Ñi tìm thôï gaët
Caàn Thô, 1973
Hoâm nay mình gheù doøng Meán Thaùnh Giaù Soùc Traêng. Chò beà treân ñoùn tieáp mình moät caùch nieàm nôû nhö ñoùn moät ngöôøi chieán só chieán thaéng trôû veà Chò luoân mieäng ca tuïng thaønh tích truyeàn giaùo taïi Naêm Caên, vaø chò cuõng mô öôùc ñöôïc ñi truyeàn giaùo. Mình môû côø trong buïng: “Theá naøo caù cuõng caén caâu”.
- Coâng taùc truyeàn giaùo ôû Naêm Caên cöù moïc leân nhö naám. Toâi môùi môû theâm moät giaùo ñieåm. Nhöng coøn thieáu caùn boä. Hieän nay ñaõ coù caùc chò Baùc Aùi Vinh Sôn, doøng Ba Nam, Tu hoäi Taän hieán, Thöøa Sai Laùi Thieâu, Tu só truyeàn giaùo, sinh vieân Ñaïi Chuûng Vieän, nhöng vaãn khoâng ñuû. Luùa chín thì nhieàu quaù leû, maø thôï gaët thì ít xòt. Vaäy xin chò cho Doøng Meán Thaùnh Giaù goùp maët vôùi tuïi toâi.
- Cha muoán xin maáy chò?
- Caøng nhieàu caøng toát. Toái thieåu laø hai.
- Thöa cha, xin cha thoâng caûm doøng chuùng con coøn ít ngöôøi laém. Vaû laïi caùc em coøn non nôùt quaù, chuùng con khoâng daùm cho caùc em ñi xa. Hieän nay Khuùc Treùo laø ñòa ñieåm xa nhaát roài.
- Neáu naêm nay khoâng ñöôïc, thì naêm tôùi vaäy nheù!
- Thöa cha, naêm naêm nöõa cuõng chöa ñöôïc.
Mình hieåu yù “naêm naêm nöõa” coù nghóa laø “chaúng bao giôø”.
Thaùi ñoä nieàm nôû vaø nuï cöôøi töôi nhö hoa cuûa chò beà treân baây giôø chæ coøn laø noãi tuyeät voïng. Mình caùo töø ra veà, tiu nghæu nhö con meøo bò caét tai. Phaùi sau löng döôøng nhö nuï cöôøi cuûa chò beà treân coøn ñang nôû. Ngöôøi phuï nöõ naøo cuõng coù loøng meï. Loøng meï naøo cuõng bao la nhö bieån Thaùi Bình. Hoï naâng con nhö tröùng, höùng con nhö hoa. Con hoï lôùn coà coà ra roài, maø hoï vaãn töôûng noù coøn laø con nít.
Mình nhôù laïi moät buoåi saùng noï Chuùa taäp trung 72 moân ñeä tröôùc maët, ñeå ñoïc leänh leân ñöôøng. Hoï chöa ñöôïc ñaøo taïo. Chính Chuùa cuõng phaûi xaùc nhaän raèng: “Thaày sai chuùng con ñi nhö nhöõng con chieân ñi vaøo giöõa baày muoân soùi”. Duø theá Ngaøi vaãn sai hoï leân ñöôøng bôûi leû coù Chuùa vaø “ngheà daïy ngheà”. Nghó vaäy thoâi, chöù mình cuõng bieát raèng chaúng coù beà treân naøo daùm laøm nhö vaäy.
Naêm Caên, . . . 1973
Mình nhaän ñöôïc laù thö cuûa moät vò Beà treân, thö nhö sau:
Cha Haäu meán!
Caùm ôn cha coù loøng tín nhieäm xin doøng chuùng toâi coäng taùc vôùi cha trong coâng taùc truyeàn giaùo ôû Naêm Caên. Chuùng toâi khoâng coù saún ngöôøi, nhöng tieän ñaây coù hai em döï tu coù thieän chí, coù trình ñoä tuù taøi, xin gôûi ñeán Naêm Caên hoïc ngheà vôùi cha. Xin cha nhieät tình giuùp ñôû hai em . . .
Trình ñoä tuù taøi, coù thieän chí, coù nguyeän voïng ñi tu, mình laïi ñang thieáu ngöôøi. Theá laø buoàn nguû gaëp chieáu manh. Coøn hôn theá nöõa: Meøo muø vôù ñöôïc caù raùn. Mình gôûi hai em veà ngay Ñoàng Cuøng, moät giaùo ñieåm vöøa ñöôïc thaønh laäp.
