7 bài Suy niệm Tin Mừng Thứ Sáu tuần I Mùa chay

SỰ THÁCH THỨC CỦA THIỆN VÀ SỰ THƯƠNG

Trong mùa Chay này, chúng ta được Chúa mời gọi không chỉ dừng lại ở những nghi thức bên ngoài mà còn phải nhìn thấu vào lòng mình, đối diện với những tội lỗi vô hình nhưng sâu sắc – những cơn giận dữ, những lời nói cay độc, và cả những cảm xúc không trân trọng người khác. Hôm nay, Chúa thách thức chúng ta hoán cải khi Người nói về những gì diễn ra trong lòng mỗi người. Khi chúng ta nghe lời Chúa dạy “Ngươi không được giết người” (Mt 5:21), ta nhận ra rằng điều răn ấy không chỉ dừng lại ở hành động bạo lực về thể xác mà còn mở rộng đến cả những hành động giết chết sự sống tinh thần của người khác.

Chính xác như lời Chúa Giêsu đã nhắc nhở, chúng ta có thể “giết chết” sự sống trong lòng người bằng cách nuôi dưỡng sự tức giận quá mức, cho phép những cảm xúc tiêu cực lan tỏa, và thậm chí là dùng những lời lẽ không tôn trọng, chẳng hạn như việc gọi người khác bằng những từ ngữ xúc phạm. Những hành động tinh vi này không những làm tổn thương người khác mà còn dần dần bào mòn tâm hồn, đánh mất sự thanh khiết và lòng nhân ái mà Đức Tin mong muốn ở mỗi con người.

Chúa không chỉ dừng lại ở việc cảnh báo mà còn gọi mời chúng ta trở thành những người chính trực, những người biết “để của lễ lại đó trước bàn thờ, đi làm hòa với anh em trước đã” (Mt 5:24). Điều này nhấn mạnh rằng đức tin mà chúng ta tuyên xưng trong Phụng vụ phải được thấm đẫm vào cuộc sống hàng ngày – từ cách chúng ta đối xử với bạn bè, người thân, cho đến cả những kẻ mà chúng ta từng mâu thuẫn hay cảm thấy khó ưa. Sự hòa giải không chỉ là một lời yêu cầu mà còn là con đường dẫn lối cho một cuộc sống trọn vẹn, được làm mới bởi tình yêu và sự tha thứ của Chúa.

Hành trình hòa giải ấy bắt đầu từ việc cầu nguyện cho kẻ thù của chúng ta – một thử thách lớn đối với nhiều người trong chúng ta. Khi lòng ta nặng trĩu những tổn thương và ký ức đau buồn, lời cầu nguyện trở thành cầu nối đưa chúng ta trở lại với tình yêu thương của Chúa. Hãy hình dung trong tâm trí mình hình ảnh Chúa Giêsu đã chịu chết vì những người mà chúng ta không hề ưa, bởi điều đó nhắc nhở chúng ta rằng, ngay cả trong những khoảnh khắc đen tối nhất của mối quan hệ, vẫn có ánh sáng của sự tha thứ và sự chữa lành. Chính sự tha thứ không chỉ giải phóng kẻ bị tổn thương mà còn giúp chính ta thoát khỏi ách nặng của sự oán giận và lòng căm thù.

Nếu bạn đang phải đối mặt với những vết thương sâu đậm, hãy cầu nguyện để được chữa lành. Hãy tưởng tượng rằng Chúa quay ngược thời gian cùng bạn, đến được thời điểm và địa điểm của nỗi đau, và dần dần thay thế nó bằng tình yêu thương vô bờ bến của Người. Hành động này không chỉ giúp bạn tha thứ cho người khác mà còn cho chính mình, mở ra con đường hướng tới sự tự do nội tâm và bình an.

Như Đức Giáo hoàng danh dự Benedict XVI đã từng viết, “Nếu chúng ta muốn trình diện trước Người, chúng ta cũng phải bước một bước để gặp gỡ nhau. Để làm được điều này, chúng ta phải học bài học lớn về sự tha thứ: chúng ta không được để sự gặm nhấm của sự oán giận hoạt động trong tâm hồn mình, nhưng phải mở lòng mình ra để lắng nghe người khác, mở lòng mình ra để hiểu họ, cuối cùng là chấp nhận lời xin lỗi của họ, để rộng lượng dâng hiến lời xin lỗi của chính mình.” Lời nói ấy như một lời mời gọi sâu sắc, nhắc nhở mỗi chúng ta rằng sự tha thứ là con đường của sự giải thoát, là biểu hiện sống động nhất của đức tin mà ta sống hàng ngày.

Trong ánh sáng của lời Chúa, mùa Chay này không chỉ là thời gian của ăn năn, mà còn là cơ hội để chúng ta tự vấn lại chính mình. Hãy tự hỏi: Liệu trong lòng ta có những cảm xúc tiêu cực nào đang cản trở tình yêu thương, và ta có đang sống đúng với lời dạy của Chúa hay không? Mỗi bước đi hướng tới sự hòa giải là một bước đi hướng tới sự tự do tâm linh, nơi chúng ta không chỉ sống vì chính mình mà còn vì người khác – những người cùng chia sẻ con đường đầy gian truân nhưng cũng tràn đầy hy vọng này.

Hãy để mùa Chay này trở thành thời điểm khởi đầu của một con người mới, một con người được làm mới bởi sự tha thứ và lòng nhân ái, sẵn sàng đối mặt với chính mình và yêu thương kẻ xung quanh một cách trọn vẹn. Đây không phải là một hành trình dễ dàng, nhưng nó là con đường dẫn đến sự sống trọn vẹn, theo gương Chúa Giêsu đã dạy chúng ta.

Trong từng khoảnh khắc cầu nguyện, mỗi lời xin tha thứ và mỗi hành động hướng tới sự hòa giải, ta đang góp phần xây dựng một thế giới nhân ái hơn – một thế giới mà trong đó tình yêu và sự tha thứ luôn chiến thắng trên cả sự oán giận và thù hận. Đây chính là thông điệp của Chúa dành cho chúng ta, là lời mời gọi hoán cải sâu sắc mà Người đã trao cho mỗi con người trong chúng ta.

