"MẸ ƠI, VÌ SAO LẠI CÓ TẾT ?"





Tết đến, con được nghỉ học. Được ăn bánh chưng, được tiền lì xì, mặc quần áo mới . Nhưng con vẫn chưa hiểu “Vì sao có Tết, vì sao kiêng quét nhà trong 3 ngày tết? Vì sao…?”.

Mẹ ơi, vì sao có Tết?

Tết hay còn gọi là Tết Nguyên đán, Tết cả, Tết âm lịch, Tết cổ truyền, là ngày đầu tiên của một năm âm lịch. Tết là dịp lễ quan trọng nhất với người Việt Nam, thường muộn hơn so với Tết Tây – ngày đầu tiên của năm dương lịch. Tết là dịp người Việt Nam thường tưởng nhớ đến tổ tiên, ông bà, nguồn cội theo đạo lý “ăn quả nhớ kẻ trồng cây”, gia đình sum họp.






Tết là dịp cả gia đình sum họp, quây quần

Ngày Tết, các con được mặc quần áo mới, đi chúc Tết ông bà, nhận tiền lì xì, được nghỉ học, được đi chơi ở nhiều nơi.

Tại sao gọi là đêm giao thừa?

Giao thừa chính là giây cuối của ngày cùng trong năm, 12 giờ đêm ngày 30 Tết. Đó là lúc con thấy trên sân thượng nhà mình cũng như ngoài sân của các nhà hàng xóm hương thơm của lễ trừ tịnh bay nghi ngút trên mâm cỗ lễ có bánh chưng xanh, gà ngậm hoa, hoa quả, dầu, nước...

Ông bà, bố mẹ quần áo chỉnh tề, kính cẩn quỳ rạp cúng tế để tiễn quan hành khiến đã cai quản mình năm cũ về trời và đón người cai quản mình năm mới. Mâm cúng giao thừa bao giờ cũng được đặt ngoài trời để tiện cho các vị kịp dừng lại vài giây ăn, mang theo hoặc thậm chí chỉ chứng kiến lòng thành của chủ nhà. Giao thừa qua đi và chúng ta bắt đầu đón nhận ngày đầu tiên của năm mới với rất nhiều những tục lệ của người Việt Nam.

Vì sao con được nhận tiền mừng tuổi (lì xì)?

Vào dịp Tết, người Việt có một phong tục thật đẹp là mừng tuổi (lì xì) cho con trẻ, mừng tuổi người già và mừng tuổi lẫn nhau. Phong tục lì xì có ý nghĩa là được lợi, được tiền, cầu mong các con, các ông bà và tất cả mọi người gặp nhiều may mắn.

Điều này cũng tương tự như người phương Tây thường tặng cho con trẻ quà, tặng nhau quà vào dịp Noel hay Tết dương lịch.

Theo truyền thuyết xa xưa, có một con yêu quái thường xuất hiện vào đêm giao thừa, thích xoa đầu trẻ con và khiến trẻ đau đầu, sốt cao, làm các bậc cha mẹ không dám ngủ để canh phòng. Có cặp vợ chồng ngoài 50 tuổi mới sinh được mụn con trai. Tết năm ấy, có 8 vị tiên dạo qua nhà, biết trước cậu bé này sẽ gặp tai họa với yêu quái liền hóa thành 8 đồng tiền đồng, ngày đêm túc trực bên bé.

Sau khi chú bé ngủ say, hai vợ chồng lấy giấy đỏ gói những đồng tiền này lại, đặt lên gối con rồi đi ngủ. Nửa đêm, con yêu quái xuất hiện, vừa giơ tay định xoa đầu đứa trẻ thì từ bên chiếc gối loé lên những tia vàng sáng rực khiến nó kinh hoàng bỏ chạy. Tục mừng tiền lì xì cho trẻ ra đời từ đó và có ý nghĩa như một món lộc trừ tai hoạ, mang lại may mắn cho trẻ.



Ngày Tết, bé được bố mẹ mừng tuổi với lời chúc hay ăn chóng lớn, học giỏi, ngoan ngoãn.

Vậy nên khi được nhận những chiếc phong bao con phải thật lòng cảm ơn người tặng bằng thái độ cung kính: hai tay đón nhận phong bao và nói lời cảm ơn. Hãy cất bao lì xì vào túi áo chứ đừng mở trước mặt người tặng và không bình luận về số tiền mừng tuổi làm phật lòng người tặng. Như vậy con mới phải phép và nhận về mình những may mắn.

