Ăn Chay!!!

**Vinam** · 22-02-2012, 09:08 AM

ĂN CHAY – MÙA CHAY

LTCG (22.02.2012)
Hầu như mọi tôn giáo đều coi trọng việc ăn chay, coi đó như là điều không thể thiếu trong đời sống của các tín hữu. Ý nghĩa và mục đích của việc ăn chay có phần giống nhau, nhưng lại cũng khác nhau tùy theo lý tưởng tôn giáo và cùng đích của đời sống mà họ đang hướng tới. Khi nói về Ăn chay – Mùa chay, ta cũng cần tìm hiểu và rút tỉa “những gì là chân thật và thánh thiện nơi các tôn giáo” (NA 2), để làm phong phú hơn cho đời sống tâm linh của mình.
I. ĂN CHAY THEO QUAN NIỆM CỦA MỘT SỐ TÔN GIÁO
1. Ăn chay
ĂN CHAY, do chữ Hán là Trai. Trai có nghĩa là thanh tịnh, sạch sẽ. Ăn chay là ăn các loại thực phẩm phát xuất từ thảo mộc hay được chế biến từ thảo mộc, như: rau cải, hoa quả, ngũ cốc, các loại đậu, tàu hủ, tương chao… Người ăn chay thường dùng nước chấm là nước tương, được làm bằng đậu nành hay xác đậu phọng. Do đó, người bình dân gọi ăn chay là ĂN TƯƠNG.
Ăn chay còn được gọi là ĂN LẠT. Ăn lạt không có nghĩa là ăn những món ăn lạt lẽo, mà nói như vậy để đối nghĩa với ĂN MẶN. Ăn mặn không có nghĩa là ăn những món ăn được nêm muối cho mặn, mà là ăn các loại thực phẩm xuất phát từ động vật hay được chế biến từ thịt động vật, như: cá, thịt, tôm, cua, sò, ốc, ba-tê, lạc xưởng,…. Vậy, ăn chay, ăn tương hay ăn lạt đều như nhau.
2. Mục đích và ích lợi của ăn chay (theo Phật giáo, Cao đài, Hòa Hảo)

- Ăn chay thì giữ được Ngũ Giới Cấm dễ dàng: không sát sanh, không trộm cắp, không tà dâm, không nói dối, không dùng chất gây nghiện (rượu, thuốc)

- Ăn chay để thanh lọc bản thể, làm tinh khiết chân thần: các loài động vật chỉ bổ dưỡng cho thể xác con người, vì thể xác con người cũng là huyết nhục. Còn các thức ăn chay có hai tác dụng bổ dưỡng:

. Bổ dưỡng xác thân nhờ những chất khoáng hấp thu trong đất và đạm khí trong không khí.

. Bổ dưỡng chân thần nhờ hấp thu ánh sáng và dưỡng khí.

Người ăn chay trường lâu năm thì tạo được vừng hào quang trong sáng nơi đỉnh đầu, chân thần cũng được trong sáng, tinh tấn, nên nhẹ nhàng hơn không khí. Ðến kỳ thoát xác, chân thần xuất ra khỏi thể xác một cách dễ dàng và bay khỏi bầu không khí, đến các cõi thiêng liêng.
- Ăn chay là luyện tập Bi, Trí, Dũng. Không giết hại thú vật để ăn thịt nên tâm từ bi. Không dùng thịt máu làm quấy động tâm can nên trí sáng. Không bị lôi kéo vào đam mê dục vọng nên chí dũng.

- Ăn chay để kiềm chế lục dục thất tình. Lục dục gồm: Sắc dục (nhãn – mắt), Thinh dục(nhĩ -tai), Hương dục (tỹ- mũi), Vị dục (thiệt-lưỡi), Xúc dục (thân- da thịt), Pháp dục (ý –tư tưởng). Thất tình gồm: Hỷ, Nộ, Ái, Ố, Ai, Cụ, Dục. (mừng, giận, thương, ghét, buồn, sợ, muốn).

- Ăn chay để tránh quả báo luân hồi. Ăn chay giúp chúng ta không mắc nợ oan nghiệt, không vay nên không phải trả, không nhân tai nên không quả báo.

Có nhiều mức độ ăn chay: nhị trai, tứ trai, thập trai, nguyệt trai, trường trai. Các tín đồ Phật giáo, Cao Đài, Hòa Hảo đã quá quen với việc ăn chay, có nhiều người ăn chay suốt đời. Họ coi đó như một cách cơ bản để tu luyện bản thân. Về tâm sinh học, quả thực việc ăn chay đem lại nhiều kết quả tốt đẹp cho đời sống thể chất cũng như tinh thần, giúp người ta đi vào đời sống tôn giáo cách thanh tịnh và thuần khiết hơn.

II. ĂN CHAY THEO KITÔ GIÁO
Kitô giáo quan niệm rằng ăn chay là rèn luyện cho bản thân cách chống lại những ham muốn xác thịt và nhất là tỏ lòng sám hối tội lỗi đối với Thiên Chúa. Cần phân biệt giữa “giữ chay” và “kiêng thịt” (nhưng hai việc này lại thường đi đôi với nhau), thông thường được hiểu như sau:
· Giữ chay (jejunium) có nghĩa là giới hạn lượng lương thực được tiếp nạp vào cơ thể. Cụ thể, giữ chay là không được ăn và uống những thứ gì ngoài bữa ăn chính trong ngày (nhưbánh, kẹo, nước ngọt, cà phê, trái cây…).
· Kiêng thịt (abstinentia) có nghĩa là từ bỏ một thức ăn khoái khẩu thường ngày, cụ thể, cấm ăn thịt nhưng lại cho phép ăn cá, các sinh vật biển hay động vật máu lạnh (tôm, cua, ếch…).Trứng, sữa và các chế phẩm từ trứng, sữa (như bơ, pho mát, sữa chua…) không thuộc danh mục những thứ buộc phải kiêng. Tuy nhiên, xét cho cùng, chúng lại “vướng” vào quy định của “giữ chay”.
· Luật chỉ buộc giữ chay kiêng – thịt vào Thứ tư Lễ Tro và Thứ sáu Tuần Thánh, còn tất cả các ngày thứ sáu trong tuần khuyên các tín hữu phải giữ chay và kiêng thịt.
· Điều 1252: “Ai đã trọn 14 tuổi buộc phải giữ luật kiêng thịt; còn luật ăn chay buộc tất cả những người thành niên cho đến khi bắt đầu 60 tuổi. Tuy nhiên, các vị chủ chăn và cha mẹ phải lo sao để cả những người vị thành niên không buộc ăn chay kiêng thịt cũng phảiđược thấm nhuần tinh thần sám hối đích thực.”
· Điều 1253: “Hội đồng Giám mục có thể ấn định rõ hơn luật giữ chay và kiêng thịt, cũng như có thể thay thế toàn phần hay một phần việc kiêng thịt và ăn chay bằng những hình thức sám hối khác, nhất là bằng những việc bác ái và việc đạo đức.”
Ăn chay bên ngoài nhắc nhở việc ăn chay trong lòng. Ăn chay trong lòng giúp ta tập làm chủ đời sống mình để luôn biết qui hướng về Chúa và mở lòng ra với tha nhân. Điều quan trọng hơn nữa là sống ý nghĩa Mùa Chay như Giáo Hội mong muốn, đó là sống mầu nhiệm Vượt Qua của Đức Kitô trong cuộc đời mình.
III. MÙA CHAY
1. Lịch sử Mùa Chay
Trong thế kỷ II các tân tòng[1] ăn chay hai ngày trước khi được Rửa Tội trong Đêm Vọng Phục Sinh. Dần dần thời gian chuẩn bị và ăn chay kéo dài 2, 3 và 4 tuần. Trong thế kỷ V Giáo Hội thêm lễ Tro là một nghi thức dành cho tội nhân đang hoán cải và sẽ được hòa giải ngày thứ Năm Tuần Thánh.
- Ý nghĩa “Tro”
Từ thời Cựu Ước, “tro” đã mang hai ý nghĩa: tượng trưng cho “sự thống hối ăn năn” và “đời sống khiêm nhường.” Trong sách Sáng Thế 18, 27, chúng ta nghe Abraham tự thú nhận: “Này tôi quả đường đột thưa với Chúa tôi – tôi chỉ là tro bụi.”
Đến thế kỷ thứ 5, Giáo Hội mới bắt đầu dùng tro trong các nghi thức phụng vụ. Trong thời điểm này, những kẻ tội lỗi và hối nhân rắc tro trên thân mình. Họ bị trục xuất ra khỏi cộng đoàn trong một thời gian ngắn, để thống hối ăn năn vì những trọng tội họ đã phạm – như tội phản đạo, chối đạo, sát nhân và ngoại tình.
Đến thế kỷ thứ 7, nghi thức thống hối này đã biến dạng và được áp dụng vào ngày Thứ Tư Lễ Tro. Kẻ có tội phải mặc áo nhặm và xức tro trên mình. Đồng thời, phải sống xa gia đình suốt cả Mùa Chay. Những người này không được bước vào Nhà Thờ và cũng không được nói chuyện với bất cứ một ai. Họ phải làm việc đền tội, cầu nguyện và ngủ dưới đất hoặc trên rơm và cũng không được tắm rửa hoặc cắt tóc cạo râu. Vào ngày Thứ Năm Tuần Thánh, những hối nhân này được ban ơn xá giải và trở về với gia đình. Truyền thống này bắt đầu phổ biến và được áp dụng cho toàn thể Giáo Hội vào thế kỷ thứ 11, dưới triều đại của Đức Thánh Cha Urbanô đệ II.
Ngày nay, vào mỗi Thứ Tư Lễ Tro, các linh mục dùng tro gạch dấu Thánh Giá trên trán của bản thân mình và từng Giáo hữu. Tro này chính là tro của những chiếc lá vạn tuế của Lễ Lá năm trước đã được đốt đi. Tro nhắc nhở các giáo hữu về thân phận con người. Con người được dựng nên từ bụi tro. Tro được sức lên trán để khắc ghi vào tâm trí thực tại cát bụi của con người chúng ta. Vì vậy, khi dùng tro ghi dấu Thánh Giá trên trán, linh mục sẽ đọc: “Ta là thân cát bụi – sẽ trở về cát bụi” (St 3,19) hoặc “Hãy ăn năn sám hối và đón nhận Tin Mừng” (Mc 1,15).
- Ý nghĩa liên lệ giữa “Mùa Chay” và “Lễ Tro”
Lá vạn tuế năm trước được đốt đi thành tro là một dấu chỉ thích đáng cho ý nghĩa của Mùa Chay. Điều đó có ý mời gọi mỗi tín hữu phải nhìn lại cuộc sống của mình trong năm qua. Ta phải thiêu đốt tất cả những gì xấu xa tội lỗi của ta thành tro bụi, và quyết tâm lên đường theo Chúa Giêsu bước vào sa mạc để đối diện với lòng mình, với chính kẻ thù của mình là Satan. Satan hằng luôn xúi dục ta chiều theo tính đam mê xác thịt, ham hố quyền hành và tham lam tiền của. Nhìn nhận mình là bụi cát, ta noi gương Chúa Giêsu sống khiêm nhu, kính sợ và tín thác vào Thiên Chúa. Chỉ lúc đó, Thiên Chúa mới “cất nhắc tôi lên từ đống phân tro.” (TV 113, 7)
Như vậy các tân tòng và tội nhân là nhân vật quan trọng hàng đầu trong Mùa Chay. Lời nguyện và bài đọc của Mùa Chay thường nhắc đến tân tòng đang chuẩn bị chịu phép Rửa Tội và tội nhân đang xin được hòa giải. Thực sự mọi Kitô hữu đã là ‘tân tòng’ cần đi lại và đào sâu con đường dẫn đến Rửa Tội; vẫn là ‘tội nhân’ được mời xức tro và tích cực tham gia vào Mùa Chay để ăn năn sám hối và chuẩn bị lập lại lời hứa khi chịu Phép Rửa Tội.
Công Đồng Vat II muốn đem lại đặc tính đích thực cho Mùa Chay: “Hai đặc tính của mùa Chay là việc sám hối và nhất là việc nhớ lại hoặc dọn mình chịu phép Rửa Tội, chuẩn bị các tín hữu cử hành mầu nhiệm phục sinh, bằng sự nhiệt thành nghe lời Chúa và chuyên chăm cầu nguyện hơn… Trong Mùa Chay, việc sám hối không những chỉ ở trong lòng và có tính cách cá nhân, mà còn phải tỏ lộ ra bên ngoài và có tính cách xã hội. Vậy hãy khuyến khích việc thực hành sám hối tùy theo khả năng của thời đại ta, của các miền khác nhau cũng như tùy hoàn cảnh các tín hữu.” (SC 109-110).
2. Chủ đích của Mùa Chay
Mùa Chay là thời gian thuận tiện để đón nhận ân sủng của Chúa, giúp cho các tín hữu ý thứctình yêu và kế hoạch Thiên Chúa trên cuộc đời mình; là thời gian nhớ lại ngày được Rửa Tội, là biến cố được “dìm xuống” trong Đức Kitô để hoán cải và sống thực sự theo vết chân Ngài. Đó cũng là thời gian tìm lại gốc rễ của đời sống đích thực nơi mỗi người. Gốc rễ là Đức Kitô đã chết và sống lại để ban cho nhân loại sự sống mới. Gốc rễ là hành động của Thần Khí nối kết chúng ta với Thiên Chúa và với anh em trong tình yêu.
Mùa Chay là một hành trình tập luyện thiêng liêng dẫn đến Phục Sinh. Trước khi xức tro có lời nguyện: “Lạy Chúa, ngày hôm nay, tất cả chúng con ăn chay hãm mình, để bước vào mùa tập luyện chiến đấu thiêng liêng. Xin giúp chúng con hằng biết sống khắc khổ, để ngày thêm vững mạnh mà chiến thắng ác thần”.
Như vậy, Mùa Chay là mùa phục hồi và bồi dưỡng tâm linh. Nói đúng hơn là chuẩn bị tín hữutham dự trọn vẹn hơn vào mầu nhiệm phục sinh của Chúa Kitô, giúp cho tín hữu thực hiện sự phục sinh tâm linh của chính mình.
Mùa Chay không có ý nghĩa tự thân. Nó lệ thuộc vào Lễ Phục Sinh, được lập ra vì Lễ Phục Sinh. Không có Lễ Phục Sinh thì cũng sẽ không có Mùa Chay. Mùa Chay chỉ thực sự có ích nếu giúp ta hồi sinh từng bước, nâng cao phẩm chất đời sống tâm linh, để chính chúng ta cũng sống lại cùng với Chúa.
3. Phục hồi và bồi dưỡng tâm linh trong Mùa Chay
Không thể sống Mùa Chay mà lại thiếu nỗ lực phục hồi và bồi dưỡng tâm linh. Nỗ lực này là điều kiện thiết yếu của đời sống Kitô hữu. Kinh nghiệm hiển nhiên cho thấy, trong mọi lãnh vực, thời gian và hoàn cảnh luôn làm tiêu hao và bào mòn mọi sự. Ngay cả tình yêu thắm thiết ban đầu rồi sẽphai dần: Dầu rằng hẹn núi thề non, nhưng rồi có lúc héo mòn nhạt phai. Vì thế, trong bất cứ lãnh vực nào cũng có nhu cầu phục hồi, tân trang, nâng cấp…để ngăn chặn sự thoái hóa. Đời sống tâm linh cũng không thể khác được.
Trên đường đi theo Chúa rất dễ xảy ra hiện tượng tiêu hao, xuống cấp. Hiện tượng này có khi còn trầm trọng hơn trong các lãnh vực khác. Cám dỗ ngày càng tăng; sức kháng cự ngày càng yếu; lòng sốt sắng ban đầu suy giảm dần; tội lỗi ngày càng tăng áp lực, nên đời sống tâm linh cạn kiệt và tê liệt dần, vì xa rời với nguồn suối linh thiêng.
Trong khi đó, Thiên Chúa lại chờ đợi chúng ta tăng trưởng, tiến tới, vươn lên. Chúa Giêsu luôn bảo các môn đệ của Ngài : “Hãy theo Ta”. Càng ngày càng phải theo Chúa sâu sát hơn trên con đường Chúa đi: con đường thập giá, từ bỏ, hy sinh, quên mình, để tiến đến sự phục sinh. Phải dámkhước từ những con đường dễ dãi, hưởng thụ, lạc thú, phú quí, danh lợi… là những con đường đưa ta vào ảo mộng, nửa tỉnh nửa mê, dở sống dở chết. Bởi thế, thánh Phaolô đã phải đánh thức các tín hữu của ngài : “Hãy chỗi dậy những ai ngủ mê, hãy chỗi dậy từ cõi chết. Chúa Kitô sẽ chiếu sáng trên ngươi”.
Chúng ta hãy phác họa cho mình một chương trình và cách thức cụ thể để sống Mùa Chay: sống yếu tố Mầu Nhiệm của đời mình trong Mầu Nhiệm Vượt Qua của Đức Kitô, để Chúa là tất cả trong tất cả cuộc đời chúng ta.
Lm. Thái Nguyên

