Thành thật là đức tính cha mẹ mong muốn có ở bé ngay từ khi còn nhỏ. Tuy nhiên, không phải lúc nào bé cũng nói thật.
Lý do bé nói dối
- Do bé chưa đủ nhận thức để phân biệt sự thật và cái không phải sự thật. Vì thế, ở tuổi mẫu giáo, bé có xu hướng nói dối do những điều tưởng tượng hơn là nhìn nhận vào thực tế. Chẳng ngạc nhiên gì nếu bé cố tình bao biện mình không đánh chị gái (vì bé ước gì mình không làm thế).
- Bé cố giấu tội lỗi vì biết chắc sẽ bị trừng phạt.
- Nói dối có thể để tránh những quy tắc không mấy dễ chịu từ cha mẹ, như bé bảo đã làm hết bài tập để được ra ngoài chơi.
Cách xây dựng đức tính thành thật cho con
Đừng cố hỏi lý do nếu bạn đã biết rõ câu trả lời: Thay vào đó, hãy tập trung vào cảm giác của bé, như: “Mẹ biết con nói dối vì sợ bị mẹ đánh. Nhưng nếu con nói thật thì mẹ hứa sẽ không đánh con”…
Ngoài ra, bạn cũng có thể tạo cơ hội để cho bé sửa chữa; chẳng hạn, nếu bạn biết bé chưa hoàn thành bài tập, tránh hỏi: “Con chưa làm bài phải không? (vì có thể tạo điều kiện cho bé nói dối); thay vào đó, có thể nói: “Mẹ có cảm giác con chưa làm xong bài” sau đó, cho bé cơ hội để hoàn thành trách nhiệm: “Con cho mẹ kiểm tra bài tập. Nếu chưa xong thì con làm nốt đi”.
Đừng bao giờ gọi con là “kẻ dối trá”. Những cách gọi tiêu cực thế này sẽ làm hỏng lòng từ trọng của bé và hướng bé tới những hành vi xấu hơn. Tương tự, cũng không cần thiết để thống kê lỗi lầm của con: “Đây là lần thứ 3 con nói dối. Lần nào cũng nói dối”.
Nếu bạn biết con đang nói dối, cần chia sẻ với bé ngay lập tức: “Mẹ biết đó không phải sự thật. Có thể con nói dối vì sợ mẹ buồn nhưng đó không phải cách để giải quyết mọi chuyện. Con hãy nói thật cho mẹ nghe xem”.
Hiểu cảm giác khó khăn của bé khi phải nói thật
Bé nói dối điểm số ở trường học có thể do đang chịu áp lực thành tích của cha mẹ. Hoặc bé liên tục nói dối do những quy tắc của bạn quá nặng nề. Nên nhớ, để chinh phục bé hay nói dối, bạn cần giảm thiểu tối đa những yếu tố gây stress cho con. Một khi nhận diện được lý do tiềm ẩn, bạn hãy khuyến khích con nói về lỗi lo lắng của chính bản thân mình: “Mẹ biết con rất mong được điểm cao nhưng con có khó khăn gì trong bài kiểm tra vừa rồi?”.
Dạy bé về tác hại của lời nói nói
Hãy nói với bé điều quan trọng của sự thành thật và cảm giác mất lòng tin của cha mẹ khi bé hay nói dối. Ngoài ra, có thể đọc cho bé nghe quyển sách mà đưa ra thông điệp rõ ràng rằng, nói dối sẽ gây họa cho bản thân mình và người xung quanh.
Làm gương cho con
Các bé học tập thông qua việc bắt chước hành vi hơn là chỉ nghe mệnh lệnh của cha mẹ. Thật không tốt nếu có điện thoại của mẹ chồng, bạn lại nhờ người giúp việc nhắn: “Bảo tôi không có ở nhà” hoặc nói dối tuổi của con nhằm miễn phí vé đi xe bus. Bằng cách này, bạn vô tình dạy cho con, nói dối là điều được chấp nhận.
Cổ vũ sự thành thật
Luôn động viên khi con nói thật và khuyến khích: “Mẹ không buồn khi con kể lại chuyện làm vỡ cốc. Mẹ biết con không cố ý”. Nếu bé có một hành động thật thà, hãy tặng cho bé một miếng dán bé ngoan và một miếng dán bé hư dành cho ngày bé chưa nói thật. Hãy so sánh kết quả những miếng dán mà bé đã giành được.
DẠY BÉ SỐNG THÀNH THẬT
Trả lời với trích dẫn