Tâm Hồn Cứng Lòng Và Sự Cố Chấp - Đức Khôn Ngoan Của Thiên Chúa



Tác giả:
Huệ Minh




Thứ Tư Tuần 24 Thường Niên Năm B

Tâm Hồn Cứng Lòng Và Sự Cố Chấp

Anh chị em thân mến,

Trong bài Tin Mừng hôm nay (Lc 7:31-35), Chúa Giêsu đã sử dụng một hình ảnh mạnh mẽ để phê bình thế hệ mà Ngài đang sống. Chúa nói về việc dân chúng giống như những đứa trẻ chơi đùa ngoài chợ, vừa thổi sáo mà không ai nhảy múa, vừa than khóc mà không ai nhỏ lệ. Qua hình ảnh đó, Chúa muốn cho thấy rằng con người thời bấy giờ, và có lẽ là cả chúng ta ngày nay, thường tỏ ra cứng lòng và khó đáp lại lời mời gọi của Thiên Chúa.

Qua hình ảnh này, Chúa Giêsu muốn phê phán thái độ của dân chúng thời đó, họ luôn tìm cách chỉ trích và từ chối sứ điệp của Thiên Chúa, bất kể hình thức hay cách thức Ngài đến với họ.

Hình ảnh lũ trẻ ngoài chợ cho thấy một sự thiếu đồng thuận, không muốn đáp lại. Trẻ con thổi sáo để mọi người vui nhảy, nhưng không ai nhảy; khi chúng hát bài ai ca, không ai khóc. Điều này thể hiện một thái độ lãnh đạm, không quan tâm và cũng chẳng đáp lại bất cứ gì, dù là vui hay buồn. Cũng như thế, dân chúng thời Chúa Giêsu không muốn lắng nghe cả Gioan Tẩy Giả lẫn Chúa Giêsu, bất kể họ được mời gọi hoán cải qua sự khổ hạnh hay lòng nhân ái.

Qua lời này, Chúa Giêsu đang phê phán sự cố chấp của dân chúng. Họ chỉ trích Gioan Tẩy Giả là người khắc khổ, sống xa lánh xã hội, nhưng lại cho rằng Chúa Giêsu quá gần gũi với tội nhân và những người bị loại trừ. Họ không hài lòng với bất kỳ phương thức nào mà Thiên Chúa dùng để đến với họ. Điều này cho thấy họ khép lòng trước lời mời gọi của Thiên Chúa, thay vì cởi mở và sẵn sàng đón nhận.

Chúa Giêsu đã đến với nhân loại, mang theo tình yêu và ơn cứu độ. Nhưng đáng tiếc, nhiều người đã không nhận ra, thậm chí còn bác bỏ Ngài. Ngài đã ví thế hệ đó với những người không biết đáp lại, không cảm nhận và không có lòng tin. Khi Gioan Tẩy Giả sống một cuộc đời khắc khổ, họ bảo ông bị quỷ ám. Còn khi Chúa Giêsu đến và sống bình dị giữa mọi người, họ lại nói Ngài là “tay ăn nhậu, bạn bè với quân thu thuế và phường tội lỗi”. Dường như không có cách nào mà con người hài lòng, bất kể Thiên Chúa đến với họ theo cách nào.

Tin Mừng hôm nay mời gọi chúng ta suy ngẫm về sự cứng lòng của chính mình. Bao nhiêu lần chúng ta đã nghe tiếng gọi của Chúa, nhưng vì những lo toan, định kiến, hoặc thậm chí vì sự tự mãn mà chúng ta đã bỏ qua tiếng gọi đó? Như những người xưa, có lẽ chúng ta cũng nhiều lần không nhận ra Chúa đang hiện diện và mời gọi chúng ta qua những hoàn cảnh đời thường.

Chúng ta thường có những khuôn mẫu hay định kiến về cách Chúa hoạt động trong cuộc sống. Nếu Chúa không đến theo cách mà chúng ta mong đợi, chúng ta dễ dàng bỏ qua hoặc không nhận ra Ngài. Điều này có thể xuất hiện trong việc chúng ta không chú ý đến những người nghèo khổ, đau yếu xung quanh, không nhận ra Chúa hiện diện trong họ. Hoặc chúng ta có thể bỏ qua cơ hội để sống đời sống đức tin cách sâu sắc hơn vì quá bận rộn với cuộc sống vật chất.

