai đắp nên cao. Sông kia biển nọ ai đào mà sâu?
Đặc biệt dân gian luôn hết lòng biết ơn Ông Trời đã đổ tràn ơn phúc:
Ơn Trời mưa nắng phải thì
Nơi thì cầy cạn, nơi thì bừa sâu.
Nhờ Trời mưa gió thuận hòa
Nào cày nào cấy trẻ già đua nhau.
Nghiêng vai ngửa vái ông Trời
Đương cơn hoạn nạn, độ người trần gian
Xưa kia chỉ biết kêu Trời
Mà nay đã biết gọi Trời là Cha
Trần gian chẳng phải là nhà
Đi về vĩnh cửu gặp Cha trên trời.
Nhưng hôm nay khuôn mặt Ông Trời đã phai lạt dần, phai lạt do người ta không thích dính líu với Trời, nên hình thành những giáo án giảng dạy tại các lớp thấp, lớp cao để khước từ Trời. Một Cha sở kể, họ đạo của cha ở giữa vùng đồng khô cỏ cháy. Một ngày dân trong vùng được điều động đi khơi sâu kênh dẫn nước chống hạn hán, cha sững sờ thấy một đám đông vác cuốc xẻng ra đồng, đi đầu là hai người giơ cao biểu ngữ, “thằng trời hãy tránh ra xa, để ông thủy lợi đứng ra làm trời”. Rõ ràng khi người ta đóng kín con người trong vòng hưởng thụ và lợi nhuận vật chất, nhiều người dân sẽ chạy đua với lợi nhuận bằng mọi giá, bất kể sức khỏe sinh mạng của ai. Theo đó công nghệ lương thực ra đời. Người ta chế tạo patê, thịt nguội với hàn the (Borax), giữ bánh phở, hủ tíu tươi lâu bằng thuốc ướp xác phóoc môn (formol). Hành phi bán rộng rãi cho các nhà hàng trong nước và ngoài nước, được chế biến với dầu múc từ ống cống. Nước tương, nước mắm mở ngỏ cho 3-MPCD, một độc chất gây ung thư vượt mức từ 2mg / kg trở lên. Sữa nhiễm Mélamine gây tử vong cho bao nhiêu trẻ em. Và đồ chơi trẻ em làm hại gan, gây suy thận. Người ta còn hãi hùng với công nghệ trồng rau muống tại Củ Chi với Fortazeb, Mexyl MZ và nhớt thải xe máy... Trường hợp loan báo Tin Mừng cho một nền văn hóa có chiều hướng bất đồng với Tin Mừng, “hội nhập văn hóa theo Thông Điệp Redemptoris Missio, là khôi phục lại con người toàn vẹn vì họ ‘được tạo dựng theo hình ảnh Thiên Chúa và giống Thiên Chúa’[50] bằng cách kéo họ ra khỏi cơn cám dỗ lấy mình làm tâm, khi thấy mình hoàn toàn độc lập với Đấng Tạo Dựng”[51].
Đức Gioan Phaolô II nhấn mạnh tại UNESCO: “Chiều kích đầu tiên và căn bản của văn hóa chính là một nền luân lý lành mạnh và một nền văn hóa đạo đức”. Cụ thể giữa môi trường xã hội, mỗi người sẽ thành chứng nhân của lòng tôn thờ và vâng phục Thiên Chúa, Ngài thấu suốt tâm lòng người và sống động nơi lương tâm con người, dạy chúng ta biết chọn tốt loại xấu, chọn yêu thương bỏ ganh ghét. Một linh mục tại Long Khánh thường giao dịch với một ngân hàng lớn tại Sàigòn. Một lần anh tới nhận tiền cho một cộng đoàn. Mấy nhân viên ngân hàng sơ ý đã trao lầm cho anh số tiền lớn. Nhận tiền xong anh về ngay, quên không đếm lại. Chiều hôm ấy các nhân viên liên hệ trong vụ đếm lầm đã bao chiếc xe mười hai chỗ lên gặp anh. Nhưng anh vắng nhà, cả nhóm đành ngồi chờ và gặp anh lúc đã khuya. “Thưa Cha, xin cha kiểm lại giùm số tiền cha mới lãnh hồi sáng. / Tôi chưa đụng tới, nếu dư vẫn còn đó, chẳng ai lấy đâu mà lo!” Vậy là anh đã gửi lại trọn số tiền đếm dư. Có ai đó chân thực nói cảm tưởng mình, “Đúng là Cha có Chúa, Trời xanh có mắt!” Những thể loại chứng từ “Cha có Chúa” sẽ mạnh mẽ thuyết phục các anh chị em mình trở về với Trời xanh có mắt, về với Đấng Tối Cao. Khuôn mặt của Ông Trời đúng là tiền dung khuôn mặt Thiên Chúa. Không sốt ruột được, chúng ta phải chờ, mưa lâu thấm đất, lòng người tin có Ông Trời, một nền văn hóa thấm nhuần ý Trời sẽ mở ra cho siêu việt. Và “Khi đã ăn rễ sâu trong kinh nghiệm, các nền văn hóa cho thấy đặc tính của con người là mở rộng cho những gì phổ quát và siêu việt”[52].