[1] ‘Tân tòng’ (Catechumen) bằng tiến Hy lạp là kẻ “lắng nghe” (katejei), tức là kẻ nhận ra tiếng kêu của Thiên Chúa. Kinh nghiệm căn bản của tân tòng là ‘nghe Thiên Chúa nói’. Khi đọc Kinh Thánh, thắc mắc chính của con người không phải là Thiên Chúa ‘có thật’ không, mà là Ngài ‘có nói’ thực sự chăng. Những thắc mắc về đức tin không được đáp lại bằng những lý luận rất giỏi mà bằng đức tin, khi chúng ta nhận thấy và nghe Thiên Chúa nói với mình.

Thư Đàn Gia Đình Lâm Bích

Các chủ đề cùng thể loại mới nhất:

**Vinam** · 23-02-2012, 09:58 AM

Chuyện phiếm" ĂN CHAY"

Gã Siêu

Ăn chay là một trong số những việc đạo đức quan trọng mà hầu như tôn giáo nào cũng thực hiện. Tuy nhiên, cách thức giữ chay lại khác biệt tuỳ theo chủ trương của mỗi tôn giáo.
Chẳng hạn theo Phật giáo, ăn chay là ăn và uống những thứ có nguồn gốc từ thực vật, không được ăn thịt cá hay những thứ có nguồn gốc từ động vật vì liên quan đến sát sinh.
Thực vậy, với quan niệm về luân hồi, sau khi chết, tuỳ theo công phúc mình đã làm khi còn sống, mà được đầu thai làm kiếp loài vật hay loài người, cho tới khi được lên cõi Niết Bàn.

Thời gian ăn chay được gọi là trai kỳ, nhiều hay ít tuỳ theo lòng mộ mến của mỗi người:
* Nhị trai là ăn chay 2 ngày mỗi tháng: 1 và 15 âm lịch.
* Tứ trai là ăn chay 4 ngày mỗi tháng: 1,14,15 và 30, nếu tháng thiếu, thì lấy ngày 29.
* Lục trai là ăn chay 6 ngày mỗi tháng: 1,8,14,15,23 và 30, nếu tháng thiếu thì lấy ngày 29.
* Thập trai là ăn chay 10 ngày mỗi tháng: 1,8,14,15,18,23,24,28,29 và 30, nếu tháng thiếu thì lấy các ngày 27.28. và 29.
* Nhất nguyệt trai là ăn chay suốt một tháng.
* Tam nguyệt trai là ăn chay suốt ba tháng.
* Ăn chay trường là ăn chay suốt cả đời.

Phật tử được khuyến khích ăn chay vào những ngày 1,14,15 và 30 vì đó là những ngày mở cửa âm và các linh hồn được tự do!

Đối với Hồi giáo, thì có tháng “Ramadan”. Tháng này được bắt đầu một cách thống nhất, từ ngày 13.9 cho toàn thể cộng đồng Hồi giáo trên khắp thế giới. Nhiều người thường gọi một cách đơn giản tháng Ramadan là “tháng nhịn ăn”, hoặc “tháng ăn chay”, nhưng cả hai cách gọi đều không chính xác cho lắm, bởi vì các tín đồ Hồi giáo thực sự không ăn chay và cũng không nhịn ăn, bởi vì nếu nhịn ăn suốt cả một tháng, thì e rằng khó mà sống nổi.
Trong tháng này, tất cả các tín đồ Hồi giáo đều thực hiện nghiêm túc qui định: Không ăn, không uống, không hút…nghĩa là không được đưa bất cứ thứ gì vào miệng. Tuy nhiên, qui định này chỉ được áp dụng vào ban ngày, cụ thể là từ lúc mặt trời mọc cho đến khi mặt trời lặn mà thôi. Ngoài ra, luật cũng qui định: những người đau ốm, phụ nữ mang thai, trẻ em dưới 5 tuổi…đều được miễn trừ, không phải nhịn.

Việc nhịn ăn và nhịn uống như thế có mục đích tạo sự thông cảm với những người nghèo đói, đồng thời tập luyện sự tiết chế, chống lại những cám dỗ về vật chất. Chúng ta thử tưởng tượng xem: Với thời tiết nóng và khô của sa mạc, thế mà suốt ngày trong cả tháng không được động đến một giọt nước, thì đó phải là một hy sinh to lớn.
Tuy nhiên khi mặt trời đã lặn và tiếng loa từ các giáo đường vang lên, người ta lại được phép tổ chức tiệc tùng và ăn uống linh đình, như kiểu xứ ta ăn tết. Theo một thống kê của Ai Cập, thì lượng thực phẩm tiêu thụ trong tháng Ramadan thường gấp 2, gấp 3 lần các tháng khác trong năm.
Rồi vào lúc 2 hay 3 giờ sáng, mỗi khu phố lại có một người mang một cái trống nhỏ, tiếng rất đanh, vừa đi vừa đánh theo nhịp ngũ liên, lại vừa hô to để đánh thức mọi người thức dậy, lo nấu nướng cho kịp ăn uống trước khi mặt trời mọc, để bắt đầu một ngày nhịn mới.

Còn bên Do Thái giáo, thì ăn chay, cầu nguyện và làm phúc bố thí là ba sinh hoạt chính trong đời sống đạo đức. Người Do Thái có một cuộc “đại chay”, nhân ngày lễ xá tội. Đây là một việc bắt buộc mang tính cách cá nhân đối với mọi thành phần Dân Chúa. Đồng thời họ cũng có những cuộc chay tịnh khác mang tính cách tập thể, chẳng hạn vào các ngày quốc hận. Ngoài ra, những người đạo đức còn ăn chay vì lòng sốt sắng, như các môn đệ của Gioan Tẩy giả và những người Biệt Phái, họ thường ăn chay mỗi tuần hai lần.

Sau cùng là Kitô giáo nói chung và Công giáo nói riêng. Ăn chay là rèn luyện cho bản thân cách thức chống lại những ham muốn xác thịt và tỏ lòng sám hối ăn năn, quay trở về cùng Thiên Chúa. Người Công giáo phân biệt giữa “ăn chay” và “kiêng thịt”, nhưng trong thực tế hai việc này lại thường đi đôi với nhau.
Ăn chay là giới hạn phần lương thực được tiếp nhận vào cơ thể. Chỉ được ăn một bữa no và hai bữa đói mà thôi. Còn kiêng thịt là không được ăn thịt những động vật máu nóng như heo, bò, gà…nhưng lại được phép ăn cá, tôm, cua, ếch và các thứ hải sản vì chúng thuộc vào loại máu lạnh! Tuy nhiên trứng, sữa và những chế phẩm từ hai loại này đều không phải kiêng.
Giáo Hội luôn đề cao tinh thần của việc ăn chay, đôi khi ăn ít hơn hay ăn đạm bạc hơn bình thường cũng được cho là một hình thức ăn chay. Đồng thời Giáo Hội khuyến khích nên dùng số tiền do việc hy sinh ăn uống này, để giúp cho những người nghèo túng.
Những người đạo đức sốt sắng có thể ăn chay ngày thứ sáu trong tuần và 40 ngày trong suốt cả mùa chay. Tuy nhiên hiện nay, chỉ buộc phải giữ hai ngày, đó là thứ tư lễ tro và thứ sáu tuần thánh mà thôi. Mặc dầu mỗi năm chỉ có hai ngày ăn chay, thế nhưng người ta lại hay bị “cám dỗ” để rồi mất chay, hay mất ý nghĩa của ngày ăn chay.

