Thánh Giu-se
Một tâm hồn thanh sạch



Sự khiết tịnh của thánh Giuse bao gồm cả một mầu nhiệm ân sủng. Một ân sủng đặc biệt đã được ban cho Đấng phải trở thành vị hôn phu đồng trinh của Đức Maria, để làm cho ngài có thể thanh khiết hoàn toàn trong tâm hồn và trong cách cư xử. Thánh Giuse không bao giờ tiếp xúc thiếu tinh tế với những tình cảm rất thanh sạch của Đức Trinh Nữ, tâm hồn được tận hiến một cách sâu xa.
Chúng ta có thể so sánh cuộc gặp gỡ của thánh Giuse và Đức Maria với cuộc gặp gỡ lần đầu tiên của Adam và Eve, cuộc gặp gỡ này diễn ra trước khi tội lỗi đưa vào tâm hồn con người ngọn lửa nhục dục. Thánh Giuse và Đức Maria tìm lại được sự thanh khiết nguyên thủy qua cái nhìn của người đàn ông và phụ nữ; các ngài không bị xáo trộn bởi những ham muốn hỗn loạn của xác thịt đang nổi loạn chống lại tinh thần. Trong đời sống của các ngài, thể xác ở trong một định mệnh thực sự, và chỉ được dùng để làm lộ ra vẻ đẹp của linh hồn. Xác thịt vẫn ở trong bóng tối, vì không ai chú tâm vào nó.
Điều xem ra bất bình thường hoặc phi thường đối với chúng ta, cũng như đối với Thánh Giuse và Đức Maria, giống như việc thực hiện những khát vọng căn bản của các ngài: một sự kết hợp đồng trinh. Ở mức độ ân sủng nơi các ngài đặt mình vào, sự kết hợp này được xem như một biểu hiện cao cả nhất của tình yêu trong hôn nhân.
Thánh Giuse thán phục vẻ đẹp trinh khiết của Đức Maria, ngài rất quan tâm kính trọng vẻ đẹp đó; dù sao đi nữa, ngài cũng không muốn làm mất đi vẻ tươi tắn của sự trinh khiết này. Từ cuộc gặp gỡ, ngài đã hiểu rằng để sống chung cùng với Đức Maria, cần phải kiên trì trong sự khiết trinh, và sự khám phá này làm cho ngài phấn khởi. Khi thiên thần yêu cầu ngài đưa Đức Maria về nhà như là vị hôn thê, ngài biết một cách dứt khoát sự kết hợp thanh khiết này đáp ứng với thánh ý Chúa. Trong cuộc hôn nhân này, chính sự trinh khiết của Đức Maria đã được giao phó cho ngài.
Ngài không bị thất vọng trong điều ngài từng mong đợi từ cuộc hôn nhân này. Trái lại, thực tại vượt quá niềm hy vọng của ngài. Tình yêu trinh khiết gìn giữ một cách dễ dàng hơn ngọn lửa ban đầu của nó. Nó không biết đến việc làm sỉ nhục và không phục vụ vào việc tìm kiếm những thỏa mãn kém cao thượng. Xác thịt có lẽ là nguồn của thất vọng; nó thậm chí như thế khi các sinh vật có định mệnh căn bản về tinh thần, hướng đến nó một ham muốn quá hấp tấp. Vẫn luôn vượt lên những thèm muốn trần tục có nguy cơ gây phiền toái hay bóp nghẹt tình yêu đích thực, thánh Giuse biết gìn giữ và phát triển niềm hạnh phúc vững chắc hơn từ sự kết hợp của những tâm hồn.