2/ Đi tìm Tình Yêu và Hạnh Phúc Trong Mái Ấm
Vào thời người ta còn yên trí “nhất nam viết hữu, thập nữ viết vô”, người phụ nữ luôn phải gánh chịu thiệt thòi, một cô gái bị tố cáo ăn cơm trước kẻng có thể bị làng bắt vạ, cạo đầu bôi vôi, thả trôi sông cho ra phận vô thừa nhận. Cũng trường hợp này, người phụ nữ Do Thái có thể bị ném đá đến chết. Ngày thánh Giuse sững sờ nhận ra Đức Mẹ có vòng số hai bất thường, Giuse vội vã xếp khăn áo, xách vali bỏ đi một mình để mặc Nàng bụng mang dạ chửa! Nhưng Thiên Sứ đã ngăn lối anh đi, “Này anh Giuse, là con cháu Đavid, đừng ngại đón Maria vợ anh về vì người con bà cưu mang là do quyền năng Chúa Thánh Thần...”[53]. Maria ngày ấy đã vui lòng nhận lãnh sứ vụ làm mẹ Con Thiên Chúa, bất chấp hiểm nguy, vất vả, chẳng lo gánh nặng trách nhiệm. Nàng đã ‘xin vâng’ là vâng đến cùng. Còn những ‘nàng Maria hôm nay’ có thể đang ngần ngại chẳng dám dấn thân cho nền văn minh sự sống. Sợ con sinh ra ăn mất phần mẹ cha, anh em, lo con thành gánh nặng cho mẹ nên mẹ cha đã ‘xử’ con trước khi con chào đời. Theo AP ngày 5.9: Bà Sakineh Mohammadi-Ashtiani, 43 tuổi, có 2 con, bị chính quyền Tehran kết án ném đá do ngoại tình. Phát ngôn viên của Đức Benedictô XVI cho biết: “Lập trường Giáo Hội Công Giáo phản đối án tử hình đã rõ, và ném đá là hình thức nhẫn tâm”. Thông báo của Vatican cho biết những phương thế can thiệp để bênh vực nhân quyền được thực hiện qua ngoại giao, và trong quá khứ Vatican đã từng can thiệp vào những sự kiện tương tự. Vào tháng 7, chính quyền Iran cho biết họ sẽ không thực hiện hình thức ném đá nhưng có thể chọn treo cổ! Không biết những người liên đới trong vụ án này, người tố cáo, người xét xử có thấy mình trong sạch hơn nạn nhân bị khép án tử hình này, tử hình mẹ, cũng là liên đới bức bách hai người con! Trong lòng dạ con người, chẳng lẽ lòng khoan dung, nhân ái đã bị xóa sạch.
Khi xóa đi khuôn mặt ông Trời, người ta dành lấy quyền tùy tiện ấn định các giá trị của cuộc sống. Trong đó, sự sống cao cả do Chúa ân ban được đưa ra cân đo, ước giá theo những tiêu chuẩn hưởng thụ, kinh tế, xã hội. Chúng ta không ngạc nhiên khi hay tin Việt Nam là cường quốc phá thai đứng đầu thế giới. Eo ơi! Mấy triệu người phá thai mỗi năm, phá vô điều kiện, phá ở mọi thời điểm của thai kỳ! Khi coi thường sức sống là quà tặng của tình yêu, con người cũng từ chối chính tình yêu chân thực và chỉ còn lại gia sản vật chất, tiện nghi và cuộc sống chung làm nền tảng. Hạnh phúc gia đình được đánh giá bằng hưởng thụ nên không đủ sức kết nối các phần tử của gia đình. Gia sản ba mẹ để lại cho con là tài khoản, căn nhà, chiếc xe, nếu hân hạnh hơn con cái được cha mẹ lo cho mớ kiến thức kỹ thuật khoa học làm vốn vào đời. Và chấm hết!