Đúng thế, bên Tây phương, người ta thường cử hành lễ hội “Mardi gras”, tức là “Thứ ba béo”, ngày cuối cùng trước khi bước vào mùa chay. Trong ngày này, người ta tổ chức tiệc tùng linh đình, ăn uống cho thật đã, để bù lỗ cho bốn mươi ngày khắc khổ sắp tới. Người ta múa hát tưng bừng, nhảy nhót cho thật xả láng, để bù lỗ cho cái bầu khí ảm đạm của mùa chay. Có những nước đã tổ chức lễ hội này thật hoành tráng, chẳng hạn như Brasil với những trò giả trang và vũ điệu Samba, đã thu hút được rất nhiều du khách đến tham quan.
Tất cả những tiệc tùng và nhảy múa được kết thúc vào lúc 24 giờ ngày thứ ba, để rồi sau đó người ta bước sang ngày thứ tư lễ tro, khởi đầu cho mùa chay, với màu tím tê tái nơi tâm hồn, với khuôn mặt ủ rũ như treo cờ tang, với luật buộc ăn chay và kiêng thịt.

Còn đối với người Việt Nam, nhất là vào những năm tháng xa xưa, khi đời sống còn thấp kém. Trong bữa cơm gia đình, quanh đi quẩn lại, thì cũng chỉ có cà ghém mắm tôm, canh cua mồng tơi, hay rau muống luộc...Thỉnh thoảng lắm mới có tí cá, hay tí thịt. Thành thử, những người nghèo, cơm không đủ ăn, áo không đủ mặc, thì hầu mỗi ngày họ đều ăn chay và kiêng thịt, cuộc đời họ vốn dĩ đã là một mùa chay kéo dài.
Vào ban sáng, có người chỉ uống một ly cà phê, có người chỉ ăn một chút, gọi là “điểm tâm”, rồi làm việc cho đến trưa mới dùng bữa mà vẫn vui vẻ khoẻ mạnh. Thế nhưng trong ngày ăn chay, ban sáng cũng vẫn theo thói quen bình thường, thế mà mới hơn 9 giờ, đã cảm thấy đói ngấu đói nghiến. Mới nhịn nhim nhím có tí xíu, thế mà đã cảm thấy như kiến bò bụng, đói cồn đói cào.
Một khi bụng đã đói, thì mắt liền mờ tịt và tay chân bỗng bủn rủn, thậm chí con ruồi đậu vào mép cũng chẳng buồn xua. Và người lớn thường bảo:
- Đó là chước mốc ma quỉ.

Ở nông thôn, vào ngày ăn chay kiêng thịt, người ta cũng thường kiêng luôn cả việc xác, bởi vì bụng đói thì làm sao có thể kham nổi những công việc đồng áng nặng nhọc. Và thế là ngoài những lúc đến nhà thờ tham dự thánh lễ hay ngắm nguyện, các cụ có tí tuổi, thường hay tổ chức “kiệu lá”, tức là…ăn gỏi cá. Các cụ chuẩn bị cho việc kiệu lá, cho việc ăn gỏi một cách rất công phu.
Ngay từ ngày hôm trước, các cụ đã bảo con cháu đi chợ mua cá, hay kéo lưới dưới ao để bắt cá. Cá dùng để ăn gỏi thường là cá chép, cá rô, hay cá lóc…
Rồi sáng hôm ăn chay, người thì rang gạo để giã làm thính. Người thì thái cá. Thịt cá thái xong, được đặt và gói trong những tấm giấy bản để thấm nước cho thịt được khô. Người thì làm nước chấm. Nước chấm được làm bằng mẻ nấu với cá băm nhuyễn. Người thì đi kiếm rau gồm các thứ lá như: lá mơ, lá đinh lăng, lá sung, lá tầm duộc, lá cóc…Phải chăng cũng vì thế, các cụ thường gọi ăn gỏi là “kiệu lá”. Xem ra một bữa ăn gỏi, một lần kiệu lá như vậy vừa hoành tráng, vừa tốn kém lại vừa vui vẻ hơn một đám tiệc bình thường!

Còn dân bợm nhậu, thì chỉ mong sao cho ngày ăn chay và kiêng thịt qua mau, đề rồi còn tụ lại, gầy độ và lai rai với nhau nữa chứ. Chuyện rằng: Vào tối ngày thứ tư lễ tro, mấy ông bợm nhậu cùng nhau mần thịt một con chó. Họ chờ cho đúng không giờ ngày thứ năm là bắt đầu nhậu. Họ làm như đã thật lâu không gặp nhau, đã thật lâu không được cụng ly với nhau, cũng như đã thật lâu không đụng đũa tới món cờ tây. Ngồi chờ hút thuốc lào vặt cũng sốt ruột, lợi dụng lúc mọi người lui hui dưới bếp, một anh bạn vội vặn chiếc kim đồng hồ treo trên tường, vì anh ta thầm nghĩ rằng:
- Thà một người chết cho toàn dân được nhờ, thà một kẻ chịu tội cho bè bạn được sớm lai rai.

Người ta ăn để mà sống, đó là chuyện đời thường, nhưng đời thường vốn có những cái nghịch lý của nó. Vì thế, không thiếu gì những kẻ sống để mà ăn. Họ đi tìm những khoái cảm trong việc ăn uống. Có những bữa tiệc thâu đêm suốt sáng, kéo dài từ ngày này qua ngày khác. Ăn no uống đủ nhưng vẫn chưa đã. Và thế là ‘’a-lê-hấp’’ móc cổ họng cho chó ăn chè để tiếp tục nhậu nữa. Tiệc một chưa đủ, bèn rủ nhau gầy sòng làm tiệc hai. Tăng một chữa đã, bèn mần tiếp tăng hai.
Bên cạnh những kẻ thiếu ăn, có những bàn tiệc mâm cao cỗ đầy, thức ăn thừa mứa, mà mỗi khẩu phần trị giá bằng cả một năm lao động cực nhọc của những kẻ khố rách áo ôm. Đúng là tác phong ném tiền qua cửa sổ. Thánh kinh diễn tả rất đúng về hạng người thừa tiền và rửng mỡ này, khi gọi họ là những kẻ chỉ biết lấy cái bụng của mình làm chúa, ‘’quorum deus venter est’’ !

Thượng Đế đã ban cho con người một cái miệng và như chúng ta đã biết: Công dụng của cái miệng là để ăn và nói. Rất nhiều lần chúng ta đã phải khổ sở vì những lời dèm pha đầy ác ý. Lưỡi người còn sắc hơn cả gươm giáo và độc hơn cả nọc ong. Số người chết vì cái lưỡi còn nhiều hơn vì những cuộc chiến tranh tương tàn. Lời nói có thể làm cho chúng ta bị thân bại danh liệt, tiêu tan sự nghiệp, như ca dao diễn tả:
- Lười không xương nhiều đường lắt léo,
Miệng không vành, miệng méo tứ tung.
Còn về cái khoản ăn cũng không kém phần nhiêu khê và rắc rối. Người ta lao động quần quật cũng để tìm kiếm của ăn đút vào miệng. Cái miệng con người đã làm cho bao súc vật bị tuyệt chủng, bao cây cối đi đến chỗ xác xơ tiêu điều… và đến núi cũng phải lở. Rồi những cuộc chiến tranh giữa người với người đã xảy ra cũng chỉ vì miếng ăn. Và miếng ăn quả là miếng nhục!

Giá như con người không phải ăn nữa thì sẽ lợi biết bao nhiêu. Lợi được thời gian. Lợi được công sức. Lợi được tiền bạc. Nhưng mà có lẽ lúc bấy giờ cuộc đời cũng sẽ buồn đi rất nhiều. Vì thế, gã vẫn cứ phải chịu khó ăn để mà sống mỗi ngày, cho dù là ăn những của đắng đót.
Gã không biết Thượng đế có bé cái lầm hay không khi trao ban cho mỗi người chúng ta một cái miệng trong khi đó lại có những hai con mắt, hai lỗ tai và hai lỗ mũi. Phải chăng Ngài muốn chúng ta nghe nhiều hơn, nhìn nhiều hơn, hít thở nhiều hơn, còn ăn và nói thì nên giảm bớt, “sì tốp” lại phần nào.
Và theo gã nghĩ đó cũng chính là sống tinh thần chay tịnh. Thực vậy, nếu hiểu sống tinh thần chay tịnh là kiêng, là nhịn, là dẹp bỏ, là chấp nhận hy sinh, thì một tác giả nào đó đã đưa ra những cách giúp chúng ta sống tinh thần chay tinh như sau, đó là:
- Dẹp bỏ những lời nói phạm và lấp đầy cõi lòng bằng những lời cảm thông, an ủi và khích lệ.
- Dẹp bỏ những thái độ khó chịu và lấp đầy cõi lòng bằng những tâm tình biết ơn.
- Dẹp bỏ những hiềm khích và lấp đầy cõi lòng bằng sự tha thứ và kiên nhẫn.
- Dẹp bỏ thái độ bi quan và lấp đầy cõi lòng bằng niềm hy vọng và sự lạc quan.
- Dẹp bỏ những băn khoăn lo lắng và lấp đầy cõi lòng bằng niềm tin tưởng vào Chúa trong khoảng khắc hiện tại.
- Dẹp bỏ những chiếm hữu và lấp đầy cõi lòng bằng những điều đơn giản của cuộc đời.
- Dẹp bỏ những ý tưởng hời hợt và lấp đầy cõi lòng bằng những suy gẫm và những lời cầu nguyện.
- Dẹp bỏ những phê bình chỉ trích và lấp đầy lòng bạn bằng hình ảnh Đức Kitô nơi những người chung quanh.
- Dẹp bỏ tính ích kỷ và lấp đầy lòng bạn bằng tình cảm thương đối với người khác.
- Dẹp bỏ những hận thù oán ghét và lấp đầy cõi lòng bằng một thái độ hoà giải.
- Dẹp bỏ thói quen nói quá nhiều và lấp đầy cõi lòng bằng sự thinh lặng và lắng nghe người khác.
Sống tinh thần chay tịnh như thế, chắc chắn cuộc đời chúng ta sẽ ngập tràn bình an, yêu thương và hạnh phúc.

Nhận qua Email

**Vinam** · 23-02-2012, 10:16 AM

Thứ Tư Lễ Tro và Mùa Chay

Đức giáo hoàng Gregoire I thiết lập truyền thống thứ Tư lễ Tro vào năm 591, (hôm sau ngày thứ Ba béo) đó là khởi đầu cho thời kỳ sám hối bốn mươi ngày : Mùa Chay, carême là từ rút gọn của từ latin quadragesima có nghĩa là « quarantième ».
Mùa Chay bắt đầu ngày thứ Tư lễ Tro và kết thúc vào ngày thứ Năm Tuần Thánh(thứ Sáu và thứ Bảy Tuần Thánh, các tín hữu vẫn giữ chay phục sinh)..

Tro

Linh mục rãy nước thánh, rồi xông hương làm phép tro. Trong Thánh lễ vào ngày thứ Tư lễ Tro, sau khi công bố Tin Mừng và bài giảng, linh mục dùng tro vạch hình thánh giá trên trán các tín hữu đồng thời đọc những lời dành cho người phạm tội đầu tiên : « Memento, homo, quia pulvis es et in pulverem reverteris » (Này ngươi, hãy nhớ ngươi là bụi tro và ngươi sẽ trở về tro bụi).
Tro ở đây chính là thứ tro được đốt từ những nhành lá từ Chúa Nhật lễ Lá của năm trước đó.
Ý nghĩa cội nguồn của tro được tranh cãi nhiều mặc dù việc sử dụng tro đã phổ biến trong phần lớn các tôn giáo cổ xưa. Tro thường được liên kết với bụi (Kinh Thánh Bảy Mươi hơn một lần dịch từ « bụi đất » bằng « tro ») và tượng trưng cho tội lỗi cũng như tính mỏng manh của con người.