Chúa Giêsu hôm nay mời gọi chúng ta mở rộng trái tim, bỏ qua mọi định kiến để nhận ra và đón nhận Ngài. Ngài đến với chúng ta mỗi ngày qua những tình huống bình dị, qua những con người chúng ta gặp gỡ. Ngài hiện diện trong từng giây phút của cuộc đời chúng ta, trong những người nghèo, những người bệnh tật, trong anh chị em cùng khổ mà chúng ta được mời gọi yêu thương và phục vụ.

Chúng ta cũng được mời gọi để đáp lại tiếng gọi của Chúa bằng cách sống đời sống đức tin một cách trung thực và kiên nhẫn. Chúng ta không chỉ sống đức tin của mình trong những lúc thuận lợi mà cả trong những lúc khó khăn, khi chúng ta phải đối diện với những thử thách và đau khổ.

Cuối bài Tin Mừng, Chúa Giêsu nói: “Nhưng sự khôn ngoan được chứng minh bằng tất cả những ai nó hướng dẫn.” Chúa Giêsu nhắc nhở chúng ta rằng khôn ngoan thật không nằm ở những lời phán đoán, mà ở những hành động cụ thể mà chúng ta thực hiện để đáp lại tình yêu và sự kêu gọi của Thiên Chúa. Sự khôn ngoan của Thiên Chúa không luôn giống với sự khôn ngoan của con người. Thiên Chúa không đến với chúng ta bằng sự vĩ đại và oai nghi, mà qua sự khiêm nhường và tình yêu thương vô điều kiện.

Anh chị em thân mến, chúng ta hãy cầu nguyện để có được sự khôn ngoan của Thiên Chúa, để có thể nhận ra Ngài trong những chi tiết nhỏ bé nhất của cuộc sống. Hãy để cho Chúa hướng dẫn chúng ta, và hãy sẵn sàng đáp lại bằng sự yêu thương, phục vụ và tin tưởng.

Chúng ta cùng cầu xin Chúa cho chúng ta có trái tim rộng mở, để nhận ra và đón nhận Ngài trong mọi hoàn cảnh của cuộc sống. Xin Chúa giúp chúng ta đừng bỏ qua những lời mời gọi yêu thương, nhưng luôn biết sống và hành động theo thánh ý của Ngài.

**********


18.9 Thứ Tư trong tuần thứ Hai Mươi-Tư Mùa Quanh Năm
1 Cr 12:31; 1 Cr 13:13; Tv 33:2-3,4-5,12,22; Lc 7:31-35

ĐỨC KHÔN NGOAN CỦA THIÊN CHÚA

Để nói về thế hệ đương thời đón nhận như thế nào những dấu chỉ Thiên Chúa thực hiện nơi ông Gioan Tẩy Giả và một cách trọn vẹn và duy nhất nơi chính mình, Đức Giê-su so sánh họ với đám trẻ con chơi trò chơi đám cưới hay đám tang: một số thổi sáo, nhưng những đứa khác không nhảy múa; hoặc một số hát bài đưa đám, nhưng những đứa khác không khóc than.

Hình ảnh đám trẻ chơi trò chơi diễn tả một kinh nghiệm rất thường xảy ra trong cuộc sống của chúng ta :

Tôi đưa tay ra, nhưng người kia không bắt ; hay tôi kể chuyện cười mà không ai chịu cười.

Tôi cố giải thích một vấn đề, nhưng anh em hay chị em không hiểu ; và nếu có hiểu thì cũng hiểu sai. Hay sau một hồi cố gắng giải thích, anh em hay chị em lại đặt câu hỏi lạc đề !

Tôi bày tỏ những cử chỉ thiện cảm, nhưng anh em hay chị em không nhận ra, hay nghiêm trọng hơn, giải thích sai thậm chí ngược lại.