Nếu sự trinh khiết của Đức Maria đã được ủy thác cho ngài, chúng ta có thể nói rằng tình trạng đó cũng gây ảnh hưởng to lớn đối với ngài. Nơi Đức Maria, sự trinh khiết có sức mạnh đặc biệt của một lý tưởng đang lan tỏa. Niềm xác tín mà cùng với nó, cô thiếu nữ thành Nazareth đã từng tuyên bố với thiên thần quyết định không biết tới người đàn ông khiến cho chúng ta phỏng đoán việc Người theo đuổi lý tưởng này một cách vững chắc. Quyết định giữ mình đồng trinh, đặc biệt trong môi trường của xứ Galilée nơi Đức Maria sinh sống được bảo đảm hoàn toàn. Việc đó đi kèm với nghị lực mà một người phải bỏ ra để thực hiện một lý tưởng mà chỉ một mình người đó mới hiểu được. Thánh Giuse có thể bị xúc động bởi sức mạnh của lý tưởng này trong tâm hồn của Đức Maria.
Dần dần cuộc sống của ngài bên cạnh Đấng từng là Đức Trinh Nữ của những trinh nữ, ngài để cho lý tưởng đó thâm nhập vào ngài càng lúc càng sâu đậm. Ngài hiểu càng lúc càng nhiều hơn giá trị của nó. Càng bị lôi cuốn bởi Đức Maria, ngài càng bị lôi cuốn trên con đường tình yêu tinh thần với Đức Maria. Ngài học cách thưởng thức tính cách thanh thản an bình của tình yêu này, thứ tình yêu không biết đến những choáng váng và những bạo lực của dục vọng; ngài coi trọng chiều sâu của mối giây ràng buộc đang liên kết ngài với Đức Trinh Nữ rất tinh tuyền.
Trong cuộc trải nghiệm của mình, thánh Giuse chuẩn bị cuộc sống cho những người sẽ chấp nhận lý tưởng trinh khiết trong Giáo Hội.Chắc chắn, thánh Giuse đại diện cho một tình huống đặc biệt, được điều khiển trong kế hoạch của Thiên Chúa bởi nhu cầu dấng hiến cho Con Thiên Chúa, con trẻ của một mái ấm gia đình. Nhưng trong sự kết hợp trinh khiết này, toát ra một chân lý phổ biến hơn: ảnh hưởng của Đức Maria làm cho chúng ta thấy vẻ đẹp của tình yêu trinh khiết và lôi cuốn linh hồn chúng ta vào trong con đường này. Khi tiếp xúc với Đức Trinh Nữ, lý tưởng trinh khiết không còn là một lý tưởng lạnh lùng và xa vời; nó khoác lấy nét quyến rũ lan tỏa sự hiện diện của Đức Maria và nó cho thấy toàn bộ sức nóng tình yêu bên trong. Thánh Giuse mời gọi mọi người dán chặt vào ánh mắt trinh khiết của Đức Maria để nắm bắt ở đó sự nồng cháy này.
Đối với những người không được mời gọi sống đời trinh khiết, đức khiết tịnh của thánh Giuse, cho dù không thể được họ noi gương một cách trọn vẹn, vẫn lưu giữ một sức mời gọi. Nó cho thấy rằng sự liên kết hôn nhân phải hướng đến mức tối đa để trở thành một sự kết hợp về tinh thần, nó khuyến khích sự chế ngự lớn lao đối với những đòi hỏi của bản năng. Nó góp phần vào việc làm cho chúng ta cảm nhận vẻ đẹp của một tình yêu tìm kiếm các linh hồn, trong sự thanh thản và chiều sâu. Sự kết hợp của Đức Maria và thánh Giuse được trình bày như một ranh giới cuối cùng, khó có thể đạt đến nhưng lôi cuốn, tình yêu của hôn nhân có thể hướng đến ranh giới đó.
Khía cạnh đáng khâm phục nhất của sự kết hợp trinh khiết của thánh Giuse và Đức Maria là tính cách phong phú của nó. Sự khiết tịnh của thánh Giuse đã hợp pháp hóa tư cách làm cha đẹp đẽ nhất bằng ân sủng tuyệt vời của Thiên Chúa.