Bước ngoặt của hành trình hội nhập văn hóa hôm nay là Phúc Âm hóa nền văn hóa thực dụng, “Phúc Âm hóa bao giờ cũng lấy con người làm khởi điểm và luôn trở về với các mối tương quan của con người với nhau và với Thiên Chúa”[54]. Ở đây trong tình thế này, nhắm Phúc Âm hóa gia đình, chúng ta lại chọn giải pháp Kể Truyện Chúa Giêsu. Mỗi người trong nhà sẽ không ngừng kể truyện nhà Nazaret cho nhau nghe, vợ chồng kể cho nhau, cha mẹ kể cho con cái. Những câu truyện đời chồng, đời vợ, đời Con của Nhà Nazaret được kể lại cùng với cảm nghiệm thực tế đời mình sẽ tạo những cảm nhận mới, sinh khí mới cho gia đình. Những truyện kể theo ơn soi dẫn của Thánh Linh sẽ truyền tải sức cháy nóng và ánh sáng cho mái ấm, củng cố những mối tương giao vợ với chồng, cha mẹ với con cái và gia đình với Chúa. “Một câu truyện sẽ chẳng bao giờ đơn thuần là truyện. Câu truyện thực sự trở thành truyện khi được kể lại hay thuật lại, và hy vọng được lắng nghe. Ngày nay, một trong những tên gọi của kể truyện là chia sẻ”. Có ai khám phá ra niềm vui của gia đình hôm nay là nói cho nhau nghe, nghe nhau nói, chính lúc nghe và nói, lúc chia sẻ với nhau Tin Mừng, mỗi người sẽ hiểu nhau hơn, hiểu Lời Chúa hơn. Từ đây mái ấm gia đình thành thửa ruộng màu mỡ cho tình yêu và hạnh phúc nở hoa. Một buổi tối trước bữa ăn, cô bé sáu bảy tuổi dằn bên dưới cái chén của mẹ một mảnh giấy: Mẹ ơi, mẹ nhớ không? Tiền quét nhà 2.000đ, tiền ẵm em 3.000đ và rửa chén 1.000đ. Tổng cộng 6.000đ. Người mẹ vừa trong bếp ra ướt đẫm mồ hôi trên trán, nhìn tấm “hóa đơn” của cô con gái mà xót xa. Nhưng bà vẫn tỉnh bơ như chẳng biết chuyện. Buổi tối hôm sau, dưới chén của cô có tờ giấy gập đôi: “Con yêu, Chúa Giêsu sống với mẹ cha ở nhà Nazaret có tính công làm mộc với cha, rồi bắt Mẹ Maria trả tiền đâu? Còn mẹ, công mang thai con, mẹ tính 0đ, công mẹ sanh con tính 0đ, mấy năm dạy dỗ, bảo bọc con, mẹ tính 0đ. tổng cộng 0đ!” Những dòng kể truyện đời của Chúa Giêsu, thánh Giuse, Đức Mẹ đã làm cô bé thổn thức, “Con xin lỗi mẹ”. Mẹ con ôm nhau nước mắt lưng tròng. Hạnh phúc ơi!