Trái tim của người tội lỗi trước tiên giống như tro : Isaïe gọi kẻ thờ ngẫu tượng là một « người ham thích tro » (Isaïe 44,20), và người Khôn ngoan nói về nó như sau : « Trái tim nó chính là tro ! Cuộc sống của nó khốn khổ hơn cả bụi đất ! » (Khôn ngoan 15,10). Vì vậy lương phạn của tội lỗi chỉ có thể là tro : những kẻ kiêu căng sẽ tự thấy họ bị « biến thành thành tro trên trái đất » (Ezéchiel 28,18), và những kẻ hung dữ sẽ bị giẫm đạp như tro bởi những người công chính (Malachie 3,21). Hơn nữa, thay vì bướng bĩnh trong sự kiêu căng, người tội lỗi [Siracide (Huấn ca) 10,9], ý thức về khuyết điểm của mình, thú nhận rõ họ chỉ là « bụi và tro » (Sáng thế18,27 ; Si 17,32) ; và để báo cho cho những người khác và cho chính mình biết rằng vì xác tín điều này, họ ngồi trên tro (Job 42,6 ; Jonas 3,6 ; Matthieu 11,21) và rắc tro trên đầu (Judith 4,11-15 ; 9,1 ; Ez 27,30). Nhưng cũng chính biểu tượng sám hối này cũng dùng để diển tả nỗi buồn của con người bị suy sụp vì nỗi bất hạnh, bởi vì người ta cho rằng có mối quan hệ giữa bất hạnh và tội lỗi. Thamar bị khinh miệt (2 Samuel 13,19) tự rắc tro lên mình ; những người Do Thái bị cái chết đe dọa cũng thế (Esther 4,1-4 ; I Maccabées 3,47 ; 4,39). Vì thế con người muốn biểu lộ thân phận mà họ đã bị biến thành (Jb 30,19) và thậm chí đi đến chỗ tự nuôi sống mình bằng tro (Thánh vịnh 102,10 ; Than vãn 3,16). Nhưng trước tiên khi con người thọ tang, họ mới trải nghiệm sự hư vô của họ, và họ biểu lộ điều đó bằng cách tự rắc tro lên người: « Hỡi con gái Sion, hãy mặc lại chiếc bao, hãy lăn mình vào đống tro, hãy để tang » (Jérémie 6,26).
Đánh dấu bằng tro, đó là thực hiện việc xưng tội công khai. Qua ngôn ngữ của vật chất vô sinh trở về bụi đất, con người tự biết mình là kẻ tội lỗi và yếu đuối dễ vỡ, từ đó cảnh giác với sự phán xét của Thiên Chúa đồng thời cầu xin lòng thương xót của Ngài. Đối với kẻ thú nhận sự hư không của chính mình, kẻ đó sẽ biết lắng nghe lời hứa của Đấng Cứu Thế, Ngài đến để chiến thắng sự chết và tội lỗi, « an ủi những kẻ sầu não và ban cho họ vương miện thay vì tro bụi, » (Isaïe).

Việc giữ chay vào Mùa Chay

Năm 364, công đồng Laodicée quy định việc dùng thức ăn thảo mộc, tức là việc tiêu thụ tuyệt đối bánh mì và trái cây khô trong mùa chay (điều khoản 50).

Vào thế kỷ thứ VII, việc ăn chay gồm việc chỉ dùng một bữa ăn hàng ngày (một bữa ăn duy nhất buổi chiều không có thịt, không trứng, không thức ăn có sữa, không rượu nho) và kiêng cử bất cứ thức ăn nào vào ngày thứ sáu và thứ bảy Tuần Thánh.

Từ năm 1949, việc ăn chay và kiêng cử trong mùa Chay chỉ bắt buộc vào thứ Tư lễ Tro và thứ Sáu Tuần Thánh.

Ngày 17 tháng Hai năm 1966, qua tông thư Paenitemini về việc ăn năn sám hối, Đức giáo hoàng Paul VI nêu rõ việc ăn chay và kiêng thịt trong mùa Chay chỉ bắt buộc vào ngày thứ tư lễ Tro và thứ Sáu Tuần Thánh mà thôi.
Ngày 23 tháng Mười, các giám mục nước Pháp bãi bỏ việc kiêng thịt vào ngày thứ sáu (từ ngày 1 tháng Giêng. 1968) nhưng quy định kiêng thịt vào các ngày thứ sáu của mùa chay.
Nếu dùng một bữa ăn vào ban trưa, tín hữu chỉ dùng một bữa ăn nhẹ buổi chiều.
Người Ky tô hữu cũng có thể hạn chế tiêu thụ rượu , thuốc lá, sô cô la, v.v. Đức Thánh Cha Gioan Phao lô đệ nhị đề nghị sử dụng truyền hình vừa phải hơn.
Các phụ nữ mang thai và những người trên 60 tuổi và ít hơn 14 tuổi được miễn ăn chay (ở Pháp).

Giáo luật (Codex Iuris Canonicis) của Giáo Hội La mã, được công bố dưới giáo triều của Đức giáo hoàng Gioan Phaolô đệ nhị ngày 25 tháng Giêng năm 1983, qui định rõ :
1249 Tất cả các tín hữu tuân giữ luật của Chúa về ăn năn sám hối mỗi người theo cách thức riêng, nhưng để cho tất cả mọi người được liên kết trong việc tuân thủ chung về việc ăn năn sám hối, những ngày sám hối được qui định, trong thời gian đó các tín hữu sẽ chuyên cần một cách đặc biệt vào việc cầu nguyện và thực hành những công việc đạo đức và bác ái, từ bỏ chính mình đồng thời chu toàn một cách trung thành những bổn phận riêng tư, và nhất là giữ chay và kiêng thịt theo các điều khoản sau đây.
1250 Những ngày và thời gian ăn năn sám hối đối với toàn thể Giáo Hội là mỗi thứ sáu trong cả năm và mùa chay.
1251 Việc kiêng thịt hoặc một thực phẩm nào khác, tùy theo những quy định của Hội đồng Giám mục, sẽ được tuân giữ mỗi thứ sáu trong năm, trừ khi nó rơi vào một trong những ngày được xem là lễ trọng ; nhưng việc kiêng thịt và ăn chay nên được tuân giữ vào thứ Tư lễ Tro và thứ Sáu Tuần Thương Khó của Chúa Giêsu Ki tô.
1252 Phải tuân giữ luật kiêng thịt các tín hữu nào được 14 tuổi trọn ; nhưng buộc giữ chay tất cả các tín hữu trưởng thành cho đến tuổi sáu mươi. Các cha linh hướng và các bậc cha mẹ nên quan tâm giáo dục ý nghĩa thật sự của việc ăn năn sám hối cho các em được miễn khỏi luật giữ chay và kiêng thịt vì tuổi tác.
1253 Hội đồng giám mục có thể nêu rõ hơn các thủ tục về việc giữ chay và kiêng thịt, cũng như các hình thức sám hối khác, nhất là những việc làm bác ái và những việc thực hành đạo đức có thể xảy ra trong toàn bộ hoặc một phần của việc ăn chay và kiêng thịt.

Câu trích dẫn và tục ngữ

Khi các con ăn chay. Đừng làm vẻ mặt buồn rầu, như những kẻ giả hình, họ tự làm cho bộ mặt nhăn nhó, để cho mọi người biết họ đang ăn chay. Thầy bảo thật với các con, họ lãnh nhận phần thưởng của họ rồi. (Matthieu 6,16)

Việc xức tro làm nổi bật thân phận của loài thụ tạo chúng ta, trong sự lệ thuộc hoàn toàn và biết ơn đối với Đấng Sáng Tạo (…) Hành vi khiêm tốn đón nhận tro làm phép trên trán (…) đi ngược lại cử chỉ kiêu căng của Adam và Eve, vì sự bất tuân, họ đã hủy hoại mối quan hệ thân hữu với Thiên Chúa Sáng Tạo. (Gioan Phao lô II, 25 tháng Hai 1998)

Dù chúng ta có lên cao thế nào đi nữa, cuối cùng chúng ta luôn kết thúc bằng tro bụi (Henri Rochefort, diễn viên hài)

Mùa chay ngắn ngủi đối với người có món nợ phải thanh toán vào lễ Phục Sinh (Tục ngữ Tây ban nha)
Kẻ nào phải bị treo cổ vào lễ Phục Sinh thường thấy mùa Chay quá ngắn (Tục ngữ Basque)

Tác giả: Jean Paul Coudeyrette
Bản dịch tiếng Việt của Kim Ngân.

**Vinam** · 23-02-2012, 10:03 PM

24/02/12 thứ sáu sau lễ tro
Mt 9,14-15

Cho niềm vui rạng rỡ

“Chẳng lẽ khách dự tiệc cưới lại có thể than khóc, khi chàng rể còn ở với họ?” (Mt 9,15)

Suy niệm : Thường tình khi dự tiệc cưới, ai cũng ăn mặc tươm tất để bày tỏ niềm vui với cô dâu chú rể; không ai đến đến dự tiệc với bộ mặt “đưa đám,” trong y phục nhếch nhác. Niềm vui trong tiệc Thánh Thể còn đòi hỏi người tín hữu thể hiện gấp bội và sâu đậm hơn thế nữa. Bởi trong thánh lễ, Thiên Chúa mời nhân loại đến dự đại yến tiệc Ngài dọn, một tiệc cưới đã chuẩn bị từ ban đầu và suốt chiều dài lịch sử nhân loại, một tiệc cưới mà cao lương mỹ vị là chính Mình và Máu Ngài, và niềm vui cho người dự tiệc không chỉ là được thứ tha tội lỗi và giao hòa với Thiên Chúa, mà còn được phục hồi sự sống và sống trong ân nghĩa với Thiên Chúa. Vì thế, niềm vui rạng rỡ trên gương mặt và cách trang phục của người tín hữu diễn tả đức tin vững chãi và cảm nghiệm sâu xa hạnh phúc được tham dự thánh lễ. Một linh hồn được cứu rỗi luôn tràn trề niềm vui. Lo âu, buồn rầu, bi quan rõ ràng tương phản với niềm vui trong Tiệc Thánh.

Mời Bạn : Bạn có sống niềm vui của Hội Thánh khi tham dự yến tiệc Thiên Chúa dọn cho nhân loại trong thánh lễ không? Mùa Chay là thời gian thuận tiện để chuẩn bị xứng đáng cả bên ngoài lẫn bên trong tâm hồn mỗi khi dự tiệc Lời Chúa và Thánh Thể.

Sống Lời Chúa : Nếu bạn sống đời thánh hiến vì Nước Trời, mời bạn bày tỏ niềm vui tận hiến khi dự thánh lễ; nếu bạn sống ơn gọi gia đình, mời bạn tham dự thánh lễ và dâng hiến gia đình của bạn cho Chúa.

Cầu nguyện : Xin Chúa biến đổi những chum nước lã của cuộc đời con thành rượu ngon khi con đến dự Tiệc Thánh.

( dongcong.net)

**Vinam** · 24-02-2012, 08:25 PM

25/02/12 THỨ BẢY SAU LỄ TRO
Lc 5,27-32

NIỀM VUI TỪ BỎ MỌI SỰ

Đức Giêsu bảo ông Lêvi: “Anh hãy theo tôi!” Ông bỏ tất cả, đứng dậy theo Người.(Lc 5,27-28)

Suy niệm:“Niềm vui lớn nhất cuộc đời là làm những gì người ta bảo là bạn không thể làm được” (W. Gagebot). Không ai dám nghĩ ông Lêvi, kẻ bị coi là tội lỗi công khai, vào một ngày đẹp trời sẽ bỏ đống tiền lại ở bàn thu thuế và hoán cải đổi đời! Thế nhưng, chỉ cần ánh mắt và tiếng gọi của Đức Giêsu, ông đã làm được điều không tưởng: bỏ cái nghề bất chính hái ra tiền để đi theo Ngài. Kỳ lạ một điều là bỏ nhưng vui! Vui đến độ sau đó ông mở tiệc lớn đãi Đức Giêsu và cũng để mừng sự kiện ông dám bỏ mọi sự đi theo Ngài. Qua bữa tiệc này, ông cũng muốn giới thiệu các đồng nghiệp bất chính của mình với Đức Giêsu, để họ sẽ nhận được niềm vui đổi đời từ cuộc gặp gỡ này như mình.