Tôi sống bình thường, thậm chí rất tích cực về mọi mặt (học tập, cộng đoàn, thiêng liêng, tông đồ…), vậy mà anh em hay chị em nhìn mình như thế, suy nghĩ về mình như thế, hiểu mình như thế. Và điều này làm cho chúng ta đau đớn tận đáy lòng.

Đó chính là vấn đề của cả một thế hệ đối với những sáng kiến, những thiện chí, những dấu chỉ mà Thiên Chúa quảng đại ban cho loài người chúng ta. Thế hệ của Đức Giê-su là như thế và chắc chắn thế hệ của chúng ta cũng vậy :

Gioan đến không ăn không uống, thì người ta cho là đồ bị quỉ ám.

Còn Đức Giê-su, có ăn có uống, lâu lâu đi ăn tiệc, hay ăn cơm khách, thì bị cho là tay ăn nhậu, bạn bè dây dưa với quân thu thuế và phường tội lỗi.

Vậy thì phải có những điều kiện gì để anh em, chị em nhận ra nhau ? Phải như thế nào để thế hệ của Đức Giêsu và thế hệ của chúng ta nhận ra Thiên Chúa nơi các dấu chỉ, và nhất là nơi « Dấu Chỉ Giêsu » ?

Đức Giêsu nói : « Đức khôn ngoan được nhận ra bởi con cái của mình » (Lc 7, 35). Để nhận ra Đức Khôn Ngoan, vốn là chính Đức Kitô, chúng ta phải là con cái của Đức Khôn Ngoan, phải thuộc về Đức Khôn Ngoan, phải hướng về Đức Khôn Ngoan, phải trăn trở và đi tìm kiếm Đức Khôn Ngoan, phải có thiện cảm và ước ao Đức Khôn Ngoan.

Trong sách Tin Mừng theo thánh Mát-thêu, Đức Giê-su nói : « Đức khôn ngoan được nhận ra ngang qua những hoa trái của mình » (Mt 11, 16-19). Và để nghiệm được sự thơm ngon của hoa trái, chúng ta không có cách nào khác, là liều mình nếm thử. Cầu nguyện với Lời Chúa (chẳng hạn theo phương pháp Linh Thao), chính là để « cảm và nếm » những gì thuộc về Đức Giê-su, nhất là Lời và Ngôi vị của Ngài.

Đức Giê-su phê phán sự cứng lòng và kiêu ngạo của người Do thái, đặc biệt các luật sĩ và biệt phái. Họ luôn tìm cách biện minh cho mình và trốn tránh sự thật. Ông Gio-an Tẩy Giả sống khắc khổ, họ bảo là quỷ ám. Còn Đức Giê-su sống giản dị, gần gũi, hòa đồng với dân, họ lại cho là một tay ăn nhậu, bê tha. Thế nhưng, sự hiện diện và yêu thương của Đức Giê-su càng chứng tỏ cho thấy họ thật ngoan cố và ác tâm. Nếu chúng ta cứng lòng không tin vào Đức Giê-su chúng ta cũng sẽ không nhận ra Người.

Đức Giê-su trách dân chúng thời đó, nhất là các biệt phái và luật sĩ thờ ơ lãnh đạm với Gio-an Tẩy Giả và đối với Ngài. Vì thế, Đức Giê-su dùng dụ ngôn lũ trẻ chơi ngoài đường phố để nói lên điều ấy. Cũng giống như ở Việt nam, trẻ em Do thái thường có những cuộc hát đối hơi khác Việt nam một chút. Các trẻ em thường chia làm hai phe: một bên xướng tiểu khúc hoặc vui hoặc buồn, còn bên kia họa lại điệu vui hay buồn với câu điệp khúc của những bài ca dao có sẵn. Nhưng nhiều khi gặp những kẻ nghịch ngợm, không cứ theo lệ quen, bên xướng, ca hát vui vẻ thì chúng lại phá đám bằng giọng bi ai, than khóc, hoặc ngược lại. Đôi khi có những đứa ương ngạnh đứng đấy mà không chịu làm theo. Thật là trống đánh xuôi kèn thổi ngược.