3/ Giới Thiệu Văn Hóa Tình Thương Cho Giới Trẻ
Đức Bênêđitô XVI trong thông điệp đầu tiên Thiên Chúa là Tình Yêu (TCLTY) đã để lộ nỗi băn khoăn trước tiên của ngài về thời đại, ngài lo ngại con người lạc hướng khi đi tìm tình yêu chân thực: “Trong thông điệp đầu tiên của mình, tôi muốn đề cập đến tình yêu Thiên Chúa trao ban hào phóng trên chúng ta và đến lượt chúng ta phải thông truyền cho người khác”[55]. Riêng với giới trẻ chúng ta đồng cảm nỗi lo của Đức Bênêđitô XVI. Trong tình hình hiện nay, nhiều người bạn đang rủ nhau “thức thời” trước tình yêu. Nhưng đáng buồn tình yêu các bạn thường đón nhận là tình yêu đáng ngờ, là eros hơn là agape. Nhiều bạn trẻ hôm nay chẳng đồng tình với Giáo Hội, “với tất cả những lề luật và cấm đoán của mình, phải chăng Giáo Hội đang biến thứ quý nhất trong cuộc đời thành một điều cay đắng? Giáo Hội đang thổi còi chặn lại khi niềm hoan lạc, một hồng ân do Tạo Hóa trù định, đang mang đến cho chúng ta một niềm hạnh phúc như một nếm thử nhất định về Thiên Chúa?”[56]. Trước suy nghĩ ngược dòng đạo lý đó, Đức Thánh Cha cảnh giác các bạn, “Khi yêu không chỉ có hồn yêu hay xác yêu mà thôi, song chính là con người, một nhân vị, một tạo vật hiệp nhất gồm cả thể xác và linh hồn. Chỉ khi nào cả hai chiều kích thật sự được kết hiệp, lúc đó con người mới đạt đến tầm vóc đúng mức của mình. Chỉ khi đó tình yêu, eros mới có thể trưởng thành và đạt đến sự cao cả đích thật của nó”.
Nhiều người nhận xét, giấc mộng công danh đang áp lực mãnh liệt trên các bạn trẻ, làm như các bạn chỉ qua con đường đậu đạt bằng cấp mới có công danh, sự nghiệp nên mọi vốn liếng đầu tư thời gian và sức lực đều dành cho thi cử. Thi đậu bằng xong lại tham gia thi tuyển xin việc, có việc rồi còn thi tiếp lên vị trí cao, quyền hành lớn, chẳng chút bận tâm tới ý nghĩa cuộc đời, lý tưởng trong đời. “Đường đi khó không khó vì lên trên ngó xuống, mà khó vì lòng người ngại xuống ham lên”. Dĩ nhiên đường công danh cũng song hành với “con đường tình ta đi”. Nhưng tình yêu ở đây chỉ là thứ bóng mát trưa hè, là bến đậu giữa biển đời giông gió, là tiện nghi êm ái trong nếp sống hưởng thụ. Thứ tình yêu này chẳng cứu được chúng ta thoát những cơn mê tham, tham sân si, mê danh giá. Có phải các bạn đã từ bỏ agape và dứt khoát chọn eros? Không, các bạn đang buông trôi, có gì ăn nấy, có hướng là đi, có nhà thì trọ. Vấn đề là các bạn chưa cảm nhận được agape, “Tôi khờ khạo lắm, ngu ngơ quá, chỉ biết yêu thôi chả biết gì”[57]. Loan Tin Mừng cho giới trẻ ở đây hôm nay chúng ta chọn gặp gỡ các bạn để hiểu biết, cảm thông nhau, không vội kết án, loại trừ nhau, và giới thiệu cho nhau nền Văn Hóa Tình Thương của Đức Giêsu. Thông điệp Thiên Chúa Là Tình Yêu khẳng định: “Chỉ thái độ sẵn sàng gặp gỡ người anh em tôi và chứng tỏ cho người ấy thấy tình yêu của mình, mới làm cho tôi cũng nhạy cảm với Thiên Chúa. Chỉ khi tôi phục vụ người anh em tôi, mắt tôi mới mở ra cho tôi thấy những gì Thiên Chúa đã làm cho tôi và Ngài yêu tôi biết dường nào”[58]. Và tiếp đó chúng ta kể truyện tình yêu của Chúa Giêsu cho giới trẻ và “hãy để câu chuyện lên tiếng và cảm hóa. Hãy để Thánh Linh mở cửa trái tim và ký ức người nghe, rồi mời gọi họ thay đổi Giáo Hội Á Châu khuyến khích việc