Mời Bạn: Mùa Chay là thời gian thanh luyện tâm hồn bằng cách từ bỏ tất cả những gì đang kéo ghì, dán chặt bạn vào vòng xoay của một cuộc đời đi ngược với quỹ đạo yêu thương của Chúa. Chẳng hạn: lối sống đua đòi theo bạn bè xấu, cuộc sống tiêu cực cầu an hoặc hưởng thụ ích kỷ, thói quen nhậu nhẹt sau giờ làm việc đến nỗi chểnh mảng bổn phận với gia đình… Bạn thấy mình phải từ bỏ điều gì trong mùa Chay này?

Sống Lời Chúa: Tôi sẽ dành vài phút xét xem: lâu nay mình đang bị cuốn hút vào vòng xoáy hay “lỗ đen” của thói hư tật xấu nào, rồi hứa với Chúa sẽ cố gắng từ bỏ trong mùa Chay này.

Cầu nguyện: Lạy Chúa Giêsu, ánh mắt nhân lành và tiếng gọi lôi cuốn của Chúa đã giúp Lêvi từ bỏ cái nghề tội lỗi để bước theo Chúa. Xin cho chúng con, trong mùa Chay này, cũng nhạy bén nhận ra ánh mắt và lời mời gọi của Chúa và quảng đại đáp lại. Amen.

(Nguồn: Dongcong.net)

**KaJin** · 24-02-2012, 08:40 PM

Cám ơn chú Vinam về bày viết. Con được nghe là ăn chay đúng nghĩa thì rất hãm mình: ngày ăn ba cử, mỗi cử chỉ một chén.

Có đúng không hả chú? Con ăn mỗi cử một chén thì không chịu nổi (thanh niên mới lớn mà, cả ngày đi học và làm việc suốt nếu ăn cả ngày có ba chén và không có thịt thì con không đủ sức). Năm lớp chín thì con làm được nhưng bây giờ giữ chay con ăn nhiều hơn một chén, ngoài yếu tố đó ra con đều giữ chay không ăn vặt.

**Vinam** · 29-02-2012, 09:08 PM

Nguyên văn bởi KaJin

Cám ơn chú Vinam về bày viết. Con được nghe là ăn chay đúng nghĩa thì rất hãm mình: ngày ăn ba cử, mỗi cử chỉ một chén.

Có đúng không hả chú? Con ăn mỗi cử một chén thì không chịu nổi (thanh niên mới lớn mà, cả ngày đi học và làm việc suốt nếu ăn cả ngày có ba chén và không có thịt thì con không đủ sức). Năm lớp chín thì con làm được nhưng bây giờ giữ chay con ăn nhiều hơn một chén, ngoài yếu tố đó ra con đều giữ chay không ăn vặt.

Chào bạn Kajin.
Ăn chay là hy sinh, hãm mình, là giảm bớt những hưởng thụ hằng ngày trong cuộc sống.
Bình thường Kajin ăn mỗi bữa 6 chén cơm thì dịp này chỉ ăn 5 chén thôi. Sau mỗi bữa cơm ăn tráng miệng một ký trái cây thì dịp này chỉ ăn hơn nửa ký thôi.

Ăn chay cũng đồng thời là làm những việc thiện, những san sẻ giúp đỡ người nghèo khó.
Như thế trước đây mỗi ngày Kajin làm 2 việc thiện giúp ích mọi ngừơi thì dịp ăn chay này Kajin làm mỗi ngày 4 việc thiện là tốt rồi.hi hi hi!!!... rồi xem thêm clip này nữa nè!

Lời sống hôm nay Hoán cải nội tâm 22.02.2012

Chủ đề: Ăn Chay!!!

Ðiều Chỉnh

Tìm kiếm chủ đề

Cho điểm chủ đề này

Display

Hybrid View

Ăn Chay!!!

Các chủ đề cùng thể loại mới nhất:

Có 22 người cám ơn Vinam vì bài này:

Chuyện phiếm "ăn chay"

Có 8 người cám ơn Vinam vì bài này:

Có 7 người cám ơn Vinam vì bài này:

Có 5 người cám ơn Vinam vì bài này:

Có 4 người cám ơn Vinam vì bài này:

Có 2 người cám ơn KaJin vì bài này:

Được cám ơn bởi:

Quyền hạn của bạn


	ĂN CHAY – MÙA CHAY LTCG (22.02.2012) Hầu như mọi tôn giáo đều coi trọng việc ăn chay, coi đó như là điều không thể thiếu trong đời sống của các tín hữu. Ý nghĩa và mục đích của việc ăn chay có phần giống nhau, nhưng lại cũng khác nhau tùy theo lý tưởng tôn giáo và cùng đích của đời sống mà họ đang hướng tới. Khi nói về Ăn chay – Mùa chay, ta cũng cần tìm hiểu và rút tỉa “những gì là chân thật và thánh thiện nơi các tôn giáo” (NA 2), để làm phong phú hơn cho đời sống tâm linh của mình. I. ĂN CHAY THEO QUAN NIỆM CỦA MỘT SỐ TÔN GIÁO 1. Ăn chay ĂN CHAY, do chữ Hán là Trai. Trai có nghĩa là thanh tịnh, sạch sẽ. Ăn chay là ăn các loại thực phẩm phát xuất từ thảo mộc hay được chế biến từ thảo mộc, như: rau cải, hoa quả, ngũ cốc, các loại đậu, tàu hủ, tương chao… Người ăn chay thường dùng nước chấm là nước tương, được làm bằng đậu nành hay xác đậu phọng. Do đó, người bình dân gọi ăn chay là ĂN TƯƠNG. Ăn chay còn được gọi là ĂN LẠT. Ăn lạt không có nghĩa là ăn những món ăn lạt lẽo, mà nói như vậy để đối nghĩa với ĂN MẶN. Ăn mặn không có nghĩa là ăn những món ăn được nêm muối cho mặn, mà là ăn các loại thực phẩm xuất phát từ động vật hay được chế biến từ thịt động vật, như: cá, thịt, tôm, cua, sò, ốc, ba-tê, lạc xưởng,…. Vậy, ăn chay, ăn tương hay ăn lạt đều như nhau. 2. Mục đích và ích lợi của ăn chay (theo Phật giáo, Cao đài, Hòa Hảo) *- Ăn chay thì giữ được Ngũ Giới Cấm dễ dàng:* không sát sanh, không trộm cắp, không tà dâm, không nói dối, không dùng chất gây nghiện (rượu, thuốc)** - Ăn chay để thanh lọc bản thể, làm tinh khiết chân thần: các loài động vật chỉ bổ dưỡng cho thể xác con người, vì thể xác con người cũng là huyết nhục. Còn các thức ăn chay có hai tác dụng bổ dưỡng: . Bổ dưỡng xác thân nhờ những chất khoáng hấp thu trong đất và đạm khí trong không khí. . Bổ dưỡng chân thần nhờ hấp thu ánh sáng và dưỡng khí. Người ăn chay trường lâu năm thì tạo được vừng hào quang trong sáng nơi đỉnh đầu, chân thần cũng được trong sáng, tinh tấn, nên nhẹ nhàng hơn không khí. Ðến kỳ thoát xác, chân thần xuất ra khỏi thể xác một cách dễ dàng và bay khỏi bầu không khí, đến các cõi thiêng liêng. - Ăn chay là luyện tập Bi, Trí, Dũng. Không giết hại thú vật để ăn thịt nên tâm từ bi. Không dùng thịt máu làm quấy động tâm can nên trí sáng. Không bị lôi kéo vào đam mê dục vọng nên chí dũng. - Ăn chay để kiềm chế lục dục thất tình. Lục dục gồm: Sắc dục (nhãn – mắt), Thinh dục(nhĩ -tai), Hương dục (tỹ- mũi), Vị dục (thiệt-lưỡi), Xúc dục (thân- da thịt), Pháp dục (ý –tư tưởng). Thất tình gồm: Hỷ, Nộ, Ái, Ố, Ai, Cụ, Dục. (mừng, giận, thương, ghét, buồn, sợ, muốn). *- Ăn chay để tránh quả báo luân hồi.* Ăn chay giúp chúng ta không mắc nợ oan nghiệt, không vay nên không phải trả, không nhân tai nên không quả báo. Có nhiều mức độ ăn chay: nhị trai, tứ trai, thập trai, nguyệt trai, trường trai. Các tín đồ Phật giáo, Cao Đài, Hòa Hảo đã quá quen với việc ăn chay, có nhiều người ăn chay suốt đời. Họ coi đó như một cách cơ bản để tu luyện bản thân. Về tâm sinh học, quả thực việc ăn chay đem lại nhiều kết quả tốt đẹp cho đời sống thể chất cũng như tinh thần, giúp người ta đi vào đời sống tôn giáo cách thanh tịnh và thuần khiết hơn. II. ĂN CHAY THEO KITÔ GIÁO** Kitô giáo quan niệm rằng ăn chay là rèn luyện cho bản thân cách chống lại những ham muốn xác thịt và nhất là tỏ lòng sám hối tội lỗi đối với Thiên Chúa. Cần phân biệt giữa “giữ chay” và “kiêng thịt” (nhưng hai việc này lại thường đi đôi với nhau), thông thường được hiểu như sau: · Giữ chay (jejunium) có nghĩa là giới hạn lượng lương thực được tiếp nạp vào cơ thể. Cụ thể, giữ chay là không được ăn và uống những thứ gì ngoài bữa ăn chính trong ngày (nhưbánh, kẹo, nước ngọt, cà phê, trái cây…). · Kiêng thịt (abstinentia) có nghĩa là từ bỏ một thức ăn khoái khẩu thường ngày, cụ thể, cấm ăn thịt nhưng lại cho phép ăn cá, các sinh vật biển hay động vật máu lạnh (tôm, cua, ếch…).Trứng, sữa và các chế phẩm từ trứng, sữa (như bơ, pho mát, sữa chua…) không thuộc danh mục những thứ buộc phải kiêng. Tuy nhiên, xét cho cùng, chúng lại “vướng” vào quy định của “giữ chay”. · Luật chỉ buộc giữ chay kiêng – thịt vào Thứ tư Lễ Tro và Thứ sáu Tuần Thánh, còn tất cả các ngày thứ sáu trong tuần khuyên các tín hữu phải giữ chay và kiêng thịt. · Điều 1252: “Ai đã trọn 14 tuổi buộc phải giữ luật kiêng thịt; còn luật ăn chay buộc tất cả những người thành niên cho đến khi bắt đầu 60 tuổi. Tuy nhiên, các vị chủ chăn và cha mẹ phải lo sao để cả những người vị thành niên không buộc ăn chay kiêng thịt cũng phảiđược thấm nhuần tinh thần sám hối đích thực.” · Điều 1253: “Hội đồng Giám mục có thể ấn định rõ hơn luật giữ chay và kiêng thịt, cũng như có thể thay thế toàn phần hay một phần việc kiêng thịt và ăn chay bằng những hình thức sám hối khác, nhất là bằng những việc bác ái và việc đạo đức.” Ăn chay bên ngoài nhắc nhở việc ăn chay trong lòng. Ăn chay trong lòng giúp ta tập làm chủ đời sống mình để luôn biết qui hướng về Chúa và mở lòng ra với tha nhân. Điều quan trọng hơn nữa là sống ý nghĩa Mùa Chay như Giáo Hội mong muốn, đó là sống mầu nhiệm Vượt Qua của Đức Kitô trong cuộc đời mình. III. MÙA CHAY 1. Lịch sử Mùa Chay Trong thế kỷ II các tân tòng[1] ăn chay hai ngày trước khi được Rửa Tội trong Đêm Vọng Phục Sinh. Dần dần thời gian chuẩn bị và ăn chay kéo dài 2, 3 và 4 tuần. Trong thế kỷ V Giáo Hội thêm lễ Tro là một nghi thức dành cho tội nhân đang hoán cải và sẽ được hòa giải ngày thứ Năm Tuần Thánh. - Ý nghĩa “Tro” Từ thời Cựu Ước, “tro” đã mang hai ý nghĩa: tượng trưng cho “sự thống hối ăn năn” và “đời sống khiêm nhường.” Trong sách Sáng Thế 18, 27, chúng ta nghe Abraham tự thú nhận: “Này tôi quả đường đột thưa với Chúa tôi – tôi chỉ là tro bụi.” Đến thế kỷ thứ 5, Giáo Hội mới bắt đầu dùng tro trong các nghi thức phụng vụ. Trong thời điểm này, những kẻ tội lỗi và hối nhân rắc tro trên thân mình. Họ bị trục xuất ra khỏi cộng đoàn trong một thời gian ngắn, để thống hối ăn năn vì những trọng tội họ đã phạm – như tội phản đạo, chối đạo, sát nhân và ngoại tình. Đến thế kỷ thứ 7, nghi thức thống hối này đã biến dạng và được áp dụng vào ngày Thứ Tư Lễ Tro. Kẻ có tội phải mặc áo nhặm và xức tro trên mình. Đồng thời, phải sống xa gia đình suốt cả Mùa Chay. Những người này không được bước vào Nhà Thờ và cũng không được nói chuyện với bất cứ một ai. Họ phải làm việc đền tội, cầu nguyện và ngủ dưới đất hoặc trên rơm và cũng không được tắm rửa hoặc cắt tóc cạo râu. Vào ngày Thứ Năm Tuần Thánh, những hối nhân này được ban ơn xá giải và trở về với gia đình. Truyền thống này bắt đầu phổ biến và được áp dụng cho toàn thể Giáo Hội vào thế kỷ thứ 11, dưới triều đại của Đức Thánh Cha Urbanô đệ II. Ngày nay, vào mỗi Thứ Tư Lễ Tro, các linh mục dùng tro gạch dấu Thánh Giá trên trán của bản thân mình và từng Giáo hữu. Tro này chính là tro của những chiếc lá vạn tuế của Lễ Lá năm trước đã được đốt đi. Tro nhắc nhở các giáo hữu về thân phận con người. Con người được dựng nên từ bụi tro. Tro được sức lên trán để khắc ghi vào tâm trí thực tại cát bụi của con người chúng ta. Vì vậy, khi dùng tro ghi dấu Thánh Giá trên trán, linh mục sẽ đọc: “Ta là thân cát bụi – sẽ trở về cát bụi” (St 3,19) hoặc “Hãy ăn năn sám hối và đón nhận Tin Mừng” (Mc 1,15). - Ý nghĩa liên lệ giữa “Mùa Chay” và “Lễ Tro” Lá vạn tuế năm trước được đốt đi thành tro là một dấu chỉ thích đáng cho ý nghĩa của Mùa Chay. Điều đó có ý mời gọi mỗi tín hữu phải nhìn lại cuộc sống của mình trong năm qua. Ta phải thiêu đốt tất cả những gì xấu xa tội lỗi của ta thành tro bụi, và quyết tâm lên đường theo Chúa Giêsu bước vào sa mạc để đối diện với lòng mình, với chính kẻ thù của mình là Satan. Satan hằng luôn xúi dục ta chiều theo tính đam mê xác thịt, ham hố quyền hành và tham lam tiền của. Nhìn nhận mình là bụi cát, ta noi gương Chúa Giêsu sống khiêm nhu, kính sợ và tín thác vào Thiên Chúa. Chỉ lúc đó, Thiên Chúa mới “cất nhắc tôi lên từ đống phân tro.” (TV 113, 7) Như vậy các tân tòng và tội nhân là nhân vật quan trọng hàng đầu trong Mùa Chay. Lời nguyện và bài đọc của Mùa Chay thường nhắc đến tân tòng đang chuẩn bị chịu phép Rửa Tội và tội nhân đang xin được hòa giải. Thực sự mọi Kitô hữu đã là ‘tân tòng’ cần đi lại và đào sâu con đường dẫn đến Rửa Tội; vẫn là ‘tội nhân’ được mời xức tro và tích cực tham gia vào Mùa Chay để ăn năn sám hối và chuẩn bị lập lại lời hứa khi chịu Phép Rửa Tội. Công Đồng Vat II muốn đem lại đặc tính đích thực cho Mùa Chay: “Hai đặc tính của mùa Chay là việc sám hối và nhất là việc nhớ lại hoặc dọn mình chịu phép Rửa Tội, chuẩn bị các tín hữu cử hành mầu nhiệm phục sinh, bằng sự nhiệt thành nghe lời Chúa và chuyên chăm cầu nguyện hơn… Trong Mùa Chay, việc sám hối không những chỉ ở trong lòng và có tính cách cá nhân, mà còn phải tỏ lộ ra bên ngoài và có tính cách xã hội. Vậy hãy khuyến khích việc thực hành sám hối tùy theo khả năng của thời đại ta, của các miền khác nhau cũng như tùy hoàn cảnh các tín hữu.” (SC 109-110). 2. Chủ đích của Mùa Chay Mùa Chay là thời gian thuận tiện để đón nhận ân sủng của Chúa, giúp cho các tín hữu ý thứctình yêu và kế hoạch Thiên Chúa trên cuộc đời mình; là thời gian nhớ lại ngày được Rửa Tội, là biến cố được “dìm xuống” trong Đức Kitô để hoán cải và sống thực sự theo vết chân Ngài. Đó cũng là thời gian tìm lại gốc rễ của đời sống đích thực nơi mỗi người. Gốc rễ là Đức Kitô đã chết và sống lại để ban cho nhân loại sự sống mới. Gốc rễ là hành động của Thần Khí nối kết chúng ta với Thiên Chúa và với anh em trong tình yêu. Mùa Chay là một hành trình tập luyện thiêng liêng dẫn đến Phục Sinh. Trước khi xức tro có lời nguyện: “Lạy Chúa, ngày hôm nay, tất cả chúng con ăn chay hãm mình, để bước vào mùa tập luyện chiến đấu thiêng liêng. Xin giúp chúng con hằng biết sống khắc khổ, để ngày thêm vững mạnh mà chiến thắng ác thần”. Như vậy, Mùa Chay là mùa phục hồi và bồi dưỡng tâm linh. Nói đúng hơn là chuẩn bị tín hữutham dự trọn vẹn hơn vào mầu nhiệm phục sinh của Chúa Kitô, giúp cho tín hữu thực hiện sự phục sinh tâm linh của chính mình. Mùa Chay không có ý nghĩa tự thân. Nó lệ thuộc vào Lễ Phục Sinh, được lập ra vì Lễ Phục Sinh. Không có Lễ Phục Sinh thì cũng sẽ không có Mùa Chay. Mùa Chay chỉ thực sự có ích nếu giúp ta hồi sinh từng bước, nâng cao phẩm chất đời sống tâm linh, để chính chúng ta cũng sống lại cùng với Chúa. 3. Phục hồi và bồi dưỡng tâm linh trong Mùa Chay Không thể sống Mùa Chay mà lại thiếu nỗ lực phục hồi và bồi dưỡng tâm linh. Nỗ lực này là điều kiện thiết yếu của đời sống Kitô hữu. Kinh nghiệm hiển nhiên cho thấy, trong mọi lãnh vực, thời gian và hoàn cảnh luôn làm tiêu hao và bào mòn mọi sự. Ngay cả tình yêu thắm thiết ban đầu rồi sẽphai dần: Dầu rằng hẹn núi thề non, nhưng rồi có lúc héo mòn nhạt phai. Vì thế, trong bất cứ lãnh vực nào cũng có nhu cầu phục hồi, tân trang, nâng cấp…để ngăn chặn sự thoái hóa. Đời sống tâm linh cũng không thể khác được. Trên đường đi theo Chúa rất dễ xảy ra hiện tượng tiêu hao, xuống cấp. Hiện tượng này có khi còn trầm trọng hơn trong các lãnh vực khác. Cám dỗ ngày càng tăng; sức kháng cự ngày càng yếu; lòng sốt sắng ban đầu suy giảm dần; tội lỗi ngày càng tăng áp lực, nên đời sống tâm linh cạn kiệt và tê liệt dần, vì xa rời với nguồn suối linh thiêng. Trong khi đó, Thiên Chúa lại chờ đợi chúng ta tăng trưởng, tiến tới, vươn lên. Chúa Giêsu luôn bảo các môn đệ của Ngài : “Hãy theo Ta”. Càng ngày càng phải theo Chúa sâu sát hơn trên con đường Chúa đi: con đường thập giá, từ bỏ, hy sinh, quên mình, để tiến đến sự phục sinh. Phải dámkhước từ những con đường dễ dãi, hưởng thụ, lạc thú, phú quí, danh lợi… là những con đường đưa ta vào ảo mộng, nửa tỉnh nửa mê, dở sống dở chết. Bởi thế, thánh Phaolô đã phải đánh thức các tín hữu của ngài : “Hãy chỗi dậy những ai ngủ mê, hãy chỗi dậy từ cõi chết. Chúa Kitô sẽ chiếu sáng trên ngươi”. Chúng ta hãy phác họa cho mình một chương trình và cách thức cụ thể để sống Mùa Chay: sống yếu tố Mầu Nhiệm của đời mình trong Mầu Nhiệm Vượt Qua của Đức Kitô, để Chúa là tất cả trong tất cả cuộc đời chúng ta. *Lm. Thái Nguyên* [1] ‘Tân tòng’ (Catechumen) bằng tiến Hy lạp là kẻ “lắng nghe” (katejei), tức là kẻ nhận ra tiếng kêu của Thiên Chúa. Kinh nghiệm căn bản của tân tòng là ‘nghe Thiên Chúa nói’. Khi đọc Kinh Thánh, thắc mắc chính của con người không phải là Thiên Chúa ‘có thật’ không, mà là Ngài ‘có nói’ thực sự chăng. Những thắc mắc về đức tin không được đáp lại bằng những lý luận rất giỏi mà bằng đức tin, khi chúng ta nhận thấy và nghe Thiên Chúa nói với mình. Thư Đàn Gia Đình Lâm Bích Các chủ đề cùng thể loại mới nhất: Thắp nén hương lòng cảm mến Cha Kim Long Khi người ta nói về bạn, họ đang tiết lộ... Vài lời ngày 10 tháng 4 Phụ nữ học cách tự tán thưởng bản thân Bài học từ Đàng Thánh Giá Ý thức nỗi khốn cùng Chúa chữa người phong cùi Trên cát, trên đá Phải thực hành Lời Chúa Về với trái tim


