Bài thơ là một dòng tâm trạng chân thực, sâu lắng của người đang yêu, chất chứa nỗi nhớ, sự mệt mỏi nhưng luôn hướng về một điểm tựa là người mình thương. Bình Luận Bài Thơ: Có Nhiều Khi (Hồng Bính)
Bài thơ "Có nhiều khi" mang giọng điệu tự sự, trữ tình, mở ra một không gian tâm hồn đầy mâu thuẫn: giữa sự mệt mỏi, hoang vắng của hiện tại và khao khát yên bình, hạnh phúc nơi có người mình yêu. 1. Nỗi Mệt Mỏi và Sự Hoang Vắng Tấn Công
Tác giả mở đầu bằng những câu thơ tả nỗi mệt mỏi, cô đơn rất thực tế, dường như sự vật xung quanh cũng hòa vào tâm trạng buồn:
"Có nhiều khi anh vô cùng mệt mỏi / Bởi nhớ nhung nên hoang vắng dày vò"
"Vỗ chập chờn muôn con sóng nhỏ to / Làm giấc ngủ đêm dài thêm mộng mị."
Nỗi nhớ nhung trở thành nguyên nhân của sự hoang vắng dày vò, khiến tâm hồn không được yên. Hình ảnh "muôn con sóng nhỏ to vỗ chập chờn" không chỉ tả thực cảnh biển đêm mà còn là những cảm xúc hỗn độn, không dứt trong lòng người, khiến giấc ngủ cũng không trọn vẹn. 2. Điểm Tựa và Khao Khát Tìm Về
Sau nỗi mệt mỏi, người thơ lập tức tìm về nơi có thể ngơi nghỉ - đó chính là người mình yêu:
"Có nhiều khi anh muốn tìm ngơi nghỉ / Hướng về em xanh ngát một dòng sông"
"Nắng lung linh khoe muôn sắc cầu vồng / Và nơi đó có em là bến đợi."
Người yêu được ví như "xanh ngát một dòng sông" và "bến đợi" - là hình ảnh của sự mát lành, yên bình, kiên định và hy vọng. Cầu vồng rực rỡ xuất hiện như là biểu tượng của niềm vui, của một thế giới tươi sáng, đối lập hoàn toàn với sự "hoang vắng" ở đoạn trên. Sự tồn tại của "em" là động lực và là nơi neo đậu cuối cùng. 3. Nỗi Buồn và Khát Vọng Tiếp Sức
Tâm trạng được đẩy lên cao trào hơn ở đoạn tiếp theo, nơi nỗi buồn trở nên vật vã, cần một sự cứu rỗi, tiếp sức:
"ly rượu cay nồng, giọt nước mắt chan" - Cảnh tượng diễn tả nỗi buồn tột cùng, cố gắng dùng rượu để quên nhưng lại càng thêm "chan" chát.
"Anh chợt ước được ngồi nơi bến vắng / Xin em lời tiếp sức để đi xa."
"Lời tiếp sức" không phải là một điều gì đó vật chất, mà là sức mạnh tinh thần, là lời động viên, sự thấu hiểu từ người yêu để người thơ có thể "đi xa" - tiếp tục cuộc hành trình sống và chiến đấu với khó khăn. 4. Ước Nguyện Xoa Dịu Thương Tích
Sóng biển, ở đoạn này, đã không còn là sóng vỗ "chập chờn" gây mộng mị, mà đã biết "ngân nga" để ru lòng:
"Có nhiều khi nghe sóng biển ngân nga / Ru lòng anh đang mang nhiều thương tích"
Sự thay đổi của cảnh vật chính là sự thay đổi trong cách nhìn của người thơ khi tâm hồn đang hướng về sự bình yên. Ước muốn lúc này là một khung cảnh lãng mạn, riêng tư, nơi "chiều tĩnh mịch" và "em" trao "nụ hồng xoa dịu vết thương đau". 5. Kết Luận: Khát Vọng Hạnh Phúc Trọn Vẹn
Khổ cuối kết lại bằng một hình ảnh ước mơ hoàn mỹ, mang tính biểu tượng cao:
"trong hoang vu tịch lặng / Ước một lần trên núi có hồ xanh"
"Có cây mai nghiêng bóng tỏa mộng lành / Đàn chim nhỏ hoan ca lời hạnh phúc"
Từ nỗi mệt mỏi ban đầu, bài thơ kết thúc bằng một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp, kết hợp giữa núi, hồ xanh, cây mai, đàn chim - tất cả đều là biểu tượng của sự thanh cao, bền bỉ và hạnh phúc trọn vẹn. Đó là nơi không còn cô đơn, nơi có sự sống, có hy vọng và có "lời hạnh phúc" được ngân lên. Bài thơ "Có nhiều khi" là lời tự sự chân thành về hành trình của cảm xúc: từ nỗi buồn, sự cô đơn đến khao khát được chữa lành và ước vọng về một hạnh phúc giản dị, bền vững nơi có tình yêu.