Đức Giê-su mượn hình ảnh nhóm trẻ chơi ngoài đường phố để nói lên thái độ trái nghịch của người Do thái. Chấp nhận cuộc chơi, nhưng khi tiếng sáo thổi lên thì lại không nhảy múa; chấp nhận diễn kịch, nhưng khi bài hát đưa đám được cất lên thì lại không khóc theo. Những người Do thái thời Đức Giê-su cũng có phản ứng đối với Ngài không khác nào đám trẻ chơi ngoài đường phố này. Họ mong chờ Đấng Cứu Thế, Gio-an Tẩy Giả loan báo về Ngài, nhưng họ không chấp nhận nếp sống khổ hạnh của ông, họ bảo ông bị quỷ ám; Đức Giê-su khai mạc thời cứu thế bằng yêu thương, phục vụ, tha thứ, thì họ lại cho rằng Ngài là tên ăn nhậu, hòa nhập với phường thu thuế tội lỗi (Mỗi ngày 1 tin vui).

Thói thường, con người ta dễ lấy mình làm trung tâm và muốn áp đặt tư tưởng và hành động của mình lên người khác. Vì thế mà qua bài Tin Mừng hôm nay, Đức Giê-su dạy chúng ta đừng áp đặt người khác phải theo tư tưởng của mình.

Giống như bọn trẻ thổi sáo giả bộ đám cưới đòi người khác hát, ca bài đưa đám giả bộ buồn bắt người khác khóc theo… với một hoàn cảnh không thực tế. Trong ý thức hệ của người Do thái, họ vẽ ra trong tư tưởng của mình một lối sống kiểu biệt phái giả hình và đòi dân theo, họ quan niệm một thời kỳ cứu độ và một Đấng Messia giầu sang chứ không khắc khổ kiểu Gio-an Tẩy Giả và làm bạn với bậc đế vương, chứ không phải hòa đồng chung bàn với người hèn kém. Từ đó họ không nhận ra được Đức Giê-su là Đấng Cứu Thế. Với ý thức hệ như thế, họ không những bị trói buộc trong tư tưởng thiển cận của họ, không nhận ra được dấu chỉ của thời đại, mà còn bắt người khác phải suy nghĩ và hành động như họ, kể cả Đức Giê-su (Hiền Lâm).

Lối sống của Gio-an Tẩy Giả và của Đức Giê-su thật khác nhau. Gio-an nhiệm nhặt, còn Đức Giê-su thông thoáng cởi mở. Buồn cười là cả hai đều bị người Do thái chỉ trích, do chính lối sống của mỗi vị. Vạch ra cái “buồn cười” ấy ở đây, Đức Giê-su không chỉ nhằm xác nhận một kinh nghiệm về nhân tình thế thái: Ở sao cho vừa lòng người, ở rộng người cười, ở hẹp người chê.Phải chăng Ngài còn hàm ý rằng không có một lối sống duy nhất tốt, mà có nhiều: mỗi người, theo ơn gọi của mình, sẽ đảm nhận một lối sống phù hợp với ơn gọi đó? Điều cốt yếu là cái động lực, cái hồn của lối sống mà mình đảm nhận

Khi trò chơi Flappy Bird và tác giả của nó trở nên nổi tiếng, được giới truyền thông thế giới quan tâm, thì có hàng loạt ý kiến trái ngược như: ”ăn may chứ có gì hay” hoặc “game ngớ ngẩn thế mà sao lắm kẻ thích”;

Lời Chúa hôm nay cho chúng ta thấy những người Do thái đã có thái độ ghen tị với Đức Giê-su. Họ không những từ chối sứ điệp Tin Mừng của Đức Giê-su, mà còn có những lời chê bai, nhận xét xấu xa về Ngài. Trong cuộc sống, nhiều khi chúng ta cũng dễ xét đoán và đánh giá người khác theo cái nhìn chủ quan của mình. Tệ hơn nữa, lắm khi vì đố kỵ trước những thành công của người khác mà chúng ta tìm mọi cách để bôi nhọ và làm suy giảm danh tiếng của họ.