	Chuyện phiếm" ĂN CHAY" Gã Siêu Ăn chay là một trong số những việc đạo đức quan trọng mà hầu như tôn giáo nào cũng thực hiện. Tuy nhiên, cách thức giữ chay lại khác biệt tuỳ theo chủ trương của mỗi tôn giáo. Chẳng hạn theo Phật giáo, ăn chay là ăn và uống những thứ có nguồn gốc từ thực vật, không được ăn thịt cá hay những thứ có nguồn gốc từ động vật vì liên quan đến sát sinh. Thực vậy, với quan niệm về luân hồi, sau khi chết, tuỳ theo công phúc mình đã làm khi còn sống, mà được đầu thai làm kiếp loài vật hay loài người, cho tới khi được lên cõi Niết Bàn. Thời gian ăn chay được gọi là trai kỳ, nhiều hay ít tuỳ theo lòng mộ mến của mỗi người: * Nhị trai là ăn chay 2 ngày mỗi tháng: 1 và 15 âm lịch. * Tứ trai là ăn chay 4 ngày mỗi tháng: 1,14,15 và 30, nếu tháng thiếu, thì lấy ngày 29. * Lục trai là ăn chay 6 ngày mỗi tháng: 1,8,14,15,23 và 30, nếu tháng thiếu thì lấy ngày 29. * Thập trai là ăn chay 10 ngày mỗi tháng: 1,8,14,15,18,23,24,28,29 và 30, nếu tháng thiếu thì lấy các ngày 27.28. và 29. * Nhất nguyệt trai là ăn chay suốt một tháng. * Tam nguyệt trai là ăn chay suốt ba tháng. * Ăn chay trường là ăn chay suốt cả đời. Phật tử được khuyến khích ăn chay vào những ngày 1,14,15 và 30 vì đó là những ngày mở cửa âm và các linh hồn được tự do! Đối với Hồi giáo, thì có tháng “Ramadan”. Tháng này được bắt đầu một cách thống nhất, từ ngày 13.9 cho toàn thể cộng đồng Hồi giáo trên khắp thế giới. Nhiều người thường gọi một cách đơn giản tháng Ramadan là “tháng nhịn ăn”, hoặc “tháng ăn chay”, nhưng cả hai cách gọi đều không chính xác cho lắm, bởi vì các tín đồ Hồi giáo thực sự không ăn chay và cũng không nhịn ăn, bởi vì nếu nhịn ăn suốt cả một tháng, thì e rằng khó mà sống nổi. Trong tháng này, tất cả các tín đồ Hồi giáo đều thực hiện nghiêm túc qui định: Không ăn, không uống, không hút…nghĩa là không được đưa bất cứ thứ gì vào miệng. Tuy nhiên, qui định này chỉ được áp dụng vào ban ngày, cụ thể là từ lúc mặt trời mọc cho đến khi mặt trời lặn mà thôi. Ngoài ra, luật cũng qui định: những người đau ốm, phụ nữ mang thai, trẻ em dưới 5 tuổi…đều được miễn trừ, không phải nhịn. Việc nhịn ăn và nhịn uống như thế có mục đích tạo sự thông cảm với những người nghèo đói, đồng thời tập luyện sự tiết chế, chống lại những cám dỗ về vật chất. Chúng ta thử tưởng tượng xem: Với thời tiết nóng và khô của sa mạc, thế mà suốt ngày trong cả tháng không được động đến một giọt nước, thì đó phải là một hy sinh to lớn. Tuy nhiên khi mặt trời đã lặn và tiếng loa từ các giáo đường vang lên, người ta lại được phép tổ chức tiệc tùng và ăn uống linh đình, như kiểu xứ ta ăn tết. Theo một thống kê của Ai Cập, thì lượng thực phẩm tiêu thụ trong tháng Ramadan thường gấp 2, gấp 3 lần các tháng khác trong năm. Rồi vào lúc 2 hay 3 giờ sáng, mỗi khu phố lại có một người mang một cái trống nhỏ, tiếng rất đanh, vừa đi vừa đánh theo nhịp ngũ liên, lại vừa hô to để đánh thức mọi người thức dậy, lo nấu nướng cho kịp ăn uống trước khi mặt trời mọc, để bắt đầu một ngày nhịn mới. Còn bên Do Thái giáo, thì ăn chay, cầu nguyện và làm phúc bố thí là ba sinh hoạt chính trong đời sống đạo đức. Người Do Thái có một cuộc “đại chay”, nhân ngày lễ xá tội. Đây là một việc bắt buộc mang tính cách cá nhân đối với mọi thành phần Dân Chúa. Đồng thời họ cũng có những cuộc chay tịnh khác mang tính cách tập thể, chẳng hạn vào các ngày quốc hận. Ngoài ra, những người đạo đức còn ăn chay vì lòng sốt sắng, như các môn đệ của Gioan Tẩy giả và những người Biệt Phái, họ thường ăn chay mỗi tuần hai lần. Sau cùng là Kitô giáo nói chung và Công giáo nói riêng. Ăn chay là rèn luyện cho bản thân cách thức chống lại những ham muốn xác thịt và tỏ lòng sám hối ăn năn, quay trở về cùng Thiên Chúa. Người Công giáo phân biệt giữa “ăn chay” và “kiêng thịt”, nhưng trong thực tế hai việc này lại thường đi đôi với nhau. Ăn chay là giới hạn phần lương thực được tiếp nhận vào cơ thể. Chỉ được ăn một bữa no và hai bữa đói mà thôi. Còn kiêng thịt là không được ăn thịt những động vật máu nóng như heo, bò, gà…nhưng lại được phép ăn cá, tôm, cua, ếch và các thứ hải sản vì chúng thuộc vào loại máu lạnh! Tuy nhiên trứng, sữa và những chế phẩm từ hai loại này đều không phải kiêng. Giáo Hội luôn đề cao tinh thần của việc ăn chay, đôi khi ăn ít hơn hay ăn đạm bạc hơn bình thường cũng được cho là một hình thức ăn chay. Đồng thời Giáo Hội khuyến khích nên dùng số tiền do việc hy sinh ăn uống này, để giúp cho những người nghèo túng. Những người đạo đức sốt sắng có thể ăn chay ngày thứ sáu trong tuần và 40 ngày trong suốt cả mùa chay. Tuy nhiên hiện nay, chỉ buộc phải giữ hai ngày, đó là thứ tư lễ tro và thứ sáu tuần thánh mà thôi. Mặc dầu mỗi năm chỉ có hai ngày ăn chay, thế nhưng người ta lại hay bị “cám dỗ” để rồi mất chay, hay mất ý nghĩa của ngày ăn chay. Đúng thế, bên Tây phương, người ta thường cử hành lễ hội “Mardi gras”, tức là “Thứ ba béo”, ngày cuối cùng trước khi bước vào mùa chay. Trong ngày này, người ta tổ chức tiệc tùng linh đình, ăn uống cho thật đã, để bù lỗ cho bốn mươi ngày khắc khổ sắp tới. Người ta múa hát tưng bừng, nhảy nhót cho thật xả láng, để bù lỗ cho cái bầu khí ảm đạm của mùa chay. Có những nước đã tổ chức lễ hội này thật hoành tráng, chẳng hạn như Brasil với những trò giả trang và vũ điệu Samba, đã thu hút được rất nhiều du khách đến tham quan. Tất cả những tiệc tùng và nhảy múa được kết thúc vào lúc 24 giờ ngày thứ ba, để rồi sau đó người ta bước sang ngày thứ tư lễ tro, khởi đầu cho mùa chay, với màu tím tê tái nơi tâm hồn, với khuôn mặt ủ rũ như treo cờ tang, với luật buộc ăn chay và kiêng thịt. Còn đối với người Việt Nam, nhất là vào những năm tháng xa xưa, khi đời sống còn thấp kém. Trong bữa cơm gia đình, quanh đi quẩn lại, thì cũng chỉ có cà ghém mắm tôm, canh cua mồng tơi, hay rau muống luộc...Thỉnh thoảng lắm mới có tí cá, hay tí thịt. Thành thử, những người nghèo, cơm không đủ ăn, áo không đủ mặc, thì hầu mỗi ngày họ đều ăn chay và kiêng thịt, cuộc đời họ vốn dĩ đã là một mùa chay kéo dài. Vào ban sáng, có người chỉ uống một ly cà phê, có người chỉ ăn một chút, gọi là “điểm tâm”, rồi làm việc cho đến trưa mới dùng bữa mà vẫn vui vẻ khoẻ mạnh. Thế nhưng trong ngày ăn chay, ban sáng cũng vẫn theo thói quen bình thường, thế mà mới hơn 9 giờ, đã cảm thấy đói ngấu đói nghiến. Mới nhịn nhim nhím có tí xíu, thế mà đã cảm thấy như kiến bò bụng, đói cồn đói cào. Một khi bụng đã đói, thì mắt liền mờ tịt và tay chân bỗng bủn rủn, thậm chí con ruồi đậu vào mép cũng chẳng buồn xua. Và người lớn thường bảo: - Đó là chước mốc ma quỉ. Ở nông thôn, vào ngày ăn chay kiêng thịt, người ta cũng thường kiêng luôn cả việc xác, bởi vì bụng đói thì làm sao có thể kham nổi những công việc đồng áng nặng nhọc. Và thế là ngoài những lúc đến nhà thờ tham dự thánh lễ hay ngắm nguyện, các cụ có tí tuổi, thường hay tổ chức “kiệu lá”, tức là…ăn gỏi cá. Các cụ chuẩn bị cho việc kiệu lá, cho việc ăn gỏi một cách rất công phu. Ngay từ ngày hôm trước, các cụ đã bảo con cháu đi chợ mua cá, hay kéo lưới dưới ao để bắt cá. Cá dùng để ăn gỏi thường là cá chép, cá rô, hay cá lóc… Rồi sáng hôm ăn chay, người thì rang gạo để giã làm thính. Người thì thái cá. Thịt cá thái xong, được đặt và gói trong những tấm giấy bản để thấm nước cho thịt được khô. Người thì làm nước chấm. Nước chấm được làm bằng mẻ nấu với cá băm nhuyễn. Người thì đi kiếm rau gồm các thứ lá như: lá mơ, lá đinh lăng, lá sung, lá tầm duộc, lá cóc…Phải chăng cũng vì thế, các cụ thường gọi ăn gỏi là “kiệu lá”. Xem ra một bữa ăn gỏi, một lần kiệu lá như vậy vừa hoành tráng, vừa tốn kém lại vừa vui vẻ hơn một đám tiệc bình thường! Còn dân bợm nhậu, thì chỉ mong sao cho ngày ăn chay và kiêng thịt qua mau, đề rồi còn tụ lại, gầy độ và lai rai với nhau nữa chứ. Chuyện rằng: Vào tối ngày thứ tư lễ tro, mấy ông bợm nhậu cùng nhau mần thịt một con chó. Họ chờ cho đúng không giờ ngày thứ năm là bắt đầu nhậu. Họ làm như đã thật lâu không gặp nhau, đã thật lâu không được cụng ly với nhau, cũng như đã thật lâu không đụng đũa tới món cờ tây. Ngồi chờ hút thuốc lào vặt cũng sốt ruột, lợi dụng lúc mọi người lui hui dưới bếp, một anh bạn vội vặn chiếc kim đồng hồ treo trên tường, vì anh ta thầm nghĩ rằng: - Thà một người chết cho toàn dân được nhờ, thà một kẻ chịu tội cho bè bạn được sớm lai rai. Người ta ăn để mà sống, đó là chuyện đời thường, nhưng đời thường vốn có những cái nghịch lý của nó. Vì thế, không thiếu gì những kẻ sống để mà ăn. Họ đi tìm những khoái cảm trong việc ăn uống. Có những bữa tiệc thâu đêm suốt sáng, kéo dài từ ngày này qua ngày khác. Ăn no uống đủ nhưng vẫn chưa đã. Và thế là ‘’a-lê-hấp’’ móc cổ họng cho chó ăn chè để tiếp tục nhậu nữa. Tiệc một chưa đủ, bèn rủ nhau gầy sòng làm tiệc hai. Tăng một chữa đã, bèn mần tiếp tăng hai. Bên cạnh những kẻ thiếu ăn, có những bàn tiệc mâm cao cỗ đầy, thức ăn thừa mứa, mà mỗi khẩu phần trị giá bằng cả một năm lao động cực nhọc của những kẻ khố rách áo ôm. Đúng là tác phong ném tiền qua cửa sổ. Thánh kinh diễn tả rất đúng về hạng người thừa tiền và rửng mỡ này, khi gọi họ là những kẻ chỉ biết lấy cái bụng của mình làm chúa, ‘’quorum deus venter est’’ ! Thượng Đế đã ban cho con người một cái miệng và như chúng ta đã biết: Công dụng của cái miệng là để ăn và nói. Rất nhiều lần chúng ta đã phải khổ sở vì những lời dèm pha đầy ác ý. Lưỡi người còn sắc hơn cả gươm giáo và độc hơn cả nọc ong. Số người chết vì cái lưỡi còn nhiều hơn vì những cuộc chiến tranh tương tàn. Lời nói có thể làm cho chúng ta bị thân bại danh liệt, tiêu tan sự nghiệp, như ca dao diễn tả: - Lười không xương nhiều đường lắt léo, Miệng không vành, miệng méo tứ tung. Còn về cái khoản ăn cũng không kém phần nhiêu khê và rắc rối. Người ta lao động quần quật cũng để tìm kiếm của ăn đút vào miệng. Cái miệng con người đã làm cho bao súc vật bị tuyệt chủng, bao cây cối đi đến chỗ xác xơ tiêu điều… và đến núi cũng phải lở. Rồi những cuộc chiến tranh giữa người với người đã xảy ra cũng chỉ vì miếng ăn. Và miếng ăn quả là miếng nhục! Giá như con người không phải ăn nữa thì sẽ lợi biết bao nhiêu. Lợi được thời gian. Lợi được công sức. Lợi được tiền bạc. Nhưng mà có lẽ lúc bấy giờ cuộc đời cũng sẽ buồn đi rất nhiều. Vì thế, gã vẫn cứ phải chịu khó ăn để mà sống mỗi ngày, cho dù là ăn những của đắng đót. Gã không biết Thượng đế có bé cái lầm hay không khi trao ban cho mỗi người chúng ta một cái miệng trong khi đó lại có những hai con mắt, hai lỗ tai và hai lỗ mũi. Phải chăng Ngài muốn chúng ta nghe nhiều hơn, nhìn nhiều hơn, hít thở nhiều hơn, còn ăn và nói thì nên giảm bớt, “sì tốp” lại phần nào. Và theo gã nghĩ đó cũng chính là sống tinh thần chay tịnh. Thực vậy, nếu hiểu sống tinh thần chay tịnh là kiêng, là nhịn, là dẹp bỏ, là chấp nhận hy sinh, thì một tác giả nào đó đã đưa ra những cách giúp chúng ta sống tinh thần chay tinh như sau, đó là: - Dẹp bỏ những lời nói phạm và lấp đầy cõi lòng bằng những lời cảm thông, an ủi và khích lệ. - Dẹp bỏ những thái độ khó chịu và lấp đầy cõi lòng bằng những tâm tình biết ơn. - Dẹp bỏ những hiềm khích và lấp đầy cõi lòng bằng sự tha thứ và kiên nhẫn. - Dẹp bỏ thái độ bi quan và lấp đầy cõi lòng bằng niềm hy vọng và sự lạc quan. - Dẹp bỏ những băn khoăn lo lắng và lấp đầy cõi lòng bằng niềm tin tưởng vào Chúa trong khoảng khắc hiện tại. - Dẹp bỏ những chiếm hữu và lấp đầy cõi lòng bằng những điều đơn giản của cuộc đời. - Dẹp bỏ những ý tưởng hời hợt và lấp đầy cõi lòng bằng những suy gẫm và những lời cầu nguyện. - Dẹp bỏ những phê bình chỉ trích và lấp đầy lòng bạn bằng hình ảnh Đức Kitô nơi những người chung quanh. - Dẹp bỏ tính ích kỷ và lấp đầy lòng bạn bằng tình cảm thương đối với người khác. - Dẹp bỏ những hận thù oán ghét và lấp đầy cõi lòng bằng một thái độ hoà giải. - Dẹp bỏ thói quen nói quá nhiều và lấp đầy cõi lòng bằng sự thinh lặng và lắng nghe người khác. Sống tinh thần chay tịnh như thế, chắc chắn cuộc đời chúng ta sẽ ngập tràn bình an, yêu thương và hạnh phúc. Nhận qua Email