Vì sao tết con được ăn bánh chưng, có nơi lại ăn bánh tét?

Bánh chưng, bánh tét là loại bánh tượng trưng cho ngày Tết và hồi xưa chỉ vào dịp Tết mới có bánh chưng, bánh tét. Đây là vật phẩm để cúng trên bàn thờ tổ tiên vào ngày Tết và không thể thiếu được.

Theo sự tích xưa, bánh chưng có hình vuông tượng trưng cho mặt đất. Đất đai đầy đủ, phì nhiêu ( nếp và đậu xanh), màu mỡ (nhân thịt nửa nạc, nửa mỡ) và no ấm. Bánh tét cũng giống như bánh chưng, là bánh Tết của người miền Nam. Bánh Tét hình đòn gánh, dài, tròn.

Bánh chưng, bánh tét tượng trưng cho năm mới no đủ, hạnh phúc, nhắc con cháu trong gia đình nhớ về tổ tiên, ông bà.



Các bà, các mẹ gói bánh chưng ngày Tết

Vì sao Tết con được mặc quần áo mới?

Tết là những ngày đầu tiên của năm mới. Sang năm mới, mặc quần áo mới cho ngày đầu năm để được nhiều may mắn, hạnh phúc hơn. Sang năm mới, mặc quần áo cũ sẽ đen đủi, xui xẻo.

Tết cũng là dịp đi chơi, gặp họ hàng, người thân, bạn bè, ai cũng muốn mình thật đẹp, tươm tất. Mẹ không chỉ mua quần áo mới cho con, mà còn sắm cho cả nhà.



Mẹ mua cho bé áo dài, khăn đóng diện Tết

Vì sao Tết kiêng khóc lóc, buồn tủi, cãi vã, nói xấu hay mắng người khác

Người Việt ta quan niệm rằng đầu năm làm điều gì xấu thì cả năm sẽ xui xẻo. Vậy nên chẳng ai muốn làm những hành động không hay này vào ngày Tết. Nếu bất đắc dĩ phải rơi vào hoàn cảnh không vui, chúng ta nên cố gắng kiềm chế để hưởng thụ một năm mới trọn niềm vui bên người thân, bạn bè.

Vì sao Tết kiêng làm vỡ các đồ vật?

Ông bà ta quan niệm từ “vỡ”, “bể” là những từ tạo nên sự chia lìa, cắt đứt, đổ vỡ. Đó không những chỉ đồ dùng có thể bị vỡ mà còn có thể là các quan hệ gia đình, bạn bè, người quen. Đó là những điều không tốt và không ai mong muốn xảy ra trong đầu năm mới.

Người lớn thường khuyên con cháu trong nhà những ngày Tết không được đánh vỡ bát đĩa, ấm chén.

Ngoài ra, còn một số việc được người Việt xem là cấm kỵ trong những ngày Tết như kiêng vay mượn tiền bạc, đồ đạc của người khác, gia đình có tang kiêng không đi chúc tết người khác… với mong muốn những điều tốt lành sẽ đến trong năm mới.

Vì sao Tết kiêng cho nước, cho lửa và quét rác ra khỏi nhà trong ba ngày Tết?

Người Việt cho rằng nếu quét nhà trong ba ngày đầu năm mới thì Thần Tài sẽ đi mất, tiền bạc không đến được với gia đình, và hiển nhiên nó mang lại điềm xấu, không may mắn. Vì thế nên ngày 30, dù bận rộn đến đâu mọi người cũng phải dọn dẹp nhà cửa, vườn tược, lau dọn bàn thờ sạch sẽ trước lúc giao thừa và những ngày Tết thì hết sức giữ gìn nhà cửa, không vứt rác bừa bãi.

Còn việc kiêng cho nước, cho lửa xuất phát từ quan niệm lửa có màu đỏ, là màu may mắn đầu năm mới, cho người khác cái đỏ trong ngày mùng một Tết thì sẽ khiến gia đình không giữ được tiền bạc, may mắn trong cả năm. Tương tự như vậy, nước, vốn được ví như nguồn tài lộc trong câu chúc "Tiền vô như nước", nếu cho đi nghĩa là cho mất lộc.

Nam Hải tổng hợp
(Nguồn: afamily.vn)