Suy niệm thứ Tư Lễ Tro

[cactus20113]

Mùa chay. Từ ngữ thông thường khi diễn tả 40 ngày đặc biệt này thường gắn liền với việc ăn chay, hãm mình, đền tội, và làm việc lành phúc đức. Nhưng thật khó để có thể ăn chay, hãm mình, đền tội và làm việc phúc đức khi ta chưa biết mình là ai, và đang làm gì? Do đó, hình ảnh tốt nhất để suy niệm về Mùa Chay chính là hình ảnh một sa mạc nóng bỏng, gió bụi, khô cằn ban ngày và lạnh buốt, giá rét ban đêm. Chúa Giêsu cũng đã vào và đã trải qua 40 đêm ngày trong suy tư, cầu nguyện và mật thiết với Chúa Cha nơi hoang địa như đã được Thánh Kinh tường thuật.

Sa mạc, nơi mà ban ngày thì nóng cháy. Sức nóng như thiêu đốt, làm cạn kiệt mọi nguồn sống. Gió bụi mịt mù. Những cột bụi to bốc lên theo từng cơn gió lốc. Gió sa mạc thổi đi làn hơi nóng. Không khí sa mạc rất khô khan, và rất khó chịu. Ngoại trừ một số cây thích hợp đặc biệt với khí hậu và môi trường sa mạc như xương rồng, thì chẳng cây cỏ nào có thể sống được trên miền đất sỏi đá, phủ đầy cát bụi này. Rắn, rết và bọ cạp, những con vật được tìm thấy trong sa mạc là những động vật hết sức độc hại có thể giết chết người.

Nhưng một điều khiến ta cảm thấy thích thú là ngắm sa mạc vào những buổi bình minh hay hoàng hôn. Sự thay đổi kỳ thú ở những lúc như vậy khiến sa mạc đẹp và thu hút. Điều đặc biệt hơn là ngắm sa mạc vào ban đêm. Ở sa mạc vào những buổi tối là một kinh nghiệm rất tuyệt vời. Nó cho ta cơ hội thả hồn và ngắm nhìn muôn vạn vì sao lấp lánh trên vòm trời để say mê vẻ đẹp của tạo hóa. Trong những buổi trời trong xanh, nó cho ta cái nhìn về sự bao la của vũ trụ.

Từ nóng bỏng, khắc nghiệt ban ngày, đổi sang lạnh giá, tĩnh lặng và mông lung ban đêm, sa mạc quả là một hình ảnh thích hợp cho ý nghĩa chay tịnh.

Nếu chay tịnh làm ta tự nhiên cảm thấy khó chịu, phiền hà, và thiếu thoải mái, đòi hỏi tiết độ, hãm dẹp; thì ngược lại, chay tịnh cũng mở ra một tầm nhìn về cái bao la và sâu lắng của nội tâm. Vì chỉ khi nào con người trở nên bé nhỏ, tự bóc lột trần trụi và để mình bị tan biến vào cái khắc nghiệt của thử thách, của đau khổ thì lúc đó mới dễ dàng hướng tầm nhìn vào cái bao la đầy sức sống của nội tâm, mới dễ dàng để lòng mình hòa tan vào sự thật hiện hữu nơi Thiên Chúa.

Chay tịnh, do đó, không chỉ dừng lại ở những hành động và việc làm có tính cách bắt buộc hay hình thức. Chay tịnh chính là một sự trở về. Nó không đóng khung trong 40 ngày nhất định. Nó là sự quay về mọi ngày trong suốt cuộc sống.

Trên hành trình cuộc sống, có rất nhiều cám dỗ, gọi mời quanh ta, như chính Chúa Giêsu cũng đã bị cám dỗ sau những ngày chay tịnh. Vì thế, chúng ta đều có thể mất định hướng, lang thang trong sa mạc cuộc đời giống như dân Do Thái lang thang 40 năm trong hoang địa trên đường vào Đất Hứa. Do đó, cần phải xét lại để quay trở về với con người nội tâm của mình, về với Đấng tạo thành nên mình. Thánh Augustine sau những tháng năm đi hoang, đã quay về với chính mình và với Thiên Chúa. Nhìn lại những tháng ngày qua, thánh nhân đã nhận ra thế nào là cái trống vắng của cuộc đời không có Chúa, và đã thổn thức kêu lên với Ngài: “Chúa đã dựng cho con một trái tim, và nó không ngừng thao thức cho đến khi được nghỉ yên trong Chúa”.

