Bài thơ "Dặn em" của tác giả Hồng Bính là một bản nhạc nhẹ nhàng nhưng đầy sức nặng về tình người. Qua những vần thơ mộc mạc, chân thành, tác giả không chỉ gửi gắm tâm tư cá nhân mà còn dựng lên chân dung một người phụ nữ có tâm hồn cao thượng và bản lĩnh kiên cường.
Dưới đây là phần bình luận chi tiết về bài thơ này:
1. Cuộc gặp gỡ định mệnh và sự thấu cảm
Mở đầu bài thơ là một lời tự sự đầy nuối tiếc nhưng cũng rất đỗi ngọt ngào: "Anh đã biết em quá muộn màng". Dẫu muộn, nhưng sự kết nối lại mãnh liệt đến mức ngỡ như đã có "tơ hồng buộc với nhau" từ tiền kiếp. Điều này cho thấy sự đồng điệu tuyệt đối giữa hai tâm hồn; họ không cần nhiều thời gian để hiểu nhau, bởi sự chân thành đã xóa nhòa khoảng cách của thời gian.
2. Chân dung người phụ nữ bản lĩnh và vị tha
Khổ thơ thứ hai và thứ tư khắc họa hình ảnh một người phụ nữ không hề yếu đuối. Nhân vật "em" hiện lên với:
*Sự kiên cường: "Con tim nhỏ đầy cương nghị", "chí kiên gan vượt sóng đời".
*Sự điềm nhiên: Trước "vạn biến dòng đời", "bão tố đông dài", cô ấy vẫn đứng vững.
Đặc biệt, câu thơ "Trả lại cho đời một chữ yêu" là một nhãn tự đắt giá. Thay vì oán trách những nghịch cảnh, những "mưa nắng dãi dầu", cô ấy chọn cách đáp lại cuộc đời bằng tình yêu thương. Đây là biểu hiện cao nhất của một tâm hồn đã đạt đến độ chín về nhận thức và lòng nhân ái.
3. Triết lý sống vì cộng đồng
Tác giả dành những lời trân trọng nhất để nói về cách "em" đối nhân xử thế:
*Với bạn bè: Sống hết mình, không so đo tính toán.
*Với những mảnh đời bất hạnh: Hình ảnh "vá cho người phận nổi trôi" bằng "sợi chỉ yêu" vô cùng cảm động. Đối tượng mà "em" hướng tới là những người ở tận cùng xã hội: trẻ em mồ côi, người nhiễm HIV, người cơ nhỡ. Tình yêu của "em" không còn là tình yêu lứa đôi hạn hẹp, mà đã nâng tầm thành lòng trắc ẩn nhân sinh.
4. Lời dặn dò đầy nhân văn
Khổ thơ cuối khép lại bằng một lời nhắn nhủ vừa thực tế vừa sâu sắc:
"Dặn em cho dẫu đời tất bật /Góc nhỏ riêng em, hãy để dành."
Sau tất cả những hy sinh, những cống hiến và sự kiên cường dành cho thế gian, tác giả mong "em" hãy giữ lại một "góc nhỏ" cho riêng mình. Đó là lời nhắc nhở về việc yêu thương bản thân, giữ lấy cái tôi cá nhân giữa dòng đời hối hả. Lời dặn này khiến bài thơ trở nên ấm áp và gần gũi, như một cái nắm tay thật chặt từ một người thấu hiểu.
Tổng kết
"Dặn em" là bài thơ giàu tính giáo dục nhưng không giáo điều. Bằng ngôn ngữ giản dị, Hồng Bính đã:
1.Tôn vinh vẻ đẹp của sự kiên cường và lòng nhân ái.
2. Khẳng định giá trị của tình người trong xã hội hiện đại.
3. Gửi gắm thông điệp về sự cân bằng giữa việc sống cho người khác và sống cho chính mình.