Lm. Anmai, CSsR

SỰ HÒA GIẢI VỚI CHÍNH MÌNH VÀ NGƯỜI KHÁC

Trên núi Sinai, khi ông Môsê nhận được giới răn “Ngươi chớ giết người”, đó không chỉ là một lời cấm đoán đơn thuần về hành vi bạo lực, mà còn là lời nhắc nhở về việc giữ gìn sự trân trọng và tôn trọng cuộc sống. Trong ánh sáng của Mùa Chay, lời răn ấy lại càng trở nên sâu sắc khi Đức Giêsu đến giải thích và mở rộng ý nghĩa của nó, chuyển hướng từ hành động bên ngoài sang trạng thái của tâm hồn.

Đức Giêsu đã khẳng định uy quyền của Ngài khi nói: “Còn Thầy, Thầy bảo cho anh em biết…” và rồi Ngài tiếp tục dạy rằng “Ai giận anh em mình thì đáng bị đưa ra tòa”. Qua lời dạy này, Ngài không chỉ cảnh báo về sự nguy hiểm của cơn giận mà còn hé lộ ra một chân lý sâu sắc: tình cảm nóng giận có thể dẫn đến những hậu quả không lường trước được. Khi lòng người xâm chiếm bởi giận dữ, lời nói trở nên sắc bén, không chỉ lăng mạ mà còn có thể làm nhục người khác, và khi mất khôn, cơn giận thậm chí có thể biến thành hành động giết người.

Tuy nhiên, Đức Giêsu cũng không bỏ qua việc thừa nhận rằng không phải mọi cơn giận đều là tội lỗi. Có những lúc, giận dữ được đánh giá là chính đáng khi đứng lên bảo vệ lẽ phải, chống lại sự bất công và xâm phạm. Điều này được thể hiện qua những trường hợp Ngài cho phép sự “nóng giận chính đáng” như một cách thể hiện lòng trung thực và công bằng. Như vậy, thông điệp của Đức Giêsu không chỉ đơn thuần là “cấm giận” mà còn là kêu gọi chúng ta nhìn nhận và kiểm soát cơn giận để không cho nó chi phối tâm hồn.

Mùa Chay, theo truyền thống, là thời gian của sự kiểm điểm và làm hòa. Đây là lúc mà mỗi người chúng ta được mời gọi trở về với chính mình, để suy ngẫm về những mối quan hệ đã bị tổn thương, những vết nứt nhỏ trong tâm hồn và trong cuộc sống hàng ngày. Ngày lễ này nhấn mạnh rằng trước khi dâng lên Chúa lễ vật của mình, chúng ta cần “để của lễ lại trước bàn thờ” và đi làm hòa với người anh em. Bởi vì chỉ có khi trái tim bình yên, trong sự hòa thuận với Thiên Chúa và với nhau, lễ vật mới thực sự được tiếp nhận và trở nên ý nghĩa.

Hòa giải không chỉ là trách nhiệm đối với những người chúng ta biết rõ mình đã làm tổn thương, mà còn là hành động cần thiết với những người đang giữ trong lòng điều bất bình, dù chúng ta có thể không phải là người trực tiếp gây ra mối bất hòa đó. Trong cuộc sống, có lúc chúng ta phải là người “đi bước trước” làm hòa, dù cho chính mình không phải là người gây ra mâu thuẫn. Đặc biệt, lời dạy “mà còn phải làm hòa với cả thù địch của mình” càng làm nổi bật yêu cầu về lòng nhân từ và sự bao dung, giúp chúng ta vượt qua ranh giới của lòng tự cao và kiêu ngạo.

Trên con đường đời, khi ta đứng trước cửa công, ngay cả những điều nhỏ bé như chưa trả món nợ cũng có thể trở thành mối lo âu, làm dấy lên cơn giận và dẫn đến những hậu quả pháp lý không mong muốn. Vì vậy, lời dạy của Đức Giêsu kêu gọi chúng ta hãy mau chóng dàn xếp mọi mối quan hệ, giải quyết những bất hòa để không bị “kết án” trong cuộc sống này. Sự hòa giải không chỉ là việc làm để tránh những rắc rối pháp lý mà còn là cách để khôi phục lại sự bình yên nội tâm, đồng thời tạo nên một cộng đồng sống chung trong tình yêu thương và tôn trọng lẫn nhau.

Mùa Chay cũng là thời gian để mỗi người chúng ta nhìn nhận lại bản thân, tìm kiếm sự giao hòa giữa con người với con người, giữa con người với Thiên Chúa. Đó là thời điểm mà người con cả, dù đứng ngoài cổng, nhưng khi lòng hối cải, biết sẵn sàng hướng về nhà, sẽ được đón nhận với vòng tay rộng mở của cha, cùng sự ấm áp và bao dung của gia đình. Hòa giải không chỉ là việc gạt bỏ những rào cản, mà còn là sự sẵn lòng chấp nhận lỗi lầm, tha thứ và tìm kiếm sự đồng cảm trong từng trái tim.

Trong từng bước đi của Mùa Chay, chúng ta được mời gọi để nhìn nhận lại những cơn giận, kiểm soát nó trước khi nó trở nên tàn phá, làm tổn thương mối quan hệ và cả chính bản thân. Hãy biến cơn giận thành nguồn năng lượng tích cực để thay đổi, để đứng lên bảo vệ lẽ phải mà không để lòng mình bị lấn át bởi những cảm xúc tiêu cực. Sự hòa giải, sự tha thứ không chỉ mang lại sự an lạc cho tâm hồn mà còn là minh chứng sống động cho tình yêu thương của Thiên Chúa, luôn kêu gọi con người sống đúng với lời răn “Ngươi chớ giết người” trong cả lời nói và hành động.