Ñoàng Cuøng, . . . 1973
Mình gheù Ñoàng Cuøng xem giaùo ñieåm tieán haønh ra sao. Thaày Nam baùo caùo laø moïi söï toát ñeïp. Hoïc sinh ñoâng vaø ngoan. Töông quang vôùi phuï huynh vaø ñòa phöông laø toát, nhöng coù moät ñieàu ñang gaây xoân xao, ñoù laø hai coâ giaùo môùi cuûa giaùo ñieåm ñang gaây ra moät ñoáng chuyeän ghen töông, löôøm löôøm, nguyùt nguyùt. Mình nghó buïng, neáu traùi bom naøy noå ra, thì hai coâ giaùo cuûa mình chæ laø naïn nhaân hôn laø nguyeân nhaân. Hoï laø moät moùn aên laï treân moät maâm côm bình thöôøng.
- Thoâi ñöôïc, ñeå mình chuyeån hai coâ veà Naêm Caên, ngöøa beänh hôn laø trò beänh.
Naêm Caên, . . . 1974
Moät ngöôøi ñaøn baø döï toøng ñeán than phieàn:
- Thaày B, uoáng röôïu vôùi thanh nieân. Say xæn quaù coi khoâng ñöôïc cha ôi!
- Caùm ôn, toâi seõ kieåm ñieåm vieäc naøy. Nhôø baø con cuõng khuyeân lôn caùc thaày giuøm toâi. Cuõng chæ laø vui vôùi ñaùm treû thoâi. Nhöng ñoâi khi quaù trôùn laøm maát tö caùch.
- Chuùa ôi, luùa chín thì nhieàu, thôï gaët thì ít, maø coøn say xæn nhö theá naøy, thì chuoät chim aên heát maát. ÔÛ ñaây coâng vieäc truyeàn giaùo ñaày gian khoå, thieáu tieän nghi, thieáu an ninh xaõ hoäi, thieáu ngöôøi . . . baây giôø laïi thieáu caû ñaïo ñöùc nöõa!

Naêm Caên, . . . 1974
Chieàu nay mình ngoài taâm söï vôùi anh em giaùo ñieåm Ñoàng Cuøng. Coâng vieäc truyeàn giaùo ôû ñaây raát khaû quan. Caùn boä phuï traùch tôùi ba ñòa ñieåm. Nhieàu ngöôøi höùa theo ñaïo. Uy tín cuûa tröôøng hoïc leân raát cao. Caùn boä cuõng chaáp nhaän thieáu thoán moät caùch vui veû. Vaøi chuyeän hôøn doãi vuïn vaët khoâng ñaùng keå.
- Vieäc naøo cuûa Cha con cuõng chòu thua heát, nhöng coù moät caùi con khoâng chòu ñöôïc, ñoù laø cha tuyeån choïn caùn boä aåu voâ cuøng.
Mình yeâm laïng suy nghó. Chaéc haún coù moät soá khuoân maët caùn boä truyeàn giaùo gaây cho Löông Quang Chung nhi6e2u noãi thaát voïng. Mình chæ buoàn tieác, nhöng khoâng hoái haän. Nieân khoùa 74 – 75 naày coù gaàn 50 caùn boä goàm ñaïi chuûng sinh, nam nöõ tu só, moät soá giaùo daân, moät döï toøng.
Chuûng sinh vaø tu só do Ñöùc Giaùm muïc vaø Beà treân doøng gôûi ñeán, mình khoâng caàn tuyeån löïa. Ñoù laø cuûa trôøi cho roài. Giaùo daân thì toaøn laø coâ giaùo. Haàu heát ñöôïc gôûi nhôø Nöõ töû Baùc aùi daïy caét may, gia cha1nhva2 ñoàng thôøi nhôø caùc sô xem khoang khoaùi duøm. Moät soá khaùc do caùc cha sôû giôùi thieäu coù “ñính keøm ghi chuù”.
Nghó theá, mình yeân taâm, vì khoâng theå laøm hôn ñöôïc.
Tuy nhieân vaãn phaûi raø laïi Phuùc Aâm ñeå xem Ñöùc Gieâsu ñaõ tuyeån choïn, ñaøo taïo vaø söû duïng caùn boä theá naøo?
