HÀNH HƯƠNG VỀ MIỀN ĐẤT THÁNH

[Damsan]

Nhà thờ Đức Mẹ Mân Côi, Gp Phát Diệm, Tỉnh Ninh bình

Cũng phải nhắc đến thánh đường Phát Diệm kính Đức Mẹ Mân Côi, một trong những kiệt tác tôn giáo văn hóa thời danh nhất tại Việt Nam. Gặp thời kỳ Văn Thân lộng hành, giết hại và gây vô vàn khốn khổ cho giáo hữu. Ngay tại Phát Diệm, hai xứ Kẻ Dừa và Kẻ Bền đã có những vụ giáo dân bị giết tập thể. Cụ Sáu Trần Lục hội họp giáo dân và long trọng khấn hứa: nếu giáo xứ Phát Diệm thoát được bọn sát nhân, cha sẽ xây thánh đường lộng lẫy.
Nhà thờ lớn Phát Diệm khởi sự dựng lên năm 1891 cho tới khi hoàn tất, cha Trần Lục dâng hiến thánh đường kính Nữ Vương Rất Thánh Mân Côi. Thánh đường hoàn tất vào bốn năm sau là năm 1895.
Vật liệu là gỗ lim, nặng tới mười tấn mỗi khúc, từ trên rừng Nghệ An Thanh Hóa và Sơn Tây cách xa 200 cây số. Những tảng đá đến 7,3 mét nặng cả 20 tấn, lấy từ trên núi Thiện Dưỡng cách đấy 30 cây số. Tất cả được vận chuyển bằng phương tiện thô sơ thời ấy. Những người thợ kiên nhẫn tài ba từ khắp xứ Bắc đã đến Phát Diệm đục chạm, đánh bóng, cùng tô điểm những cây cột khổng lồ, những tấm đá hoa đủ mầu sắc.
Thánh đường lớn gồm chín gian với sáu hàng cột gỗ lim, tổng cộng bốn mươi tám cây cột đỡ lấy bốn mái, mười sáu cây cột ở giữa chu vi 2,35 mét, cao 11 mét, nặng 7 tấn. Ở gian trước cung thánh, trên thượng lương (xà dọc cao nhất) có ghi ngày dựng nóc 17 tháng 5 năm thứ ba Thành Thái (23.6.1891). Trên cung thánh (cao hơn hai bậc, hai gian, không cột), Du khách nhìn ngắm cái bàn thờ là một khối đá dài 3 mét, rộng 0,9 mét, cao 0,97 mét, ba mặt có chạm trổ hoa lá. (Tháng 10 năm 1990, nhân dịp khai mạc kỷ niệm 100 năm có đặt thêm một bàn thờ trông xuống bằng một phiến đá dài 3 mét, rộng 0,9 mét, dày 0,2 mét). Tiếp lên cao tới nóc là toàn bộ gỗ chạm khắc tinh xảo sơn son thiếp vàng (vàng y) chói lọi. Chính giữa là toà Đức Mẹ bế Chúa Con phía trên có bảy cửa kính vẽ hình sáu thánh tử đạo đứng hai bên Chúa Giê-su Vua. Trên cùng là khung ảnh Đức Mẹ ban tràng hạt Mân Côi cho thánh Đa-minh, chung quanh có mười hai thiên thần.

Hai bên thánh đường toàn là cửa gỗ, mỗi bên hai mươi tám cánh. Hiên rộng 1,5 mét nền đá, nhìn chiều dài hun hút 74 mét, rộng 21 mét. Lùi xa một chút, khách thấy mái thánh đường có hai tầng, giữa mái trên và mái dưới là một hàng cửa sổ để lấy ánh sáng và không khí. Sau khi thăm thánh đường lớn, khách có thể có thể xem các công trình phụ khác: các nhà thờ cạnh cũng theo lối kiến trúc Đông Phương và hang đá.
Năm 1991, kỷ niệm 100 năm nhà thờ lớn Phát Diệm, Đức Thánh Cha Gio-an Phao-lô II đã cho mở Năm Thánh, từ ngày 7 tháng 10 năm 1990 đến ngày 7 tháng 10 năm 1991. Ngày hôm trước bế mạc Năm Thánh, nhà thờ đã được cung hiến trọng thể.
(Trích từ tác phẩm Giáo Hội Công Giáo ở Việt Nam)

Sưu tầm từ internet