Mùa Chay năm nay, hãy để trái tim mình mở rộng, sẵn sàng sửa chữa những vết thương cũ, xây dựng lại những mối quan hệ đã bị tổn thương và tìm về sự bình yên, nơi mà mọi con người đều có thể cùng nhau chia sẻ niềm vui của sự hòa giải và tình yêu thương chân thành.

Lm. Anmai, CSsR

THIÊN CHÚA LÀ TÌNH YÊU – HÀNH TRÌNH THANH TẨN VÀ HÒA GIẢI

Trong mùa Chay này, khi tâm hồn ta hướng về sự hiến dâng và thanh tẩy, lời nhắc nhở của Thiên Chúa vang vọng mạnh mẽ: Thiên Chúa là tình yêu. Điều ấy không chỉ là một khẳng định mà còn là lời mời gọi chúng ta sống theo một con đường đầy đòi hỏi – con đường của tình yêu chân thành, của sự hòa giải và của lối sống công chính. Những suy niệm hôm nay không chỉ giúp ta nhìn nhận bản thân mà còn khơi gợi trách nhiệm của mỗi người trong việc tạo dựng một thế giới tươi đẹp hơn.

Tội lỗi luôn mang theo mình cái giá của sự chết chóc – không chỉ về thân xác mà còn về linh hồn. Chính bởi tội lỗi, con người lạc lối, mất đi sự sống trọn vẹn mà Thiên Chúa hằng hứa ban cho. Hơn cả những hậu quả hiện hữu, tội lỗi còn rình rập cả những suy nghĩ, lời nói và hành động nhỏ nhặt mà, dù không thấy rõ, vẫn có thể nuôi dưỡng mầm mống của hận thù và chia rẽ. Vì vậy, việc nhận thức được tội lỗi không chỉ dừng lại ở hành vi bên ngoài mà còn phải thâm nhập vào từng ngóc ngách của tâm hồn.

Thiên Chúa không chỉ dạy ta giữ gìn lề luật một cách hình thức. Nếu người Biệt phái chỉ tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc mà không thấm nhuần tinh thần yêu thương, thì con cái của Ngài được kêu gọi vượt lên trên điều đó. Ngài mong muốn chúng ta giữ lề luật bằng tình yêu – tình yêu không chỉ là cảm giác bề ngoài mà là sự dâng hiến từ tận đáy lòng. Lời dạy của Chúa cảnh báo rằng, trong mắt Ngài, sự xúc phạm đồng loại không chỉ được đo bằng hành động mà còn bằng lời nói, thậm chí là suy nghĩ. Mỗi suy nghĩ, mỗi lời nói đều có sức mạnh xây dựng hoặc phá hoại, và chính vì vậy, sự thanh tẩy tâm hồn là nhiệm vụ cấp bách.

Để đạt được một sự sống trọn vẹn trong tình yêu của Thiên Chúa, không làm ác mới chưa đủ. Nếu bên trong tâm hồn vẫn còn chứa đựng ghen ghét, mâu thuẫn hay thù địch, thì những mầm mống của chiến tranh hận thù vẫn có thể bùng nổ bất cứ lúc nào. Chính vì thế, ta được kêu gọi không chỉ tránh xa hành động ác mà còn phải nuôi dưỡng, lan tỏa những suy nghĩ và lời nói tốt đẹp. Yêu thương, trong từng suy nghĩ và từng lời nói, là chìa khóa để giải phóng bản thân khỏi xiềng xích của thù địch, biến mỗi mối quan hệ trở nên chan chứa ân tình và sự tha thứ.

Một bước nhảy vọt mà Thiên Chúa đặt ra cho chúng ta là làm hòa với những người bất bình với ta. Điều này không chỉ là một mệnh lệnh khó khăn mà còn là lời mời gọi thấm đẫm sự chân thành và dũng cảm. Vì sao ta phải làm hòa? Bởi lẽ Thiên Chúa khao khát một thế giới không còn sự thù hận, không còn ghen ghét, nơi mà tình yêu thống trị mọi quan hệ. Ngay cả khi ta không trực tiếp gây nên chia rẽ, ta vẫn có trách nhiệm hàn gắn những vết thương, những mảnh vỡ trong lòng người khác. Mỗi hành động hòa giải, dù nhỏ bé, cũng góp phần tạo nên một tổng thể hòa bình và đồng cảm, giúp thế giới trở nên ấm áp hơn.

Chỉ sau khi ta thực sự hòa giải, thanh tẩy tâm hồn và sống trong tình yêu chân thành, mới có thể dâng của lễ một cách trọn vẹn cho Thiên Chúa. Trong mắt Ngài, lễ vật không phải là những thứ vật chất đắt giá, mà là sự hi sinh của bản thân để kiến tạo hòa bình, xây dựng tình yêu. Đó là sự rèn luyện không chỉ để tự thanh tẩy mình mà còn để làm sạch cả “ngôi nhà” – thế giới xung quanh ta. Ta được kêu gọi không chỉ không làm cho người khác tức giận, mà còn phải làm sao cho không ai cảm thấy rằng họ có lý do để giận dữ. Khi tình yêu và sự tha thứ lan tỏa, mới thực sự tạo nên một thế giới tươi đẹp, nơi sự sống được nuôi dưỡng bởi niềm tin và hy vọng.

Mùa Chay năm nay, mỗi người trong chúng ta đều được mời gọi bước vào một hành trình tự nhìn nhận, tự thanh tẩy và tự làm mới mình. Đó là hành trình đầy gian truân nhưng cũng không kém phần ý nghĩa, khi mà mỗi bước đi đều là một dấu mốc của sự trưởng thành tâm linh. Nếu chúng ta nhận thức được rằng Thiên Chúa luôn mong muốn con cái Người sống công chính hơn, với tình yêu lan tỏa từ tâm hồn, thì mỗi hành động, mỗi lời nói của chúng ta sẽ trở thành những viên gạch xây đắp nên một thế giới hòa bình, tràn đầy tình thương.