Ở đây, chính việc gợi nhớ lại các tổ phụ khiến cho chúng ta hiểu tính cách ưu việt của lý tưởng được thực hiện nơi thánh Giuse. Chúng ta đã ghi nhận sự tương phản trong lãnh vực nghèo khổ. Lý tưởng khiết tịnh rất xa vời với tâm lý của các tổ phụ. Điều đáng nói đối với các ngài, đó là bảo đảm một hậu duệ, một hậu duệ đông đảo chừng nào hay chừng nấy. Một sự khiết tịnh không thể quan niệm, như đi ngược lại với mục đích này. Thật ra, trong chuyện kể Kinh Thánh về đời sống của các tổ phụ, chúng ta thấy xuất hiện một nguyên tắc quan trọng là hậu duệ được Thiên Chúa ban cho, thậm chí một cách lạ lùng, như tấm gương về sự vô sinh của Sara đã chứng tỏ, nàng trở thành mẹ nhờ sự can thiệp của Thiên Chúa. Nhưng không bao giờ xuất hiện ý tưởng tự nguyện từ chối một hậu duệ của con người. Khi thánh Giuse quyết định giữ lòng khiết tịnh tuyệt đối và phó thác trong tay Thiên Chúa cuộc sống phong phú, ngài có một thái độ hoàn toàn mới mẽ, ở trên những gì từng là lý tưởng Do Thái của tư cách làm cha cho đến lúc đó.
Theo tâm lý của tổ phụ, đó là thực hiện sự hy sinh tối cao, bằng lòng với sự phó thác nặng nề nhất. Đối với sự hy sinh này, sự hy sinh biểu lộ tâm hồn hào phóng lớn lao, Thiên Chúa đáp ứng với tâm hồn hào phóng còn lớn lao hơn nữa. Thánh Giuse đón nhận một con trẻ, cho dù là độc nhất, con trẻ ấy vẫn là một hậu duệ lớn lao hơn hậu duệ mà Abraham đã nhận được từ lời hứa.
Vì là đồng trinh, trái tim của thánh Giuse có thể ban tình phụ tử thanh sạch hơn cho con trẻ này, con trẻ là sự thánh thiện tinh tuyền. Sự khiết tịnh đã nâng rất cao tình yêu của người chồng, nó cũng nâng cao tình yêu của người cha.. Nó cho phép ban nhiều hơn nữa điều sâu kín nhất của tâm hồn, với sự cao thượng và vô vị lợi hơn.
Bằng tình phụ tử, thánh Giuse chứng tỏ rằng bất cứ sự hy sinh từ tâm hồn nào cũng đều nhận được từ Thiên Chúa một sự phong phú cao cả hơn, và những người biết từ bỏ để phó thác trọn vẹn hơn cho Chúa, thì họ sẽ thu được một kết quả cao hơn. Ngài cũng chứng thực rằng một tâm hồn càng trong trắng, thì càng có được một tình phụ tử đích thực, giống với tình yêu của Chúa Cha hơn.
Mối phúc thật do Thầy tuyên bố hoàn tất việc soi sáng cho chúng ta về ý nghĩa của sự thanh sạch đồng trinh của thánh Giuse: “Phúc cho những tâm hồn trong sạch, vì họ sẽ được nhìn thấy Thiên Chúa (Mt, V, 8). Qua cái nhìn do sự thanh khiết gìn giữ, thánh Giuse đã nhìn thấy Thiên Chúa; ngài đã thấy Thiên Chúa trong sự mật thiết lớn lao, và ngài có thể chiêm ngưỡng Thiên Chúa tùy ý và thật gần. Trong Chúa Giê-su Hài Đồng, Thiên Chúa hiện diện ở đó và hiến mình cho người có tâm hồn không bao giờ làm u tối sự thanh sạch của mình.
Tác giả: Jean Galot, S.J. (Giáo sư Thần học)
Chuyển ngữ: Thiên Hựu và Kim Ngân