	Thứ Tư Lễ Tro và Mùa Chay Đức giáo hoàng Gregoire I thiết lập truyền thống thứ Tư lễ Tro vào năm 591, (hôm sau ngày thứ Ba béo) đó là khởi đầu cho thời kỳ sám hối bốn mươi ngày : Mùa Chay, carême là từ rút gọn của từ latin quadragesima có nghĩa là « quarantième ». Mùa Chay bắt đầu ngày thứ Tư lễ Tro và kết thúc vào ngày thứ Năm Tuần Thánh(thứ Sáu và thứ Bảy Tuần Thánh, các tín hữu vẫn giữ chay phục sinh).. Tro Linh mục rãy nước thánh, rồi xông hương làm phép tro. Trong Thánh lễ vào ngày thứ Tư lễ Tro, sau khi công bố Tin Mừng và bài giảng, linh mục dùng tro vạch hình thánh giá trên trán các tín hữu đồng thời đọc những lời dành cho người phạm tội đầu tiên : « Memento, homo, quia pulvis es et in pulverem reverteris » (Này ngươi, hãy nhớ ngươi là bụi tro và ngươi sẽ trở về tro bụi). Tro ở đây chính là thứ tro được đốt từ những nhành lá từ Chúa Nhật lễ Lá của năm trước đó. Ý nghĩa cội nguồn của tro được tranh cãi nhiều mặc dù việc sử dụng tro đã phổ biến trong phần lớn các tôn giáo cổ xưa. Tro thường được liên kết với bụi (Kinh Thánh Bảy Mươi hơn một lần dịch từ « bụi đất » bằng « tro ») và tượng trưng cho tội lỗi cũng như tính mỏng manh của con người. Trái tim của người tội lỗi trước tiên giống như tro : Isaïe gọi kẻ thờ ngẫu tượng là một « người ham thích tro » (Isaïe 44,20), và người Khôn ngoan nói về nó như sau : « Trái tim nó chính là tro ! Cuộc sống của nó khốn khổ hơn cả bụi đất ! » (Khôn ngoan 15,10). Vì vậy lương phạn của tội lỗi chỉ có thể là tro : những kẻ kiêu căng sẽ tự thấy họ bị « biến thành thành tro trên trái đất » (Ezéchiel 28,18), và những kẻ hung dữ sẽ bị giẫm đạp như tro bởi những người công chính (Malachie 3,21). Hơn nữa, thay vì bướng bĩnh trong sự kiêu căng, người tội lỗi [Siracide (Huấn ca) 10,9], ý thức về khuyết điểm của mình, thú nhận rõ họ chỉ là « bụi và tro » (Sáng thế18,27 ; Si 17,32) ; và để báo cho cho những người khác và cho chính mình biết rằng vì xác tín điều này, họ ngồi trên tro (Job 42,6 ; Jonas 3,6 ; Matthieu 11,21) và rắc tro trên đầu (Judith 4,11-15 ; 9,1 ; Ez 27,30). Nhưng cũng chính biểu tượng sám hối này cũng dùng để diển tả nỗi buồn của con người bị suy sụp vì nỗi bất hạnh, bởi vì người ta cho rằng có mối quan hệ giữa bất hạnh và tội lỗi. Thamar bị khinh miệt (2 Samuel 13,19) tự rắc tro lên mình ; những người Do Thái bị cái chết đe dọa cũng thế (Esther 4,1-4 ; I Maccabées 3,47 ; 4,39). Vì thế con người muốn biểu lộ thân phận mà họ đã bị biến thành (Jb 30,19) và thậm chí đi đến chỗ tự nuôi sống mình bằng tro (Thánh vịnh 102,10 ; Than vãn 3,16). Nhưng trước tiên khi con người thọ tang, họ mới trải nghiệm sự hư vô của họ, và họ biểu lộ điều đó bằng cách tự rắc tro lên người: « Hỡi con gái Sion, hãy mặc lại chiếc bao, hãy lăn mình vào đống tro, hãy để tang » (Jérémie 6,26). Đánh dấu bằng tro, đó là thực hiện việc xưng tội công khai. Qua ngôn ngữ của vật chất vô sinh trở về bụi đất, con người tự biết mình là kẻ tội lỗi và yếu đuối dễ vỡ, từ đó cảnh giác với sự phán xét của Thiên Chúa đồng thời cầu xin lòng thương xót của Ngài. Đối với kẻ thú nhận sự hư không của chính mình, kẻ đó sẽ biết lắng nghe lời hứa của Đấng Cứu Thế, Ngài đến để chiến thắng sự chết và tội lỗi, « an ủi những kẻ sầu não và ban cho họ vương miện thay vì tro bụi, » (Isaïe). Việc giữ chay vào Mùa Chay Năm 364, công đồng Laodicée quy định việc dùng thức ăn thảo mộc, tức là việc tiêu thụ tuyệt đối bánh mì và trái cây khô trong mùa chay (điều khoản 50). Vào thế kỷ thứ VII, việc ăn chay gồm việc chỉ dùng một bữa ăn hàng ngày (một bữa ăn duy nhất buổi chiều không có thịt, không trứng, không thức ăn có sữa, không rượu nho) và kiêng cử bất cứ thức ăn nào vào ngày thứ sáu và thứ bảy Tuần Thánh. Từ năm 1949, việc ăn chay và kiêng cử trong mùa Chay chỉ bắt buộc vào thứ Tư lễ Tro và thứ Sáu Tuần Thánh. Ngày 17 tháng Hai năm 1966, qua tông thư Paenitemini về việc ăn năn sám hối, Đức giáo hoàng Paul VI nêu rõ việc ăn chay và kiêng thịt trong mùa Chay chỉ bắt buộc vào ngày thứ tư lễ Tro và thứ Sáu Tuần Thánh mà thôi. Ngày 23 tháng Mười, các giám mục nước Pháp bãi bỏ việc kiêng thịt vào ngày thứ sáu (từ ngày 1 tháng Giêng. 1968) nhưng quy định kiêng thịt vào các ngày thứ sáu của mùa chay. Nếu dùng một bữa ăn vào ban trưa, tín hữu chỉ dùng một bữa ăn nhẹ buổi chiều. Người Ky tô hữu cũng có thể hạn chế tiêu thụ rượu , thuốc lá, sô cô la, v.v. Đức Thánh Cha Gioan Phao lô đệ nhị đề nghị sử dụng truyền hình vừa phải hơn. Các phụ nữ mang thai và những người trên 60 tuổi và ít hơn 14 tuổi được miễn ăn chay (ở Pháp). Giáo luật (Codex Iuris Canonicis) của Giáo Hội La mã, được công bố dưới giáo triều của Đức giáo hoàng Gioan Phaolô đệ nhị ngày 25 tháng Giêng năm 1983, qui định rõ : 1249 Tất cả các tín hữu tuân giữ luật của Chúa về ăn năn sám hối mỗi người theo cách thức riêng, nhưng để cho tất cả mọi người được liên kết trong việc tuân thủ chung về việc ăn năn sám hối, những ngày sám hối được qui định, trong thời gian đó các tín hữu sẽ chuyên cần một cách đặc biệt vào việc cầu nguyện và thực hành những công việc đạo đức và bác ái, từ bỏ chính mình đồng thời chu toàn một cách trung thành những bổn phận riêng tư, và nhất là giữ chay và kiêng thịt theo các điều khoản sau đây. 1250 Những ngày và thời gian ăn năn sám hối đối với toàn thể Giáo Hội là mỗi thứ sáu trong cả năm và mùa chay. 1251 Việc kiêng thịt hoặc một thực phẩm nào khác, tùy theo những quy định của Hội đồng Giám mục, sẽ được tuân giữ mỗi thứ sáu trong năm, trừ khi nó rơi vào một trong những ngày được xem là lễ trọng ; nhưng việc kiêng thịt và ăn chay nên được tuân giữ vào thứ Tư lễ Tro và thứ Sáu Tuần Thương Khó của Chúa Giêsu Ki tô. 1252 Phải tuân giữ luật kiêng thịt các tín hữu nào được 14 tuổi trọn ; nhưng buộc giữ chay tất cả các tín hữu trưởng thành cho đến tuổi sáu mươi. Các cha linh hướng và các bậc cha mẹ nên quan tâm giáo dục ý nghĩa thật sự của việc ăn năn sám hối cho các em được miễn khỏi luật giữ chay và kiêng thịt vì tuổi tác. 1253 Hội đồng giám mục có thể nêu rõ hơn các thủ tục về việc giữ chay và kiêng thịt, cũng như các hình thức sám hối khác, nhất là những việc làm bác ái và những việc thực hành đạo đức có thể xảy ra trong toàn bộ hoặc một phần của việc ăn chay và kiêng thịt. Câu trích dẫn và tục ngữ Khi các con ăn chay. Đừng làm vẻ mặt buồn rầu, như những kẻ giả hình, họ tự làm cho bộ mặt nhăn nhó, để cho mọi người biết họ đang ăn chay. Thầy bảo thật với các con, họ lãnh nhận phần thưởng của họ rồi. (Matthieu 6,16) Việc xức tro làm nổi bật thân phận của loài thụ tạo chúng ta, trong sự lệ thuộc hoàn toàn và biết ơn đối với Đấng Sáng Tạo (…) Hành vi khiêm tốn đón nhận tro làm phép trên trán (…) đi ngược lại cử chỉ kiêu căng của Adam và Eve, vì sự bất tuân, họ đã hủy hoại mối quan hệ thân hữu với Thiên Chúa Sáng Tạo. (Gioan Phao lô II, 25 tháng Hai 1998) Dù chúng ta có lên cao thế nào đi nữa, cuối cùng chúng ta luôn kết thúc bằng tro bụi (Henri Rochefort, diễn viên hài) Mùa chay ngắn ngủi đối với người có món nợ phải thanh toán vào lễ Phục Sinh (Tục ngữ Tây ban nha) Kẻ nào phải bị treo cổ vào lễ Phục Sinh thường thấy mùa Chay quá ngắn (Tục ngữ Basque) Tác giả: Jean Paul Coudeyrette Bản dịch tiếng Việt của Kim Ngân.