Trong mùa Chay này, dù ta có rất nhiều việc cần phải làm để xứng đáng dâng lễ Chúa Phục Sinh, thì hãy nhớ rằng mỗi nỗ lực, mỗi giọt mồ hôi của tình yêu thương, đều không hề nhỏ bé. Chúng ta không đơn thuần là những người giữ lề luật, mà là những con người được kêu gọi trở nên cao cả, yêu thương và sẻ chia. Chính sự thay đổi từ bên trong sẽ dẫn dắt chúng ta, từng bước, tiến đến một tương lai mà ở đó, tình yêu của Thiên Chúa không chỉ là một lời hứa mà là hiện thực sống động, làm rạng rỡ thế giới.

Hãy để mùa Chay này là thời gian của sự chuyển hóa – của lòng dâng hiến, của sự tha thứ và của hòa giải. Vì chỉ khi ta thực sự sống trong tình yêu của Thiên Chúa, ta mới có thể chứng kiến một thế giới được thanh tẩy, một thiên đường hiện hữu ngay trên mặt đất.

Lm. Anmai, CSsR

SỰ THƯƠNG THỨC VÀ SỰ PHỤC HỒI

Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường phải đối mặt với những phiền lòng, những mảnh vụn của những xúc phạm nhỏ nhặt mà chẳng ai tránh khỏi. Dù có những lúc không dám tha thứ cho những vết thương sâu sắc, nhưng chính những điều nhỏ bé ấy lại là nơi mà lòng nhân ái được mài giũa, được rèn luyện qua mỗi ngày. Mùa Chay năm nay, khi tâm hồn ta hướng về gương Chúa, ta càng nhận ra rằng tha thứ không chỉ là một hành động, mà còn là một quá trình tâm linh – quá trình giúp chúng ta trở nên gần gũi hơn với Thiên Chúa và với chính con người mình.

Tác giả của tập sách Đường Hy Vọng đã chia sẻ một kinh nghiệm giản dị nhưng thấm đượm trí tuệ: “Đừng tức tối vì người ta chỉ trích con, hãy cám ơn vì còn bao nhiêu tồi tệ khác nơi con mà người ta chưa nói tới.” Câu nói ấy như một lời nhắc nhở nhẹ nhàng rằng, mỗi lời chỉ trích hay châm chọc, dù chỉ là nỗi đau nhỏ, cũng có thể trở thành cơ hội để ta tự nhìn nhận, tự hoàn thiện bản thân. Bởi lẽ, nếu chúng ta biết lắng nghe và cảm tạ, ta sẽ phát hiện ra những khuyết điểm của chính mình mà trước đó ta chưa hề nhận ra. Thay vì mang theo hận thù, thay vì để nỗi buồn chen ngang trong tâm hồn, chúng ta hãy biết biến mỗi lần bị tổn thương thành một bước tiến để trưởng thành hơn.

Chúa đã dạy chúng ta một bài học sâu sắc qua những lời chỉ dạy: “Nếu ai làm mất lòng con, hãy để của lễ về làm hòa với người ấy trước; còn con, con làm ngược lại: cứ dâng của lễ và phóng thanh cho mọi người biết.” Lời dạy ấy không chỉ nói về sự tha thứ, mà còn khuyến khích chúng ta hãy chủ động tạo dựng mối quan hệ mới, hãy mở lòng và chia sẻ yêu thương với mọi người. Đó là một thông điệp mạnh mẽ rằng tha thứ không chỉ là bỏ qua lỗi lầm của người khác mà còn là cơ hội để xây dựng lại những mối liên kết, để bắt đầu lại từ đầu với một trái tim trong sáng, không nặng trĩu những tổn thương cũ.

Không dễ mà làm được điều đó, bởi tha thứ đòi hỏi sự can đảm, đòi hỏi chúng ta phải đối diện với những vết thương lòng và những mất mát của chính mình. Đôi khi, con người ta tự hỏi: “Con không khuyết điểm tại sao lại tức tối và tấn công khuyết điểm của người khác?” Sự tự vấn ấy không chỉ là sự phê phán của chính mình, mà còn là lời kêu gọi phải sống một cuộc đời có trách nhiệm với tâm hồn, phải biết tha thứ và yêu thương. Nếu như ta luôn giữ bền lòng oán giận, nếu như ta không dám bước ra và tìm cách hòa giải, thì cuối cùng những phiền lòng nhỏ nhoi ấy sẽ biến thành gánh nặng không thể gánh vác, và làm ta lạc lối giữa cơn bão của chính cảm xúc.

Chúa cũng đã chỉ dạy thêm: “Nếu ngươi đang dâng của lễ nơi bàn thờ mà sực nhớ anh em đang có điều bất bình với ngươi, hãy đặt của lễ trước bàn thờ, đi làm hòa với người anh em trước, rồi hãy đến mà dâng của lễ.” Lời dạy ấy chứa đựng một chân lý sâu sắc: trước khi dâng lên Thiên Chúa những tấm lòng, chúng ta cần phải làm sạch chúng, cần phải hàn gắn những mối quan hệ vỡ nát. Sự hòa giải không phải là sự từ bỏ hay nhục nhã, mà là bước đi dũng cảm để xóa bỏ mọi khoảng cách, để mở ra cánh cửa dẫn đến sự trọn vẹn và tình yêu thương chân thành. Qua đó, chúng ta không chỉ làm lành cho người khác mà còn làm lành cho chính tâm hồn mình.

Mỗi người chúng ta, dù có những thiếu sót, đều có những lúc sai lầm, những lúc quên mất rằng tha thứ là chìa khóa mở cánh cửa dẫn đến sự thanh thản trong tâm hồn. Mùa Chay là thời điểm để chúng ta dừng lại, nhìn lại và tự hỏi: “Liệu tôi đã sống đúng với lời dạy của Chúa chưa? Liệu tôi có đủ can đảm để buông bỏ những phiền lòng, để cho tình yêu và sự tha thứ lan tỏa trong cuộc sống của mình?” Đó là những câu hỏi không chỉ dành cho riêng một cá nhân, mà còn là lời kêu gọi cho cả cộng đồng, cho những mối quan hệ giữa người với người, để cùng nhau hướng về một cuộc sống hài hòa và chan chứa yêu thương.