Tóm lại, sự trở về hay chay tịnh là hành động đặt lại những thao thức của con tim, hướng những hành động ta về với tình yêu bao la của Thiên Chúa. Phó thác cho Ngài mọi lỗi lầm của quá khứ, mọi vất vả của hiện tại, và mọi lo toan của tương lai để cho lòng mình yên tĩnh trong Ngài. Việc làm này xem ra nhẹ nhàng và dễ dàng, nhưng thực hành nó thật là khó, và đó cũng là ý nghĩa chay tịnh.

Làm sao ta có thể sống an vui giữa những khó khăn, nghèo túng và vất vả của cuộc đời, khi mà nhu cầu cơm áo, nhu cầu cuộc sống đang làm ta quay quắt. Khi những giọt nước mắt, những tiếng gào thét của vợ, của chồng, của con cái cứ vang vọng, cứ ám ảnh ta vì sự thiếu ăn, thiếu mặc, và vì ốm đau, bệnh tật của họ?

Làm sao ta có thể sống bình an giữa những xáo trộn, chiến tranh, bạo loạn, bất an luôn vây quanh và đe dọa sự an sinh ta từng ngày, và từng giờ?

Làm sao ta có thể phó thác cách tin tưởng trong khi ta chẳng còn gì để phó thác: Đau khổ, bệnh tật, nghèo túng, bị nghi kỵ, bị đời hất hủi, khinh bạc cứ đè nặng trên cuộc đời khốn khổ khiến ta hầu đánh mất niềm tin?

Nhưng chính trong những thao thức và băn khoăn ấy, Chúa Giêsu đã muốn ta vào sa mạc với Ngài.

Ở đó, Ngài sẽ dạy cho ta biết cơn nóng đang thiêu đốt tâm hồn và cuộc đời ta là gì? Ngài sẽ cho ta hiểu đâu là sức nóng cháy của dục vọng, của quyền lực, của danh vọng, và của giầu sang?

Ở đó, Ngài sẽ chỉ cho ta biết những cơn lốc nào đang cuốn hút tư tưởng và ước muốn của ta. Cơn lốc vong thân, thác loạn, trần tục hóa. Những luồng gió mà ảnh hưởng của nó đang làm ta chao đảo. Những cơn gió dữ của phá thai, đồng tính, hôn nhân đồng tính, sửa đổi phái tính, tham nhũng, và bất công xã hội?

Ở đó, Ngài sẽ giúp ta khám phá sự cằn cỗi, nghèo nàn, cứng cỏi của tâm hồn như mảnh đất sỏi đá mà Ngài đã đề cập đến trong dụ ngôn “người gieo giống”. Sự cằn cỗi không làm nảy sinh mầm mống của hạt giống Tin Mừng.

Và ở đó, Ngài sẽ giúp ta cảm nhận được thế nào là cái giá băng của một tâm hồn ích kỷ. Giá lạnh của con tim không biết xót thương, đang khiến ta trở thành vô cảm trước những đau khổ, nghèo đói, và bất hạnh của anh chị em mình.

Đó chính là chay tịnh, là vào sa mạc. Vì qua thinh lặng nội tâm, và nhờ vào ánh sáng của Tin Mừng ta mới có thể khám phá ra mình là ai, đang làm gì đối với chính mình, đối với tha nhân, và đối với Thiên Chúa. Đồng thời giúp ta có khả năng đổi mới và trưởng thành trong đời sống tâm linh. Và sự chuyển đổi này sẽ là bước đầu giúp ta biết cầu nguyện, ăn chay, hãm mình, đền tội và làm việc lành phúc đức một cách có ý nghĩa.

Sa mạc chính là cuộc đời của mỗi người. Ý nghĩa chay tịnh rút ra từ sa mạc cuộc đời chính là hành động quay về mỗi ngày trong đời sống để ta không xa khỏi tầm nhìn của Thiên Chúa. Khám phá ra ý nghĩa này chính là tìm gặp mầu nhiệm sống thật trong chay tịnh.




Tác giả: Trần Mỹ Duyệt