tái khám phá các phương cách mới khi kể truyện Đức Giêsu, tìm lại nét sống động của lối kể truyện và khai thông tiềm năng lối kể chuyện ấy cho cuộc tái tạo những thực tế Á Châu”. Việt Nam mới tôn vinh giáo sư Ngô Bảo Châu, người vừa lãnh giải Fields toán học ở tuổi ba mươi tám. Một bông hoa tỏa hương trong vườn hoa VN, chúng ta cũng được thơm lây. Bao nhiêu phim ảnh, báo chí trong và ngoài nước đã hết lời ca tụng tài năng xuất chúng này. Nhưng khi người ta tôn vinh giáo sư Ngô Bảo Châu, có ai chạnh lòng nghĩ tới một chàng trai đất Việt đã chết mất rồi. Có lẽ người Việt chúng ta không ai để ý tới anh nhưng chính Đại Sứ Canada tại VN đã đích thân ghé nhà anh ở Huế, thăm người má anh và tôn vinh anh. Người bạn trẻ này trong một cuộc du ngoạn mùa hè chung với các bạn sinh viên cùng trường, điểm cắm trại là vùng rừng núi bên cạnh bờ hồ. Các bạn trẻ không để ý tới độ sâu của hồ nên đồng loạt năm người cùng nhảy xuống tắm, tất cả đều chới với trong hồ nước. Không ngờ trong cơn nguy cấp giữa vùng núi rừng hoang vu này chỉ mình chàng trai Việt biết lội, anh cố hết sức đưa được ba bạn. Nhưng đáng tiếc anh kiệt sức không cứu nổi người thứ tư và cũng không cứu được chính mình. Người bạn trẻ đã chết chung hôm ấy với bạn trong lòng nước hồ! Việt ơi, anh chẳng tài nghệ xuất chúng như ai, anh chỉ có tâm hồn rộng mở và đôi tay luôn sẵn sàng làm gì đó cho nhau, sẵn sàng cứu vớt nhau dù cứu nhau cũng là liều mạng mình. Có thể chẳng ai để ý tôn vinh anh nhưng Việt ạ, chính tình yêu và chính Đấng là Tình Yêu muôn thuở đã tôn vinh anh muôn đời.
Trong đời có thể bạn và tôi, chúng ta chẳng danh giá gì với ai nhưng chúng ta tin, khi cúi xuống với nhau, chính tình yêu và chính Đấng là Tình Yêu tôn vinh chúng ta.
KẾT
Procusto, một tên cướp ác độc và ngang ngược, hắn thường ngang nhiên chận người ở các ngã ba, ngã tư đường phố để ăn cướp. Lạ đời, trong những vụ cướp bóc, Procusto không mảy may lấy của ai đồ vật gì, vàng vòng, tiền của hắn phớt lờ, hắn chỉ chú ý tới con người. Thủ tục cướp bóc của hắn rất khác người. Trước tiên hắn cho đồng bọn mang vũ khí chận bắt người. Bắt được ai, bất kể nam nữ, các đệ tử trói cổ lôi ngay về sào huyệt hành sự! Trước tiên hắn cho cột nạn nhân vào một chiếc giường đặc biệt với thước tấc được tính toán chính xác. Chính Procusto chỉ huy, nạn nhân nằm trên giường nếu dài quá khổ, hắn ra lệnh chặt bớt chân cho vừa giường, nếu ngắn hơn khổ giường, phải cột giây vào chân để đồng bọn ra sức kéo cho dài vừa. Ai vừa vặn hắn thả cho về. Nghe nói tên cướp này cứ len lỏi sống giữa dân chúng, ngày ngày đi cướp bóc khắp nơi và ẩn náu rất kỹ, nên qua bao nhiêu thời, chuyện cướp bóc mờ ám này vẫn trót lọt, chưa một lần bị đem ra ánh sáng xét xử! Có tin đồn đại mãi tới hôm nay con cháu Procusto vẫn đang hành nghề đây đó ngay giữa thanh thiên bạch nhật!
Chuyện kể về tên cướp Procusto chỉ là huyền thoại chống lại thái độ khép kín đời người vào một khuôn mẫu tạo ra từ một lối nhìn, một quan điểm, một lập trường tù túng nào đó. Trong khi đời là dòng chảy uốn lượn thênh thang và sống là tự do đáp ứng lời mời gọi của Đấng là chính tự do và khuôn mặt con người giống bóng hình Thiên Chúa tự do, “Ai không chống lại Thày là đứng chung phía với Thày”.