Trong hành trình tìm kiếm sự thanh thản ấy, tha thứ là điều kiện tiên quyết để tôn vinh Thiên Chúa một cách xứng đáng. Khi ta tha thứ, ta không chỉ giải phóng bản thân khỏi gánh nặng của oán giận mà còn tạo dựng nên một niềm tin vững chắc vào sự yêu thương vô điều kiện của Đấng Tạo Hóa. Mỗi hành động tha thứ, mỗi nụ cười trao đi, mỗi lời nói dịu dàng chính là những “món lễ” giản dị nhưng đầy ý nghĩa, giúp kết nối trái tim con người lại với nhau theo một cách chân thành và đầy nhân ái.

Vậy nên, trong mùa Chay này, hãy để mỗi chúng ta tự nhìn vào chính mình, tự chữa lành những vết thương nội tâm và tìm kiếm sức mạnh từ đức tin để tha thứ. Hãy nhớ rằng, tha thứ không phải là sự yếu đuối, mà là biểu hiện cao cả của lòng kiên cường, của một con người biết yêu thương và biết sống trọn vẹn. Khi chúng ta dâng của lễ của mình, hãy để lòng yêu thương ấy được thăng hoa, được phóng thanh khắp nơi, như lời kêu gọi của Chúa đã gửi gắm cho mỗi chúng ta từ thuở ban đầu.

Hãy để mùa Chay này trở thành thời điểm chúng ta không chỉ làm mới mối quan hệ với Thiên Chúa mà còn với anh em, với những người xung quanh. Hãy bắt đầu lại, hãy làm lành, và hãy trao đi sự tha thứ – vì trong sự tha thứ ấy, con người ta mới thực sự tìm thấy sự sống, sự thanh thản và hạnh phúc bền vững.

Lm. Anmai, CSsR

CHÂN PHƯỚC MARCHELLO VÀ NIỀM VUI TRONG YÊU THƯƠNG

Trong mùa Chay này, tâm hồn chúng ta được mời gọi đến với một suy niệm sâu sắc về nghĩa cống hiến và tình yêu thương chân thành qua câu chuyện của chân phước Marchello – một tấm gương của sự hy sinh và đức tin trọn vẹn. Marchello, người kỹ nghệ gia giàu có đến từ Italia, đã quyết định bán hết gia sản để phục vụ những người phong cùi, đem tình thương và ánh sáng của Chúa đến với những con người bị xã hội xa lánh. Câu chuyện của ông không chỉ là lời nhắc nhở về sự khiêm nhường, mà còn khẳng định rằng niềm hạnh phúc thật sự đến từ việc sống vì người khác.

Tại một viện bài phung giữa rừng già miền Amazone, Marchello đã gặp một người đàn bà với dáng vẻ rầu rĩ, bị phong cùi và bị bỏ rơi bởi chồng con. Mặt bà đã bị đục khoét đến mức không còn hình tượng con người, một hình ảnh khắc họa nỗi đau và sự cô đơn của những kẻ lạc lõng. Tuy nhiên, chính trong cuộc sống gian truân ấy, bà vẫn tỏa ra một ánh sáng hiền từ, bởi lòng tin vững vàng vào Chúa. Khi Marchello mang đến cho bà vài món quà và hỏi thăm, bà trả lời rằng bà sống đơn độc, tay chân bại liệt, mắt mũi không còn chức năng. Nhưng điều khiến Marchello bất ngờ nhất không phải là nỗi khổ của bà, mà là sự bình an và niềm vui đến từ sự hiện diện của Chúa trong cuộc sống bà.

Người đàn bà cho biết rằng dù sống trong cảnh cô đơn, bà không cảm thấy buồn hay bị bỏ rơi, bởi vì bà luôn có Chúa bên cạnh qua từng lời cầu nguyện. Khi Marchello hỏi bà cầu nguyện cho ai, bà mở lòng chia sẻ rằng bà cầu nguyện cho Đức Giáo Hoàng, cho các Giám Mục, Linh mục, Tu sĩ, cho những người phong cùi bị bỏ rơi, cho các trẻ em mồ côi và cho tất cả những ai giúp đỡ trung tâm bài phung. Câu trả lời ấy như một luồng gió mát, thổi bay những định kiến về nỗi buồn và sự chối bỏ mà xã hội thường dành cho những người bị bệnh tật và xa lánh.

Chính tại khoảnh khắc ấy, khi Marchello hỏi: “Bà không cầu nguyện cho bà sao?”, người đàn bà mỉm cười rạng rỡ và khẳng định rằng bà chỉ cầu nguyện cho người khác, vì khi người khác được hạnh phúc, bà cũng cảm nhận được niềm vui trọn vẹn. Đó là minh chứng sống động cho một đức tin sâu sắc, một đức tin mà lòng bác ái và yêu thương đồng loại chính là trung tâm của sự sống. Không có sự tự thỏa mãn cá nhân, bà đã chọn cách trao đi niềm hạnh phúc, để qua đó cảm nhận được sự an bình nội tâm mà không lời nào có thể diễn tả hết.

Bài học lớn mà chúng ta rút ra từ câu chuyện này chính là sự thánh thiện đích thực không phải là sống cho riêng mình, mà là sống cho người khác. Trong thế giới mà lòng ích kỷ thường chiếm ưu thế, việc biết chia sẻ, biết yêu thương và giúp đỡ người khác chính là chìa khóa dẫn lối đến hạnh phúc bền vững. Sự sống của người phong cùi ấy, dù bị thương tổn về thể xác, nhưng lại rực rỡ bởi niềm tin vào tình yêu thương của Chúa, đã dạy chúng ta rằng: “Thánh thiện mà không có bác ái là thánh thiện giả hình.”