1. Tieâu Chuaån:
Ngöôøi ta thöôøng coù hai tieâu chuaån caên baûn ñeå choïn caùn boä, ñoù laø taøi vaø ñöùc. Tieâu chuaån cuûa Chuùa thì hoaøn toaøn bí maät, chæ moät mình Maccoâ baäc mí ñöôïc moät tí thoâi: “Ngaøi goïi ñeán vôùi mình nhöõng ngöôøi Ngaøi muoán”. Nhöng taïi sao Ngaøi muoán? Chuùa bieát!
Neáu xeùt veà taøi ñöùc thì mình chæ thaáy: Nathanael “ngöôøi It1rael chaân chính khoâng heà gian doái”, Philip vaø Anreâ naêng noå vaø nhieàu xaõ hoäi tính; Gioan coù oùc quan saùt tuyeät vôøi; coøn Pheâroâ thì noâng noåi vaø thieáu laäp tröôøng; Mattheâu mang theo moät lyù lòch ñen, ngöôøi thu thueá, ngöôøi bò vaï tuyeät thoâng caùch ly; To6ma thì thieáu xaõ hoäi tính, co quaép vaø gaøn dôû; Giuña Ixcarioát thì “trôøi ôi ñaát hôõi”, moät teân aên caáp, moät teân phaûn traéc.
2 Ñaøo Taïo:
Chuùa khoâng coù tröôøng lôùp. Taát caû chæ laø “ñôøi daïy ñôøi”, “ngheà daïy ngheà”. Chuùa khoâng coù thôøi giôø bao nhieâu ñeå daïy, nhieàu khi thieáu caû thôøi giôø aên uoáng vaø nghæ ngôi, khieán baø con muoán loâi Chuùa veà (Mc 3,20-21). Nhöõng buoåi toái Chuùa ñi caàu nguyeän thì moân ñeä nguû, keå caû treân nuùi bieán hình, thaäm chí keå caû trong vöôøn Caây Daàu. Moân ñeä Chuùa khoâng bieát aên chay, khoâng bieát caàu nguyeän, thua caû moân ñeä cuûa Gioan Taåy Giaû (Lc 11,1).
3. Söû Duïng:
Chuùa sai caùc toâng ñoà “leân ñöôøng” ngay khi haønh trang cuûa hoï coøn leùp keïp. “Thaày sai chuùng con ñi nhö nhöõng con chieân ñi vaøo giöõa baày muoân soùi”. Taùc phong hoï vaãn coøn thaáp, neân vì hoï maø Chuùa thöôøng bò maéng voán: “Bieät phaùi aên chay, moân ñeä Gioan aên chay, coøn moân ñeä cuûa Thaày thì . . .”. Ngay trong phoøng tieäc ly hoï vaãn coøn nhen nhuùm giaønh ñòa vò cao thaáp trong Nöôùc cuûa Chuùa, Nöôùc maø hoï vaãn hieåu theo nghóa traàn tuïc.
4. Keát Quaû:
Treân ñöôøng truyeàn giaùo hoï vaãn thu löôïm keát quaû heát söùc khaû quan, khieán Chuùa phaûi thoát leân: “Ta thaáy Satan sa xuoáng nhö moät laèn chôùp” (Lc 10,18). Nhöng ñoù laø keát quaû veà coâng vieäc truyeàn giaùo, coøn veà ngöôøi truyeàn giaùo thì Chuùa khoâng thaønh coâng bao nhieâu.
- Nhoùm 12 thì maát ñöùt 8,3%.
- Nhoùm 72 thì keå nhö tan raõ hoaøn toaøn (Ga 6,66). Döôøng nhö chæ coøn soùt laïi 5,5% ñoù laø Giuse vaø Matthia trong Cv 1,21-23, Clopas vaø baïn ñoàng haønh ñi Emmau.
- Chuùa Ôi, anh em baûo con laø tuyeån choïn caùn boä aåu voâ cuøng. Baây giôø raø laïi hai nhoùm moân ñeä cuûa Chuùa, ñaëc bieät laø nhìn laïi Giuña Ixcarioát, con thaáy Chuùa cuõng . . . voâ cuøng, Vaäy xin môøi Chuùa ñeán noùi chuyeän vaø traû lôøi cho anh em cuûa con.
(Coøn tieáp)