Loan báo Tin Mừng là cuộc gặp gỡ của Tin Mừng với anh chị em mình, những con người được mời gọi sống cuộc sống tự do của con cái Thiên Chúa. Và chính ơn ban tự do là nền của văn hóa bản địa với những nét đặc trưng, nét cao đẹp và cả những bóng tối. Loan báo Tin Mừng trước tiên không là đưa một khuôn mẫu văn hóa sẵn có chụp lên một địa phương, một vùng đất, một quốc gia nhưng là “biến đổi sâu đậm những giá trị văn hóa chân thực nhờ hội nhập các giá trị. Trong đường hướng mục vụ về văn hóa, quan trọng là làm sao khôi phục lại con người toàn vẹn vì họ ‘được tạo dựng theo hình ảnh Thiên Chúa và giống Thiên Chúa’”[59].
Chúng ta tâm đắc với khẳng định của Đức Bênêđitô XVI, “chính những tiến bộ về văn hóa cho thấy trong con người có cái gì đó vượt trên các nền văn hóa. ‘Cái gì đó’ chính là bản chất của con người: bản chất này là thước đo văn hóa và là điều kiện để bảo đảm con người không phải là tù nhân của bất cứ nền văn hóa nào, nhưng con người khẳng định phẩm giá riêng mình bằng cách sống theo sự thật sâu thẳm về hiện hữu của mình”[60].
1 St 1,26
2 1Cr 9, 19-21
3 St 1, 26
4 Redemptoris Missio
5 Tài liệu của Hội Đồng Giáo Hoàng Về Văn Hóa trong Đại Hội năm 2008, chủ đề The Challenge For The Pastor and The Faithful of Secularized Countries
6 St 11,3
7 Sđd.
8 St 11, 5-8
9 ĐHMV 3
10 x. Jonah 4, 11
11 ĐTHMV 3
12 Dei Verbum, 11
13 Sđd, 13
14 Dấu Ấn 350 Năm Giáo Hội Công Giáo Tại Việt Nam t.426
15 Lịch Sử Giáo Phận Kon Tum, tài liệu chính thức của Giáo Phận
16 Dei Verbum, 13
17 ĐTHMV 3
18 Dấu Ấn 350 Năm Giáo Hội Công Giáo Tại Việt Nam t. 427
19 Mt 28,19
20 x. Cv 16, 3
21 Ep 5, 23
22 Redemptoris Missio, 52
23 Dấu Ấn 350 Năm Giáo Hội Công Giáo Tại Việt Nam, t. 437
24 Chữ Quốc Ngữ LaTinh Hóa, Đỗ Hữu Nghiêm
25 x. Mission in Asia, telling the story of Jesus.
26 St 12,1
27 St 12,9
28 St 12, 10-20
29 St 13, 1-4
30 St 23, 4
31 Evangelii Nuntiandi, 18-10
32 ĐTĐHMVVH, 4
33 Sđd, 4
34 x. Evangelii Nuntianđi 55
35 x. Sứ Điệp của Đức Bênêđitô XVI trong phiên Khoáng Đại của Hội Đồng Giáo Hoàng Văn Hóa với đề tài Giáo Hội Và Thách Thức Tục Hóa. Ngày 8 tháng ba 2008
36 ĐTĐH 14
37 ĐHMV 4
38 Xh 32, 7-9
39 2V 3,4
40 TMSS 63
41 Tv 139/138,1.13-16; TMSS 60
42 Vicesimus quintus annus, 16
43 ĐTHMV; Lumen Gentium, 67
44 trích từ Hạt Nước Hay là Đại Dương xb. 1995 của Giáo Sư Nguyễn Văn Thành
45 Tàn Đà
46 ĐTHMV
47 Fides et Ratio 71
48 x. Lumen Gentium, 67; ĐHMVVH 28
49 x. Dictionnaire Critique de Théologie. Jean-Ives Lacoste. 1998
50 St 1, 26
51 Fides et Ratio, 70
52 Mt 1, 20
53 Veritatis Splendor, 53
54 TCLTY 1
55 TCLTY 3
56 Sđd 3
57 Xuân Diệu
58 TCLTY 18
59 St 1, 26; Redemptoris Missio
60 Veritatis Splendor, 53 |
|