Chúa Giêsu đã đến để làm thay đổi mọi định kiến cứng nhắc của những người Biệt Phái và Luật Sĩ thời đó. Ngài đã phơi bày sự thiếu sót của những quy tắc khô khan, nhấn mạnh rằng tình yêu thương và lòng bác ái mới là linh hồn của toàn bộ lề luật. “Nếu các con không ăn ở công chính hơn những Biệt Phái và Luật Sĩ, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời.” Qua lời dạy ấy, Ngài mời gọi chúng ta nhìn nhận lại bản thân, vượt qua những định kiến, và sống một cuộc đời trọn vẹn với đức tin yêu thương.

Chúng ta thường mơ ước một cuộc sống an bình, hạnh phúc và đầy ắp niềm vui, nhưng liệu mỗi người có nhận ra rằng bí quyết của hạnh phúc ấy chính nằm ở việc sống vì người khác? Hạnh phúc không đến từ sự tích lũy của của cải vật chất hay danh vọng, mà đến từ những khoảnh khắc sẻ chia, từ những hành động yêu thương vô điều kiện. Người ta hay nói: “Một vị thánh buồn là một vị thánh đáng buồn”, như lời nhắc nhở rằng niềm vui của người thánh thiện không bao giờ bị lấn át bởi nỗi buồn, vì niềm vui ấy được nuôi dưỡng qua tình yêu thương chân thành và sự phục vụ không mệt mỏi.

Trong mùa Chay này, hãy để câu chuyện của chân phước Marchello và người đàn bà phong cùi trở thành nguồn cảm hứng cho mỗi chúng ta. Hãy học cách sống có đức tin, sống biết yêu thương và sẵn sàng chia sẻ niềm vui của mình với người khác. Bằng cách đó, chúng ta không chỉ tìm được hạnh phúc cá nhân mà còn góp phần xây dựng một cộng đồng nhân ái, chan chứa tình thương và sự an lành.

Nguyện xin Chúa ban cho chúng ta đôi mắt để thấy được vẻ đẹp của tình người, một trái tim biết cảm thông và đôi tay sẵn sàng giúp đỡ những người gặp khó khăn. Hãy sống mỗi ngày với lòng hiếu khách, với đức tin rằng chính khi trao đi yêu thương, chúng ta mới nhận lại được niềm hạnh phúc đích thực – niềm hạnh phúc của Nước Trời hiện hữu ngay giữa cuộc sống này.

Trong khoảnh khắc suy niệm này, chúng ta hãy nhớ rằng đức tin không chỉ là những lời cầu nguyện thành tiếng mà còn là hành động cụ thể, là sự chia sẻ và đồng cảm với người khác. Hãy biến mỗi ngày thành một ngày của sự hiến dâng, của những hành động yêu thương và của sự thay đổi tích cực, để mỗi chúng ta, dù nhỏ bé, đều có thể trở thành ánh sáng của Chúa lan tỏa đến mọi ngóc ngách của thế giới.

Lm. Anmai, CSsR

HÀNH TRÌNH TỰ GIẢI PHÓA TÂM LINH VÀ KHỞI NGHIỆP YÊU THƯƠNG

Mùa Chay không chỉ là khoảng thời gian kiêng khem về thể xác, mà còn là cơ hội quý báu để mỗi người chúng ta đi sâu vào nội tâm, tự vấn bản thân và mở rộng trái tim yêu thương đối với anh em. Trong ánh sáng của lời dạy của Đức Giê-su, “Nếu anh em không ăn ở công chính hơn các kinh sư và người Pha-ri-sêu, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời,” mỗi người đều được mời gọi làm mới tâm hồn, vượt qua những khuôn mẫu đã định sẵn và sống theo lẽ sống chân thật, độc lập về tinh thần cũng như trong tình người.

“Anh em đã nghe luật người xưa rằng: Chớ giết người, ai giết người thì đáng bị đưa ra tòa. Còn Thầy, Thầy bảo cho anh em biết: Ai giận anh em mình, thì phải đưa ra tòa. Ai mắng anh em mình là đồ ngốc, thì phải đưa ra trước thượng hội đồng. Còn ai chửi anh em mình là quân phản đạo, thì phải bị lửa hỏa ngục thiêu đốt.” (Mt. 5, 20-22)
Lời dạy này của Đức Giê-su đã mở ra một chiều sâu mới về trách nhiệm cá nhân. Không chỉ dừng lại ở việc cấm những hành động bạo lực bên ngoài, Ngài còn thách thức chúng ta làm chủ cảm xúc, biết kiểm soát sự giận dữ và những lời nói cay độc – những thứ thường xuất phát từ những vết thương sâu kín của tâm hồn. Khi mỗi cá nhân biết trân trọng tình thân, lòng yêu thương sẽ dần trở thành ngọn lửa sưởi ấm, xua tan những mối hận thù và định kiến, đưa con người đến gần nhau hơn.

Giữa thời đại mà thông tin được bùng nổ, chúng ta dễ dàng bị cuốn vào làn sóng của những xu hướng chung, những tiêu chuẩn đồng nhất về ăn mặc, phong cách sống và cả thái độ hành xử. “Mọi người làm thế, anh hãy làm như vậy!” – câu nói ấy như một chiếc khuôn đúc sẵn, ép buộc mỗi cá nhân phải tuân theo một khuôn mẫu mà dần dần làm mất đi sự độc đáo, cá tính riêng biệt.
Nhưng thông điệp mà mùa Chay gửi gắm lại là lời kêu gọi tự do lựa chọn, tự quyết định dựa trên giá trị nội tâm và sự chân thành. Khi ta dám đứng lên, tự hỏi “Tâm hồn con đối với anh em thế nào?”, ta sẽ nhận ra rằng sự tự chủ và tinh thần độc lập không chỉ là đức tính cá nhân mà còn là nền tảng để xây dựng một cộng đồng gắn bó, biết yêu thương và chia sẻ.

Ngôn sứ Ê-giê-ki-en từng nói: “Ta sẽ phán xét mỗi người theo đường lối của họ.” Mỗi con người không chỉ có quyền lựa chọn mà còn phải chịu trách nhiệm cho từng hành động của mình. Đây là một lời cảnh tỉnh rằng chúng ta không thể đổ lỗi cho hoàn cảnh hay trút gánh nặng cho người khác.
Khi mỗi cá nhân sống theo lẽ công chính, dựa vào lòng tự trọng và sự trung thực, thì kết quả là một cộng đồng mà trong đó, tình yêu thương và sự hòa hợp luôn được đặt lên hàng đầu. Điều này không chỉ giúp mỗi người trưởng thành mà còn góp phần xây dựng một xã hội công bằng, nơi mà mỗi hành động đều mang đậm giá trị nhân văn cao cả.

Trong cuộc sống hàng ngày, những hành động nhỏ bé như một lời nói yêu thương, một cử chỉ chia sẻ hay một nụ cười chân thành có thể tạo nên những thay đổi lớn lao. Đức Giê-su không chỉ dừng lại ở việc cấm giận dữ hay lời nói hăm dọa, Ngài còn nhấn mạnh đến việc nuôi dưỡng tấm lòng từ những hành động nhỏ nhất.
Một tấm lòng trong sáng và đầy yêu thương sẽ giúp ta vượt qua những thử thách, gắn kết con người với nhau và làm dịu đi những xung đột không đáng có. Khi ta bắt đầu từ chính bản thân, khi ta biết yêu thương và trân trọng từng khoảnh khắc bên anh em, mỗi bước đi trên con đường đời sẽ trở nên ý nghĩa hơn và dẫn lối ta đến gần hơn với Thiên Chúa.

Lời “Ai sao, tôi vậy” không chỉ là một câu khẩu hiệu, mà còn là lời cam kết của mỗi người đối với chính mình và với cộng đồng. Đây là lời thề sẽ sống một cuộc đời trung thực, dám đứng lên khẳng định giá trị bản thân và không bao giờ khuất phục trước áp lực của xã hội.
Trong từng hành động, dù là nhỏ nhất, ta cần phải tự nhắc nhở bản thân rằng mình đang sống vì một mục đích cao cả – để yêu thương, để sẻ chia, và để góp phần xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn. Khi mỗi người đều sống theo lời thề “Ai sao, tôi vậy”, ta sẽ dần nhận ra rằng chính mình chính là nguồn cảm hứng cho những người xung quanh, tạo nên một làn sóng lan tỏa yêu thương và bình an.

Mùa Chay cũng là khoảng thời gian để mỗi người tự soi ngược lại mình, nhìn nhận lại những vết thương lòng, những cảm xúc tiêu cực còn ẩn chứa. Không chỉ là sự kiêng khem về vật chất, mà còn là thời điểm để chúng ta học cách buông bỏ những mối hận, những gánh nặng trong tâm hồn.
Đức Giê-su dạy rằng, “Hãy coi chừng, trước hết, hãy xem xem tâm trạng của con đối với anh em con thế nào”. Câu nói ấy như một chiếc gương soi, giúp ta nhận ra những sai lầm, những điểm yếu của bản thân để từ đó cải thiện và trưởng thành hơn. Quá trình tự nhận và giải phóng nội tâm không chỉ giúp ta tìm lại sự an lạc, mà còn mở rộng trái tim để yêu thương và tha thứ cho chính mình cũng như cho người khác.

Hành trình mùa Chay là lời mời gọi để chúng ta sống một cuộc đời có ý nghĩa, không chỉ vì bản thân mà còn vì cộng đồng. Khi mỗi người dám đối mặt với chính mình, dám đứng lên khẳng định giá trị cá nhân, ta sẽ tạo ra một sức mạnh tổng hợp để xây dựng một xã hội công bằng, nhân ái và chan hòa.
Mỗi hành động, dù nhỏ bé, cũng đều có thể là một mảnh ghép trong bức tranh tổng thể của tình yêu thương. Hãy để mỗi ngày trôi qua là một ngày ta làm mới chính mình, biến những suy nghĩ tiêu cực thành những hành động tích cực, và biến những lời nói cay nghiệt thành tiếng nói của sự tha thứ và sẻ chia. Chính trong quá trình đó, con đường đến với Nước Trời sẽ dần mở ra, không chỉ là điểm đến cuối cùng mà còn là hành trình khám phá vẻ đẹp của lòng nhân ái và sự hiến dâng không mệt mỏi.

Mùa Chay là thời gian để mỗi chúng ta quay trở lại với chính mình, đánh giá lại giá trị nội tâm và khơi dậy niềm tin vào sức mạnh của tình yêu thương. Lời dạy của Đức Giê-su không chỉ là những quy tắc khô khan, mà còn là lời mời gọi sống một cuộc đời trọn vẹn, nơi mà mỗi con người đều có thể tìm thấy được sự an yên, hạnh phúc và ý nghĩa đích thực.
Hãy để tấm lòng của bạn được thanh lọc, để những hành động của bạn luôn phản ánh sự yêu thương và lòng trắc ẩn. Khi mỗi người biết tự giải phóng bản thân khỏi những ràng buộc của cái tôi, thì chính sự thay đổi ấy sẽ lan tỏa, biến những khoảnh khắc nhỏ bé thành những bước tiến vững chắc trên con đường đến với Nước Trời.
Trong mùa Chay này, hãy cùng nhau bước đi trên hành trình của sự tự nhận, sự tha thứ và yêu thương vô điều kiện – bởi chính trong những điều giản dị ấy, ta mới tìm thấy được vẻ đẹp đích thực của cuộc sống và cái giá của một linh hồn được giải thoát.

Lm. Anmai, CSsR

SỰ HOÀN THIỆN LUẬT PHÁP: TỪ VỤ HÌNH ĐẾN TÌNH YÊU THẬT CHẤT

Trong Mùa Chay này, chúng ta được mời gọi suy ngẫm về một thông điệp then chốt trong lời giảng của Chúa Giêsu: Ngài đến để kiện toàn thái độ và áp dụng tinh thần của luật pháp, đưa con người đến với tình thương chân thành và sự hoàn thiện nội tâm. Luật của Đức Kitô không chỉ là tập hợp các quy tắc vụ hình thức như trong Luật Cựu Ước, mà đã được chuyển hóa thành một lời mời gọi sống với ân sủng và tình yêu – luật vì con người. Nhờ đó, mỗi chúng ta không đơn thuần chỉ “sống theo luật” mà còn phải sống theo luật với một tâm hồn biết yêu thương, hướng về sự công chính như “Cha anh em trên trời là Đấng hoàn thiện” (Mt 5,48).

Chúa Giêsu đã mở rộng và làm sâu sắc hơn giới răn “Ngươi không được giết người” – một trong những mười điều răn của Luật Cựu Ước. Theo Ngài, không chỉ hành động giết người mới vi phạm luật, mà ngay cả thái độ giận dữ, sự oán giận và những lời lẽ nhục mạ cũng là những dấu hiệu của tội lỗi. “Các con đã nghe người xưa dạy rằng ‘Không được giết người’… còn Ta, Ta bảo thật bất cứ ai phẫn nộ với anh chị em mình, thì sẽ bị phạt nơi tòa án…” (Mt 5,21-22). Qua đó, Chúa Giêsu nhấn mạnh rằng luật pháp không chỉ là tập hợp các lệnh cấm, mà phải được nội tâm hóa, được thực thi từ trái tim, để từ đó biến “ách nặng nề, nô lệ” của luật cũ thành “sự tự do vui thỏa” trong Chúa Thánh Thần.

Lời giảng của Chúa Giêsu không dừng lại ở việc làm tròn nghĩa vụ bên ngoài hay giữ cho mọi thứ theo đúng hình thức. Ngài kêu gọi mỗi người chúng ta phải sống với một tâm hồn đầy tình yêu thương, vượt lên trên những ranh giới của sự khô khan và giả tạo. Chúa mời gọi chúng ta “công chính hơn” đến mức hoàn thiện, giống như hình mẫu của Cha trên trời. Điều này có nghĩa là, dù chúng ta tuân giữ mọi giới răn và giáo huấn của Giáo hội, thì động lực bên trong, nguồn cảm hứng từ Chúa Thánh Thần mới chính là điều tạo nên giá trị của hành động ấy. Thánh Augustinô từng nói: “Hãy yêu đi rồi muốn làm gì thì làm”, nhấn mạnh rằng trọng tâm của luật Chúa là tình yêu, không chỉ là sự tuân lệnh vì sợ hay để tỏ lòng kính sợ Thiên Chúa.

Một minh họa tiêu biểu cho sự hoàn thiện của luật là cách Chúa Giêsu xử lý vấn đề mối tương giao huynh đệ. Luật cũ chỉ đơn thuần cấm giết người, nhưng Ngài đi xa hơn khi yêu cầu chúng ta loại bỏ ngay từ gốc rễ nỗi oán hận và cơn giận. Việc chưa tích cực giải hòa với người anh em – dù cho chúng ta có thể không trực tiếp gây ra mâu thuẫn – cũng được xem là vi phạm luật. “Khi anh sắp dâng lễ vật trước bàn thờ, mà sực nhớ có người anh em đang có chuyện bất bình với anh, thì hãy để lễ vật lại đó trước bàn thờ, đi làm hòa với người anh em ấy đã, rồi trở lại dâng lễ vật của mình” (Mt 5,23-24). Qua đó, Chúa Giêsu không chỉ đòi hỏi sự tuân thủ các quy định bên ngoài mà còn mong muốn mỗi người chúng ta đạt được sự hòa giải nội tâm, làm cho lễ vật của đời sống được dâng lên với trái tim trong sáng và trọn vẹn.

Không dừng lại ở những hình thức của luật pháp, Chúa Giêsu còn đưa nhân loại tiến đến Tin Mừng – nơi tình yêu và ân sủng được ban tặng cho tất cả. Ngài hoàn thiện luật bằng cách vượt qua những giới hạn của pháp luật cứng nhắc, mở ra một con đường tự do vui thỏa trong Chúa Thánh Thần. Đây chính là sự khác biệt giữa luật của Đức Kitô và Luật Cựu Ước: một bên đòi hỏi sự tuân thủ vụ hình thức, trong khi bên kia mời gọi mỗi người sống trong ánh sáng của tình yêu, với một trái tim được cảm nghiệm sâu sắc ý nghĩa của luật Chúa.

Sự thay đổi này không chỉ là một sự cải cách về mặt lý thuyết, mà còn là một lời mời gọi thực tiễn cho mỗi tín hữu. Khi chúng ta sống theo tinh thần của luật yêu thương, mọi hành động của chúng ta sẽ được soi sáng bởi sự chân thật và lòng nhân từ. Chúng ta không còn giữ gìn những quy tắc để tự làm ràng buộc mình, mà thay vào đó, sống trong sự tự do được ban cho qua ân sủng của Chúa.

Trong Mùa Chay này, hãy để lời dạy của Chúa Giêsu thổi bùng ngọn lửa tình yêu trong trái tim mỗi người. Hãy nhận ra rằng, sự hoàn thiện của luật không chỉ là việc giữ cho mình được “công chính” về hình thức, mà còn là hành trình hướng đến một cuộc sống đầy ân sủng, nơi mà mỗi hành động đều xuất phát từ tình yêu thương chân thành đối với Thiên Chúa và đồng loại.

Khi ta bước vào mùa của sự suy ngẫm và hối cải, hãy tự nhắc nhở rằng luật của Đức Kitô là lời mời gọi hướng về sự tự do, hạnh phúc và hoàn thiện nội tâm. Hãy sống không chỉ theo luật, mà còn sống theo tinh thần của luật – một tinh thần của tình yêu, của sự tha thứ và của lòng nhân từ. Đó chính là cách để chúng ta trở nên giống như Cha trên trời, là hình mẫu của sự hoàn thiện, và là minh chứng sống động cho tình yêu thương vĩnh cửu của Chúa Giêsu.

Mùa Chay nay, hãy mở lòng để đón nhận ánh sáng của Tin Mừng, để từ đó, mỗi chúng ta có thể bước đi trên con đường của sự hòa giải, của tình yêu và của tự do thật sự.

Lm. Anmai, CSsR